Warmtepompen in nieuwbouw: Duurzame oplossingen voor toekomstbestendige woningen

Published by Redactie on september 27, 2025 | Category warmtepomp

De Nederlandse nieuwbouwsector maakt momenteel een belangrijke transformatie door. De regelgeving en klimaatdoelen dwingen bouwers, ontwikkelaars en woningbouwmaatschappijen om steeds duurzamere oplossingen te kiezen. Een van de meest essentiële technologieën in dit verband is de warmtepomp. In de context van nieuwbouw vormt de warmtepomp niet alleen een alternatief voor aardgas, maar ook een kernbestanddeel van de visie op nul-energiegebouwen (Zero Emission Buildings of ZEB). In dit artikel bespreken we de rol van warmtepompen in nieuwbouwprojecten, met aandacht voor technische aspecten, toepassingen in verschillende woningtypes, kostencalculaties en de integratie binnen grotere duurzaamheidsstrategieën.

Inleiding

Sinds 1 juli 2018 is het in Nederland niet langer toegestaan om nieuwbouwwoningen of -gebouwen aan te sluiten op aardgas. Deze regelgeving dwingt tot het kiezen van duurzame alternatieven voor verwarming en warm water. De warmtepomp is daarvan een van de meest veelbelovende oplossingen. Het gebruik van warmtepompen in nieuwbouwprojecten brengt diverse voordelen met zich mee, waaronder energie-efficiëntie, lagere CO₂-uitstoot en het vermogen om zowel verwarming als koeling te leveren. In combinatie met zonnepanelen en andere duurzame maatregelen kunnen woningen volledig onafhankelijk worden van fossiele brandstoffen.

Meerdere partijen in de bouwsector, zoals Nathan, Groupe Atlantic, en Smart-NRG, bieden nu geïntegreerde totaaloplossingen met warmtepompen die specifiek zijn afgestemd op nieuwbouw. Deze oplossingen worden vaak op maat gemaakt, afhankelijk van het type woning, de beschikbare ruimte, en de verwachtingen van de bewoner. In dit artikel worden de technische aspecten van warmtepompen in nieuwbouw besproken, evenals concrete voorbeelden van projecten en kostenindicaties.

Warmtepompen in nieuwbouw: Technische aspecten en toepassingen

1. Warmtepompsoorten en toepassing in nieuwbouw

Er zijn verschillende soorten warmtepompen die in nieuwbouwprojecten worden toegepast, afhankelijk van de vereisten en de omgeving. De twee meest gebruikte varianten zijn:

Bodemgebonden warmtepompen: Deze warmtepompen gebruiken de warmte uit de grond als bron. Ze zijn meestal geschikt voor vrijstaande woningen met voldoende grondoppervlak voor boringen of grondplaten. De warmtewisseling gebeurt via een ondergronds systeem van buizen.
Lucht/water warmtepompen: Deze warmtepompen halen warmte uit de lucht en pompen deze naar een waterreservoir, waarmee vervolgens de woning kan worden verwarmd. Ze zijn ideaal voor woningen waar grondboringen niet mogelijk of gewenst zijn. Deze varianten zijn ook geschikt voor collectieve verwarmingssystemen in woningbouwprojecten.

In de context van nieuwbouw worden beide varianten vaak gekoppeld aan een centraal verwarmingssysteem, zodat zowel verwarming als warm water uit één installatie komen. In sommige gevallen wordt ook gekoeld via hetzelfde systeem, wat het totaal van de installatie nog verder optimaliseert.

2. Integrale oplossingen voor nieuwbouw

Duurzame nieuwbouwprojecten zoals de wijk Steenbrugge in Deventer tonen aan dat integrale oplossingen met warmtepompen niet alleen technisch haalbaar zijn, maar ook functioneel en esthetisch aantrekkelijk. In Steenbrugge zijn woningen uitgerust met de HydroTop, een compacte warmtepompinstallatie die geïntegreerd is in het dak van de woning. Deze oplossing is ideaal voor nieuwbouwprojecten waarbij de installatie ruimtelijk beperkt moet zijn, maar toch een hoge warmteopbrengst moet garanderen.

De HydroTop maakt gebruik van Panasonic warmtepompen en is zo ontworpen dat de installatie niet nodig heeft voor ingewikkelde aansluitingen in het huis of een aparte installatieruimte. Dit type oplossing is vooral geschikt voor vrijstaande woningen of rijwoningen waarbij de installatie ruimtelijk discreet moet zijn.

