Monoblock warmtepomp combineren met vloerverwarming: aansluiting, efficiëntie en keuze

Published by Redactie on september 27, 2025 | Category warmtepomp

Voor wie op zoek is naar een duurzame en energiezuinige verwarmingsoptie, is een monoblock warmtepomp een aantrekkelijke keuze. Deze warmtepompen zijn bekend om hun compacte opbouw en hoge efficiëntie, waardoor ze zich goed lenen voor woningen met beperkte ruimte. Een veelvoorkomende vraag is of een monoblock warmtepomp geschikt is om op een vloerverwarmingssysteem aan te sluiten. In dit artikel geven we een gedetailleerde uitleg over de aansluiting van een monoblock warmtepomp op vloerverwarming, het verschil in efficiëntie tussen monoblock en split-systemen, de technische voorwaarden en de toepassingsspecifieke voordelen en nadelen.

Wat is een monoblock warmtepomp?

Een monoblock warmtepomp is een compacte warmtepomp waarin alle onderdelen – zoals de verdamper, compressor, condensor en expansieklep – in één enkele behuizing zijn geïntegreerd. In tegenstelling tot een split warmtepomp, die uit een aparte binnen- en buitenunit bestaat, is een monoblock compact en vereist minder installatie- en onderhoudsruimte. Deze warmtepompen zijn ideaal voor woningen waarbij ruimte beperkt is of waar geen aparte binnenunit gemonteerd kan worden.

De monoblock warmtepomp kan in twee varianten aangeschaft worden:

Monoblock lucht-water warmtepomp: Haalt warmte uit de buitenlucht en gebruikt deze om water op te warmen voor verwarmingssystemen zoals vloerverwarming of radiatoren.
Monoblock lucht-lucht warmtepomp: Verwarmt of koelt direct de binnenlucht, zonder gebruik van water.

Hoe werkt een monoblock warmtepomp in combinatie met vloerverwarming?

De monoblock lucht-water warmtepomp is het geschiktst voor combinatie met een vloerverwarmingssysteem. Het proces is vergelijkbaar met een traditionele cv-ketel: de warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en gebruikt deze om water op te warmen. Dit water wordt vervolgens door het vloerverwarmingssysteem geleid, waarbij het warmte afgeeft aan de vloeroppervlakken.

Een belangrijk technisch aspect bij de aansluiting op vloerverwarming is de aanvoertemperatuur. Vloerverwarming werkt meestal efficiënter bij lagere aanvoertemperaturen (ongeveer 35–45°C), omdat het groter oppervlak warmte trager afgeeft. Een monoblock warmtepomp levert echter vaak een hogere aanvoertemperatuur dan een split warmtepomp. Dit betekent dat er mogelijk afgestemming nodig is in het systeem om ervoor te zorgen dat de warmtepomp goed aansluit op de vereisten van de vloerverwarming.

Voordelen en nadelen van een monoblock warmtepomp op vloerverwarming

Voordelen

Compacte opbouw: Bij woningen met beperkte buitenruimte is een monoblock warmtepomp een praktische oplossing, omdat het alle onderdelen in één unit bevat.
Hogere efficiëntie (COP): Bij milde winters (herfst en vroege winter) heeft een monoblock lucht-water warmtepomp vaak een hogere COP-waarde (Coefficient of Performance), wat betekent dat het energiezuiniger werkt.
Lage onderhoudseisen: Omdat alle onderdelen in één unit zijn geplaatst, is het onderhoud vaak eenvoudiger en minder tijd- en materiaalintensief.
Flexibiliteit: In combinatie met een hybride optie (monoblock + HR-ketel) kan de warmtepomp worden gebruikt als hoofdverwarming, terwijl de HR-ketel bijspringt bij extreem koude dagen.

Nadelen

Hogere aanvoertemperatuur: Monoblock warmtepompen leveren vaak een hogere aanvoertemperatuur dan split-systemen, wat mogelijk minder efficiënt is voor vloerverwarming.
Vorstgevoeligheid: Aangezien de leidingen bij een lucht-water monoblock gevuld zijn met water in plaats van koudemiddel, is voldoende isolatie of ondergronds leggen van de leidingen essentieel om vorstschade te voorkomen.
Beperkte toepassing in grote woningen: Een monoblock lucht-lucht warmtepomp is minder geschikt voor vloerverwarming, omdat deze alleen de directe lucht verwarmt en geen water opwekt voor distributie via vloeren.
Hogere investering: Monoblock-systemen zijn vaak duurder dan split-systemen, vooral bij grotere vermogens (boven de 7 kW).

Technische voorwaarden voor aansluiting op vloerverwarming

1. Vermogensberekening

De keuze van het juiste vermogen is essentieel. Voor een monoblock lucht-water warmtepomp wordt vaak aanbevolen om een systeem met een vermogen van minimaal 7 kW te kiezen. Dit is vooral relevant voor woningen met vloerverwarming, omdat dit type verwarming iets meer warmtevermogen vereist door de lagere aanvoertemperatuur.

Een 5 kW monoblock warmtepomp kan geschikt zijn voor goed geïsoleerde appartementen of kleine woningen met een verwarmingsvermogen van 4–8 kW. Voor grotere woningen of woningen met een minder goed isolatie is een hoger vermogen vaak nodig.

