Salderingsregeling en warmtepomp: Wat betekent de afschaffing voor eigenaren en de energietransitie?

Published by Redactie on september 27, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

De salderingsregeling heeft jarenlang een belangrijke rol gespeeld in de opmars van zonnepanelen in Nederland. Deze regeling maakt het mogelijk voor eigenaars van zonnepaneelinstallaties om teruggeleverde stroom tegen hun eigen verbruik af te schrijven. Hierdoor was de aanschaf van zonnepanelen rendabeler en duurzamer dan ooit. In combinatie met de opkomst van warmtepompen en andere energiebesparingstechnologieën, werd het salderen een cruciale stimulans om huishoudens en bedrijven te motiveren voor duurzame investeringen.

Echter, in de laatste jaren is de toekomst van de salderingsregeling steeds onzekerder geworden. Aanvankelijk was er sprake van een geleidelijke afbouw tot 2031, maar in november 2024 werd besloten om de regeling abrupt stop te zetten vanaf 1 januari 2027. Dit heeft voor veel huiseigenaren en bedrijven een schok teweeggebracht. De afschaffing van de salderingsregeling, gepaard met een mogelijke afzwakking van de verplichting van hybride warmtepompen bij renovaties, leidt tot onduidelijkheid en twijfel over de toekomst van duurzame investeringen.

In deze artikel worden de gevolgen van deze wijzigingen voor huiseigenaren, investeerders en de energietransitie besproken. Daarnaast wordt gekeken naar alternatieven en subsidies die mogelijk zijn om investeringen in zonnepanelen en warmtepompen toch rendabel te maken.

De salderingsregeling: wat was het en waarom belangrijk?

De salderingsregeling is een beleidsinstrument dat eigenaars van zonnepanelen de mogelijkheid biedt om teruggeleverde stroom tegen hun eigen verbruik af te schrijven. Dit betekent dat iemand die zonnepanelen heeft en meer stroom opwekt dan hij verbruikt, de surplusstroom kan gebruiken om zijn eigen energierekening te verlagen. De regeling maakt zonnepanelen dus rendabeler, omdat het niet alleen over het opwekken van energie gaat, maar ook over het verlagen van energiekosten.

De regeling was nooit bedoeld als een eeuwige maatregel, maar als een tijdelijke stimulans om de markt voor zonnepanelen te ontwikkelen. In de praktijk bleek het echter zo populair dat het steeds langer werd verlengd. In 2024 was er sprake van een geleidelijke afbouw, met als finale einddatum 2031. Echter, in november 2024 werd besloten om de regeling abrupt te stoppen vanaf 2027, zonder geleidelijke overgang. Deze abrupte keuze heeft veel onrust veroorzaakt, niet alleen bij particulieren, maar ook bij bedrijven en energiebedrijven.

Voor huiseigenaren die onlangs zonnepanelen hebben geïnstalleerd, betekent deze wijziging dat hun investering veel minder rendabel wordt. De terugverdientijd van zonnepanelen is met deze wijziging aanzienlijk langer geworden. Dit heeft geleid tot veel kritiek, vooral vanuit het bedrijfsleven en energieprofessionals.

De afschaffing van de salderingsregeling: gevolgen voor investeringen in zonnepanelen

De afschaffing van de salderingsregeling heeft directe gevolgen voor de rendabiliteit van zonnepaneelinstallaties. Volgens berekeningen van TNO (bron: overheid.nl) is het in de jaren 2023 tot 2031 mogelijk om zonnepanelen binnen 4 tot 6 jaar terug te verdienen, mits er sprake is van een redelijk eigen verbruik (ongeveer 30%). Echter, als de salderingsregeling afgeschaft wordt, verandert deze terugverdientijd aanzienlijk.

Een voorbeeld: iemand die in 2024 tien zonnepanelen koopt voor €5000, die een opbrengst heeft van ongeveer 3500 kWh per jaar, verdient ongeveer €1000 per jaar aan opbrengst door salderen (30 cent per kWh). In deze situatie is de terugverdientijd ongeveer 5 jaar. Echter, na 2027 is de opbrengst van de stroom die je teruglevert lager (minimaal 50% van het leveringstarief), wat de opbrengst drastisch vermindert. Hierdoor kan de terugverdientijd oplopen tot 15 tot 20 jaar, afhankelijk van het verbruik en de kosten.

Een ander gegeven dat van invloed is, is de toepassing van terugleverkosten door bepaalde energieleveranciers. Volgens de Consumentenbond lopen deze kosten op tot €400 per jaar bij een standaardinstallatie. Ondanks de afschaffing van deze kosten na 2027, zijn zij tot die tijd een reële kostenpost die het rendement verder vermindert.

Verplichte warmtepomp: waar staat het nu?

Een andere maatregel die in het coalitieakkoord van het kabinet is opgenomen, is het afzien van de verplichte installatie van een hybride warmtepomp bij renovaties. Dit betekent dat vanaf 2026, als een woning wordt gerenoveerd en de verwarmingsinstallatie wordt vervangen, de installatie van een warmtepomp niet meer verplicht is.

Dit heeft gevolgen voor zowel huiseigenaren als installateurs. Huiseigenaren die hun woning verder verduurzamen, kunnen nu kiezen voor alternatieve oplossingen, zoals gasinstallaties of andere systemen. Echter, warmtepompen zijn nog steeds een efficiënte manier om energie te besparen, vooral in combinatie met zonnepanelen. De verwachting was dat de salderingsregeling zou blijven bestaan zodat investeringen in warmtepompen rendabel zouden zijn. Nu dit niet het geval is, is er meer twijfel over de rendabiliteit van zowel zonnepanelen als warmtepompen.

