Wat is een hybride warmtepomp en hoe werkt deze in de praktijk?

Published by Redactie on september 28, 2025 | Category warmtepomp

In het kader van duurzaam wonen en energiebesparing is de hybride warmtepomp tegenwoordig een steeds populaardere keuze voor huiseigenaren die hun woning efficiënter en milieuvriendelijker willen verwarmen. Deze technologie biedt een tussentijdse oplossing tussen volledige verwarming op gas en een volledig elektrisch warmtepompsysteem. In dit artikel bespreken we de werking, de voordelen en nadelen, de geschiktheid voor bestaande woningen en de financiële aspecten van een hybride warmtepomp, volledig gebaseerd op gegevens uit betrouwbare bronnen.

Inleiding

Een hybride warmtepomp is een systeem dat bestaat uit een elektrische warmtepomp en een traditionele CV-ketel die samenwerken om de woning te verwarmen. De warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht of ventilatielucht en gebruikt deze om het CV-water op te warmen. Bij koudere buitentemperaturen of bij hoge warmtevraag springt de CV-ketel automatisch bij om aan te vullen op de warmteproductie. Deze combinatie zorgt ervoor dat het systeem flexibel is, energiezuinig en goed toepasbaar in bestaande woningen. In dit artikel geven we een gedetailleerde uitleg van de werking, de voordelen en nadelen, de geschiktheid en de kosten van een hybride warmtepomp.

Werking van een hybride warmtepomp

De kern van een hybride warmtepomp ligt in de samenwerking tussen de warmtepomp en de CV-ketel. Het systeem kiest automatisch de meest efficiënte bron van warmte afhankelijk van de buitentemperatuur en de warmtevraag in het huis. Dit gebeurt zonder dat de gebruiker er iets aan hoeft te doen, waardoor het systeem zeer gebruiksvriendelijk is.

1. Warmtewisselaar

De warmtepomp start met het onttrekken van warmte uit de buitenlucht of afgezogen ventilatielucht via een warmtewisselaar. Deze component is verantwoordelijk voor het opvangen van de beschikbare warmte uit de omgeving. De warmtewisselaar kan bijvoorbeeld buiten geplaatst worden of zijn geïntegreerd in een ventilatiesysteem dat afzuiglucht gebruikt.

2. Compressor

Zodra de warmte is opgevangen, wordt het koudemiddel (een gasvormige stof) verbrand en onder hoge druk gezet door een compressor. Hierdoor stijgt de temperatuur van het koudemiddel aanzienlijk. De compressor is dus een essentieel onderdeel van het proces en verhoogt de temperatuur van de opgevangen warmte tot een niveau dat geschikt is om het CV-water op te warmen.

3. Condensor

Het hete gas wordt vervolgens geleid naar de condensor, waar het weer in vloeistof vorm verandert. Bij dit proces komt de warmte vrij, die wordt gebruikt om het CV-water te verwarmen. De condensor speelt een cruciale rol in het overbrengen van de warmte naar het verwarmingssysteem van het huis.

4. CV-ketel

Wanneer de warmtepomp niet voldoende warmte kan leveren – bijvoorbeeld in de winter wanneer de buitentemperatuur rond het vriespunt schommelt – springt de CV-ketel automatisch bij. De CV-ketel zorgt er dan voor dat het water verder wordt opgewarmd tot de gewenste temperatuur. Dit maakt het systeem zeer flexibel en geschikt voor diverse weersomstandigheden.

Samenwerking van componenten

Het hybride systeem kiest automatisch de meest efficiënte bron van warmte afhankelijk van de situatie. Dit gebeurt via een slimme regeling die de buitentemperatuur en de warmtevraag in het huis continu monitort. Bij warme weersomstandigheden is de warmtepomp de primaire bron van warmte. Bij koudere temperaturen of wanneer er plotsklaps veel warmte nodig is (bijvoorbeeld bij een koude periode of bij een hoge vraag naar warm water), springt de CV-ketel bij. Dit zorgt ervoor dat het systeem altijd optimaal werkt en het energieverbruik zo laag mogelijk houdt.

Voordelen van een hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp biedt verschillende voordelen, zowel qua energiebesparing als qua praktische toepassing. Deze voordelen maken het systeem een aantrekkelijke keuze voor huiseigenaren die hun woning duurzaam willen verwarmen.

1. Energiezuinig

Een van de grootste voordelen van een hybride warmtepomp is dat het systeem energiezuinig is. De warmtepomp gebruikt elektriciteit om warmte uit de omgeving te halen en kan daarmee tot wel 70% minder gas verbruiken vergeleken met een traditionele CV-ketel. Dit komt doordat een warmtepomp aanzienlijk efficiënter omgaat met energie: terwijl een CV-ketel ongeveer 90% van de gebruikte energie omzet in warmte, kan een warmtepomp met dezelfde hoeveelheid elektriciteit tot drie tot vier keer zoveel warmte produceren.

