Maximale temperatuur van warmtepompen: toepassingen, rendement en keuzes

Published by Redactie on september 27, 2025 | Category warmtepomp

Bij de keuze voor een warmtepomp speelt de maximale temperatuur die het systeem kan bereiken een centrale rol. De temperatuur bepaalt niet alleen de geschiktheid van de warmtepomp voor een bepaald type woning of systeem, maar ook het energieverbruik en het rendement. In dit artikel bespreken we de maximale temperatuur van warmtepompen, de technische achtergronden, mogelijke toepassingen en de relevante factoren bij het kiezen van een warmtepomp die geschikt is voor de gewenste temperatuur.

Inleiding

Een warmtepomp is een systeem dat warmte opwekt door deze te onttrekken aan een bron zoals lucht, grond of water en deze vervolgens af te geven aan een afgiftesysteem zoals een verwarmingssysteem of warm water. De efficiëntie van een warmtepomp wordt gedeeltelijk bepaald door de maximale temperatuur die het systeem kan bereiken. Terwijl een lage temperatuur warmtepomp typisch tot ongeveer 55°C verwarmt, zijn er ook modellen die hogere temperaturen kunnen bereiken, tot 70°C of zelfs 78°C. Deze warmtepompen worden vaak aangeduid als hoge temperatuur warmtepompen.

De keuze van een warmtepomp met de juiste maximale temperatuur is van groot belang voor het rendement, het energieverbruik en de compatibiliteit met bestaande verwarmingssystemen. In dit artikel analyseren we de technische principes van warmtepompen, de factoren die de maximale temperatuur beïnvloeden, en de voordelen en nadelen van hoge temperatuur warmtepompen.

Werking van warmtepompen en temperatuurbegrenzingen

Werking van een lage temperatuur warmtepomp (tot 55°C)

Een lage temperatuur warmtepomp (LTV) werkt volgens een standaard cyclus. Het systeem onttrekt warmte aan een bron en verwerkt deze via een verdamper, compressor en condensor. De cyclus is als volgt:

Een vorstvrije vloeistof stroomt door buizen die blootgesteld worden aan een warmtebron zoals lucht, water of zon. De vloeistof opwarmt.
De warmte wordt opgenomen in een verdamper, waar een koelvloeistof kookt en damp vormt.
De damp wordt geperst door een compressor, waarbij de druk en temperatuur stijgen.
De hete damp geeft zijn warmte af aan een condensor, die het warme water levert voor het verwarmingssysteem.
Na de condensatie wordt de druk verlaagd via een expansieventiel, waarna de cyclus herhaald kan worden.

LTV-warmtepompen zijn ontworpen om te functioneren bij een aanvoertemperatuur van maximaal 50-55°C, en het liefst 35°C of lager. Bij hogere temperaturen stijgt het energieverbruik en daalt het rendement.

Werking van een hoge temperatuur warmtepomp (tot 70°C of hoger)

Een hoge temperatuur warmtepomp (HT-warmtepomp) is ontworpen om temperaturen tot 70°C of zelfs 78°C te bereiken. Dit maakt het geschikt voor woningen met klassieke radiatoren of systemen die hogere aanvoertemperaturen vereisen.

Er zijn twee hoofdmethoden om hogere temperaturen te bereiken:

Tweetraps warmtepomp: Deze werkt met twee cycli. In de eerste trap wordt de temperatuur verhoogd tot ongeveer 35°C, en in de tweede trap tot 70°C. Dit gebeurt met behulp van een tweede compressor en een ander type koudemiddel. Het rendement van deze systemen is iets lager dan bij LTV-warmtepompen, maar nog steeds aanzienlijk — COP van 2,7 is haalbaar.
Een-traps systeem: Hier wordt een ander koudemiddel gebruikt dan bij LTV-warmtepompen. Dit maakt het mogelijk om hogere temperaturen te bereiken, maar het rendement is lager dan bij een tweetraps systeem.

Factoren die de maximale temperatuur bepalen

1. Soort koudemiddel

Het koudemiddel speelt een grote rol in het bepalen van de maximale temperatuur. Traditionele LTV-warmtepompen gebruiken koudemiddelen zoals R410A of R32. Voor hoge temperatuur systemen worden vaak koudemiddelen gebruikt die beter zijn toegerust om hogere temperaturen te verwerken, zoals R290 (propaan) of R600a (isobutaan).

Een voorbeeld is de Hybrox warmtepomp van Alpha innotec, die werkt met R290 en een maximaal wateraanvoertemperatuur tot 78°C kan leveren.

2. Type compressor

De compressor is verantwoordelijk voor het verhogen van de druk en temperatuur van de damp. Voor hoge temperatuur warmtepompen zijn krachtigere compressoren nodig dan voor LTV-systemen. Deze compressoren zijn ontworpen om hogere temperaturen en drukken te verwerken zonder overbelasting of efficiëntieverlies.

3. Afgiftesysteem en isolatie

De maximale temperatuur die nodig is, hangt ook af van het afgiftesysteem. Vloerverwarmingssystemen kunnen functioneren op lagere temperaturen (35°C of lager), terwijl klassieke radiatoren doorgaans hogere aanvoertemperaturen nodig hebben (60-80°C). Daarom zijn hoge temperatuur warmtepompen vaak geschikt voor woningen met bestaande radiatoren.

