De rol van de dubbele spiraal in warmtepompboilers: efficiëntie en duurzaamheid in de warmwateropslag

Published by Redactie on september 27, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

Een warmtepompboiler is een essentieel onderdeel van een duurzame verwarmingsinstallatie. Deze boiler maakt gebruik van de warmte die opgewekt wordt door een warmtepomp, en slaat warm tapwater op in een geïsoleerde tank. Door het gebruik van een warmtewisselaar, ook wel spiraal genoemd, wordt het sanitair water indirect verwarmd, wat zorgt voor een efficiënte en veilige oplossing. In dit artikel bespreken we de constructie, werking en voordelen van een warmtepompboiler, met een specifieke focus op de toepassing van een dubbele spiraal. Deze technische aanpassing heeft een directe invloed op het rendement, de betrouwbaarheid en de duurzaamheid van het gehele systeem.

Wat is een warmtepompboiler?

Een warmtepompboiler is een opslagapparaat dat warm tapwater produceert door gebruik te maken van een externe warmtebron, zoals een warmtepomp. In tegenstelling tot traditionele boilers die een elektrisch of gasverwarmingselement gebruiken, werkt een warmtepompboiler via een indirecte verwarmingsmethode. Het water dat door de warmtepomp wordt opgewarmd, stroomt door een warmtewisselaar (spiraal) in de boiler. Hierbij wordt de warmte overgedragen aan het sanitair water in de tank, zonder dat deze in direct contact komt met de verwarmingsbron.

Een van de belangrijkste voordelen van een warmtepompboiler is dat hij het warmtepompvermogen optimaliseert. Door het opslaan van warm water in een geïsoleerde tank, hoeft de warmtepomp niet constant aan te staan om direct tapwater te leveren. Dit zorgt voor energiebesparing en verlengt de levensduur van de warmtepomp. Daarnaast zijn warmtepompboilers milieuvriendelijk, aangezien ze minder CO₂-uitstoot veroorzaken dan conventionele verwarmingsmethoden.

Constructie en werking van een warmtepompboiler

De constructie van een warmtepompboiler omvat meerdere technische componenten die zorgen voor efficiëntie, duurzaamheid en veiligheid. De belangrijkste elementen zijn:

Tank: Gemaakt van laag-koolstofstaal met een wanddikte van 2,5 mm en voorzien van een titanium geëmailleerde coating. Deze constructie biedt optimale bescherming tegen corrosie.
Thermische isolatie: De tank wordt geïsoleerd met 32 mm harde PU (polyurethaan) isolatie. Dit beperkt het warmteverlies en zorgt voor een efficiënte warmteopslag.
Warmtewisselaar (spiraal): De spiraal is een kritische component die het verwarmingswater van de warmtepomp indirect overbrengt op het sanitair water. De spiraal is meestal gemaakt van RVS (roestvrij staal) en is aangesloten op de warmtepomp.
Stratificeerder: Op de koudwaterinlaat bevindt zich een stratificeerder die zorgt voor een betere gelaagdheid van het water in de tank. Hierdoor blijft het warme water bovenin geconcentreerd en is er een hoger rendement.
Anodes: De boiler bevat dubbele kathodische bescherming in de vorm van opofferingsanodes. Deze verlengen de levensduur van de tank en voorkomen corrosie.
Beveiliging: De boiler is uitgerust met een veiligheidsventiel (8 bar) en dubbele thermische beveiliging om oververhitting of overdruk te voorkomen.

De werking van de boiler is als volgt: het verwarmingswater uit de warmtepomp stroomt door de spiraal in de boiler en geeft zijn warmte af aan het sanitair water. Het water in de tank wordt zo indirect verwarmd en kan worden gebruikt voor douchen, baden of andere huishoudelijke toepassingen. Het water in de tank wordt continu rondgepompt om de temperatuur stabiel te houden, zodat er altijd voldoende warm water beschikbaar is.

Dubbele spiraal: voordelen en toepassing

Een dubbele spiraal in een warmtepompboiler is een technische uitbreiding die het rendement en de betrouwbaarheid van het systeem verder verbetert. In plaats van één enkele spiraal, bevat de boiler twee spiraalen die parallel of serieel kunnen worden aangesloten op verschillende warmtebronnen. Deze aanpassing is vooral geschikt voor bivalente systemen, waarbij de warmwaterproductie wordt gedeeld tussen meerdere bronnen, zoals een warmtepomp en een zonnesysteem.

Voordelen van een dubbele spiraal

Verhoogde flexibiliteit in warmteopwekking: Door de aanwezigheid van twee spiraalen, kan de boiler worden aangesloten op meerdere warmtebronnen. Bijvoorbeeld: één spiraal voor de warmtepomp en één spiraal voor een zonneboiler. Dit zorgt voor een betere energieopwekking en minder afhankelijkheid van één enkele bron.
Gespecialiseerde verwarming: Elke spiraal kan worden afgestemd op een specifieke warmtebron. Dit betekent dat het verwarmingsvermogen kan worden geoptimaliseerd voor elk type warmtebron. Bijvoorbeeld: een spiraal kan worden afgesteld op een hogere temperatuur voor de zonnesysteem, terwijl de andere spiraal voor de warmtepomp is ontworpen voor een lagere temperatuur.
Bivalente werking mogelijk: Een boiler met dubbele spiraal ondersteunt bivalente werking, waarbij twee warmtebronnen worden gebruikt voor de warmwaterproductie. Dit is voordelig in combinatie met zonne-energie. In de zomer kan de zonnesysteem het grootste deel van de warmte leveren, terwijl de warmtepomp in de winter het overneemt.
Verlengde levensduur van de warmtepomp: Door het gebruik van meerdere warmtebronnen, hoeft de warmtepomp niet constant aan te staan. Dit vermindert het slijtage van de warmtepomp en verlengt zijn levensduur.
Betere warmteopslag: De aanwezigheid van twee spiraalen zorgt voor een groter warmteoverdrachtsoppervlak. Hierdoor kan meer warmte worden opgenomen in het water van de boiler, wat leidt tot een hogere opslagcapaciteit.
Energiezuinigheid: Door de combinatie van meerdere warmtebronnen, wordt minder elektriciteit of gas verbruikt voor het verwarmen van het tapwater. Dit leidt tot lagere energiekosten en een lagere CO₂-uitstoot.

