Het juiste vermogen van een all-electric warmtepomp berekenen: een expertgids voor woning eigenaren

Published by Redactie on september 27, 2025 | Category warmtepomp

Het overstappen naar een all-electric warmtepomp is een belangrijke stap in de richting van duurzame verwarming. Deze warmtepompen zetten elektriciteit efficiënt om in warmte en zijn ideaal voor huizen die volledig op elektriciteit werken. Echter, om de optimale prestaties en energiebesparing te garanderen, is het essentieel om het juiste vermogen van de warmtepomp te berekenen. Dit artikel biedt een gedetailleerde uitleg over hoe je als woningeigenaar het vermogen van een all-electric warmtepomp kunt bepalen, rekening houdend met factoren als gasverbruik, COP, SCOP en seizoenale variaties.

Waarom het vermogen van een warmtepomp belangrijk is

Het vermogen van een warmtepomp wordt uitgedrukt in kilowatt (kW) en geeft aan hoeveel warmte het systeem kan leveren. Een warmtepomp met het juiste vermogen zorgt voor comfortabele verwarming in elke kamer van het huis, terwijl het tegelijkertijd efficiënt werkt en energie bespaart. Als het vermogen te laag is, kan de warmtepomp het huis niet voldoende verwarmen, vooral op koude dagen. Daarentegen leidt een te groot vermogen tot onnodig hoge stroomverbruik en kosten.

Het kiezen van het juiste vermogen is dus een delicate balans: voldoende warmte leveren zonder energie te verspillen. Bovendien beïnvloedt het vermogen het energieverbruik rechtstreeks – hoe hoger het vermogen, hoe meer elektriciteit nodig is. Een goed afgestemde warmtepomp vermindert niet alleen de energiekosten, maar draagt ook bij aan een duurzamere toekomst.

Het vermogen berekenen op basis van gasverbruik

Een handige manier om het benodigde vermogen van een all-electric warmtepomp te bepalen, is door het historische gasverbruik van je woning te analyseren. Dit is vooral nuttig als je overstapt van een gasgestookt verwarmingssysteem naar een warmtepomp.

Stel dat je jaarlijks 1.500 m³ gas verbruikt voor verwarming. Dit gasverbruik kan worden omgerekend naar het benodigde vermogen van een warmtepomp. Het gasverbruik geeft immers een duidelijk beeld van de energiebehoefte van je woning. Door deze gegevens te gebruiken, voorkom je dat je een systeem kiest dat te groot of te klein is, wat zowel energie als kosten kan besparen.

Het omrekenen van gasverbruik naar vermogen vereist enige rekenkunde, maar het is een betrouwbare methode om een indicatie te krijgen van het benodigde vermogen. Dit helpt bij het maken van een weloverwogen keuze voor een efficiënt en duurzaam verwarmingssysteem.

COP en SCOP: essentiële indicatoren voor warmtepomp efficiëntie

Om het vermogen van een warmtepomp te begrijpen, is het belangrijk om rekening te houden met de efficiëntie waarden COP en SCOP.

COP (Coefficient of Performance): deze waarde geeft aan hoeveel warmte een warmtepomp genereert in verhouding tot het stroomverbruik. Een COP van 4 betekent bijvoorbeeld dat de warmtepomp vier keer zoveel warmte levert als de hoeveelheid elektriciteit die het verbruikt. Hoe hoger de COP, hoe efficiënter de warmtepomp.
SCOP (Seasonal Coefficient of Performance): deze waarde meet de efficiëntie van een warmtepomp over een geheel stookseizoen, rekening houdend met temperatuurschommelingen en andere seizoensgebonden factoren. Een hoge SCOP betekent dat de warmtepomp ook bij wisselende buitentemperaturen efficiënt blijft werken.

De COP geeft een momentopname van de prestaties van de warmtepomp, terwijl de SCOP een langdurige, seizoensgebonden maat is. Beide waarden zijn cruciaal bij het kiezen van een warmtepomp die zowel efficiënt als betrouwbaar is.

Het stroomverbruik van een warmtepomp berekenen

Het stroomverbruik van een warmtepomp kan worden berekend door drie variabelen in overweging te nemen: het thermische vermogen, de seizoensprestatiefactor (SPF) en het aantal uren dat er verwarmd wordt.

De formule voor het stroomverbruik van een warmtepomp is als volgt:

Stroomverbruik van de warmtepomp = thermisch vermogen / SPF x bedrijfsuren

Een voorbeeld: als een grond/water-warmtepomp van 10 kilowatt en met een SPF van 4,0 in totaal 2000 uren per jaar draait, heeft die daarvoor 5000 kilowattuur (kWh) stroom nodig (10 / 4,0 x 2000 = 5000 kWh).

Om de jaarlijkse elektriciteitskosten te berekenen, vermenigvuldig je het stroomverbruik met de prijs per kilowattuur. Dit helpt bij het inschatten van de werkelijke kosten die je jaarlijks met je warmtepomp maakt.

Het jaarverbruik en de maandkosten berekenen

Als je het verbruik van je warmtepomp in kWh wilt berekenen, kun je de volgende formules gebruiken:

Verbruik warmtepomp per maand = (energieverbruik woning in kWh / COP) / 12
Verbruik warmtepomp per dag = (energieverbruik woning in kWh / COP) / 365

Nemen we het voorbeeld van een woning met een energieverbruik van 15.000 kWh per jaar en een COP van 3, dan kom je uit op een maandverbruik van (15.000 / 3) / 12 = 417 kWh en een dagverbruik van (15.000 / 3) / 365 = 14 kWh.

Deze berekeningen zijn handig om te begrijpen hoeveel energie je warmtepomp dagelijks en maandelijks verbruikt. Dit helpt bij het plannen van je energiekosten en het optimaliseren van je systeem.