Alternatieve subsidies en financieringsopties

Hoewel de salderingsregeling afschaffing dreigt, zijn er nog steeds andere subsidies beschikbaar om investeringen in duurzame energie te ondersteunen. Een voorbeeld is de ISDE-regeling, waarbij 30% van de investering in een warmtepomp of andere duurzame technologie wordt vergoed. Deze subsidie maakt het aantrekkelijker om te investeren in duurzame technologieën, ook al is de salderingsregeling weg.

Daarnaast is er nog de mogelijkheid van het afsluiten van een energiebespaarlening. Deze lening maakt het mogelijk om investeringen in zonnepanelen, warmtepompen of andere duurzame technologieën te doen tegen een gunstig tarief. Hoewel het geen directe subsidie is, kan het toch leiden tot een snelle terugverdientijd, mits het verbruik van eigen stroom hoog genoeg is.

Het is belangrijk om hierbij te rekenen met de huidige energiekosten en de toekomstige stroomkosten. Zonnepanelen en warmtepompen zijn meest rendabel als je een hoog eigen verbruik hebt. Dit betekent dat het slim is om je stroomverbruik zoveel mogelijk te verplaatsen naar tijden dat je zonnepanelen stroom opweken.

Vertrouwen in de overheid en het effect op de energietransitie

De afschaffing van de salderingsregeling en de afzwakking van de verplichte warmtepompinstallatie roept niet alleen twijfel op over de rendabiliteit van investeringen, maar ook over het vertrouwen in de overheid. Veel huiseigenaren en bedrijven voelen zich door hun investeringen bedrogen. Ze hebben op basis van eerdere beloften besloten om duurzaam te investeren, alleen om later te merken dat de regering andere plannen had.

Volgens Doekle Terpstra van Techniek Nederland is dit "kiezersbedrog" en heeft het de betrouwbaarheid van de overheid ondermijnd. Dit heeft ook negatieve gevolgen voor de energietransitie. Als mensen het vertrouwen verliezen in de regering, is het minder waarschijnlijk dat ze bereid zijn om verder duurzaam te investeren. Dit kan leiden tot vertragingen in het behalen van de klimaatdoelen van Nederland.

Nieuwe kansen voor de energietransitie

Hoewel de afschaffing van de salderingsregeling een uitdaging is, kan het ook een kans zijn voor de energietransitie. Volgens Wesley de Kruijff van Hegg Energy kan het einde van de salderingsregeling de deur openen voor nieuwe, efficiëntere en duurzamere energieoplossingen. Het is nu aan de regering om nieuwe stimulansen in te voeren die mensen motiveren om duurzaam te investeren.

De regering en markt moeten samen werken om alternatieve stimulansen te bedenken, zoals subsidies voor eigen verbruik, lokaal energiegebruik of gerichte prikkels voor huishoudens die veel geld uitgeven aan energiekosten. Het is essentieel om zowel de consumenten die al investeren, als die die nog niet kunnen investeren, te betrekken bij de energietransitie.

De rol van huiseigenaren en investeerders

Ondanks de onzekerheid, blijft het belangrijk voor huiseigenaren en investeerders om bewust te kiezen voor duurzame opties. Zonnepanelen en warmtepompen blijven een efficiënte manier om energie te besparen en CO2-uitstoot te verminderen. Hoewel de salderingsregeling verdwijnt, is het verstandig om te rekenen op de langere termijn. Zonnepanelen hebben een levensduur van gemiddeld 25 jaar, wat betekent dat de opbrengst over die periode nog steeds aanzienlijk is, ook zonder salderen.

Het is belangrijk om te rekenen met de toekomstige stroomprijzen en energiekosten. Als de stroomprijzen blijven stijgen, kan het investeren in duurzame technologieën toch rendabel blijven, zelfs zonder saldering. Daarnaast kan het investeren in een warmtepomp, vooral in combinatie met zonnepanelen, leiden tot aanzienlijke besparingen op de verwarmingskosten.

Conclusie

De afschaffing van de salderingsregeling en de afzwakking van de verplichte warmtepompinstallatie zijn belangrijke veranderingen voor de energiemarkt in Nederland. Deze wijzigingen hebben directe gevolgen voor de rendabiliteit van investeringen in zonnepanelen en warmtepompen. Voor huiseigenaren die al of binnenkort investeren, betekent dit dat de terugverdientijd langer wordt, wat de aanschaf minder aantrekkelijk maakt.

Echter, ondanks de verwarring en kritiek, blijven zonnepanelen en warmtepompen efficiënte opties om energie te besparen en duurzamer te wonen. Er zijn nog steeds subsidies en financieringsopties beschikbaar om investeringen in duurzame technologieën rendabel te maken. Het is nu aan de regering om nieuwe stimulansen in te voeren die de energietransitie verder kunnen versterken.

Voor huiseigenaren en investeerders is het belangrijk om bewust te kiezen voor duurzame opties, ook in tijden van onzekerheid. De energietransitie is niet alleen belangrijk voor de klimaatdoelen, maar ook voor de langdurige energievoorziening en kostenbesparing. Het einde van de salderingsregeling is dus geen einde van de duurzame toekomst, maar een oproep om slim en verantwoord te investeren in de toekomst.

Bronnen

salderingsregeling