Warmtepomp en radiatoren: hoe werken ze samen en wat zijn de opties voor vervanging?

Published by Redactie on september 27, 2025 | Category warmtepomp

Voor wie overweegt om over te stappen op een warmtepomp als verwarmingssysteem, rijst vaak de vraag of bestaande radiatoren daarvoor geschikt zijn. Traditionele radiatoren zijn ontworpen om met hoge aanvoertemperaturen te werken, terwijl warmtepompen meestal lager functioneren. In dit artikel bespreken we hoe je bestaande radiatoren kunt combineren met een warmtepomp, welke aanpassingen nodig kunnen zijn en of het vervangen van radiatoren een betere oplossing is. We onderbouwen de informatie met praktische tips, technische uitleg en beschrijvingen van alternatieve oplossingen zoals vloerverwarming of ventilo-convectoren. Het artikel richt zich aan eigenaren van woningen, woningbouwers en professionals in de bouwsector die op zoek zijn naar feiten en aanbevelingen op basis van concrete voorbeelden uit de praktijk.

Inleiding

Een warmtepomp is een duurzame verwarmingsoptie die steeds populairder wordt, vooral in combinatie met de stijgende energiekosten en de nadruk op energiebesparing. Het principe van een warmtepomp is om warmte uit de omgeving (bodem, lucht of water) te halen en deze te gebruiken voor verwarming van een woning. Omdat deze systemen werken met lagere aanvoertemperaturen dan klassieke CV-ketels, is het belangrijk om te bepalen of bestaande radiatoren geschikt zijn voor deze technologie.

Volgens de gegevens uit de onderzoeksbronnen is het mogelijk om een warmtepomp te combineren met klassieke radiatoren, maar dit hangt af van meerdere factoren, zoals de isolatie van de woning, de grootte en hoeveelheid van de radiatoren en de technische specificaties van de warmtepomp. Ook worden alternatieven genoemd, zoals het vervangen van radiatoren door ventilo-convectoren of vloerverwarming, of het gebruik van hybride warmtepompen die hogere temperaturen kunnen leveren. In de volgende hoofdstukken leggen we deze aspecten uit, met nadruk op feiten die zijn afgeleid van betrouwbare bronnen in de bouwsector.

Warmtepomp en klassieke radiatoren: wat is de compatibiliteit?

Aanvoertemperatuur en radiatoren

Traditionele radiatoren zijn ontworpen om met aanvoertemperaturen van 55°C tot 70°C te functioneren. Dit is een hogere temperatuur dan wat de meeste standaard warmtepompen kunnen leveren. Aanvoertemperaturen van 45°C tot 55°C zijn typisch voor warmtepompen, waardoor de warmteafgifte van klassieke radiatoren kan dalen. Hierdoor kan het vermogen van de radiatoren om een woning comfortabel warm te houden verminderen, vooral in slecht geïsoleerde woningen of in koud weer.

Een test die vaak wordt aangeraden is de 50-graden-test. Deze test bestaat uit het instellen van de aanvoertemperatuur van je CV-ketel op 50°C en de thermostaat op de gewenste kamertemperatuur (bijvoorbeeld 21°C). Als de woning ook bij koud weer comfortabel warm blijft, is het een teken dat de bestaande radiatoren geschikt zijn voor een warmtepomp. Deze test is een handige methode om vooraf te bepalen of het combineren van warmtepomp en radiatoren een realistische optie is.

Invloed van isolatie

De mate van isolatie van een woning speelt een grote rol in de efficiëntie van een warmtepomp. Een goed geïsoleerde woning verliest minder warmte, waardoor de warmteafgifte van lagere temperaturen voldoende kan zijn. In slecht geïsoleerde woningen kan een warmtepomp echter niet voldoende warmte leveren, zelfs met grotere of extra radiatoren. Het is daarom verstandig om eerst het isolatie-niveau van je woning te beoordelen voordat je een warmtepomp installeert.

