Luchtgordijnen als aanvulling op warmtepompinstallaties in woningen en gebouwen

Inleiding

In de huidige tijd waarin duurzaamheid en energiebesparing steeds belangrijker worden, zijn warmtepompen en aanverwante technologieën zoals luchtgordijnen een essentieel onderdeel van moderne verwarmings- en klimaatbeheersystemen. Deze systemen helpen niet alleen bij het creëren van een comfortabel binnenklimaat, maar draagen ook bij aan het verminderen van energieverbruik en CO₂-uitstoot.

Een luchtgordijn is een technische oplossing die vooral effectief is in gebouwen met veel verkeer of openingen, zoals winkels, kantoren of industriële ruimtes. Het voorkomt dat warme lucht via deuren of ramen onnodig verloren gaat, waardoor het verwarmingssysteem minder hard hoeft te werken. In combinatie met een warmtepompinstallatie kan een luchtgordijn een aanzienlijke bijdrage leveren aan het verhogen van het energie-efficiëntieniveau van een gebouw.

Dit artikel biedt een gedetailleerde uitleg over luchtgordijnen en hun rol in combinatie met warmtepompinstallaties. We bespreken de werking van luchtgordijnen, de voordelen die ze bieden, hun toepassingsmogelijkheden in verschillende soorten gebouwen, en hoe ze kunnen worden geïntegreerd in bestaande warmtepomp-systemen. Daarnaast geven we een overzicht van de beschikbare soorten luchtgordijnen, inclusief een vergelijking van merken en technische kenmerken.

Het doel van dit artikel is om zowel voor eigenaren van woningen als voor professionele installateurs en bouwdeskundigen een duidelijke uitleg te bieden over hoe luchtgordijnen kunnen bijdragen aan een duurzamer en efficiënter klimaatbeheer in combinatie met warmtepompen.

Wat is een luchtgordijn?

Een luchtgordijn is een systeem dat continu een dunne stroom lucht door een opening blaast – meestal een deur of raam – om de natuurlijke convectie van lucht te onderbreken. Hierbij wordt een horizontale of diagonale luchtstroom gecreëerd die functioneert als een barrière tussen de binnen- en buitenlucht. Dit voorkomt of minimaliseert het verlies van warme lucht aan de bovenkant van een deur en het binnenstromen van koude lucht aan de onderkant.

Werking van een luchtgordijn

Het functioneren van een luchtgordijn is gebaseerd op de principes van luchtstroming en drukverschillen. Wanneer het systeem actief is, wordt lucht met hoge snelheid uit een speciaal ontworpen rooster of luchtdraaier geblazen. Deze lucht vormt een scherm dat het verlies van warmte en het binnenstromen van koude lucht tegengaat.

In de praktijk betekent dit dat wanneer een deur open is en er een luchtgordijn actief is, de warme lucht in het gebouw minder snel naar buiten kan stromen. De luchtstroom van het luchtgordijn vangt het grootste deel van de warme lucht en zorgt ervoor dat deze niet onmiddellijk de koude buitenlucht in vervangt. Hierdoor blijft het binnenklimaat warmer en hoeft het verwarmingssysteem minder energie te verbruiken om de temperatuur te behouden.

Een luchtgordijn is dus geen fysieke barrière zoals een deur of scheidingswand, maar een dynamische technische oplossing die op energie-efficiëntie is gericht. Het systeem is meestal elektrisch aangedreven en vereist geen gasaansluiting of cv-ketel, wat het geschikt maakt voor een breed spectrum van toepassingen.

Voordelen van een luchtgordijn

Een luchtgordijn biedt verschillende voordelen, zowel op het vlak van energiebesparing als comfort en duurzaamheid. Hieronder een overzicht van de belangrijkste voordelen:

1. Energiebesparing

Een van de belangrijkste voordelen van een luchtgordijn is de aanzienlijke energiebesparing die het biedt. Onderzoek en praktijktoepassingen tonen aan dat een luchtgordijn tot wel 80 procent van de verwarmings- en verkoelingskosten kan besparen. Dit is vooral relevant in gebouwen met veel verkeer, zoals winkels, kantoren of fabrieken, waar deuren vaak open en dicht gaan.

De energiebesparing ontstaat doordat het luchtgordijn voorkomt dat warme lucht onnodig verloren gaat en koude lucht in de ruimte stroomt. Hierdoor hoeft het verwarmingssysteem minder energie te verbruiken om de temperatuur in de ruimte te behouden.

