Terugverdientijd warmtepomp: Berekeningen, subsidies en factoren die het bepalen

Published by Redactie on september 27, 2025 | Category warmtepomp

De overgang naar duurzame verwarmingssystemen is op dit moment een van de meest relevante onderwerpen op het gebied van woningbouw en renovatie. Een warmtepomp is een populaire keuze om aardgas te vervangen of te combineren in een hybride opstelling. Echter, om de financiële haalbaarheid van deze investering in te schatten, is het belangrijk om de terugverdientijd van een warmtepomp te begrijpen. Deze terugverdientijd hangt af van meerdere factoren zoals energieverbruik, isolatiegraad, subsidieopties en installatiekosten. In dit artikel bespreken we de meest relevante aspecten van de warmtepomp terugverdientijd, inclusief rekenmethoden, subsidies en praktische aandachtspunten.

Wat is de terugverdientijd van een warmtepomp?

De terugverdientijd van een warmtepomp verwijst naar de periode waarin de kosten van aanschaf, installatie en eventuele onderhoudskosten worden terugverdiend door energiebesparing. Deze terugverdientijd varieert per woning, afhankelijk van factoren zoals:

Verbruik: hoeveel gas of elektriciteit je momenteel verbruikt.
Energieprijsontwikkelingen: de toekomstige energieprijzen beïnvloeden de besparing.
Aanschafkosten: prijs van de warmtepomp en eventuele subsidie.
Isolatiegraad van de woning: hoe beter de isolatie, hoe minder energie nodig is.
Soort warmtepomp: hybride of volledige warmtepomp.
Lopende kosten: onderhoud en eventuele aanpassingen aan de CV-installatie.

Een eerste indruk geven rekenmodellen

Er zijn meerdere tools beschikbaar om een eerste inschatting van de terugverdientijd te maken. Zo biedt bijvoorbeeld de website warmtepompberekenen.nl een rekenmodel waarmee je binnen vijf minuten een overzicht krijgt van de verwachte besparing, investering en terugverdientijd. Een Excel-tool kan je hierbij helpen, zoals beschreven in bron [1], waarin wordt aangeraden om een Excel-rekentool te gebruiken voor een meer gedetailleerde berekening.

In deze rekenmodellen speelt het huidige gasverbruik van de woning een centrale rol. Daarnaast worden de aanschafkosten van de warmtepomp vergeleken met het voorspelde verbruik en eventuele subsidie. De tool geeft een indruk van de terugverdientijd, hoewel dit geen garantie is voor de daadwerkelijke besparing. De werkelijke prestaties van de warmtepomp zijn pas duidelijk na een aantal jaren van gebruik.

Hoe bepaal je de terugverdientijd in Excel?

Een Excel-tool is een handig instrument om de terugverdientijd nauwkeurig te berekenen. In bron [1] wordt melding gemaakt van een Excel-tool die je kunt downloaden voor deze doeleinden. Deze tool helpt je bijvoorbeeld bij het inzien van het verband tussen energiebesparing, aanschafkosten en eventuele subsidies. Het is belangrijk om bij deze berekening rekening te houden met de volgende parameters:

Aanschafkosten van de warmtepomp: inclusief installatie.
Huidig gasverbruik.
Verwachte elektriciteitsverbruik na installatie.
Subsidies (zoals de ISDE-subsidie).
Rentekosten: indien je de investering financieert.
Inflatie en energieprijzen: deze factoren zijn moeilijk te voorspellen en kunnen de terugverdientijd beïnvloeden.

Hoewel deze Excel-tool een goed uitgangspunt biedt, is het belangrijk om te beseffen dat je de werkelijke besparing pas na jaren van gebruik zeker weet. De tool geeft een indicatie, maar geen garantie. Daarom wordt aanbevolen om meerdere modellen te bekijken en eventueel een deskundige adviseur te raadplegen.

Subsidies en financiering

Een belangrijke factor in de berekening van de terugverdientijd is de beschikbaarheid van subsidies. In Nederland kun je bijvoorbeeld terecht bij de ISDE-regeling (Investeringssubsidie Duurzame Energie), waarbij particulieren en zakelijke gebruikers een tegemoetkoming kunnen krijgen voor de aanschaf van een warmtepomp. In bron [1] wordt melding gemaakt van deze subsidie, maar wordt niet vermeld hoeveel geld je precies kunt terugkrijgen. Daarom is het aan te raden om je specifieke subsidieopties via jouw gemeente of via een erkende adviseur te verkennen.

Naast de ISDE-regeling zijn er ook regionale subsidies beschikbaar. Deze kunnen aanzienlijk zijn en de investering dus beïnvloeden. Zoals beschreven in bron [2], is het verstandig om subsidies in jouw regio te onderzoeken, omdat deze de terugverdientijd aanzienlijk kunnen verkorten. Bijvoorbeeld, een subsidie van € 1.000 kan de aanschafprijs verlagen, waardoor de terugverdientijd verkort wordt.

Invloed van isolatie op de terugverdientijd

De isolatiegraad van een woning heeft een grote invloed op de energiebesparing en dus op de terugverdientijd. In bron [2] wordt aangeraden om voor de aanschaf van een warmtepomp eerst een inspectie te laten doen van de isolatie. Zoals beschreven, is het verstandig om te onderzoeken of de spouwmuur en het dak goed geïsoleerd zijn. In sommige gevallen kan het verstandiger zijn om eerst een isolatieverbetering te realiseren voordat je overgaat op een warmtepomp. Dit kan ervoor zorgen dat de warmte beter wordt vastgehouden en dus minder elektriciteit nodig is voor verwarming.

