Airco of warmtepomp: wat is goedkoper en wat past bij jouw woning?

Published by Redactie on september 27, 2025 | Category warmtepomp

Bij de keuze tussen een airco en een warmtepomp speelt kostenefficiëntie een belangrijke rol. Veel huiseigenaren twijfelen tussen deze twee systemen, omdat beide verwarming en afkoeling kunnen bieden, maar met aanzienlijke verschillen in investering, energieverbruik en duurzaamheid. In dit artikel worden de prijsvergelijkingen van airco en warmtepomp uitgebreid besproken, op basis van de kosten bij aanschaf, energieverbruik, subsidies en rendement. Daarnaast worden factoren zoals woninggrootte, klimaat en installatiecomplexiteit meegenomen, zodat je een weloverwogen keuze kunt maken.

Kosten bij aanschaf: airco versus warmtepomp

Een van de eerste overwegingen bij de aanschaf van een verwarmings- of koelsysteem is de initiële investering. Hier is het duidelijk dat een airco in de regel goedkoper is dan een warmtepomp. Dit komt voornamelijk door het feit dat een airco een eenvoudiger systeem is, die vaak niet op het bestaande verwarmingssysteem hoeft te worden aangesloten. Daarentegen vereist een warmtepomp doorgaans een aansluiting op het bestaande verwarmingssysteem, zoals vloerverwarming of lage-temperatuur radiatoren, wat de installatiecomplexiteit en -kosten verhoogt.

De aanschafkosten van een airco variëren vanaf zo’n €1.500 tot €3.500, afhankelijk van de grootte van de ruimte en het type systeem (monoblok, split, of multi-split). Een warmtepomp daarentegen is aanzienlijk duurder in aanschaf. De investering ligt meestal tussen de €6.000 en €12.000, afhankelijk van het type (lucht-water, water-water of bodem-water), de vermogenscapaciteit en eventuele aanpassingen aan het bestaande verwarmingssysteem.

Een airco is dus op korte termijn goedkoper, maar een warmtepomp is vaak een duurzamere en langdurigere oplossing.

Energieverbruik en rendement: welke systeem is zuiniger?

Hoewel de aanschafkosten van een airco lager liggen, speelt het energieverbruik een belangrijke rol in de langdurige kosten. Hier is het duidelijk dat een warmtepomp efficiënter is dan een airco. Een warmtepomp haalt warmte op uit de buitenlucht, bodem of water, en zet die om in verwarmingswarmte. Door deze werkwijze heeft een warmtepomp een hoger rendement – vaak tussen de 3 en 6 – wat betekent dat het per verbruikte kWh elektriciteit meerdere kWh warmte kan leveren.

Een airco daarentegen werkt vooral als koelsysteem, en kan in omgekeerde richting gebruikt worden om te verwarmen. Het rendement is hierbij echter aanzienlijk lager, vooral bij lage buitentemperaturen. Daardoor moet de airco harder werken om de gewenste temperatuur te bereiken, wat leidt tot hoger energieverbruik in de wintermaanden.

Op lange termijn is een warmtepomp dus zuiniger, omdat het minder energie verbruikt om hetzelfde resultaat te behalen. Dit maakt het systeem ook aantrekkelijk voor huiseigenaren die geïnteresseerd zijn in energiebesparing en duurzaamheid.

Subsidies en financiële ondersteuning

Een andere belangrijke factor bij de keuze tussen airco en warmtepomp is de beschikbaarheid van subsidies. In Nederland zijn er tal van maatregelen om het overstapproces naar duurzamere verwarmingssystemen te stimuleren. Zo is de Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE) een bekende subsidie die aansluit bij de aanschaf van warmtepompen. Deze subsidie biedt een startbedrag van €1.250 plus €225 per kW. Bovendien krijg je een extra premie van €200 als je een warmtepomp met energielabel A+++ koopt.

Voor airco-systemen zijn dergelijke subsidies meestal niet beschikbaar, tenzij het systeem onderdeel uitmaakt van een groter duurzaamheidsproject. Dit maakt een warmtepomp dus financieel aantrekkelijker, vooral bij grotere woningen of als je op zoek bent naar een volledige verwarmingsoplossing.

Daarnaast zijn er ook opties zoals de Energiebespaarlening of lokale subsidies via gemeenten. Het is daarom verstandig om vooraf te informeren over de beschikbare steun bij je gemeente of energiebedrijf.

Installatie en ruimte-eisen

Een airco is doorgaans eenvoudiger in de installatie en vereist minder ruimte dan een warmtepomp. Het systeem kan snel worden aangesloten en werkt meestal op een autonome basis. Dit maakt het ideaal voor het afkoelen of bijverwarmen van losse ruimtes, zoals woonkamer of slaapkamer. De installatie is meestal binnen een dag voltooid en vereist weinig ingrepen in de bestaande infrastructuur.

Een warmtepomp daarentegen vereist een ingrijpendere installatie, omdat het vaak op het bestaande verwarmingssysteem moet worden aangesloten. Daarnaast moet rekening worden gehouden met de installatieplek, de isolatie van de woning en eventuele aanpassingen aan het leidingwerk of de verdeling van de warmte. Een goed geïsoleerde woning is essentieel om het rendement van de warmtepomp te maximaliseren. Dit maakt de installatie duurder en complexer, vooral in oudere woningen.