2. Isolatie van leidingen

Aangezien de leidingen van een lucht-water monoblock gevuld zijn met water, is het belangrijk om deze goed te isoleren. Bij lage buitentemperaturen kan er vorstschade ontstaan, vooral bij leidingen die boven de grond lopen. Een mogelijke oplossing is het leggen van de leidingen onder de grond of het aanbrengen van isolatie met een dikte van minstens 3 cm.

3. Aanpassing van het verwarmingssysteem

Bij het aansluiten van een monoblock warmtepomp op een bestaand vloerverwarmingssysteem zijn eventuele aanpassingen mogelijk nodig. De warmtepomp moet afgestemd worden op de lage aanvoertemperatuur van de vloerverwarming. Dit kan bijvoorbeeld gedaan worden via een warmtepomp met een lage aanvoertemperatuurinstelling of door het verwarmingssysteem aan te passen.

4. Voorziening van bijverwarming

Bij extreme koude dagen kan het vermogen van de warmtepomp onvoldoende zijn om de verwarmingsvraag te dekken. Daarom is het verstandig om een bijverwarming aan te brengen, zoals een HR-condensatieketel of een hulpverwarming. Deze dient te springen als de warmtepomp niet in staat is om het vereiste warmtevermogen te leveren.

Aanbevolen systeemkenmerken

1. Monoblock lucht-water warmtepomp

Vermogen: Minimaal 7 kW voor vloerverwarmingssystemen.
COP-waarde: Hogere COP bij milde buitentemperaturen (boven 3).
Lage aanvoertemperatuurinstelling: Voor efficiëntere werking met vloerverwarming.
Bijverwarming: HR-ketel of elektrische hulpverwarming bij koude dagen.

2. Alternatieve optie: Split warmtepomp

Bij woningen met vloerverwarming is soms een split warmtepomp beter geschikt dan een monoblock. Split-systemen hebben meestal een lagere aanvoertemperatuur en zijn technisch beter afgestemd op lagetemperatuurverwarming (LTV). De keuze hangt echter ook af van de beschikbare ruimte en het budget.

Aanbevolen stappen bij de aansluiting

Inspectie van het huidige systeem: Controleer de bestaande vloerverwarming en leidingen om te bepalen of er aanpassingen nodig zijn.
Vermogensberekening: Bepaal het benodigde warmtevermogen op basis van de grootte, isolatie en leefpatronen van de woning.
Selectie van het juiste type warmtepomp: Kies een monoblock lucht-water warmtepomp met voldoende vermogen en afgestemde aanvoertemperatuur.
Isolatie en ondergronds leggen van leidingen: Voorkom vorstschade door goede isolatie of ondergronds leggen.
Installatie en aansluiting: Zorg voor een nauwkeurige installatie en aansluiting op het bestaande systeem.
Testfase: Controleer de temperatuurinstellingen, warmwaterproductie en werking in de praktijk.
Onderhoud: Voer regelmatig onderhoud uit om de efficiëntie en levensduur van het systeem te garanderen.

Efficiëntie en kosten

1. COP-waarden

De efficiëntie van een monoblock warmtepomp wordt uitgedrukt in COP (Coefficient of Performance). Bij milde winters (herfst, vroege winter) kan de COP-waarde boven de 3 liggen, wat betekent dat de warmtepomp voor elke 1 kWh elektriciteit 3 kWh warmte levert. Bij koudere temperaturen daalt de COP, maar moderne modellen zijn uitgerust met een retourverwarming of bijverwarming om het comfort te behouden.

2. Energiebesparing

De energiebesparing is aanzienlijk vergeleken met conventionele verwarmingssystemen zoals elektrische kachels. Voor een monoblock lucht-water warmtepomp met een vermogen van 5 kW kan rekenen op een energiebesparing van 60–70%, vooral in goed geïsoleerde woningen.

3. Investering en terugverdientijd

De gemiddelde prijs voor een monoblock lucht-water warmtepomp ligt tussen €8.000 en €13.000, inclusief plaatsing. De investering is hoger dan bij een split warmtepomp, maar door de hogere efficiëntie kan de terugverdientijd lager liggen. In combinatie met subsidies of stimuleringsmaatregelen kan de investering aantrekkelijker worden.

Conclusie

De aansluiting van een monoblock warmtepomp op een vloerverwarming is mogelijk, maar vereist aandacht voor de technische kenmerken van zowel de warmtepomp als het verwarmingssysteem. Een monoblock lucht-water warmtepomp is de meest geschikte keuze, aangezien het water kan leveren voor de vloerverwarming. De hogere aanvoertemperatuur van een monoblock ten opzichte van een split-systeem vereist eventuele afgestemming in het systeem om de efficiëntie te behouden.

Voor wie op zoek is naar een duurzame en energiezuinige oplossing, is een monoblock warmtepomp een waardevolle optie. De keuze tussen monoblock en split warmtepomp hangt af van factoren zoals de beschikbare ruimte, het budget en de specifieke eisen van het verwarmingssysteem. Met de juiste berekening, aansluiting en onderhoud kan een monoblock warmtepomp een efficiënt en comfortabel verwarmingssysteem leveren voor woningen met vloerverwarming.