Bovendien heeft de isolatie van een woning invloed op de vereiste temperatuur. Betere isolatie betekent dat minder warmte nodig is en dus lager aanvoertemperatuur voldoet. Dit maakt LTV-warmtepompen vaak de meest efficiënte keuze voor energiezuinige woningen.

Toepassingen van hoge temperatuur warmtepompen

1. Traditionele woningen met radiatoren

Voor woningen die zijn uitgerust met klassieke radiatoren is een hoge temperatuur warmtepomp vaak de enige geschikte keuze. Deze systemen kunnen temperaturen tot 70°C of hoger leveren, wat nodig is om radiatoren efficiënt te laten functioneren.

2. Sanitaire warmte

Hoge temperatuur warmtepompen zijn ook geschikt voor het opwekken van warm water voor sanitair gebruik. Deze systemen kunnen temperaturen bereiken die voldoen aan de eisen voor warm water (meestal 50-60°C).

3. Industriële toepassingen

In industriële toepassingen zijn hoge temperatuur warmtepompen gebruikt om warmte op te wekken voor procesverwarmen of voor het verdringen van fossiele verwarmingssystemen. Compressiewarmtepompen kunnen temperaturen tot net onder de 100°C bereiken, en in combinatie met andere technologieën (zoals damprecompressie of thermo-akoestische warmtepompen) kunnen zelfs temperaturen tot 180°C of hoger worden bereikt.

Voordelen van hoge temperatuur warmtepompen

Compatibiliteit met bestaande systemen: HT-warmtepompen zijn geschikt voor woningen met bestaande radiatoren of systemen die hogere aanvoertemperaturen vereisen. Dit betekent dat geen grote aanpassingen aan het afgiftesysteem nodig zijn.
Flexibiliteit: HT-warmtepompen kunnen zowel verwarmen als koelen en kunnen ook warm water opwekken. Ze zijn daardoor zeer veelzijdig in toepassing.
Reductie van fossiele brandstoffen: Het gebruik van een warmtepomp in plaats van een gas- of olieketel draagt bij aan de verduurzaming van de energievoorziening.
Toekomstgerichtheid: HT-warmtepompen zijn elektrische systemen, wat betekent dat ze goed aansluiten op de toekomstige elektrificatie van de energievoorziening.

Nadelen van hoge temperatuur warmtepompen

Lager rendement: Bij hogere temperaturen daalt het rendement van de warmtepomp. Dit betekent dat het energieverbruik hoger ligt dan bij LTV-warmtepompen.
Hoogere aanschafkosten: HT-warmtepompen zijn meestal duurder dan hun lage temperatuur tegenhangers. De investering is dus groter, maar kan worden gecompenseerd door het verdringen van fossiele energie.
Technische complexiteit: HT-warmtepompen vereisen krachtigere compressoren en andere componenten die geschikt zijn voor hogere temperaturen en drukken. Dit maakt het systeem iets complexer en eventueel lastiger bij te houden.

Kiezen voor de juiste warmtepomp

De keuze tussen een lage temperatuur en een hoge temperatuur warmtepomp hangt af van meerdere factoren, zoals het type woning, het afgiftesysteem, de isolatie en de gewenste temperatuur.

1. Analyse van het afgiftesysteem

Een kritische analyse van het huidige afgiftesysteem is essentieel. Voor woningen met vloerverwarming is een LTV-warmtepomp vaak de meest efficiënte keuze. Voor woningen met klassieke radiatoren is een HT-warmtepomp noodzakelijk.

2. Inspectie van de isolatie

Een woning met goede isolatie kan met lage aanvoertemperaturen functioneren. Dit maakt LTV-warmtepompen de meest rendabele keuze. Voor slecht geïsoleerde woningen kan een HT-warmtepomp nodig zijn om voldoende warmte te leveren.

3. Overweeg hybride systemen

In sommige gevallen kan een hybride systeem — een combinatie van een warmtepomp en een traditionele ketel — een goede oplossing zijn. Dit zorgt voor de benodigde warmte op koudere dagen, terwijl de warmtepomp het grootste deel van de warmte opwekt.

Conclusie

De maximale temperatuur die een warmtepomp kan bereiken is een belangrijk criterium bij de keuze van het juiste systeem. Voor woningen met klassieke radiatoren of systemen die hogere aanvoertemperaturen vereisen, zijn hoge temperatuur warmtepompen een uitstekende keuze. Deze systemen zijn geschikt voor temperaturen tot 70°C of zelfs 78°C en zijn daardoor compatibel met bestaande verwarmingssystemen.

De keuze voor een warmtepomp hangt niet alleen af van de maximale temperatuur, maar ook van factoren zoals isolatie, afgiftesysteem en energieverbruik. Het is belangrijk om deze factoren goed in overweging te nemen bij de aanschaf van een warmtepomp, zodat het systeem efficiënt en duurzaam functioneert.

Een professionele adviseur of erkende installateur kan u helpen bij het kiezen van de juiste warmtepomp op basis van uw specifieke situatie en behoeften.