2. Comfort en binnenklimaat

Een luchtgordijn draagt ook bij aan een comfortabel binnenklimaat. Door te voorkomen dat koude lucht direct de ruimte binnendringt, blijft het binnenklimaat stabiel en blijft het warmtegevoel van gebruikers verbeterd. Dit is vooral waardevol in ruimtes waar mensen regelmatig in- en uitstappen, zoals kantoren, winkels of sporthallen.

Daarnaast kan een luchtgordijn ook worden gebruikt om verkoeling te faciliteren in de zomer. Door een koele luchtstroom te genereren, kan het systeem helpen bij het afkoelen van een ruimte zonder de airco of koelinstallatie volledig aan te zetten. Dit kan leiden tot een lager energieverbruik en een aangename temperatuur voor gebruikers.

3. Duurzaamheid

Aangezien een luchtgordijn elektrisch aangedreven is en geen fossiele brandstoffen vereist, draagt het bij aan een duurzamere energieopwekking en verbruik. In combinatie met een warmtepompinstallatie, die zelf ook op elektriciteit werkt, vormt het een duurzame oplossing voor klimaatbeheer in gebouwen.

Bovendien kunnen luchtgordijnen worden aangesloten op een zonnestroominstallatie of andere vormen van duurzame elektriciteit, wat het CO₂-voetspoor van het gebouw verder kan verkleinen.

4. Simpele installatie en onderhoud

Een luchtgordijn is relatief eenvoudig te installeren vergeleken met andere klimaatbeheer-systemen. Het vereist geen ingrijpende bouwwerkzaamheden en kan meestal snel worden gemonteerd boven een deur of raam. Omdat het systeem elektrisch werkt en geen gasaansluiting of cv-ketel nodig heeft, is het ook geschikt voor bestaande gebouwen waar aanpassingen aan de verwarmingsinstallatie niet gewenst of mogelijk zijn.

Het onderhoud van een luchtgordijn is meestal beperkt tot het schoonmaken van de luchtdraaier en het controleren van de elektrische aansluiting. Er is meestal geen behoefte aan jaarlijks onderhoud of professionele inspecties.

5. Toepasbaar in diverse gebouwen

Een luchtgordijn is toepasbaar in verschillende soorten gebouwen, van kleine woningen tot grote industriële locaties. Voor kleine woningen kan het bijvoorbeeld worden gebruikt bij de voordeur of bij glazen schuifdeuren om warmteverlies te beperken. In grote gebouwen zoals winkels, kantoren of fabrieken kan het worden ingezet om het binnenklimaat te optimaliseren bij meerdere openingen.

Luchtgordijnen in combinatie met warmtepompen

Een luchtgordijn is een uitstekende aanvulling op een warmtepompinstallatie. Warmtepompen werken op het principe van warmteoverdracht en gebruiken elektriciteit om warmte uit de omgeving te halen en deze te gebruiken voor verwarming of verkoeling. In combinatie met een luchtgordijn kan de warmtepomp efficiënter werken, omdat het luchtgordijn ervoor zorgt dat de warmte binnen blijft en het verwarmingssysteem minder energie hoeft te verbruiken.

1. Verhoging van COP

Een warmtepomp werkt efficiënter in een gebouw waar de warmte goed wordt vastgehouden. De COP (Coefficient of Performance) van een warmtepomp geeft aan hoeveel warmte er wordt opgewekt per kWh elektriciteit. Hoe hoger de COP, hoe efficiënter de warmtepomp werkt.

Door het installeren van een luchtgordijn kan de COP van een warmtepomp worden verhoogd, omdat het luchtgordijn ervoor zorgt dat minder warmte verloren gaat via deuren of ramen. Hierdoor hoeft de warmtepomp minder vaak aan te springen en kan het met minder energie voldoen aan het verwarmingsbehoeften van het gebouw.

2. Verminderen van piekbelastingen

Een warmtepomp kan in combinatie met een luchtgordijn ook helpen bij het verminderen van piekbelastingen. In koude weersomstandigheden kan het verwarmingssysteem een piek in energieverbruik vertonen als het extra hard moet werken om de temperatuur in de ruimte te behouden. Met een luchtgordijn is dit effect minder sterk, omdat het systeem ervoor zorgt dat de warmte binnen blijft en het verwarmingssysteem minder energie moet verbruiken.

