Geschiedenis van de riolering in Amsterdam: van poepkarren tot moderne afvoer

Published by Redactie on juli 5, 2025 | Category riolering

De riolering in Amsterdam is een belangrijk onderdeel van de stadsgeschiedenis. Het ontstaan en de ontwikkeling van het riolingsysteem zijn een weerspiegeling van de technische en hygiënische vooruitgang van de laatste eeuw. De geschiedenis van de riolering in Amsterdam begint al in de 19e eeuw, toen de stad nog volledig op het open riool aansloeg. De grachten en open riolen vormden de basis van het rioolstelsel, maar dit leidde tot ernstige hygiëneproblemen. De stank van de grachten en de verspreiding van ziektes zoals cholera maakten duidelijk dat er een oplossing moest komen.

De eerste echte stappen in de riolering begonnen in 1871, toen ingenieur Liernur het idee had om het afvalwater en de poep te scheiden. Hij ontwikkelde een systeem waarbij de poep met een wagen werd opgezogen en afgevoerd. Deze techniek, die bekend staat als het Liernur-systeem, werd in de jaren daarna gebruikt en nog steeds in bepaalde delen van Amsterdam. In de beginfase werd de verzamelde poep verkocht als mest, maar door de overgang naar kolen als brandstof werd de mest giftig en ongeschikt voor de landbouw.

Tijdens de jaren 1880 en 1890 begon de stad zich steeds meer in te zetten voor verbeteringen in de vuilafvoer. De gemeente Amsterdam legde een ondergrondse riolering aan, wat een belangrijk onderdeel was van de grote schoonmaakbeurt in de stad. In 1902 werd besloten om met de vroegere vorm van riolering te stoppen, omdat het niet meer voldoende was om de hygiënische situatie te verbeteren. In 1906 werd begonnen met de aanleg van een zogenaamde gemengde riolering, waarbij zowel het afval- als regenwater in één systeem werd afgevoerd. Dit systeem was bedoeld om de problemen met de hygiëne en de verspreiding van ziektes aan te pakken.

De stad bleef zich ontwikkelen en in 1930 werd begonnen met de aanleg van een gescheiden rioolstelsel. Hierbij wordt het afvalwater van huishoudens en bedrijven apart afgevoerd naar de rioolzuiveringsinstallatie, terwijl het regenwater meestal apart wordt afgevoerd. Deze technische ontwikkeling zorgde ervoor dat de gezondheidsrisico’s in de stad aanzienlijk werden verminderd. Het was pas in de jaren 1970 dat ook alle grachtenpanden op het riool werden aangesloten.

In de loop van de jaren 1920 en 1930 werd er ook gekeken naar het oplossen van de problemen met het afvalwater. In 1921 werd de eerste rioolwaterzuivering gebouwd, in Watergraafsmeer. Tussen 1924 en 1939 werden er nog drie rioolwaterzuiveringen gebouwd. De stad bleef zich ontwikkelen en in 1970 kreeg het waterschap Amstel, Gooi en Vecht de taak om de rioolwaterzuiveringstaken uit te voeren. Dit zorgde ervoor dat de waterkwaliteit in de stad aanzienlijk werd verbeterd.

In de jaren 1970 en 1980 werd er opnieuw aandacht besteed aan de afvoer van het afvalwater. Er werd gekeken naar manieren om het vet in het riool te verminderen, wat leidde tot de bouw van een vetzeef op de rioolwaterzuivering West in 1974. In 1982 werd de smeerpijp, die eeuwenlang de afvoer van het riool in de stad had geregeld, gesloten. Dit was het einde van een belangrijk onderdeel van de Amsterdamse riolering.

De riolering in Amsterdam is dus een langdurige ontwikkeling geweest. Van de eerste wagens die de poep oppickten tot de moderne afvoerstelsels. De stad heeft zich steeds verder ontwikkeld en de hygiëneproblemen zijn aanzienlijk verminderd. Het is echter ook duidelijk dat de riolering in Amsterdam nog steeds onderhevig is aan veranderingen en ontwikkelingen. De toekomstige uitdagingen zullen vooral gericht zijn op het verder verbeteren van de waterkwaliteit en het behouden van de hygiëne in de stad.

Bronnen

aangelegd

Geschiedenis van de riolering in Amsterdam: van poepkarren tot moderne afvoer

Bronnen

Related Posts