Warmtepomp op dak of garage: Opties, voordelen en praktische overwegingen voor installatie

Published by Redactie on september 27, 2025 | Category warmtepomp

De keuze voor een warmtepomp is vaak een stap richting energiezuinigheid en duurzaamheid. Voor veel woningen is de warmtepomp de ideale oplossing om het verbruik van fossiele brandstoffen te verminderen, zowel voor de verwarming van de woning als voor het opwekken van warm water. Een belangrijke beslissing bij de installatie van een warmtepomp is echter de locatie van de binnen- en buitenunits. In dit artikel bespreken we de mogelijkheden om een warmtepomp op het dak of in een garage te plaatsen. We geven een overzicht van de technische voorwaarden, voordelen, nadelen en praktische aspecten zoals geluid, toegankelijkheid, en combinatie met andere systemen.

Inleiding

Een warmtepomp bestaat vaak uit twee componenten: een binnenunit en een buitenunit. De buitenunit zorgt ervoor dat warmte wordt opgepompt uit de buitenlucht, die vervolgens wordt gebruikt om het water in de woning op te warmen. De binnenunit zorgt voor de verspreiding van de warmte via bijvoorbeeld vloerverwarming of een radiatoreninstallatie. De locatie van de buitenunit is cruciaal, omdat deze bepaalt hoe efficiënt de warmtepomp werkt, hoe groot de geluidsoverlast is, en of het onderhoud eenvoudig kan worden uitgevoerd.

Voor de buitenunit zijn meestal drie opties: op het dak, aan de muur, of naast het huis. In bebouwde gebieden wordt de buitenunit vaak op het dak geplaatst, terwijl in nieuwbouwprojecten of in wijkomgevingen de buitenunit meestal aan de gevel of op de zijkant van het huis of garage te vinden is. De keuze van locatie hangt af van factoren zoals beschikbare ruimte, geluidsbelasting, toegankelijkheid, en de aanwezigheid van leidingwerk.

In de context van dit artikel zullen we ons concentreren op de installatie van de buitenunit op het dak of in een garage. We zullen ook aandacht besteden aan de mogelijke combinatie met andere systemen zoals een warmtepompboiler of zonnepanelen, aangevuld met een hybride systeem waarbij de warmtepomp samenwerkt met een traditionele CV-ketel.

Locaties voor de buitenunit van een warmtepomp

1. Op het dak

In bebouwde gebieden is het plaatsen van de buitenunit op het dak een steeds populaire keuze. Dit heeft meerdere voordelen:

Minder geluidsoverlast: Door de buitenunit hoger te plaatsen, is de geluidsoverlast voor buren of eigenaren van het huis kleiner.
Mooiere oplossing: Een warmtepomp op het dak is visueel minder opvallend dan een unit die op de grond of gevel staat.
Dichter bij de cv-ketel: In veel woningen staat de CV-ketel op de zolder, wat het verbinding maken van de leidingen eenvoudiger maakt.
Verminderde obstakels: Op het dak is er vaak minder kans op obstakels zoals bomen of hekken die de luchtstroom kunnen belemmeren.

Een belangrijke voorwaarde voor het plaatsen van de buitenunit op het dak is dat het dak voldoende belastbaar is. Het gewicht van de buitenunit moet binnen de toegestane belastingcapaciteit van het dak vallen. Daarnaast moet er voldoende toegang zijn voor installateurs en onderhoudspersoneel. Het is daarom belangrijk om dit te bespreken met een professional tijdens de installatie.

In sommige gevallen wordt er een speciale dakunit gebruikt, die speciaal ontworpen is om veilig en efficiënt op het dak te werken. Deze units zijn vaak lichter en hebben een verlaagd geluidsniveau, wat ideaal is voor bebouwde zones.

2. In de garage

Een alternatieve locatie voor de buitenunit is de garage. Dit is een geschikte oplossing als het dak niet beschikbaar is of als de buitenunit op het dak niet toegestaan is door gemeentelijke regelgeving. De garage biedt voordelen zoals:

Toegankelijkheid: De unit is gemakkelijker bereikbaar voor installatie en onderhoud.
Bescherming tegen weersinvloeden: De garage biedt natuurlijke bescherming tegen regen, sneeuw of wind.
Bijna geen geluidsoverlast voor buren: De unit is opgesloten in een ruimte, wat de geluidsoverlast verder vermindert.

Het nadeel van het plaatsen van de buitenunit in de garage is dat het niet altijd mogelijk is. De garage moet voldoen aan bepaalde eisen, zoals voldoende ventilatie en ruimte voor het installeren van de unit. Bovendien moet er leidingwerk aanwezig zijn om de unit te verbinden met de binnenunit en eventueel met het sanitair waterstelsel.