3. Warmtepompen in collectieve verwarmingssystemen

In nieuwbouwprojecten waar meerdere woningen in één wijk of complex zijn gevestigd, is het vaak efficiënter om een collectief verwarmingssysteem aan te leggen. Een voorbeeld hiervan is het project van Nathan, waarbij 450 woningen zijn aangesloten op één wijknetwerk met een lagetemperatuursysteem. In dit geval wordt de warmte opgewekt via een centrale warmtepompinstallatie, die vervolgens via een wijkwarmtenet naar de individuele woningen wordt getransporteerd.

De voordelen van dit type systeem zijn:

Energie-efficiëntie: Door de schaal van het systeem is het mogelijk om de warmteopbrengst en het rendement van de warmtepomp te maximaliseren.
Kostenbesparing: Het delen van een centrale installatie met meerdere woningen kan leiden tot lager individueel investeringsbedrag per woning.
Duurzaamheid: Het wijknetwerk kan worden aangesloten op duurzame energiebronnen zoals zonnepanelen, waardoor het systeem vrijwel CO₂-neutraal kan worden.

Kosten en rendement van warmtepompen in nieuwbouw

1. Kostenindicaties voor nieuwbouwprojecten

De kosten voor nieuwbouwprojecten die zijn uitgerust met warmtepompen zijn sterk afhankelijk van het type woning, de grootte van het project en de gekozen technologie. In het artikel over Zero Emission Buildings worden kostenindicaties gegeven voor twee typen nieuwbouwprojecten:

Nieuwbouw schoolgebouw (2.000 m²): De totale kosten voor een gebouw dat voldoet aan de ZEB-standaarden liggen tussen €3.600 en €4.000 per m². Deze prijs bevat zonnepanelen, warmtepompen, isolatie en ventilatie. De investering wordt gedeeltelijk gecompenseerd door subsidies en lagere energiekosten.
Nieuwbouw gemeentehuis (3.000 m²): Voor dit type project ligt de kostenindicatie licht lager, tussen €3.200 en €3.600 per m². Onderliggende kostenfactoren zijn vergelijkbaar: zonnepanelen, warmtepompen, isolatie en ventilatie. Het voornaamste verschil is de grotere oppervlakte en energieverbruik.

Hoewel de initiële investering hoger is dan bij conventionele nieuwbouw, levert de toepassing van warmtepompen in combinatie met zonnepanelen en andere duurzame maatregelen op de lange termijn aanzienlijke kostenbesparing op. Dit is ook een van de redenen waarom ZEB-gebouwen worden gezien als toekomstbestendig vastgoed.

2. Rendement en efficiëntie

De efficiëntie van warmtepompen wordt vaak uitgedrukt in de COP-waarde (Coefficient of Performance). Bijvoorbeeld, een warmtepomp met een COP van 6,0 betekent dat voor iedere kWh elektriciteit die wordt verbruikt, er 6 kWh warmte wordt opgewekt. Dit maakt warmtepompen aanzienlijk efficiënter dan conventionele verwarmingssystemen.

In het Smart-NRG-concept wordt gebruikgemaakt van een Itho-Daalderop warmtepomp met open bron. Deze warmtepomp heeft een COP-waarde van 6,0 voor verwarming en 3,6 voor warm tapwater. In vergelijking met stadsverwarming of elektrische verwarming is dit een aanzienlijk hogere efficiëntie. Dit betekent dat de energiekosten voor verwarming en warm water aanzienlijk worden verlaagd, wat direct leidt tot een betere energieautonomie van het gebouw.

3. Subsidies en financiële compensatie

Een van de belangrijkste aantrekkingskrachten van warmtepompen in nieuwbouwprojecten is de mogelijkheid om subsidies en belastingvoordelen te ontvangen. In de context van Zero Emission Buildings worden extra investeringen in ZEB-voorzieningen deels gecompenseerd door lagere energiekosten en subsidies. Dit is ook een van de redenen waarom gemeenten en onderwijsinstellingen steeds vaker kiezen voor Zero Emission Buildings.

Subsidies kunnen bijvoorbeeld worden verstrekt voor:

De aanschaf en installatie van zonnepanelen.
De installatie van warmtepompen.
Verbeteringen in isolatie en ventilatie.
De realisatie van nul-energiegebouwen.

Het precieze bedrag en de voorwaarden hangen af van de regelgeving en subsidies per regio en projecttype. Het is daarom aan te raden om rekening te houden met subsidies al vanaf het begin van het nieuwbouwproject, zodat het budget en de verdienmodel nauwkeuriger kunnen worden ingeschat.

