Terugverdientijd van een warmtepomp: factoren, subsidies en rendement

Published by Redactie on september 27, 2025 | Category warmtepomp

De overstap naar duurzame verwarming is op dit moment een van de meest betekenisvolle investeringen die een woningeigenaar kan doen. Een warmtepomp is daarvan een veelbelovende keuze, zowel voor het milieu als voor de energierekening. De vraag die echter vaak voorafgaat aan een dergelijke aanschaf is: Hoe snel verdien je een warmtepomp terug? Deze vraag is niet eenvoudig te beantwoorden, aangezien de terugverdientijd van een warmtepomp sterk afhankelijk is van meerdere factoren zoals het type warmtepomp, de aanschafkosten, de energieprijzen, de isolatiegraad van de woning en eventuele subsidies.

In dit artikel bespreken we op basis van actuele data en subsidies hoe de terugverdientijd van een warmtepomp wordt berekend, welke invloed de verschillende type warmtepompen hebben op deze termijn, en wat de belangrijkste factoren zijn die het rendement bepalen. We geven ook een overzicht van de beschikbare subsidies en tonen aan waarom het investeren in een warmtepomp op lange termijn verstandig kan zijn.

Wat beïnvloedt de terugverdientijd van een warmtepomp?

De terugverdientijd van een warmtepomp wordt berekend door de totale aanschaf- en installatiekosten te delen door de gemiddelde maandelijkse of jaarlijkse besparing op energiekosten. Dit betekent dat meerdere factoren meespelen bij het bepalen van deze terugverdientijd. De belangrijkste variabelen zijn:

Type warmtepomp
Aanschaf- en installatiekosten
Subsidies
Energieverbruik en -prijzen
Isolatiegraad van de woning

Laten we deze factoren nader bekijken, op basis van de beschikbare informatie.

1. Typen warmtepompen en hun invloed op de terugverdientijd

Er zijn verschillende types warmtepompen, elk met hun eigen kenmerken en prijzen. De keuze van het juiste type hangt af van de specifieke situatie van de woning, het budget en het verwarmingssysteem dat gewenst is.

1.1 Bodemwarmtepomp

Een bodemwarmtepomp haalt warmte uit de grond via een netwerk van buizen dat onder het aardoppervlak is geïnstalleerd. Het is een duurder type, aangezien de installatie meestal aanzienlijke bouwkundige voorbereidingen vereist.

Kosten: - Inclusief plaatsing en btw: € 20.000 – € 30.000

Subsidie (2023): - Het subsidiebedrag is afhankelijk van het vermogen van de warmtepomp. Voor een vermogen tussen 1 kW en 10 kW is de subsidie € 4.200.

Terugverdientijd: - Vanwege de hoge aanschafkosten ligt de terugverdientijd van een bodemwarmtepomp hoger dan bij andere varianten. Gemiddeld tussen 12 en 20 jaar.

Voordelen: - Consistente prestaties door de constante temperatuur onder de grond - Kan ook worden gebruikt voor koeling - Relatief stil in bedrijf - Langere levensduur

1.2 Water-water warmtepomp

Deze warmtepomp haalt warmte uit grondwater, meestal op een diepte van 50 tot 150 meter. Het vereist ook een complexe installatie en is daarom duurder.

Kosten: - Inclusief plaatsing en btw: € 15.000 – € 25.000

Subsidie (2023): - Net als bij de bodemwarmtepomp is de subsidie afhankelijk van het vermogen. Voor een vermogen tussen 1 kW en 10 kW is de subsidie € 4.200.

Terugverdientijd: - Gemiddeld tussen 12 en 20 jaar.

Voordelen: - Efficiënt bij lagere buitentemperaturen - Grote energiebesparing door hoge COP (Coefficient of Performance)

1.3 Lucht-water warmtepomp

Deze warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en zet deze om in verwarmingswarmte voor het huis. Het is een veel voorkomende keuze vanwege de relatief lage aanschafkosten en eenvoudige installatie.

Kosten: - Inclusief installatie en btw: € 11.000 – € 14.000

Subsidie (2023): - Voor een volledig elektrische warmtepomp met 8 kW is de subsidie € 3.150.

Terugverdientijd: - Gemiddeld tussen 7 en 15 jaar.

Voordelen: - Relatief goedkope aanschaf - Eenvoudig te installeren - Kan ook worden gebruikt voor koeling

1.4 Hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp combineert een warmtepomp met een traditionele CV-ketel. Dit is een tussentijdse oplossing voor woningen die niet goed genoeg geïsoleerd zijn om volledig te verbranden op warmtepompverwarming.

Kosten: - Aanvullende CV-ketel verlaagt de aanschafkosten. Inclusief subsidie is de totale investering lager.

Terugverdientijd: - Gemiddeld tussen 8 en 12 jaar, afhankelijk van het energieverbruik.

1.5 Lucht-lucht warmtepomp

Deze warmtepomp verwarmt of koelt lucht direct en is vooral geschikt voor het verwarmen van één ruimte. Het is geen centrale verwarmingsoplossing.

Kosten: - Relatief laag

Terugverdientijd: - Niet van toepassing als centrale verwarmingsoplossing.

2. Aanschaf- en installatiekosten

De aanschafkosten van een warmtepomp zijn van groot belang voor de terugverdientijd. Hoe duurder de warmtepomp, hoe langer de investering zich terugverdient. De aanschafkosten zijn afhankelijk van het type warmtepomp, de benodigde technische specificaties en de grootte van het huis.