Het is ook belangrijk om rekening te houden met de temperatuur in de garage. Als de garage niet geïsoleerd is en in de winter koud wordt, kan dit de efficiëntie van de warmtepomp verminderen. In zulke gevallen kan het noodzakelijk zijn om extra maatregelen te nemen, zoals het installeren van een verwarmde garage of het kiezen van een warmtepomp die geschikt is voor lage buitentemperaturen.

3. Aan de muur of gevel

Hoewel dit artikel zich richt op de locatie op het dak of in de garage, is het goed om te weten dat ook het plaatsen van de buitenunit aan de gevel of muur een populaire keuze is. Deze optie is vaak geschikt voor woningen in wijkomgevingen waar ruimte beperkt is. Echter, in bebouwde zones kan dit leiden tot meer geluidsoverlast en is het visueel minder aantrekkelijk.

Technische voorwaarden en installatie

Bij de installatie van een warmtepomp is het belangrijk om rekening te houden met een aantal technische voorwaarden. Deze variëren per type warmtepomp, maar er zijn enkele algemene richtlijnen.

1. Leidingwerk en aansluitingen

Zowel de binnenunit als de buitenunit van de warmtepomp moeten worden aangesloten op het sanitair waterstelsel en eventueel op de CV-ketel. Dit vereist voldoende leidingwerk in de woning. Bij installatie in bestaande woningen kan dit aanvullend leidingwerk nodig zijn, wat extra kosten met zich meebrengt.

Bij nieuwbouwprojecten is het vaak mogelijk om de leidingen vanaf het begin mee te denken, wat leidt tot minder werk en lagere kosten bij de installatie van de warmtepomp.

2. Toegankelijkheid en onderhoud

Zowel voor de installatie als voor het onderhoud is toegankelijkheid belangrijk. De buitenunit moet makkelijk bereikbaar zijn voor installateurs en onderhoudspersoneel. Daarnaast moet de ruimte waarin de unit staat voldoende ruimte bieden voor inspectie en eventuele reparaties.

Bij de keuze voor een dakinstallatie is het belangrijk om rekening te houden met de toegang tot het dak. Dit kan bijvoorbeeld via een trap of een luik in het plafond. Bij een garageinstallatie is het nodig om te controleren of de garage deel uitmaakt van het woningcomplex en of er voldoende ruimte beschikbaar is.

3. Geluidsoverlast

Een warmtepomp produceert gemiddeld tot 50 decibel aan geluid, wat vergelijkbaar is met het geluid van een koelkast. Bij bebouwde gebieden is het belangrijk om de geluidsbelasting te minimaliseren, vooral voor buren die dichtbij wonen. Het plaatsen van de buitenunit op het dak is daarom vaak een betere keuze dan op de gevel of naast het huis.

Er zijn ook warmtepompen die speciaal ontworpen zijn om stil te werken. Deze units hebben vaak een akoestisch geoptimaliseerde ventilator en slimme toerentalsturing. Deze technologie helpt om lage frequenties te vermijden, die vaak ongemakkelijk zijn voor mensen.

4. Energieverbruik

Een warmtepomp heeft elektriciteit nodig om te functioneren. Het energieverbruik hangt af van het type warmtepomp, de omgevingstemperatuur en het verbruik van het huishouden. In de meeste gevallen is het energieverbruik van een warmtepomp aanzienlijk lager dan dat van een gasverwarmingsinstallatie.

Bij een hybride warmtepomp werkt de warmtepomp in combinatie met een CV-ketel. In de meeste gevallen zorgt de warmtepomp voor de verwarming van de woning, en springt de CV-ketel alleen in bij zeer lage buitentemperaturen. Dit zorgt voor een verminderd gasverbruik, waardoor de CO₂-uitstoot wordt verlaagd.

5. Kosten en subsidies

De installatiekosten van een warmtepomp variëren afhankelijk van het type en de capaciteit. Een warmtepomp kan ongeveer tussen de €3.000 en €17.000 kosten, excl. plaatsing. De installatie in bestaande woningen kan extra kosten met zich meebrengen, zoals extra leidingwerk of isolatieverbeteringen.

Er zijn ook subsidies beschikbaar voor huiseigenaren die kiezen voor een duurzame verwarmingsoplossing. Deze subsidies kunnen de aanschafkosten aanzienlijk verlagen. Het is daarom aan te raden om bij het overwegen van een warmtepomp ook te informeren over mogelijke subsidies.