Aanpassingen aan bestaande radiatoren

Grotere of extra radiatoren

Als de test aantoont dat de huidige radiatoren niet voldoende warmte kunnen leveren bij lagere aanvoertemperaturen, zijn er enkele opties voor aanpassing. Eén van de meest voorkomende oplossingen is het plaatsen van grotere radiatoren of het installeren van extra radiatoren in bepaalde ruimtes. Dit zorgt voor een grotere oppervlakte waarover de warmte kan worden verspreid, waardoor het vermogen van de warmtepomp effectiever wordt benut.

Specifieke technologieën voor warmtepompen

Er zijn ook radiatoren die speciaal zijn ontworpen om effectiever te werken met een warmtepomp. Een voorbeeld is de therm-x2-technologie, zoals gebruikt in Kermi-radiatoren. Deze radiatoren gebruiken een seriele doorstroom, waarbij het voorpaneel eerst wordt opgewarmd voordat het achterliggende paneel volgt. Dit zorgt voor een snellere warmte-afgifte en een efficiëntere luchtstroming in de ruimte. De therm-x2-technologie is ontworpen om snelle opwarming te garanderen bij lage aanvoertemperaturen, wat ideaal is voor een warmtepomp.

Hybride warmtepompen

Een andere optie is het gebruik van een hybride warmtepomp, die in combinatie met een traditionele CV-ketel werkt. Deze systemen kunnen zowel bij koud weer hoge temperaturen leveren als bij milde weersomstandigheden efficiënter werken op lage temperaturen. Bij Dutch Energy worden hybride warmtepompen met het koudemiddel R290 (propaan) gebruikt, wat het mogelijk maakt om water tot wel 75°C te verwarmen, zelfs bij buitentemperaturen tot -20°C. Hierdoor zijn hybride warmtepompen geschikt voor klassieke radiatoren zonder dat deze hoeven te worden vervangen.

Alternatieve oplossingen

Vervangen van klassieke radiatoren

Als de bestaande radiatoren niet geschikt zijn voor een warmtepomp en aanpassingen niet voldoende zijn, is het vervangen van de radiatoren een andere optie. Er zijn meerdere voordelen aan het vervangen van oude radiatoren. Nieuwe modellen zijn ontworpen met een hoger rendement, betere warmte-afgifte en een moderner ontwerp die sneller reageren op temperatuurveranderingen. Dit betekent dat je minder energie hoeft te gebruiken om je woning warm te houden, wat bijdraagt aan lagere energierekeningen en een comfortabeler leefmilieu.

Lage temperatuur radiatoren

Een specifieke categorie binnen de moderne radiatoren zijn de lage temperatuur radiatoren. Deze radiatoren zijn ontworpen om effectief te werken met aanvoertemperaturen van 45°C tot 55°C. Ze hebben een hoger rendement dan traditionele radiatoren en zijn ideaal voor gebruik in combinatie met een warmtepomp. Door de lagere aanvoertemperatuur is het energieverbruik lager en is de warmteverdeling over de ruimte gelijkmatiger.

Vloerverwarming

Een andere aanvullende of volledige vervangende optie is vloerverwarming. Deze vorm van verwarming wordt vaak in combinatie met warmtepompen gebruikt en is ontworpen om een gelijkmatige warmteverdeling te garanderen. Vloerverwarming bestaat uit een buizennet onder de vloer, waar warm water doorheen stroomt. Omdat de warmte vanaf de vloer omhoog stijgt, is er minder energie nodig om een aangename temperatuur te creëren. Bovendien voelt het beter aan dan klassieke radiatoren, omdat de warmte gelijkmatiger verspreid is.

Ventilo-convectoren

Een derde alternatief is het gebruik van ventilo-convectoren. Deze apparaten gebruiken het water uit de warmtepomp om lucht te verwarmen en deze gelijkmatig in de ruimte te blazen. Hierdoor wordt de warmte sneller en gelijkmatiger verspreid, wat leidt tot een comfortabelere omgeving. Ventilo-convectoren zijn ideaal voor woningen waar een snelle en efficiënte warmte-afgifte gewenst is, zonder dat de vloerstructuur aangepast hoeft te worden.

