Warmtepompen op R290: Duurzaam, Energiezuinig en Geschikt voor Nieuwe Klimaatdoelen

Published by Redactie on september 27, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

In de huidige energietransitie speelt de warmtepomp een steeds belangrijkere rol in zowel particuliere woningen als commerciële gebouwen. Met de stijgende druk om CO₂-uitstoot te verminderen en om te stappen van fossiele brandstoffen, zijn oplossingen met een lage klimaatimpact in de aandacht. Een van de innovatieve en milieuvriendelijke oplossingen op dit vlak is de warmtepomp die het natuurlijke koudemiddel R290 gebruikt. R290 staat voor propaan, een koudemiddel met een uitzonderlijk lage Global Warming Potential (GWP) van slechts 3, waardoor het aanzienlijk minder schadelijk is voor het klimaat dan traditionele alternatieven.

In dit artikel wordt dieper ingegaan op de technologie van warmtepompen op R290, hun voordelen, toepassingsgebieden, prestaties en de huidige marktontwikkelingen in Nederland. Op basis van recente ontwikkelingen van producenten zoals LG, Hisense en Sunteg, evenals de technische specificaties die in de markt beschikbaar zijn, geeft dit overzicht een gedetailleerde inzicht in waarom warmtepompen met R290 een interessante optie zijn voor de toekomstige energievoorziening van woningen en gebouwen.

Wat is een warmtepomp met R290?

Een warmtepomp op R290 gebruikt het natuurlijke koudemiddel propaan (R290) om warmte te genereren of te verlagen, afhankelijk van de seizoenen. Propaan is een hydrocarburaat dat wereldwijd goedkope en beschikbare grondstof is. Tegenover traditionele koudemiddelen zoals R32 of R410a, die een hoger GWP hebben, is R290 uiterst milieuvriendelijk. Omdat het vrijwel geen bijdrage levert aan de opwarming van de aarde, voldoet het aan de strengere Europese regelgeving zoals de F-gassenverordening.

De warmtepomp op R290 werkt volgens de standaard principe van warmteoverdracht: het trekt warmte uit de omgeving (lucht, grond of water) en brengt deze over naar het verwarmings- of koelsysteem van een woning of gebouw. Het R290-koudemiddel speelt hierbij een cruciale rol bij de thermodynamische processen van compressie, condensatie, expansie en verdamping. Vanwege de lage GWP-waarde en de hoge efficiëntie van R290, zijn warmtepompen op deze stof niet alleen technisch interessant, maar ook van groot belang in de verduurzamingsdoelen van landen zoals Nederland.

Technische eigenschappen van R290

GWP-waarde: 3 (extreem laag)
Veiligheidsklasse: A1 (brandbaar, maar niet giftig)
Thermodynamische prestaties: Uitstekend, met hoge COP (Coefficient of Performance)
Toepassingsbereik: Passend voor zowel verwarming als koeling
Regelgevingscompliantie: Voldoet aan F-gassenverordening

Voordelen van warmtepompen op R290

1. Milieuvriendelijk en duurzaam

Het gebruik van R290 als koudemiddel maakt warmtepompen uiterst milieuvriendelijk. Propaan heeft een GWP van slechts 3, wat betekent dat het vrijwel geen bijdrage levert aan de opwarming van de aarde. In vergelijking met traditionele koudemiddelen zoals R32 (GWP 667) of R410a (GWP 2088) is R290 dus een veel betere keuze om de CO₂-voetafdruk van verwarmingssystemen te verkleinen. Bovendien voldoet het aan de nieuwere F-gassenverordeningen die de emissie van klimaatversturende gassen strikt beperken.

2. Energiezuinig en kostenefficiënt

Warmtepompen op R290 leveren hoge energie-efficiëntie, gecertificeerd met energielabel A+++. Volgens de specificaties van LG’s THERMA V R290 Monobloc warmtepomp is het energieverbruik aanzienlijk lager dan bij traditionele verwarmingssystemen. De COP (Coefficient of Performance) van deze warmtepomp is zo hoog dat het slechts een fractie van de elektriciteit verbruikt die nodig zou zijn voor een elektrische verwarming. Dit leidt tot lagere energiekosten voor gebruikers en maakt het een aantrekkelijke keuze voor huiseigenaren en ondernemers die hun energierekening willen verlagen.

3. Multifunctioneel gebruik

Een warmtepomp op R290 is niet alleen geschikt voor verwarming, maar ook voor koeling. Dit maakt het een all-in-one oplossing voor klimaatbeheersing in woningen en commerciële gebouwen. Tijdens de winter zorgt het systeem voor comfortabele verwarming tot wel 75°C, terwijl het in de zomer voor koeling zorgt bij temperaturen tot 27°C. De flexibiliteit van het systeem maakt het geschikt voor een breed spectrum aan klimatologische omstandigheden en gebruiksbehoeften.

