Lucht-water warmtepomp: Werking, Soorten, Kosten en Voordelen

Published by Redactie on september 26, 2025 | Category warmtepomp

De lucht-water warmtepomp is tegenwoordig een steeds populaardere keuze voor het verwarmen van woningen. Door de opkomst van duurzame energie en de stijgende aardgasprijzen zoekt men naar alternatieven die zowel milieuvriendelijk als kostenefficiënt zijn. De lucht-water warmtepomp voldoet aan deze eisen, maar is het het juiste keuze voor iedereen? In dit artikel wordt ingegaan op de werking, soorten, kosten, voordelen en nadelen van de lucht-water warmtepomp.

Wat is een lucht-water warmtepomp?

Een lucht-water warmtepomp is een verwarmingssysteem dat warmte onttrekt uit de buitenlucht en deze gebruikt om water op te warmen. Dit warme water wordt vervolgens gebruikt voor de verwarming van de woning of voor het opwekken van sanitair warm water. Het systeem bestaat uit twee hoofddeelonderdelen: een buitenunit en een binnenunit.

De buitenunit onttrekt warmte uit de buitenlucht, zelfs bij lage temperaturen. Deze warmte wordt doorgegeven aan een compressor en een warmtewisselaar. In de binnenunit wordt het water verder opgewarmd en aangesloten op de verwarmingsinstallatie, zoals radiatoren of vloerverwarming.

Een belangrijk voordeel van deze warmtepomp is dat drie vierde van de benodigde energie gratis wordt opgeleverd uit de buitenlucht. Slechts een klein deel van de energie is nodig in de vorm van elektriciteit om het systeem aan te drijven. Hierdoor is de lucht-water warmtepomp een duurzame en energiezuinige oplossing.

Werking van een lucht-water warmtepomp

De werking van een lucht-water warmtepomp berust op het principe van warmtetransfer. De buitenunit trekt warmte uit de lucht, ongeacht de buitentemperatuur. Deze warmte wordt doorgegeven aan een koelmiddel, dat vervolgens in de compressor verdampt. De compressor verhoogt de druk en temperatuur van het koelmiddel, waarna het warmte afgeeft aan het water in de binnenunit. Het afgegeven warmte is voldoende om het water op te warmen en gebruikt te worden voor de verwarming van de woning.

Het systeem is ontworpen om energie te besparen. Omdat de warmte uit de buitenlucht gratis is, is de elektriciteitsbehoefte relatief laag. De efficiëntie van de warmtepomp wordt vaak gemeten aan de COP (Coefficient of Performance). Bij een lucht-water warmtepomp ligt de COP meestal tussen 3 en 4, wat betekent dat voor elke 1 kWh elektriciteit er 3 tot 4 kWh warmte wordt opgewekt.

Soorten lucht-water warmtepompen

Er zijn twee hoofdtypen van lucht-water warmtepompen: de hybride warmtepomp en de all-electric warmtepomp.

Hybride warmtepomp lucht-water

De hybride warmtepomp werkt samen met een traditionele cv-ketel. De warmtepomp zorgt voor de verwarming van de woning, terwijl de cv-ketel zorgt voor het opwarming van het sanitair water en ondersteunt de warmtepomp bij koude buitentemperaturen. Deze opstelling maakt het mogelijk om voor een groot deel op elektriciteit te verwarmeren, terwijl er nog steeds een gasaansluiting nodig is voor de cv-ketel.

De hybride opstelling is een goede keuze voor huishoudens die nog niet volledig willen overstappen op elektriciteit. Het biedt de voordelen van een warmtepomp, zoals energiebesparing en milieuvriendelijkheid, terwijl het ook een vloeiende overgang biedt naar een volledig elektrisch systeem in de toekomst.

All-electric warmtepomp

De all-electric warmtepomp is een volledig elektrisch systeem dat zowel voor de verwarming van de woning als voor het opwekken van sanitair warm water zorgt. Hierbij is geen cv-ketel of gasaansluiting nodig. Het systeem is ideaal voor huishoudens die volledig willen overstappen op duurzame energie en de afhankelijkheid van aardgas willen verminderen.

Een all-electric warmtepomp is een duurzame en toekomstbestendige oplossing, zeker als deze aangesloten is op zonnepanelen. Hierdoor kan een woning volledig op groene energie worden verwarmd.

Voordelen van een lucht-water warmtepomp

De lucht-water warmtepomp biedt meerdere voordelen die het een aantrekkelijke keuze maken voor veel huishoudens:

Eenvoudige installatie: In vergelijking met andere warmtepompen, zoals geothermische warmtepompen, is de installatie van een lucht-water warmtepomp relatief eenvoudig en goedkoop. Er is weinig breekwerk nodig, wat de installatiekosten verlaagt.
Energiebesparing: Door de hoge COP-waarden is er een aanzienlijke besparing op energiekosten. Het systeem haalt een groot deel van de benodigde energie gratis uit de buitenlucht, waardoor de elektriciteitsrekening aanzienlijk kan dalen.
Milieuvriendelijk: Omdat de warmtepomp voor een groot deel op elektriciteit werkt, draagt het bij aan een verminderde CO2-uitstoot. Bij gebruik van groene stroom, zoals van zonnepanelen, is de lucht-water warmtepomp zelfs volledig duurzaam.
Flexibiliteit: De warmtepomp kan zowel voor verwarming als voor koeling gebruikt worden. In de zomer kan het systeem worden afgesteld om de woning te koelen, wat het een veelzijdig alternatief maakt voor traditionele verwarmings- en airconditioningsystemen.
Subsidies en vergoedingen: Huishoudens die overstappen op een lucht-water warmtepomp kunnen aanspraak maken op subsidies. Gemiddeld is sprake van een subsidie van € 1.500, afhankelijk van het merk en vermogen van de warmtepomp.

