Warmtepompen zonder buitenunit: een overzicht van technologieën en voordelen

De transitie naar duurzame energie is in volle gang, en warmtepompen spelen daarbij een steeds belangrijkere rol. Ze zijn een efficiënte, milieuvriendelijke oplossing voor verwarming en soms ook koeling van woningen. Traditioneel vereisten warmtepompen een buitenunit om warmte op te nemen uit de omgeving. Echter, in de afgelopen jaren zijn er ook steeds meer alternatieven ontstaan die geen buitenunit nodig hebben. Deze warmtepompen zijn ideaal voor huiseigenaren die weinig ruimte hebben of de esthetiek van hun woning willen bewaren.

In dit artikel wordt ingegaan op de technologieën van warmtepompen zonder buitenunit, de werking, de voordelen en toepassingen. Op basis van de gegevens uit betrouwbare bronnen worden de mogelijkheden van deze systemen duidelijk belicht.

Wat is een warmtepomp zonder buitenunit?

Een warmtepomp zonder buitenunit, ook wel aangeduid als een monoblock warmtepomp, is een systeem dat geheel binnen de woning geïnstalleerd wordt. Het haalt warmte uit de omgeving, verwerkt deze en levert verwarming of koele lucht aan. Hoewel de meeste warmtepompen bestaan uit een binnen- en een buitenunit, is het mogelijk om dit soort systemen met slechts één unit te realiseren.

Er zijn verschillende varianten van warmtepompen zonder buitenunit, zoals lucht-lucht, lucht-water, geothermische en warmtepompboilers. Deze systemen zijn geschikt voor zowel nieuwbouw als bestaande woningen, en ze worden steeds populairder vanwege de eenvoud van installatie, esthetische voorkeuren en de toepassing van moderne technologie.

Werking van warmtepompen zonder buitenunit

1. Lucht-lucht warmtepomp

Een lucht-lucht warmtepomp zonder buitenunit is in principe een omgekeerde airco. Deze unit wordt geplaatst binnen de woning en is verbonden met de buitenlucht via ventilatieroosters in de muur. In de winter haalt de warmtepomp warmte uit de buitenlucht, verwerkt deze en verspreidt de verwarmde lucht in de woning. In de zomer werkt het systeem in omgekeerde richting: het neemt warmte op uit de binnenruimte en verspreidt koele lucht.

De lucht-lucht warmtepomp is ideaal voor woningen met een goed geïsoleerd karkas, omdat het efficiënt werkt bij lage verlieswaarden. Deze systemen zijn vaak geschikt voor kleine tot middelgrote woningen.

2. Lucht-water warmtepomp

Een lucht-water warmtepomp zonder buitenunit maakt gebruik van lucht als warmtebron en levert verwarmd water voor de verwarmingsinstallatie. In tegenstelling tot traditionele lucht-water warmtepompen met een buitenunit, is deze variant volledig monoblok. De unit is verbonden met de buitenlucht via ventilatiegaten, en de warmte wordt getransformeerd in verwarmingswater.

Deze systemen zijn geschikt voor zowel verwarming als warm tapwater. Ze kunnen worden geïntegreerd in bestaande verwarmingsinstallaties met radiatoren of vloerverwarming, waardoor ze een flexibele oplossing bieden voor woningen die willen overstappen op duurzame verwarming.

3. Geothermische warmtepomp

Een geothermische warmtepomp haalt warmte uit de bodem of het grondwater. Er zijn twee types:

• Horizontale geothermische systemen: buizen liggen anderhalve meter onder de grond.
• Verticale geothermische systemen: buizen liggen tot wel 80 meter diep in de grond.

Hoewel er geen buitenunit nodig is, vereist een geothermische warmtepomp wel een uitgebreide installatie. Voor verticale systemen moet er worden geboord, wat een kostenintensieve procedure is. De voordelen van geothermie liggen in de constante temperatuur van de grond, wat leidt tot een hoog rendement en een stabiele warmtevoorziening.

Deze systemen worden vaak gekozen in nieuwbouwprojecten, waarbij de installatie vooraf kan worden aangelegd. Voor bestaande woningen kan het een dure ingreep zijn, maar het biedt wel een duurzame en energiezuinige oplossing.

4. Warmtepompboiler

Een warmtepompboiler is een systeem dat alleen warm tapwater produceert. Het is geen systeem voor ruimteverwarming. De boiler is volledig geïnstalleerd binnen de woning en maakt gebruik van warmtepomptechnologie om het water op te warmen. De unit is aangesloten op de buitenlucht via ventilatiegaten in de muur.

Deze oplossing is ideaal voor woningen waar geen centrale verwarming nodig is, of waar ruimteverwarming via een andere bron wordt geregeld. Het is een compacte en esthetische oplossing voor het opwekken van warm tapwater, zonder het gebruik van gas.