Dit is vooral waardevol in gebouwen die verbonden zijn aan een groene energiebron, zoals zonnestroom of windenergie. Door de piekbelastingen te verminderen, kan het gebouw efficiënter werken met de beschikbare energie en minder afhankelijk zijn van het reguliere elektriciteitsnet.

3. Integreerbaar in bestaande systemen

Een luchtgordijn is meestal eenvoudig te integreren in bestaande warmtepompinstallaties. Het systeem is elektrisch aangedreven en kan met minimale aanpassingen worden aangesloten op het bestaande elektriciteitsnet. Daarnaast is het niet nodig om de warmtepomp zelf aan te passen of te vervangen, waardoor de investering in een luchtgordijn meestal kostenefficiënt is.

In sommige gevallen kan een luchtgordijn ook worden gecombineerd met een hybride warmtepompinstallatie. Hierbij werkt het luchtgordijn samen met zowel de warmtepomp als een traditionele cv-ketel om het binnenklimaat optimaal te beheren. Dit is vooral nuttig in gebouwen waar de warmtepomp niet volledig in staat is om de verwarmingsbehoeften te voldoen, bijvoorbeeld in koude winters of in gebouwen met hoge warmteverlies.

Soorten luchtgordijnen

Er zijn verschillende soorten luchtgordijnen op de markt, die verschillen in technische specificaties, vermogen, montagehoogte en vormgeving. Hieronder geven we een overzicht van de meest voorkomende soorten en hun kenmerken:

1. Elektrische luchtgordijnen

Elektrische luchtgordijnen zijn de meest populaire en gebruikte variant. Ze worden aangedreven door elektriciteit en vereisen geen gasaansluiting of cv-ketel. Dit maakt ze geschikt voor een breed spectrum van toepassingen, van kleine woningen tot grote industriële locaties.

De voordelen van elektrische luchtgordijnen zijn:

• Snelle opwarming van de gewenste temperatuur.
• Gemakkelijke installatie.
• Goedkoop in aanschaf.
• Geen onderhoudsrisico’s zoals lekken of brandstofverbruik.

Een nadeel van elektrische luchtgordijnen is dat ze minder krachtig zijn dan gasaangedreven varianten. Ze zijn daarom meestal geschikt voor kleinere ruimtes of situaties waar de temperatuurverschillen niet te groot zijn.

2. Compacte luchtgordijnen

Compacte luchtgordijnen zijn ontworpen voor gebruik in kleine doorgangen of ruimtes met beperkte hoogte. Ze zijn vaak roosterloos en hebben een subtiele vormgeving die makkelijk in de omgeving past.

Deze varianten zijn vooral geschikt voor woningen of kantoren waar esthetiek en functionaliteit evenwichtig zijn. Ze zijn vaak van het merk Frico, dat bekend staat om zijn compacte en sierlijke vormgeving.

3. Aanpassbare luchtgordijnen

Aanpassbare luchtgordijnen zijn modulaire systemen die kunnen worden geconfigureerd om aan de behoeften van een gebouw te voldoen. Ze kunnen bijvoorbeeld worden uitgerust met een ventilatiestand of worden aangesloten op een zonnestroominstallatie.

Deze varianten zijn meestal geschikt voor professionele installaties en worden vaak gebruikt in winkels, kantoren of industriële locaties waar de behoeften aan klimaatbeheer complex zijn.

Vergelijking van merken en modellen

Op de markt zijn verschillende merken luchtgordijnen beschikbaar, die verschillen in kwaliteit, prijs en technische specificaties. Hieronder geven we een overzicht van drie populaire merken en hun kenmerken:

1. Frico

Frico is een merk dat bekend staat om zijn compacte en subtiele luchtgordijnen. De luchtgordijnen van Frico zijn ontworpen voor gebruik in kleine doorgangen en woningen, en zijn vaak roosterloos en sierlijk van vorm.

Kenmerken van Frico luchtgordijnen:

• Compacte vormgeving.
• Geen roosters.
• Geschikt voor kleine ruimtes.
• Goedkoop in aanschaf.
• Eenvoudig te monteren.

Nadelen van Frico luchtgordijnen:

• Minder krachtig dan andere merken.
• Minder geschikt voor gebruik in koude winters.

2. Supair

Supair is een merk dat bekend staat om zijn krachtige en professionele luchtgordijnen. De luchtgordijnen van Supair zijn geschikt voor gebruik in grote ruimtes en industriële locaties, waar de behoeften aan klimaatbeheer hoog zijn.