2.1 Invloed van huisgrootte

Het vermogen van de warmtepomp moet afgestemd zijn op het energieverbruik van het huis. In grotere woningen is dus een warmtepomp met hoger vermogen nodig. Dit heeft gevolgen voor zowel de aanschafkosten als de installatie.

2.2 Extra kosten

Bij de aanschaf van een warmtepomp kunnen ook extra kosten optreden, zoals:

Isolatiemaatregelen: Als de woning niet goed geïsoleerd is, kunnen extra isolatieprojecten nodig zijn om de efficiëntie van de warmtepomp te verhogen.
Verzwering van de meterkast: In sommige gevallen is een upgrade van de elektrische installatie nodig om de warmtepomp aan te sluiten.

3. Subsidies en btw-voordeel

Subsidies kunnen de aanschafkosten aanzienlijk verlagen en dus ook de terugverdientijd verkorten. In Nederland bestaat er een subsidie via het ISDE-subsidieprogramma dat bedoeld is om de overgang naar duurzame verwarming te stimuleren.

3.1 ISDE-subsidie

De hoogte van de ISDE-subsidie in 2023 is afhankelijk van het type warmtepomp en het vermogen:

Vermogen	Subsidiebedrag
1 – 10 kW	€ 4.200
12 kW	€ 4.500
16 kW	€ 5.100

Deze subsidie wordt automatisch afgetrokken van de aanschafkosten, wat de investering voor de eigenaar lager maakt.

3.2 Btw-voordeel

De btw op warmtepompen is 21%, maar het is mogelijk om een subsidie aan te vragen om 6% van deze btw terug te krijgen. Dit is een extra voordelen voor woningeigenaren die overwegen om een warmtepomp aan te schaffen.

4. Energieverbruik en -prijzen

De terugverdientijd hangt ook af van de energieprijzen en het verbruik van het huis. Bij hoge energiekosten is de besparing groter, waardoor de warmtepomp zich sneller terugverdient.

4.1 Voorbeeldberekening

Een klant installeerde een warmtepomp in een goed geïsoleerd huis. De jaarlijkse besparing op energiekosten bedroeg ongeveer € 1.500, inclusief het wegvallen van gasverbruik en onderhoudskosten. Met deze besparingen kon de investering binnen 8 jaar volledig terugverdienen.

4.2 Invloed van stijgende energieprijzen

Als de energieprijzen stijgen, vermindert de terugverdientijd. Dit is een belangrijk argument voor het investeren in een warmtepomp op dit moment, vooral gezien de hoge stroom- en gasprijzen van recente jaren.

5. Invloed van de isolatiegraad van de woning

Een warmtepomp is het meest efficiënt in goed geïsoleerde woningen. Bij slechte isolatie verliest de warmte snel, wat leidt tot hoger energieverbruik en dus langer terugverdientijd.

5.1 Isolatiemaatregelen

Voor woningen met hoge warmteverlies zijn isolatiemaatregelen aan te raden vóór de installatie van een warmtepomp. Denk aan isolatie van het dak, de gevel of de vloeren. Deze extra kosten moeten wel worden meegenomen in de berekening van de terugverdientijd.

6. Is het investeren in een warmtepomp rendabel?

De data suggereert dat een warmtepomp op lange termijn een verstandige investering is, aangezien het zowel geld bespaart als CO₂-uitstoot verminderd.

6.1 Voordelen van een warmtepomp

Lagere energierekening: Door het gebruik van warmtepompverwarming is er een aanzienlijke besparing op gasverbruik.
Lange levensduur: Warmtepompen hebben een levensduur van meerdere tientallen jaren.
Duurzame energie: Geen verbranding van fossiele brandstoffen.
Hoog rendement: Warmtepompen hebben een COP (Coefficient of Performance) die hoger is dan 1, wat betekent dat ze meer energie leveren dan ze verbruiken.
Koelen mogelijk: Veel warmtepompen kunnen ook worden gebruikt voor koeling in de zomer.

7. COP en SCOP waarden

De COP (Coefficient of Performance) en SCOP (Seasonal Coefficient of Performance) zijn maatstaven voor het rendement van een warmtepomp. De COP geeft aan hoeveel warmte de warmtepomp levert per eenheid elektriciteitsverbruik. De SCOP is een gemiddelde over een seizoen.

Bij een COP van 4 betekent dit bijvoorbeeld dat de warmtepomp 4 keer zoveel warmte levert als het elektriciteitsverbruik. Dit maakt warmtepompen aantrekkelijk in vergelijking met traditionele verwarmingssystemen.

8. Conclusie

De terugverdientijd van een warmtepomp varieert sterk afhankelijk van het type warmtepomp, de aanschafkosten, subsidies, isolatiegraad en energieprijzen. Voor de meeste types ligt deze terugverdientijd tussen 7 en 20 jaar. In combinatie met subsidies en een goede isolatie is het investeren in een warmtepomp op lange termijn zowel rendabel als duurzaam.

Voor woningeigenaren die overwegen om de overstap te maken naar duurzame verwarming is het dus verstandig om eerst de huidige situatie van de woning te beoordelen. Is de isolatie voldoende, wat is het energieverbruik, en welk type warmtepomp is het meest geschikt? Door deze vragen eerst te beantwoorden, kan een verstandige keuze worden gemaakt die zowel financieel als ecologisch voordelig is.