De kosten van het stroomverbruik berekenen

Om de kosten van het stroomverbruik van je warmtepomp in euro’s te berekenen, vermenigvuldig je het verbruik in kWh met de stroomprijs per kWh in jouw regio.

Nemen we het voorbeeld van een warmtepomp met een jaarverbruik van 5.000 kWh en een stroomprijs van € 0,25 per kWh, dan betaal je 5.000 x 0,25 = € 1.250 per jaar. Per maand betaal je in dit geval dus iets meer dan € 100 en per dag ongeveer € 3,50 om je woning milieuvriendelijk te verwarmen.

Deze berekeningen zijn handig om te begrijpen wat het financiële effect is van je warmtepomp. Door de energiekosten te kennen, kun je beter inschatten of je een warmtepomp financieel haalbaar vindt.

Speciale tarieven en elektriciteitsmeters voor warmtepompen

Energieleveranciers bieden vaak speciale tarieven voor huishoudens met warmtepompen. Deze tarieven zijn meestal lager dan reguliere stroomtarieven, wat je energiekosten kan verlagen. Om in aanmerking te komen voor deze tarieven, moet je echter een aparte elektriciteitsmeter laten plaatsen. Hiermee kan het verbruik van de warmtepomp en het huishoudelijke verbruik apart worden gefactureerd.

Hoewel deze speciale tarieven het stroomverbruik van je warmtepomp niet verminderen, kunnen ze wel bijdragen aan een lagere totale stroomfactuur. Dit maakt het financieel aantrekkelijker om over te stappen naar een warmtepomp, vooral voor woningeigenaren die gevoelig zijn voor energiekosten.

Subsidies en voordelen voor all-electric warmtepompen

Het aanschaffen van een all-electric warmtepomp kan financieel aantrekkelijker worden gemaakt door subsidies. In Nederland is de ISDE-subsidie beschikbaar voor huishoudens die over willen stappen naar duurzame verwarming. De subsidie is afhankelijk van het type warmtepomp, het vermogen in kW en het energielabel van het systeem.

All-electric lucht-water warmtepomp: € 1.950 – € 3.750
All-electric bodemwarmtepomp: € 3.750 – € 4.425

De subsidie kan helpen bij het verlagen van de aanschafkosten en de terugverdientijd van de investering. Aangezien all-electric warmtepompen volledig op elektriciteit werken, zijn zij een uitstekende keuze voor woningen die duurzamer willen worden.

Om te weten hoeveel subsidie je kunt krijgen en aan welke voorwaarden je moet voldoen, kun je terecht op de website van het RVO (Rijksdienst voor Wegverkeer).

Kortere terugverdientijd met subsidies en zonnepanelen

De aanschaf van een warmtepomp is een aanzienlijke investering, maar de terugverdientijd kan worden verkort door subsidies te ontvangen of zonnepanelen te installeren. Zonnepanelen leveren een deel van de stroom die je warmtepomp nodig heeft, waardoor je minder stroom hoeft te kopen aan je leverancier.

Zonder zonnepanelen betaal je voor alle kWh die je warmtepomp verbruikt. Met zonnepanelen is een groot deel van die stroom gratis, wat je stroomkosten kan halveren of meer. Bij all-electric warmtepompen, die meer kWh verbruiken, loopt het voordeel dus extra op.

Om de terugverdientijd van je warmtepomp te berekenen, gebruik je de volgende formule:

Totale investeringskosten / jaarlijkse besparing op je energierekening = warmtepomp terugverdientijd

Voor deze berekening heb je meerdere gegevens nodig: de aanschafkosten van de warmtepomp inclusief montage, je gasverbruik, je stroomverbruik, en de actuele stroom- en gasprijzen. Door deze gegevens in te vullen, kun je bepalen hoe lang het duurt voordat je investering zichzelf terugwint.

Als je geen zin hebt in het zelf rekenen, kun je ook gebruik maken van een energiebesparing calculator. Deze tool geeft direct aan hoeveel je jaarlijks kunt besparen en wat de gemiddelde terugverdientijd is.

Optimalisatie van warmtepompvermogen met seizoenale factoren

Het berekenen van het vermogen van een all-electric warmtepomp moet rekening houden met seizoenale variaties. In de winter, wanneer het koud is, heeft je warmtepomp bijvoorbeeld meer vermogen nodig om je woning warm te houden dan in de lente of herfst. Het vermogen dat nodig is op piekmomenten – zoals de koudste dagen van het jaar – moet dus ook in overweging worden genomen.

Door je warmtepomp voor te bereiden op deze piekmomenten, zorg je ervoor dat je huis comfortabel en warm blijft, ongeacht het weer. Dit is belangrijk om te voorkomen dat je te koud raakt en om ervoor te zorgen dat je warmtepomp efficiënt blijft werken in alle weersomstandigheden.

Conclusie

Het kiezen van het juiste vermogen van een all-electric warmtepomp is een essentieel onderdeel van een duurzame verwarmingstransitie. Door je historische gasverbruik te analyseren, de COP en SCOP waarden te begrijpen, en het stroomverbruik en de kosten te berekenen, kun je een weloverwogen keuze maken. Daarnaast kunnen subsidies en zonnepanelen helpen bij het verlagen van de aanschafkosten en de terugverdientijd van je investering.

Een warmtepomp die goed is afgestemd op de energiebehoefte van je woning, zorgt niet alleen voor comfortabele verwarming, maar draagt ook bij aan een duurzamere toekomst. Door het vermogen nauwkeurig te berekenen, kun je ervoor zorgen dat je warmtepomp efficiënt, kosteneffectief en duurzaam werkt.