Warmtepomp en vloerverwarming: Combinatie en vervanging in bestaande woningen

Published by Redactie on september 27, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

In de huidige tijd waar duurzaamheid en energie-efficiëntie voorop staan, worden combinaties zoals warmtepomp en vloerverwarming steeds populairder. Deze oplossing biedt een energiezuinige manier om woningen te verwarmen, met als voordeel dat het warme water via de vloer wordt verspreid, wat een gelijkmatige en comfortabele warmte oplevert. Voor bestaande woningen is het echter belangrijk om te weten welke warmtepomp het meest geschikt is voor vloerverwarming, hoe deze geïnstalleerd kan worden en of het mogelijk is om bestaande systemen te vervangen of aan te passen.

In dit artikel geven we een overzicht van de technische aspecten, de voordelen en uitdagingen, en geven we praktische richtlijnen voor de vervanging of aanpassing van warmtepomp en vloerverwarming in bestaande woningen. We baseren ons uitsluitend op feiten uit betrouwbare bronnen.

Welke warmtepompen zijn geschikt voor vloerverwarming?

Niet elke warmtepomp is geschikt voor vloerverwarming. De keuze hangt af van het type warmtepomp en het verwarmingssysteem van de woning. Hieronder vindt u een overzicht van de meest gebruikte warmtepompen en hun compatibiliteit met vloerverwarming.

Lucht-water warmtepomp

De lucht-water warmtepomp is het meest gebruikte type in combinatie met vloerverwarming, vooral in bestaande woningen. Het principe is simpel: de warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en zet deze om in warm water, dat vervolgens door het vloerverwarmingssysteem wordt verdeeld. Dit type warmtepomp vereist weinig ingrijpende aanpassingen, waardoor het een gunstige oplossing is voor woningen die al zijn uitgerust met vloerverwarming.

Voordelen: - Eenvoudige installatie in bestaande woningen - Compatibel met zowel nat als droog vloerverwarmingssysteem - Goed rendement in geïsoleerde woningen

Hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp is een combinatie van een lucht-water warmtepomp en een cv-ketel. Deze oplossing is geschikt voor woningen met een gasaansluiting en is ideaal als de warmtepomp tijdens koude dagen niet in staat is om voldoende warmte te leveren. De cv-ketel kan dan het tekort opvullen, wat de verwarmingssituatie veiliger maakt.

Voordelen: - Flexibiliteit in verwarming - Toegankelijk voor woningen met gasaansluiting - Minder afhankelijk van externe omstandigheden (zoals buitentemperatuur)

Grond-water warmtepomp

De grond-water warmtepomp is technisch gesproken ook geschikt voor vloerverwarming, maar vereist meer voorbereiding. Dit type haalt warmte uit de bodem of grondwater en is doorgaans duurder in investering, maar kan in goed geïsoleerde woningen een zeer hoog rendement opleveren. Vanwege de installatiecomplexiteit is dit type vooral geschikt voor nieuwbouw of woningen met grote renovaties.

Ongeschikte warmtepomp:
De enige warmtepomp die niet geschikt is voor vloerverwarming is de lucht-lucht warmtepomp. Dit systeem gebruikt ventilatoren om warme lucht in de woning te blazen, en is dus niet compatibel met een vloerverwarming die werkt op warm water. Dit type wordt meestal gebruikt in systemen met radiatoren of luchtverwarming.

Welk type vloerverwarming is geschikt voor een warmtepomp?

Warmwater vloerverwarming

Als u vloerverwarming wilt combineren met een warmtepomp, is warmwater vloerverwarming de meest geschikte keuze. Dit systeem bestaat uit buizen die warm water transporteren via de vloerbedekking. Het is geschikt voor zowel nieuwbouw als bestaande woningen.

Er zijn drie typen warmwater vloerverwarming:

Natsysteem: Verwarmingsbuizen zijn ingebed in een chape. Dit type is meestal geschikt voor woningen waarbij de vloerbedekking nog niet is aangelegd.
Droogsysteem: Verwarmingsbuizen zitten in voorgevormde isolatieplaten. Deze methode is geschikt voor renovaties, omdat het minder invloed heeft op de vloerhoogte.
Ingefreesde vloerverwarming: Verwarmingsbuizen zijn onderdeel van de vloerplaten. Dit type is doorgaans gebruikt in nieuwbouwprojecten.

Elektrische vloerverwarming is ook mogelijk, maar wordt vooral gebruikt als bijverwarming. Deze methode is afhankelijk van elektriciteit en wordt vaak gebruikt in combinatie met zonnepanelen om de kosten te verlagen.

Warmtepomp en vloerverwarming in bestaande woningen: Aanpassingen en voorwaarden

Het combineren van een warmtepomp en vloerverwarming in een bestaande woning vereist een aantal belangrijke overwegingen. Niet elke vloerverwarming is geschikt voor lage temperaturen, wat cruciaal is voor het rendement van een warmtepomp.

Isolatie is essentieel

Een warmtepomp werkt het beste in goed geïsoleerde woningen. De isolatie van muren, daken, en ramen bepaalt een groot deel van het energieverbruik. In bestaande woningen is het aan te raden om eerst de isolatie te verbeteren voordat u overgaat op een warmtepomp. Dit zorgt voor een hoger rendement en lagere energiekosten.

Vloerverwarming aanpassen aan lage temperaturen

Vloerverwarming moet in staat zijn om te werken op lage temperaturen (15-30°C), omdat warmtepompen de warmte opwekken bij lage temperatuur. In sommige bestaande vloerverwarmingssystemen is dit niet het geval. In dat geval is het aan te raden om de verdeler te vervangen of een lagetemperatuurregeling te installeren. Dit zorgt ervoor dat het systeem efficiënt werkt in combinatie met een warmtepomp.