2. Flexibiliteit

Een hybride warmtepomp is een flexibel systeem dat geschikt is voor verschillende weersomstandigheden en warmtevraag. Het systeem kiest automatisch de meest efficiënte bron van warmte, wat ervoor zorgt dat het huis altijd op een comfortabele temperatuur blijft. Dit maakt het systeem geschikt voor zowel koele winters als warme winters.

3. Toepasbaar in bestaande woningen

Een hybride warmtepomp is vooral geschikt voor bestaande woningen die nog niet volledig geïsoleerd zijn of waar het niet mogelijk is om direct over te stappen op een volledig elektrisch warmtepompsysteem. Het systeem kan worden geïnstalleerd zonder ingrijpende aanpassingen aan de bestaande verwarmingsinstallatie. Hierdoor is het een goede overgangsoplossing voor huiseigenaren die langzaam op weg zijn naar een volledig duurzame verwarmingsinstallatie.

4. Subsidies en financiële voordeelen

Aangezien de regering streeft naar een duurzamere woningbouwsector, zijn er verschillende subsidies beschikbaar die huiseigenaren kunnen gebruiken om de aanschaf en installatie van een hybride warmtepomp te financeren. Daarnaast heeft het kabinet aangekondigd dat hybride warmtepompen vanaf 2026 de nieuwe standaard zullen zijn, wat suggereert dat deze technologie nog verder aan populariteit zal winnen in de toekomst.

Nadelen van een hybride warmtepomp

Hoewel een hybride warmtepomp tal van voordelen biedt, zijn er ook enkele nadelen die huiseigenaren moeten overwegen voordat ze deze technologie kiezen voor hun woning.

1. Hoge initiële kosten

De aanschaf en installatie van een hybride warmtepomp zijn relatief duur. Het systeem vereist namelijk meer apparatuur en installatiearbeid dan een traditionele CV-ketel. Hoewel de subsidies deze kosten in belangrijke mate kunnen verlagen, is het toch belangrijk om rekening te houden met de initiële investering.

2. Afhankelijk van het isolatievlak

Een hybride warmtepomp werkt optimaal wanneer de woning goed geïsoleerd is. In woningen met een lage isolatiegraad kan het systeem minder efficiënt werken, wat kan leiden tot hogere energiekosten. Daarom is het verstandig om eerst een energiecheck te doen om te bepalen of een hybride warmtepomp een goede keuze is voor de woning.

3. Beperkte ruimte voor installatie

De installatie van een hybride warmtepomp vereist meer ruimte dan een traditionele CV-ketel. Er moet ruimte zijn voor zowel de warmtepomp als de CV-ketel, evenals voor eventuele aanpassingen aan de bestaande verwarmingsinstallatie. Dit kan een beperking zijn in woningen met beperkte ruimte.

Wanneer is een hybride warmtepomp de juiste keuze?

Een hybride warmtepomp is een goede keuze in bepaalde situaties, maar niet voor elke huiseigenaar of woning. Hieronder geven we een overzicht van de situaties waarin een hybride warmtepomp het meest geschikt is.

1. Bij bestaande woningen met een relatief nieuw CV-systeem

Een hybride warmtepomp is een goede optie voor huiseigenaren die hun bestaande CV-ketel nog kunnen gebruiken. Als de CV-ketel nog relatief nieuw is, kan het verstandig zijn om deze te behouden en te combineren met een warmtepomp. Dit voorkomt dat er dubbele investeringen worden gedaan en maakt het systeem financieel aantrekkelijker.

2. Wanneer de woning niet volledig van het gasaf kan

In sommige gevallen is het niet mogelijk om direct over te stappen op een volledig elektrisch warmtepompsysteem. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij woningen met een hoge warmtevraag of een lage isolatiegraad. In dergelijke situaties is een hybride warmtepomp een goede overgangsoplossing die het gasverbruik aanzienlijk kan verlagen.

3. Bij woningen met een goed isolatievlak

Een hybride warmtepomp werkt optimaal wanneer de woning goed geïsoleerd is. In dergelijke situaties kan het systeem aanzienlijk energie besparen en het energieverbruik van het huis drastisch verlagen. Huiseigenaren met een goed geïsoleerde woning kunnen dus profiteren van de energiezuinigheid van een hybride warmtepomp.

4. Bij huishoudens die de eerste stap willen zetten in de richting van duurzaam wonen

Een hybride warmtepomp is een uitstekende keuze voor huishoudens die beginnen met duurzaam wonen. Het systeem biedt een tussentijdse oplossing tussen traditionele gasverwarming en volledige verwarming op elektriciteit. Dit maakt het systeem toegankelijk voor huiseigenaren die langzaam op weg zijn naar een volledig duurzame woning.