Invloed van moderne verwarmingssystemen

Verhoogde efficiëntie en comfort

Het gebruik van moderne radiatoren of alternatieve verwarmingssystemen in combinatie met een warmtepomp kan leiden tot een aanzienlijke toename in efficiëntie en comfort. Oudere radiatoren zijn vaak niet in staat om warmte gelijkmatig te verspreiden, wat kan leiden tot warmte-ongelijkheid in de woning. Nieuwe modellen zijn echter ontworpen met het oog op het optimaliseren van warmte-afgifte en energie-efficiëntie. Hierdoor kan het energieverbruik worden verlaagd en het comfort van de bewoner worden verbeterd.

Integratie met moderne verwarmingssystemen

Nieuwe radiatoren zijn vaak ontworpen om beter te functioneren met moderne verwarmingssystemen zoals combinatieketels en warmtepompen. Deze systemen zijn ontworpen om samen te werken en de prestaties van elkaar te optimaliseren. Door oude radiatoren te vervangen, kun je ervoor zorgen dat je het meeste uit je nieuwe verwarmingssysteem haalt. Dit is vooral belangrijk bij warmtepompen, die werken met lagere aanvoertemperaturen en waarbij de efficiëntie van de radiatoren van groot belang is voor de prestaties van het systeem.

Samenvatting van opties

Optie	Voordelen	Nadelen
Bestaande radiatoren behouden	Geringe investering, geen werkzaamheden nodig	Minder efficiënt, mogelijk te weinig warmte bij koud weer
Grotere of extra radiatoren	Beter warmtegehalte, minder kostbaar dan vervanging	Beperkte ruimte, esthetische aspecten
Lage temperatuur radiatoren	Hogere efficiëntie, betere warmte-afgifte	Meer investering, eventuele sloopwerkzaamheden
Vloerverwarming	Gelijke warmteverdeling, comfortabeler	Duurzame investering, bouwkundige aanpassingen
Ventilo-convectoren	Snelle warmte-afgifte, gelijkmatige luchtstroming	Duurzame investering, beperkte esthetica
Hybride warmtepompen	Werkt bij hoge en lage temperaturen, betere prestaties	Duurzame investering, afhankelijk van onderhoud

Conclusie

Het combineren van een warmtepomp met bestaande radiatoren is mogelijk, maar hangt af van meerdere factoren zoals isolatie, grootte en type van de radiatoren. In goed geïsoleerde woningen met geschikte radiatoren kan een warmtepomp prima functioneren zonder dat grote aanpassingen nodig zijn. In andere gevallen zijn aanpassingen zoals het installeren van grotere of extra radiatoren, of het gebruik van moderne modellen zoals lage temperatuur radiatoren of Kermi-radiatoren met therm-x2-technologie, noodzakelijk. Alternatieve oplossingen zoals vloerverwarming of ventilo-convectoren kunnen ook overwogen worden, afhankelijk van de specifieke behoeften van de woning.

Als de bestaande radiatoren niet geschikt zijn en aanpassingen niet voldoende zijn, kan het vervangen van de radiatoren een betere oplossing zijn. Modernere modellen zijn ontworpen om efficiënter te werken bij lagere aanvoertemperaturen en zorgen voor een comfortabeler leefmilieu. Het investeren in een warmtepomp is een duurzame keuze, maar vereist wel dat het verwarmingssysteem goed afgestemd is op de technologie. Het uitvoeren van de 50-graden-test is een handige methode om te bepalen of jouw radiatoren geschikt zijn voor een warmtepomp. Met de juiste keuze en aanpassingen kan een warmtepomp een efficiënte en duurzame oplossing zijn voor je verwarmingssysteem.