Hybride oplossing als tussentijdse stap

Voor woningen die niet volledig zijn voorbereid op een warmtepomp, is een hybride oplossing een goede tussentijdse stap. De hybride warmtepomp werkt samen met een cv-ketel, zodat het verwarmingssysteem gedekt is tijdens piekbelasting of koude weersomstandigheden. Dit maakt de stap naar duurzaam wonen toegankelijker en betaalbaarder.

Vervangen of aanpassen van een bestaande warmtepomp en vloerverwarming

Als u van gedachten verandert of als uw huidige warmtepomp en vloerverwarming niet meer optimaal functioneren, is het mogelijk om deze systemen te vervangen of aan te passen. Hierbij zijn een aantal belangrijke stappen van belang:

1. Inspectie van het huidige systeem

Voordat u overgaat tot vervanging of aanpassing, is het aan te raden om het huidige systeem te laten inspecteren door een ervaren installateur. Dit geeft u inzicht in de staat van het systeem, eventuele lekken, slijtage van componenten en de efficiëntie.

2. Keuze van de juiste warmtepomp

Bij de vervanging is het belangrijk om de juiste warmtepomp te kiezen op basis van de situatie van de woning. Een lucht-water warmtepomp is meestal de beste keuze voor bestaande woningen, maar een hybride oplossing kan ook nuttig zijn. Overweeg ook of een grond-water warmtepomp geschikt is, afhankelijk van de bouwstructuur en de mogelijkheid tot grondinstallatie.

3. Aanpassing van de vloerverwarming

Als de vloerverwarming niet geschikt is voor lage temperaturen, kan dit aanpassen of vervangen. Dit kan bijvoorbeeld door de verdeler te vervangen of een lagetemperatuurregeling toe te passen. In sommige gevallen is het noodzakelijk om het hele vloerverwarmingssysteem te vervangen, afhankelijk van de leeftijd en staat van het systeem.

4. Subsidie en financiële ondersteuning

De overheid stimuleert de aanschaf van een warmtepomp via de Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE). Daarnaast kunnen ook gemeenten of provincies subsidies aanbieden. Het is dus verstandig om onderzoek te doen naar subsidies die beschikbaar zijn in uw regio. De subsidiebedragen variëren afhankelijk van het type warmtepomp en het vermogen.

5. Advies van een expert

Aangezien elke woning anders is, is het verstandig om professioneel advies in te winnen. Een ervaren installateur kan u helpen bij de keuze van het juiste type warmtepomp en vloerverwarming, en eventuele aanpassingen voorbereiden. Door professionele hulp te zoeken, zorgt u ervoor dat het project efficiënt en succesvol verloopt.

Voor- en nadelen van warmtepomp met vloerverwarming

Voordelen

Duurzaam en energiezuinig: Warmtepompen gebruiken minder energie dan traditionele verwarmingssystemen.
Comfortabele warmte: Vloerverwarming verspreidt warmte gelijkmatig over de ruimte.
Lage onderhoudskosten: Zowel warmtepompen als vloerverwarming zijn relatief weinig onderhoudsgevoelig.
Subsidies beschikbaar: De overheid biedt financiële ondersteuning via de ISDE.
Flexibiliteit in keuze van vloerbedekking: Vloerverwarming kan onder bijna elke vloerbedekking worden geïnstalleerd, met enkele uitzonderingen zoals tapijt.

Nadelen

Hoog investeringsbedrag: De aanschaf van een warmtepomp en vloerverwarming kan kostbaar zijn, vooral voor grond-water warmtepompen.
Vereist professionele installatie: Een warmtepomp en vloerverwarming vereisen een ervaren installateur om optimaal te functioneren.
Aanpassingen nodig: In bestaande woningen kan het nodig zijn om aanpassingen aan te brengen, zoals isolatieverbeteringen of het vervangen van de verdeler.
Lange terugverdientijd: De energiebesparing kan jaren duren voordat het investeringen zijn terugverdiend.

Koelen via vloerverwarming met een warmtepomp

Een interessante toepassing van een warmtepomp is vloerkoeling. Dit is mogelijk met een omkeerbare warmtepomp, die zowel verwarmen als koelen kan. In plaats van warm water, stroomt koel water door de vloerbuizen. De ideale temperatuur voor vloerkoeling is 18°C, omdat een lagere temperatuur kan leiden tot dauwvorming op de vloerbedekking.

Vloerkoeling is een efficiënte manier om de inwendige temperatuur te reguleren en kan een comfortabele luchtvochtigheid behouden. Het is echter belangrijk om dit systeem correct te ontwerpen en te installeren om eventuele problemen te voorkomen.

Conclusie

De combinatie van warmtepomp en vloerverwarming biedt een energiezuinige, comfortabele en duurzame oplossing voor het verwarmen van woningen. In bestaande woningen is het mogelijk om bestaande vloerverwarming aan te passen of te vervangen, zolang er voldoende isolatie is en het systeem geschikt is voor lage temperaturen. De keuze van de juiste warmtepomp hangt af van de situatie van de woning, en een hybride oplossing kan een goede tussentijdse stap zijn.

Het vervangen of aanpassen van een bestaande warmtepomp en vloerverwarming vereist professionele begeleiding om zowel technisch als financieel voordelen te behalen. Door subsidies en de toegenomen aandacht voor duurzaamheid, is het steeds aantrekkelijker om deze combinatie in overweging te nemen.