Praktische overwegingen bij de installatie

Bij de keuze van de locatie van de buitenunit zijn er een aantal praktische overwegingen die meespelen. Deze variëren per woning, maar zijn belangrijk om te overwegen.

1. Ruimte

De keuze van de locatie hangt sterk af van de beschikbare ruimte. In bebouwde zones is het vaak niet mogelijk om de buitenunit op de grond of gevel te plaatsen, waardoor het dak of de garage de enige optie blijft. In nieuwbouwprojecten is het vaak mogelijk om de locatie van de buitenunit vanaf het begin mee te denken, wat leidt tot minder beperkingen.

2. Toegang tot buitenunit

De buitenunit moet makkelijk bereikbaar zijn voor installatie en onderhoud. Bij een dakinstallatie is het belangrijk om te controleren of er een toegangspunt naar het dak is, zoals een luik of trap. Bij een garageinstallatie is het nodig om te zorgen dat de garage toegankelijk is voor installateurs en onderhoudspersoneel.

3. Geluid

Het geluid van de warmtepomp is een belangrijk aspect, vooral in bebouwde zones. Bij de keuze van de locatie kan dit worden beperkt door de unit op het dak te plaatsen of een stille warmtepomp te kiezen.

4. Combinatie met andere systemen

Een warmtepomp kan op verschillende manieren worden gecombineerd met andere systemen. De meest populaire combinaties zijn:

Hybride warmtepomp met CV-ketel: In deze opstelling zorgt de warmtepomp voor de meeste verwarming, en springt de CV-ketel in bij lage buitentemperaturen. Deze oplossing is ideaal voor woningen die niet volledig op elektriciteit willen werken.
Warmtepompboiler: Deze boiler gebruikt de warmtepomp om het sanitair water op te warmen. Het is een aanvullende oplossing die het gasverbruik voor warm water kan verminderen.
Zonnepanelen en warmtepomp: Deze combinatie maakt gebruik van zonnewarmte en elektriciteit om de warmtepomp aan te drijven. Deze oplossing is ideaal voor woningen met veel zonlicht.

In een woning in Bolsward is bijvoorbeeld een hybride warmtepomp geïnstalleerd in combinatie met een warmtepompboiler en zonnepanelen. Deze combinatie zorgt ervoor dat het huis vrijwel volledig op duurzame energie werkt.

Voordelen en nadelen van de locatie op het dak of in de garage

1. Voordelen

Minder geluidsoverlast: Door de unit hoger te plaatsen of in een geïsoleerde ruimte, is de geluidsoverlast kleiner.
Mooiere oplossing: Een warmtepomp op het dak of in een garage is visueel minder opvallend dan op de gevel of grond.
Makkelijker aansluiten: In veel woningen staat de CV-ketel op de zolder, wat het aansluiten van de leidingen eenvoudiger maakt.
Bescherming tegen weersinvloeden: In een garage of op het dak is de unit beter beschermd tegen regen, sneeuw of wind.

2. Nadelen

Extra kosten: Installatie op het dak of in de garage kan extra kosten met zich meebrengen, zoals extra leidingwerk of toegangspunten.
Beperkte toegang: In sommige gevallen kan de toegang tot het dak of de garage beperkt zijn, wat het onderhoud lastiger maakt.
Temperatuur in de garage: Als de garage niet geïsoleerd is, kan de efficiëntie van de warmtepomp dalen bij lage temperaturen.

Conclusie

De keuze voor het plaatsen van de buitenunit van een warmtepomp op het dak of in de garage is een praktische en doorgedachte oplossing, vooral in bebouwde zones. Deze locaties bieden voordelen zoals minder geluidsoverlast, mooiere oplossing, en makkelijke aansluiting met de CV-ketel of warmtepompboiler. Echter, het is belangrijk om rekening te houden met de technische voorwaarden, toegankelijkheid, en mogelijke extra kosten.

Bij een hybride warmtepomp is het meestal aan te raden om de binnenunit in de buurt van de bestaande CV-ketel te plaatsen, en de buitenunit op het dak of in de garage. Deze opstelling zorgt ervoor dat de warmtepomp efficiënt werkt en minimaal last oplevert van geluidsoverlast of beperkingen in de woning.

Als je overweegt om een warmtepomp te installeren in je woning, is het verstandig om een professionele installateur te raadplegen. Deze kan je helpen bij het kiezen van de juiste locatie en het bepalen van de technische voorwaarden. Ook is het belangrijk om rekening te houden met eventuele subsidies, aangezien deze de aanschafkosten van een warmtepomp aanzienlijk kunnen verlagen.

Bronnen

garage
vr