Duurzame nieuwbouw in de praktijk

1. Voorbeeldproject: Nieuwbouw Steenbrugge

Het project Steenbrugge in Deventer is een goed voorbeeld van hoe warmtepompen in nieuwbouwprojecten worden ingezet. In dit project zijn woningen uitgerust met de HydroTop, een compacte warmtepompinstallatie die geïntegreerd is in het dak. Deze oplossing is ideaal voor nieuwbouwprojecten waarbij de installatie discreet en efficiënt moet zijn.

De HydroTop maakt gebruik van Panasonic warmtepompen en is zo ontworpen dat de installatie niet nodig heeft voor ingewikkelde aansluitingen in het huis of een aparte installatieruimte. Het project is ontwikkeld door Van Wijnen en BPD Gebiedsontwikkeling, en het installatiewerk is verzorgd door de Van Dam Groep.

2. Voorbeeldproject: Nathan Academy en wijknetwerk

In een ander voorbeeld werkt Nathan aan een wijknetwerk voor 450 woningen, waarbij een centrale warmtepompinstallatie wordt gebruikt. Deze warmtepompen zorgen voor verwarming, koeling en warm water voor alle woningen in de wijk. De opleiding van het team is onderdeel van het project, waarbij de bewoners worden geïnformeerd over het functioneren en het gebruik van de warmtepompinstallatie.

Deze aanpak is ideaal voor zowel nieuwe als bestaande woonwijken, aangezien de energie-uitwisseling efficiënter en duurzamer is dan individuele installaties. Het wijknetwerk is een slimme, geïntegreerde oplossing die helpt bij het realiseren van emissievrije woningen.

3. Voorbeeldproject: Groupe Atlantic en all-electric oplossingen

Groupe Atlantic biedt all-electric totaaloplossingen voor nieuwbouwprojecten. Deze oplossingen combineren ventilatie, warmtepompen en aircoheaters in één systeem. Het voordeel van deze aanpak is dat het geen aardgas nodig heeft en volledig op elektriciteit werkt.

De oplossingen van Groupe Atlantic zijn geïntegreerd en slim, waardoor de woning het hele jaar lang comfortabel is. Dit is vooral relevant in nieuwbouwprojecten waarbij het binnenklimaat een belangrijke rol speelt, zoals in scholen, gemeentehuizen en particuliere woningen.

Toekomstbestendig bouwen: De rol van warmtepompen in ZEB-gebouwen

Zero Emission Buildings (ZEB) zijn gebouwen die volledig emissievrij zijn. Dat betekent dat de hoeveelheid CO₂ die wordt uitgestoten door het gebruik van het gebouw, volledig wordt gecompenseerd door duurzame energieopwekking. In de praktijk betekent dit dat gebouwen zijn uitgerust met zonnepanelen, warmtepompen en andere energie-efficiënte technologieën.

ZEB-gebouwen zijn niet alleen technisch haalbaar, maar ook maatschappelijk en financieel verantwoord. Het voornaamste voordeel is dat ZEB-gebouwen voldoen aan de toekomstige regelgeving en emissiedoelen. Bovendien bieden ze een beter binnenklimaat, lagere energiekosten en een positief imago voor de eigenaar of gebruiker.

In de context van nieuwbouw zijn ZEB-gebouwen een logische stap in de richting van duurzame en toekomstbestendige woningen. Het kiezen voor warmtepompen in combinatie met zonnepanelen en andere duurzame maatregelen is daarbij essentieel.

Conclusie

In de huidige bouwsector is het kiezen voor warmtepompen in nieuwbouwprojecten niet alleen een verantwoorde keuze, maar ook een noodzakelijke stap in de richting van duurzame en toekomstbestendige woningen. Met de regelgeving tegen aardgas in de nieuwbouw is de warmtepomp opnieuw in het middelpunt van de aandacht geraakt. De technologie is rijp, de kosten zijn in de meeste gevallen op lange termijn rendabel, en de combinatie met andere duurzame maatregelen maakt het mogelijk om emissievrije woningen te realiseren.

In praktijkprojecten zoals Steenbrugge, Nathan Academy en Groupe Atlantic’s all-electric oplossingen tonen we hoe warmtepompen effectief worden ingezet in nieuwbouw. Deze oplossingen zijn niet alleen technisch betrouwbaar, maar ook functioneel en esthetisch aantrekkelijk. Bovendien leveren ze aanzienlijke voordelen op in termen van energie-efficiëntie, comfort en duurzaamheid.

Het toepassen van warmtepompen in nieuwbouwprojecten is dus meer dan alleen een alternatief voor aardgas. Het is een essentieel onderdeel van een grotere visie op duurzame en emissievrije woningen, waarin technologie, regelgeving en maatschappelijke verantwoordelijkheid samenkomen.

Bronnen

ombouwen