Klimaat en woninggrootte als bepalende factoren

De keuze tussen airco en warmtepomp hangt ook sterk af van het klimaat waarin je woont en de grootte van je woning. In regio’s met warme zomers en milde winters is een airco vaak voldoende om comfort te bieden. Het systeem kan snel koelen en eventueel bijverwarmen in het voor- en najaar. Dit maakt het een goede oplossing voor kleinere huizen of specifieke ruimtes.

In regio’s met koude winters is een warmtepomp echter beter geschikt, omdat het in staat is om het hele huis te verwarmen op een efficiëntere manier. Bovendien is een warmtepomp een duurzamere oplossing, die in de toekomst kan meewerken aan lage- of nulenergiewoningen.

Terugverdientijd en langdurige kosten

Hoewel de aanschafkosten van een warmtepomp hoger liggen, is het systeem op de lange termijn vaak goedkoper in gebruik. Hierbij spelen de lagere energiekosten en eventuele subsidies een rol. Volgens enkele casussen kan een warmtepomp in 7 tot 12 jaar terugverdiend worden, afhankelijk van de isolatie van de woning en het verbruik. In goed geïsoleerde woningen kan de terugverdientijd zelfs korter zijn.

Een klant uit de bronmateriaal meldt bijvoorbeeld dat zijn energierekening met meer dan 30% daalde na de installatie van een warmtepomp. Dit is een duidelijke indicatie van de langdurige voordelen van het systeem.

Wel of geen hybride oplossing?

In sommige gevallen kan het verstandig zijn om zowel een airco als een warmtepomp in te zetten. Dit biedt de flexibiliteit om afhankelijk van de situatie het zuinigste systeem te gebruiken. Bijvoorbeeld: in de zomer kan een airco snel koelen, terwijl in de winter een warmtepomp efficiënter verwarmt. Echter, dit is een aanzienlijke investering en vereist voldoende ruimte en infrastructuur. Het is daarom meestal alleen aantrekkelijk voor grotere woningen of voor huiseigenaren die een complete duurzame verwarmingssystematiek willen opbouwen.

Comfort, luchtkwaliteit en tochtvrijheid

Een ander aspect dat vaak onder het oog wordt geslagen is de impact op comfort en luchtkwaliteit. Een warmtepomp kan niet alleen verwarmen en afkoelen, maar ook de luchtkwaliteit verbeteren door ingebouwde filters. Daarnaast ontstaat er minder tocht bij het gebruik van een warmtepomp, waardoor het systeem tochtvrij is en dus niet leidt tot een verhoogd risico op verkoudheid.

Een airco koelt sneller, maar de effecten verdwijnen sneller zodra het apparaat uit staat. Bovendien kan het systeem soms last hebben van condensatie of luchtdrukverschillen, die het comfort beïnvloeden.

Samenvatting

Tijdens de overweging tussen airco en warmtepomp zijn er verschillende factoren van belang:

Aanschafkosten: Een airco is op korte termijn goedkoper, maar een warmtepomp biedt langdurige voordelen.
Energieverbruik en rendement: Een warmtepomp is zuiniger en efficiënter, vooral in de winter.
Subsidies: Er zijn financiële ondersteuningsopties voor warmtepompen, wat de investering aantrekkelijker maakt.
Installatie en ruimte: Een airco is eenvoudiger in de installatie, terwijl een warmtepomp meer ruimte en voorbereiding vereist.
Klimaat en woninggrootte: De keuze hangt sterk af van je locatie en het type woning.
Comfort en luchtkwaliteit: Een warmtepomp biedt betere luchtkwaliteit en minder tocht.

In de praktijk is het meestal zo dat een airco een goedkope en flexibele oplossing is voor losse ruimtes, terwijl een warmtepomp een duurzamere en langdurigere oplossing is voor volledige woningverwarming. De keuze hangt dus af van jouw persoonlijke behoeften, budget en energiedoelen.

Conclusie

De vraag wat goedkoper is: airco of warmtepomp, heeft geen enkele eenduidige antwoord. Beide systemen hebben hun eigen voordelen en nadelen, afhankelijk van de situatie. Een airco is goedkoper in aanschaf en eenvoudiger in de installatie, maar minder efficiënt in het energieverbruik. Een warmtepomp daarentegen is duurder in aanschaf, maar zuiniger op lange termijn en meestal een betere keuze voor grotere woningen en koudere klimaten. Bovendien zijn er subsidies beschikbaar die de investering in een warmtepomp gunstig maken.

Voor een weloverwogen beslissing is het verstandig om rekening te houden met factoren zoals woninggrootte, klimaat, energiedoelen en de beschikbaarheid van subsidies. In sommige gevallen is het juist om te kiezen voor een hybride oplossing, waarbij zowel airco als warmtepomp worden ingezet. Echter, dit vereist een grotere investering en goedkeuring vanaf het begin.

Indien je twijfelt, is het verstandig om professioneel advies in te winnen bij een erkende installateur. Zij kunnen je helpen bij het maken van een kostenberekening, het bepalen van het juiste systeem en het inzicht geven in de beschikbare subsidies en toekomstbestendigheid.