Kenmerken van Supair luchtgordijnen:

• Krachtige luchtstroom.
• Geschikt voor grote ruimtes.
• Professionele kwaliteit.
• Goede isolatie-effect.

Nadelen van Supair luchtgordijnen:

• Hogere aanschafprijs.
• Moeilijker te monteren dan compacte modellen.

3. Dimplex

Dimplex is een merk dat bekend staat om zijn elektrische luchtgordijnen. De luchtgordijnen van Dimplex zijn geschikt voor gebruik in woningen en kantoren, en zijn vaak goedkoop in aanschaf.

Kenmerken van Dimplex luchtgordijnen:

• Elektrisch aangedreven.
• Goedkoop in aanschaf.
• Eenvoudig te monteren.
• Geschikt voor woningen en kantoren.

Nadelen van Dimplex luchtgordijnen:

• Minder krachtig dan professionele modellen.
• Minder geschikt voor gebruik in koude winters.

Technische specificaties van luchtgordijnen

Hieronder geven we een overzicht van de technische specificaties van luchtgordijnen, inclusief de maximale montagehoogte, luchthoeveelheid en energieverbruik.

Deze specificaties kunnen variëren per model en zijn afhankelijk van de grootte en behoeften van het gebouw.

Toepassingsmogelijkheden van luchtgordijnen

Luchtgordijnen zijn toepasbaar in een breed spectrum van gebouwen en situaties. Hieronder geven we een overzicht van de meest voorkomende toepassingsmogelijkheden.

1. Woningen

In woningen kunnen luchtgordijnen worden gebruikt bij de voordeur of bij glazen schuifdeuren om warmteverlies te beperken. Ze zijn vooral geschikt voor woningen met veel verkeer of waar de deuren vaak open en dicht gaan.

2. Kantoren

In kantoren kunnen luchtgordijnen worden gebruikt om de temperatuur in de ruimte te stabiliseren en het binnenklimaat te verbeteren. Ze zijn vooral nuttig bij ingangspoorten of bij grote glazen deuren die vaak open en dicht gaan.

3. Winkels

In winkels kunnen luchtgordijnen worden gebruikt om de temperatuur in de winkelruimte te behouden en het binnenklimaat te verbeteren. Ze zijn vooral geschikt voor winkels met veel verkeer of waar klanten regelmatig in- en uitstappen.

4. Industriële locaties

In industriële locaties kunnen luchtgordijnen worden gebruikt om de temperatuur in de werkruimte te behouden en het binnenklimaat te verbeteren. Ze zijn vooral nuttig bij grote deuren of schuifdeuren die vaak open en dicht gaan.

Conclusie

Luchtgordijnen vormen een waardevolle aanvulling op warmtepompinstallaties. Ze helpen bij het beperken van warmteverlies, het verbeteren van het binnenklimaat en het verhogen van de energie-efficiëntie van een gebouw. In combinatie met een warmtepompinstallatie kunnen luchtgordijnen ervoor zorgen dat het verwarmingssysteem minder energie verbruikt en efficiënter werkt.

Er zijn verschillende soorten luchtgordijnen beschikbaar, die variëren in technische specificaties, vermogen en vormgeving. De keuze van het juiste model hangt af van de grootte en behoeften van het gebouw. Elektrische luchtgordijnen zijn meestal de meest populaire en gebruikte variant, aangezien ze gemakkelijk te installeren zijn en goedkoop in aanschaf.

Tegenwoordig is het steeds belangrijker om energie-efficiëntie en duurzaamheid te combineren in gebouwen. Door de installatie van een luchtgordijn in combinatie met een warmtepompinstallatie, kunnen eigenaren van woningen en bedrijven hun energieverbruik verminderen en hun CO₂-uitstoot verlagen. Dit draagt bij aan een duurzamere toekomst en helpt bij het bereiken van de nationale en Europese doelstellingen voor energie-efficiëntie en CO₂-reductie.

Bronnen

1. binnenklimaatexpert.nl – Wat is een hybride warmtepomp
2. deba-installatietechniek.nl – Warmtepompinstallaties
3. duurzamemonumentenbrabant.nl – Warmtepomp algemeen
4. elektrototaalmarkt.nl – Luchtgordijn
5. klimaatexpert.com – COP, SCOP en rendement
6. alklima.nl – Ecodan