4. Compact en eenvoudig te installeren

De warmtepomp op R290 is ontworpen om compact te zijn en eenvoudig in bestaande verwarmingsinstallaties te integreren. Dit maakt het ideaal voor zowel nieuwbouwprojecten als renovaties. De hybride modellen zoals de Hi-Hybrid van Hisense kunnen bijvoorbeeld eenvoudig worden aangesloten op bestaande cv-ketels, waardoor de overgang van aardgas naar een warmtepomp systematisch en kostenefficiënt kan worden gerealiseerd. Bovendien zijn de buitenunits van deze warmtepompen ontworpen om geluidsgelukkig te zijn, waardoor ze geschikt zijn voor woningen in dicht bebouwde omgevingen.

5. Veiligheid en betrouwbaarheid

Hoewel propaan brandbaar is, zijn warmtepompen op R290 ontworpen met robuuste veiligheidsmaatregelen. De koelkringloop is hermetisch afgesloten, zodat er geen contact is met de waterkringloop. Bovendien is de hoeveelheid R290 beperkt tot wat nodig is voor de thermodynamische processen, wat het risico op lekken of ongelukken verkleint. Veiligheidsconcepten zoals verplichte veiligheidsafstanden tot kelderdeuren en lichtkokers zorgen voor extra beveiliging, vooral bij installaties in binnenruimtes.

Toepassingsgebieden van warmtepompen met R290

De toepassing van warmtepompen op R290 is breed verspreid en omvat zowel particuliere als commerciële toepassingen. Hieronder wordt ingegaan op de belangrijkste toepassingsgebieden:

1. Residentiële woningen

In particuliere woningen worden warmtepompen met R290 vooral ingezet voor centrale verwarming, tapwater en airconditioning. Omdat het systeem zowel verwarmt als koelt, is het ideaal voor huishoudens die op zoek zijn naar een all-round klimaatbeheersingssysteem. De LG THERMA V R290 Monobloc warmtepomp is bijvoorbeeld ontworpen om op te werken bij temperaturen tot -28°C, wat het geschikt maakt voor Nederlandse winters. De SCOP (Seasonal Coefficient of Performance) van deze warmtepomp is zo hoog dat het energiezuinig blijft werken in verschillende klimatologische omstandigheden.

2. Commerciële gebouwen

In commerciële gebouwen zoals kantoren, winkels en horeca is de warmtepomp met R290 een efficiënte oplossing voor klimaatbeheersing. Omdat het systeem schaalbaar is en eenvoudig in bestaande installaties kan worden aangesloten, is het geschikt voor zowel kleine als grote gebouwen. De betrouwbaarheid en lage onderhoudsbehoefte van deze warmtepompen maken ze een aantrekkelijke keuze voor ondernemers die hun energie- en operationele kosten willen verlagen.

3. Nieuwbouw en renovatieprojecten

In nieuwbouwprojecten is de warmtepomp op R290 ideaal om te voldoen aan de strengere energie-efficiëntie-eisen. Omdat het systeem compact is en eenvoudig te integreren in bestaande installaties, is het ook geschikt voor renovatieprojecten waarbij een bestaand aardgasgebaseerd systeem wordt vervangen. De flexibiliteit van het systeem maakt het geschikt voor zowel gasvrije als hybride oplossingen.

Marktonderzoek en huidige ontwikkelingen

De markt voor warmtepompen op R290 is in Nederland in opkomst. Recent zijn meerdere modellen op de markt gekomen, waaronder de LG THERMA V R290 Monobloc, de Sunteg R290 Eco All-in-One Warmtepomp Boiler en de Hisense Hi-Hybrid. Deze modellen tonen aan dat R290 warmtepompen niet alleen technisch betrouwbaar zijn, maar ook economisch aantrekkelijk.

1. LG THERMA V R290 Monobloc

De LG THERMA V R290 Monobloc is een innovatief product dat de technologische vooruitgang op het gebied van warmtepompen demonstreert. Het is een monobloksysteem dat zowel verwarming als koeling biedt. Het werkt met een GWP van 3 en heeft een energie-efficiëntie van A+++. De THERMA V R290 is ontworpen om in extreme temperaturen te presteren, met een werking tot -28°C in het winterseizoen. De uitgaande watertemperatuur kan worden ingesteld tussen 15°C en 75°C, wat het systeem erg flexibel maakt voor verschillende toepassingen.

2. Sunteg R290 Eco All-in-One Warmtepomp Boiler

De Sunteg R290 Eco All-in-One Warmtepomp Boiler is een compacte oplossing voor warmwaterbehoefte. Het systeem maakt gebruik van R290 en heeft een energie-efficiëntie van A+++. Het biedt een warme wateropwekking tot 70°C en is ontworpen voor huishoudens die willen verduurzamen en energiekosten willen besparen. De boiler is getest op drukbestendigheid en heeft een innovatief top air outlet design dat de warmteafgifte optimaliseert.

3. Hisense Hi-Hybrid

De Hisense Hi-Hybrid is een hybride warmtepomp met een vermogen van 4 kW. Het is ontworpen voor particuliere gebruikers in vrijstaande woningen en is geschikt voor combinatie met bestaande cv-ketels. Het systeem maakt gebruik van 600 gram R290 en heeft een SCOP van 4,7 bij een buitentemperatuur van 7°C. De Hi-Hybrid is ontworpen om de uitfasering van R32 in 2027 voor te gaan en is een voorbeeld van hoe warmtepompen op R290 de markt gaan domineren.