Daarnaast is het mogelijk om subsidies te krijgen voor isolatieverbeteringen. Deze subsidies kunnen je investering in een warmtepomp op lange termijn voordeliger maken. Daarom is het verstandig om hierbij te kijken naar de subsidieopties voor isolatie in jouw regio. In bron [2] wordt dit aangeraden, en wordt ook vermeld dat subsidies kunnen helpen bij het versnellen van de terugverdientijd.

Aanschafperiode en vervangingsmoment

Een belangrijk aspect bij de aanschaf van een warmtepomp is het juiste tijdstip. In bron [4] wordt aangeraden om de warmtepomp te plaatsen op het moment dat je CV-ketel vervangen moet worden. Dit voorkomt dubbele kosten voor installatie en onderhoud. Als je CV-ketel nog 5 jaar of langer meegaat, is het verstandig om te overwegen voor een hybride warmtepomp. Dit is een combinatie van een gasketel en een warmtepomp, wat in de beginfase minder duur is en mogelijk sneller een positieve terugverdientijd oplevert.

Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met de levensduur van de warmtepomp. In bron [4] wordt vermeld dat een hybride warmtepomp ongeveer 15 jaar meegaat. Daarom is het verstandig om de terugverdientijd op deze levensduur te berekenen.

Geluidsnormen en buureffecten

Een aspect dat vaak onderbelicht blijft bij het overwegen van een warmtepomp, is het geluidsniveau van de buitenunit. In bron [4] wordt melding gemaakt van wettelijke geluidsnormen voor de buitenunit. Deze normen zijn in de ochtend, middag en avond verschillend, waarbij het geluid niet hoger mag zijn dan 45 dB(A) overdag en 40 dB(A) in de avond en nacht. Het is verstandig om bij de aanschaf van een warmtepomp rekening te houden met deze normen, vooral in dicht bebouwde woonomgevingen.

Onderzoek van milieucentraal.nl laat zien dat 72% van de eigenaars van warmtepompen geen geluidsoverlast ervaart. Echter, in dit onderzoek zijn de buren niet betrokken. Het is daarom verstandig om rekening te houden met mogelijke klachten van buren, vooral als je in een dicht bebouwde wijk woont.

Uitzonderingen en verplichtingen

Voorafgaand aan 2026 wordt aangestreef dat warmtepompen de standaard worden voor verwarming in woningen. Dit betekent dat bij vervanging van een CV-ketel een duurzamer alternatief moet worden aangebracht, zoals een warmtepomp. Er zijn echter een aantal uitzonderingen, zoals beschreven in bron [4]:

Voor gestapelde bouw (appartementen).
Voor monumenten.
Bij een terugverdientijd langer dan zeven jaar.
Als de woning binnen 10 jaar aangesloten wordt op een warmtenet.
Als de warmtepomp niet aan de geluidsnormen voldoet.
Als een installateur voor een warmtepomp niet beschikbaar is, mag er eerst een CV-ketel geplaatst worden, met later toevoeging van een warmtepomp.

Het is dus belangrijk om bij de aanschaf en installatie rekening te houden met deze uitzonderingen, vooral indien je een appartement woont of in een regio met hoge geluidsnormen.

Keuze van de juiste warmtepomp en installateur

De keuze van de juiste warmtepomp en installateur is cruciaal voor de prestaties en de terugverdientijd. In bron [5] wordt aangeraden om eerst zelf een beoordeling te doen van de geschiktheid van je woning voor een warmtepomp. Hierbij spelen factoren zoals de isolatiegraad, energieverbruik en het type woning een rol. Daarnaast is het verstandig om meerdere aanbieders te raadplegen en offertes te vergelijken.

Het is verstandig om minimaal twee offertes aan te vragen, omdat de kosten van installatie en de aanschaf van de warmtepomp sterk kunnen variëren. In bron [5] wordt ook gewezen op het belang van het kiezen van een installateur die ervaring heeft met de warmtepomp die het beste is voor jouw situatie. Deze installateurs zijn vaak gespecialiseerd in één of twee merken, waardoor ze sneller en beter kunnen werken.

Daarnaast is het belangrijk om te weten dat het wachten op een installateur lang kan duren, vooral in 2024 en 2025. Daarom is het verstandig om vroegtijdig contact op te nemen met een installateur om afspraken te maken.

Conclusie

De terugverdientijd van een warmtepomp is een essentieel onderdeel bij het overwegen van een duurzame verwarmingsovergang. Deze terugverdientijd hangt af van meerdere factoren, waaronder de isolatiegraad van de woning, energieverbruik, subsidieopties, en de keuze van de juiste warmtepomp en installateur. Door middel van rekenmodellen en subsidies kun je een inschatting maken van de financiële haalbaarheid. Het is verstandig om een Excel-tool of online rekenmodel te gebruiken om een eerste indruk te krijgen, en daarnaast een deskundige adviseur of installateur te raadplegen.

Bij de aanschaf is het belangrijk om rekening te houden met geluidsnormen en buureffecten, evenals de verplichtingen en uitzonderingen die van toepassing kunnen zijn. De keuze van een hybride of volledige warmtepomp hangt af van de specifieke situatie van de woning en de persoonlijke voorkeuren. In het kader van de komende regelgeving is het verstandig om de aanschaf van een warmtepomp te plannen op het moment dat je CV-ketel vervangen moet worden, zodat je dubbele kosten kunt vermijden.

Tegen de achtergrond van stijgende energieprijzen en klimaatdoelen is het investeren in een warmtepomp een strategische keuze. Door de terugverdientijd goed in te schatten en subsidies te benutten, kan dit een haalbare en duurzame keuze worden voor velen.