Nadelen van een lucht-water warmtepomp

Hoewel de lucht-water warmtepomp veel voordelen biedt, zijn er ook enkele nadelen die moeten worden overwogen:

Rendement bij lage temperaturen: Het rendement van de warmtepomp hangt af van de buitentemperatuur. Bij zeer lage temperaturen is minder warmte beschikbaar in de buitenlucht, wat het rendement van het systeem kan verlagen. Dit betekent dat de elektriciteitsbehoefte iets stijgt bij koude weersomstandigheden.
Geluidsoverlast: De buitenunit kan wat geluid produceren, vooral tijdens de wintermaanden wanneer het systeem actief is. De geluidsniveaus zijn echter binnen de toegestane normen en zouden normaal gesproken geen probleem moeten opleveren.
Hoog investeringsbedrag: Hoewel de lucht-water warmtepomp energiebesparend is, is de aanschafkosten relatief hoog. De totaalprijs van een lucht-water warmtepomp ligt tussen € 7.000 en € 10.000, inclusief installatie. Dit is een aanzienlijke investering, maar de terugverdientijd ligt rond de 10 jaar.

Kosten van een lucht-water warmtepomp

De kosten van een lucht-water warmtepomp variëren afhankelijk van het merk, vermogen en installatie. De gemiddelde kosten liggen tussen € 7.000 en € 10.000 inclusief installatie. Dit maakt de lucht-water warmtepomp tot een van de goedkoperen opties onder de warmtepompen.

Daarnaast zijn subsidies beschikbaar voor huishoudens die overstappen op duurzame verwarming. De gemiddelde subsidiebedrag is € 1.500, afhankelijk van het type warmtepomp en het vermogen. Deze subsidie kan de aanschafkosten verlagen en de terugverdientijd verkorten.

De terugverdientijd van een lucht-water warmtepomp ligt rond de 10 jaar. Hierbij is rekening gehouden met de energiebesparing en de subsidies. Na deze periode is de investering meestal terugverdiend, waarna het systeem voornamelijk kostenbesparend blijft werken.

Lucht-water warmtepomp versus lucht-lucht warmtepomp

Hoewel beide systeemtypes warmte onttrekken uit de buitenlucht, zijn er enkele belangrijke verschillen tussen een lucht-water en een lucht-lucht warmtepomp.

Een lucht-lucht warmtepomp geeft de warmte direct aan de lucht in de woning, meestal via ventilatoren of luchtverdelers. Dit maakt het systeem ideaal als extra verwarming of airconditioning. Het voordeel is dat het systeem in de zomer kan worden gebruikt om de woning te koelen, wat niet mogelijk is bij een lucht-water warmtepomp.

Aan de andere kant is een lucht-water warmtepomp beter geschikt voor een volledige verwarmingssystematiek. Het systeem kan aangesloten worden op radiatoren of vloerverwarming, wat een comfortabeler verwarmingssysteem oplevert. Daarnaast is het mogelijk om het systeem te combineren met sanitair warm water, wat bij een lucht-lucht systeem niet het geval is.

Welke warmtepomp past bij jouw situatie?

De keuze voor een lucht-water warmtepomp hangt af van verschillende factoren, zoals de verwarmingssystematiek, het budget, de ruimte in de woning en de persoonlijke voorkeur. Voor huishoudens die een volledig verwarmingssysteem willen, is een lucht-water warmtepomp een goede keuze. Voor huishoudens die ook in de zomer willen koelen en een luchtverwarmingssysteem willen, is een lucht-lucht warmtepomp misschien beter.

De hybride opstelling is een goede overgangsoplossing voor huishoudens die nog niet volledig willen overstappen op elektriciteit. Voor huishoudens die een volledig elektrisch systeem willen, is een all-electric warmtepomp de meest logische keuze.

Conclusie

De lucht-water warmtepomp is een duurzame en energiezuinige oplossing voor het verwarmen van woningen. Het systeem haalt warmte uit de buitenlucht en gebruikt deze om water op te warmen, wat vervolgens gebruikt wordt voor verwarming. Door de hoge COP-waarden is er een aanzienlijke besparing op energiekosten. Bovendien is het systeem milieuvriendelijk, vooral als het aangesloten is op groene stroom.

Er zijn twee hoofdtypen van lucht-water warmtepompen: de hybride warmtepomp en de all-electric warmtepomp. De hybride opstelling biedt een overgangsoplossing naar een volledig elektrisch systeem, terwijl de all-electric warmtepomp een duurzame en toekomstbestendige keuze is.

De aanschafkosten van een lucht-water warmtepomp liggen tussen € 7.000 en € 10.000 inclusief installatie. Daarnaast zijn subsidies beschikbaar, wat de aanschafkosten kan verlagen. De terugverdientijd ligt rond de 10 jaar.

Ten slotte is het belangrijk om te overwegen welke warmtepomp het beste aansluit bij de individuele situatie en behoeften. Door de voordelen en nadelen van het systeem te begrijpen, kan een weloverwogen keuze worden gemaakt.