Prestaties en omgevingsfactoren

De prestaties van warmtepompen op R290 zijn sterk afhankelijk van omgevingsfactoren zoals buitentemperatuur, vochtgehalte en de aanvoertemperatuur van het water. In de winter, bij lage buitentemperaturen, is de COP lager dan in de zomer, maar de warmtepomp blijft efficiënt werken dankzij het gebruik van R290 en het moderne ontwerp van de warmtewisselaars.

De LG THERMA V R290 Monobloc heeft bijvoorbeeld een nominale verwarmingscapaciteit die bij -7°C volledig kan worden benut, terwijl bij -28°C de uitgangstemperatuur beperkt is tot maximaal 50°C. Dit betekent dat de warmtepomp in extreem koude omstandigheden wel iets minder efficiënt werkt, maar nog steeds voldoende warmte kan leveren voor huishoudelijke doeleinden.

Subsidies en financiering

De overgang naar warmtepompen op R290 is niet alleen technisch en milieutechnisch aantrekkelijk, maar ook financieel ondersteund door subsidies. In 2025 zijn er bijvoorbeeld subsidies beschikbaar voor huishoudens die investeren in een R290 warmtepomp. Voor de Sunteg R290 Eco All-in-One Warmtepomp Boiler is een subsidie ter waarde van €725 beschikbaar onder meldcode KA29018 en KA29019.

Deze subsidies zijn bedoeld om de aanschaf van duurzame verwarmingssystemen te stimuleren en te helpen bij de energietransitie. Bovendien zijn warmtepompen op R290 vaak deel van de Nederlandse maatregel voor gasvrij wonen, wat betekent dat investeringen in deze technologie vaak aanvullend ondersteund worden door regionale of nationale programma’s.

Installatie en onderhoud

De installatie van een warmtepomp op R290 vereist professionele kennis en ervaring. Omdat het systeem werkt met een brandbaar koudemiddel, zijn er strikte veiligheidsvoorschriften en procedures voor de installatie en het onderhoud. De installateur moet ervaren zijn in het werken met R290 en moet alle veiligheidsrichtlijnen naleven.

Onderhoud van de warmtepomp is relatief eenvoudig en vereist weinig inbreng. Omdat de systemen ontworpen zijn voor een lange levensduur, is het meestal voldoende om periodisch inspecties en reinigingen uit te voeren. Veel moderne warmtepompen op R290 zijn ook uitgerust met een LED-controlepaneel dat het bedienen en het bewaken van de prestaties vergemakkelijkt.

Toekomstige ontwikkelingen en uitdagingen

Hoewel warmtepompen op R290 een veelbelovende toekomst hebben, zijn er ook uitdagingen die moeten worden aangepakt. Een van de belangrijkste uitdagingen is de prijs. Hoewel de efficiëntie en duurzaamheid aantrekkelijk zijn, zijn warmtepompen op R290 op dit moment nog relatief duur. Dit betekent dat subsidies en financiering essentieel zijn om de marktpenetratie te vergroten.

Een tweede uitdaging is de training en kwalificatie van installateurs. Omdat R290 een brandbaar koudemiddel is, is het belangrijk dat installateurs goed getraind zijn in veiligheidsmaatregelen en in het correcte hanteren van het systeem. Dit betekent dat er investeringen nodig zijn in opleiding en certificering om de markt te versterken.

Toch zijn de kansen groot dat warmtepompen op R290 in de komende jaren een belangrijk onderdeel van de energievoorziening in Nederland zullen worden. Met de uitfasering van koudemiddelen met een hogere GWP en de opkomst van nieuwe technologieën, is het waarschijnlijk dat R290 de standaard wordt voor warmtepompen in de toekomst.

Conclusie

Warmtepompen op R290 zijn een duurzame en energiezuinige oplossing voor zowel particuliere woningen als commerciële gebouwen. Het gebruik van R290 als koudemiddel maakt deze warmtepompen uiterst milieuvriendelijk, met een GWP van slechts 3. De hoge energie-efficiëntie, de flexibiliteit in toepassing en de betrouwbaarheid maken het systeem een aantrekkelijke keuze voor de toekomstige energievoorziening.

In Nederland is de markt voor warmtepompen op R290 in opkomst, met nieuwere modellen van producenten zoals LG, Hisense en Sunteg. Deze ontwikkelingen tonen aan dat warmtepompen op R290 niet alleen technisch betrouwbaar zijn, maar ook economisch haalbaar. De beschikbaarheid van subsidies en het gebruik van innovatieve technologieën zoals hybride systemen en all-in-one boilers maken deze warmtepompen toegankelijker voor een breder publiek.

Voor huiseigenaren, ondernemers en bouwprofessionals is het dus verstandig om warmtepompen op R290 in overweging te nemen als onderdeel van hun energietransitieplan. Niet alleen voldoen deze systemen aan de huidige regelgeving, ze bieden ook een langdurige en duurzame oplossing voor klimaatbeheersing in woningen en gebouwen.