Technische specificaties van een boiler met dubbele spiraal

Een boiler met dubbele spiraal is meestal voorzien van een grotere tankcapaciteit en een hogere thermische isolatie. Bijvoorbeeld een model met 462 liter tankcapaciteit en 32 mm PU-isolatie. De spiraalcapaciteit is meestal hoger dan bij een enkele spiraal, wat betekent dat het verwarmingsvermogen groter is. De spiraaloppervlakte kan variëren, maar ligt meestal tussen 1,8 m² en 3,6 m².

Omdat de boiler dubbele spiraal werkt, is het mogelijk om de warmtebronnen apart of samengevoegd te gebruiken. Dit betekent dat er meerdere aansluitmogelijkheden zijn voor de warmtepomp, zonneboiler of andere warmtebronnen. Daarnaast is het vaak mogelijk om een elektrisch verwarmingselement aan te sluiten, wat een extra back-up biedt in geval van tekort aan warmte.

Praktische toepassing in een woning

De toepassing van een boiler met dubbele spiraal is ideaal voor huishoudens die hun verwarmingsinstallatie willen duurzamer maken. In combinatie met een zonnesysteem en een warmtepomp, kan deze boiler een aanzienlijke impact hebben op het energieverbruik en de CO₂-uitstoot van een woning.

Een voorbeeld van zo’n systeem is een combinatie van een zonneboiler met een warmtepompboiler. In de zomer is de zonnesysteem de hoofdbron van warmte, terwijl de warmtepomp in de winter het overneemt. Door het gebruik van een dubbele spiraal, kan het water in de boiler op temperatuur worden gehouden met een minimum aan energieverbruik. Dit zorgt voor comfort in de woning, zonder dat er afhankelijkheid is van fossiele brandstoffen.

Een ander voordeel van deze opstelling is de mogelijkheid om het systeem te combineren met een buffervat of mengvat. Dit is vooral handig in systemen waarin meerdere warmtebronnen worden gebruikt. Het buffervat zorgt ervoor dat er voldoende warmte beschikbaar is voor de boiler, terwijl het mengvat zorgt voor een gelijke temperatuurverdeling.

Kwaliteit en onderhoud

Een boiler met dubbele spiraal is een investering die jaren kan meegaan, mits het goed is onderhouden. Omdat de boiler indirect wordt verwarmd, is er minder slijtage dan bij traditionele boilers die gebruik maken van elektrische of gasverwarming. De titanium geëmailleerde coating en de dubbele anodes zorgen voor extra bescherming tegen corrosie. Daarnaast is de boiler uitgerust met dubbele thermische beveiliging en een veiligheidsventiel, wat zorgt voor extra veiligheid.

Onderhoud bestaat meestal uit het controleren van de anodes, het reinigen van de spiraal en het controleren van de isolatie. Aangezien de boiler indirect wordt verwarmd, is er minder kans op mineralenafzetting of roestvorming. Toch is het belangrijk om regelmatig te controleren of de spiraal en de tank in goede staat zijn.

Kosten en subsidies

Een boiler met dubbele spiraal is een relatief duur investering, maar de lange levensduur en de energiebesparing maken het een aantrekkelijke optie voor duurzame verwarming. De kosten variëren afhankelijk van de merk, de capaciteit en de technische specificaties. Voorbeelden van modellen zijn:

NIBE spiraalboiler BA-ST 9030-1FEDC (265 liter, 1 dubbele spiraal): €2.023,00
NIBE spiraalboiler BA-ST 9050-2FE (462 liter, 2 spiralen): €2.234,00

Daarnaast zijn er subsidies beschikbaar voor huishoudens die een duurzame verwarming willen installeren. Een voorbeeld is een subsidie van €1.788,- voor een zonneboiler in combinatie met een warmtepomp. De subsidie voor de warmtepomp zelf is afhankelijk van het model en de installatie.

Conclusie

Een warmtepompboiler met dubbele spiraal is een slimme en duurzame oplossing voor het opwekken en opslaan van warm tapwater in een woning. Door het gebruik van meerdere warmtebronnen en een indirecte verwarmingsmethode, wordt het energieverbruik verlaagd en wordt de CO₂-uitstoot verminderd. De dubbele spiraal zorgt voor extra flexibiliteit, betrouwbaarheid en efficiëntie in het systeem. Voor huishoudens die hun verwarmingsinstallatie willen duurzamer maken, is een boiler met dubbele spiraal een waardevolle investering. De technische specificaties, de kwaliteit van de materialen en de mogelijke subsidies maken dit type boiler een aantrekkelijke keuze voor zowel particuliere huiseigenaren als professionele bouwers.