Voordelen van warmtepompen zonder buitenunit

1. Esthetische voorkeuren

Een van de voornaamste redenen om voor een warmtepomp zonder buitenunit te kiezen is esthetiek. Traditionele buitenunits zijn vaak groot en kunnen de esthetiek van een tuin of voortuintje verstoren. Monoblock warmtepompen zijn volledig binnen geïnstalleerd, waardoor ze niet in het oog vallen.

2. Flexibiliteit in installatie

Warmtepompen zonder buitenunit zijn vaak geschikt voor woningen met kleine tuinen of beperkte ruimte. Ze kunnen ook worden geïnstalleerd in bestaande woningen zonder dat ingrijpende aanpassingen nodig zijn. Dit maakt ze een aantrekkelijke oplossing voor herstel- en renovatieprojecten.

3. Nieuwe technologieën

Monoblock warmtepompen zijn vaak op basis van de nieuwste technologieën ontwikkeld. Ze zijn compact, efficiënt en soms zelfs geschikt voor zowel verwarming als koeling. Het gebruik van geavanceerde technologie zorgt voor een betere energieopbrengst en een lagere CO₂-uitstoot.

4. Snellere installatie

Omdat er geen buitenunit nodig is, kan de installatie van een monoblock warmtepomp sneller plaatsvinden. Bovendien zijn er minder belemmeringen bij de aanleg van het systeem, zoals buiswerk of ruimtebeperkingen voor buitenunits.

5. Geen afhankelijkheid van buitenomstandigheden

Hoewel alle warmtepompen gevoelig zijn voor externe omstandigheden zoals temperatuur en luchtkwaliteit, zijn monoblock systemen iets minder gevoelig. Ze zijn geoptimaliseerd voor gebruik in binnenomgevingen en zijn vaak geïsoleerd of beveiligd tegen externe factoren.

Toepassing in nieuwbouw en renovatie

Monoblock warmtepompen zijn zowel geschikt voor nieuwbouw als voor renovatieprojecten. In nieuwbouwprojecten is het vaak de voorkeur om direct een monoblock systeem aan te leggen, omdat dit de flexibiliteit biedt voor toekomstige uitbreidingen of aanpassingen. In bestaande woningen is het soms nodig om kleine aanpassingen aan te brengen, zoals het aanleggen van ventilatiegaten, maar dit is vaak minder intensief dan bij systemen met buitenunits.

Voor woningen met een goed geïsoleerd karkas is een lucht-lucht warmtepomp een efficiënte en kostenefficiënte oplossing. Voor woningen die warm tapwater nodig hebben, is een warmtepompboiler een geschikte keuze. In combinatie met zonnepanelen kunnen deze systemen extra duurzaam worden gemaakt.

Kostenefficiëntie en duurzaamheid

Warmtepompen zijn energiezuiniger dan conventionele verwarmingsystemen zoals gas. Ze maken gebruik van elektriciteit om warmte uit de omgeving op te nemen. Hoewel elektriciteit in Nederland steeds duurzamer wordt (via wind- en zonne-energie), is het verstandig om de elektriciteitskosten in overweging te nemen.

Monoblock warmtepompen hebben in de regel een iets hogere investering op korte termijn, maar op lange termijn kan het rendement gunstig zijn. Bijvoorbeeld:

• Lucht-lucht warmtepomp: ca. €6.000–€10.000
• Lucht-water warmtepomp: ca. €10.000–€15.000
• Geothermische warmtepomp: ca. €20.000–€30.000
• Warmtepompboiler: ca. €3.000–€5.000

De keuze hangt dus ook af van de verwachtingen op lange termijn. Voor woningen die volledig elektrisch willen worden, is een monoblock warmtepomp een logische keuze. Voor woningen die een hybride oplossing willen, is een combinatie met een condensatieketel ook mogelijk.

Conclusie

Warmtepompen zonder buitenunit bieden een duurzame en flexibele oplossing voor het verwarmen van woningen. Ze zijn geschikt voor zowel nieuwbouw als bestaande woningen en combineren technologische innovatie met esthetische voorkeuren. Met verschillende varianten zoals lucht-lucht, lucht-water, geothermische en warmtepompboilers is er voor elke situatie een geschikte oplossing.

De voordelen van deze systemen liggen in de eenvoud van installatie, de esthetische wensvorming en de efficiëntie in energieverbruik. Ze vormen een belangrijke stap in de overgang naar duurzame energie en zijn daarom steeds meer in trek bij huiseigenaren, verhuurders en bouwbedrijven.

Bronnen

1. Bluesolid - Warmtepomp
2. Bobex - Warmtepomp installeren zonder buitenunit
3. Duurzaamheidsvergelijker - Warmtepomp