Vergelijking met andere verwarmingssystemen

Om de geschiktheid van een hybride warmtepomp beter te begrijpen, is het nuttig om deze te vergelijken met andere verwarmingssystemen.

1. Traditionele CV-ketel

Een traditionele CV-ketel gebruikt gas om warmte te genereren en is minder efficiënt dan een warmtepomp. Een CV-ketel verbruikt meer energie en heeft een hoger CO₂-uitstootniveau dan een hybride warmtepomp. Daarnaast is een CV-ketel afhankelijk van fossiele brandstoffen, wat maakt dat het systeem niet duurzaam is in de toekomst.

2. Volledige warmtepomp

Een volledige warmtepomp is een systeem dat volledig op elektriciteit werkt en geen CV-ketel gebruikt. Dit systeem is duurzamer dan een hybride warmtepomp, maar vereist vaak ingrijpende aanpassingen aan de bestaande verwarmingsinstallatie. Het is daarom vaak niet geschikt voor bestaande woningen die nog niet volledig geïsoleerd zijn of waar het niet mogelijk is om direct over te stappen op een volledig elektrisch systeem.

3. Wijkverwarming

Wijkverwarming is een systeem waarbij meerdere woningen worden verwarmd door een centrale warmtebron. Dit systeem is duurzaam en efficiënt, maar vereist een dure aansluiting en is niet beschikbaar in alle regio's. Een hybride warmtepomp is daarentegen eenvoudiger te installeren en is geschikt voor vrijwel elk type woning.

Invloed van isolatie op de prestaties van een hybride warmtepomp

De prestaties van een hybride warmtepomp hangen sterk af van het isolatievlak van de woning. Hoe beter de woning is geïsoleerd, hoe efficiënter het systeem werkt. In goed geïsoleerde woningen kan de warmtepomp het grootste deel van het jaar het huis verwarmen zonder dat de CV-ketel hoeft bij te springen. Dit zorgt voor een aanzienlijke besparing op de energierekening en vermindert het CO₂-uitstootniveau van het huis.

In woningen met een lage isolatiegraad kan het systeem minder efficiënt werken, wat leidt tot hogere energiekosten. Daarom is het verstandig om eerst een energiecheck te doen en eventueel aanpassingen aan te brengen aan de isolatie voordat de hybride warmtepomp wordt geïnstalleerd.

Kosten en subsidieopties

De aanschaf en installatie van een hybride warmtepomp zijn relatief duur, maar er zijn subsidies beschikbaar die het systeem financieel aantrekkelijker maken.

1. Aanschafkosten

De aanschafkosten van een hybride warmtepomp liggen meestal tussen €10.000 en €15.000. Deze kosten zijn afhankelijk van de grootte van de woning, het type warmtepomp en de complexiteit van de installatie. De kosten zijn hoger dan die van een traditionele CV-ketel, maar het systeem biedt een langdurige besparing op de energierekening.

2. Subsidies

Er zijn verschillende subsidies beschikbaar die huiseigenaren kunnen gebruiken om de aanschaf en installatie van een hybride warmtepomp te financeren. Deze subsidies zijn vaak afhankelijk van het energieverbruik van de woning en de mate waarin de woning geïsoleerd is. Huiseigenaren die geïnteresseerd zijn in subsidies kunnen dit opvragen bij hun energieleverancier of via de website van milieucentraal.

3. Looptijd en rendement

De looptijd van een hybride warmtepomp is meestal tussen 15 en 20 jaar. Gedurende deze periode kan het systeem aanzienlijke besparingen opleveren op de energierekening. Het rendement van het systeem is afhankelijk van het isolatievlak van de woning, de buitentemperatuur en de warmtevraag. In goed geïsoleerde woningen kan het systeem een aanzienlijk rendement bieden.

Conclusie

Een hybride warmtepomp is een uitstekende keuze voor huiseigenaren die hun woning efficiënter en milieuvriendelijker willen verwarmen. Het systeem biedt een flexibele en energiezuinige oplossing die geschikt is voor vrijwel elk type woning. De warmtepomp en de CV-ketel werken samen om het huis te verwarmen en zorgen ervoor dat het systeem altijd optimaal werkt. Het systeem is toepasbaar in bestaande woningen en kan worden geïnstalleerd zonder ingrijpende aanpassingen aan de bestaande verwarmingsinstallatie. Hoewel de aanschafkosten relatief hoog zijn, zijn er subsidies beschikbaar die het systeem financieel aantrekkelijker maken. De keuze voor een hybride warmtepomp is dus een verstandige investering voor huiseigenaren die op zoek zijn naar een duurzamere en energiezuinigere oplossing voor hun verwarmingssysteem.

Bronnen

do
hybrid