Geluidsoverlast van een lucht-water warmtepomp: oorzaken en oplossingen

Lucht-water warmtepompen worden steeds vaker gekozen voor hun duurzame en energie-efficiënte manier van verwarmen en koelen. Toch kan het gebruik van deze technologie gepaard gaan met geluidsoverlast, zowel voor de eigenaar als voor buren. Geluidsoverlast kan vooral een probleem worden als de warmtepomp onjuist geplaatst of slecht onderhouden is. In deze uitgebreide gids bespreken we de oorzaken van lawaai, de geluidssterktes van verschillende typen warmtepompen en welke maatregelen je kunt nemen om het geluid te verminderen.

Inleiding

Lucht-water warmtepompen zijn een populaire keuze in het kader van verduurzaming van woningen, aangezien ze relatief weinig elektriciteit gebruiken om warmte op te wekken. Echter, bij hun installatie en gebruik is het belangrijk om rekening te houden met geluidsproductie. De buitenunit van een lucht-water warmtepomp bevat onderdelen zoals een ventilator en een compressor, die samen verantwoordelijk zijn voor het geluid dat wordt geproduceerd. Afhankelijk van de omgeving, het type warmtepomp en de manier van installatie, kan dit geluid van invloed zijn op het comfort van bewoners en het welbevinden van de omgeving.

In de volgende paragrafen behandelen we de belangrijkste oorzaken van geluidsoverlast, de geluidssterkte van verschillende warmtepompmodellen en mogelijke oplossingen om geluidsniveaus te beheersen. Op basis van de beschikbare informatie uit betrouwbare bronnen, zoals adviezen van experts, technische richtlijnen en praktische tips uit blogartikelen, worden de thema’s uitgebreid belicht.

Oorzaken van geluidsoverlast bij lucht-water warmtepompen

Er zijn meerdere oorzaken van geluidsoverlast bij lucht-water warmtepompen. Deze variëren van technische aspecten van het apparaat tot omgevingsfactoren. De belangrijkste oorzaken zijn:

1. Compressor

De compressor is het hart van de warmtepomp en is verantwoordelijk voor het opwekken van warmte door het comprimeren van koelmiddel. Dit proces gebeurt onder hoge druk, wat kan leiden tot geluidsoverlast. Bij sommige modellen is de compressor een belangrijke bron van lawaai, vooral wanneer de warmtepomp op vol vermogen draait.

2. Ventilator

De ventilator is verantwoordelijk voor het afvoeren van warme lucht uit de buitenunit. Bij verkeerde plaatsing of als de ventilator slijtage vertoont, kan het geluid van de ventilator aanzienlijk toenemen. Tijdens koude weersomstandigheden of als de thermostaat hoger staat, moet de ventilator harder draaien, wat leidt tot meer geluid.

3. Trillingen

Trillingen kunnen ontstaan bij onjuiste installatie van de warmtepomp. Deze trillingen kunnen via de muren of vloeren worden doorgegeven, waardoor het geluid versterkt wordt en storend kan worden voor buren of bewoners.

4. Omgevingsfactoren

Weersomstandigheden zoals wind en regen kunnen het geluid van een warmtepomp versterken. Daarnaast kan de plaatsing van de warmtepomp dichtbij harde oppervlakken, zoals muren of schuttingen, ervoor zorgen dat het geluid wordt gereflecteerd en dus intenser wordt waargenomen. Betegelde tuinen of nissen in muren zijn voorbeelden van omgevingen waarin geluidsniveaus gemakkelijk toenemen.

Geluidssterkte van warmtepompen

De geluidssterkte van een warmtepomp hangt af van het type en de constructie. Voor lucht-water warmtepompen, die een buitenunit hebben, zijn de geluidsproducties hoger dan bij geothermische warmtepompen. Hieronder geven we een overzicht van de geluidssterktes van de belangrijkste types:

Voor lucht-water warmtepompen is de geluidssterkte van de buitenunit het meest relevant. De meeste moderne modellen produceren ongeveer 55 decibel geluid wanneer ze op vol vermogen draaien, wat vergelijkbaar is met het geluid van een koffiemachine. De buitenunit moet echter niet meer dan 40 dB produceren bij de buurhuis, volgens geluidsnormen. Dit betekent dat de warmtepomp op voldoende afstand van buurhuiswoningen moet worden geplaatst of dat extra maatregelen genomen moeten worden.

Wanneer maakt een warmtepomp het meeste geluid?

De geluidsproductie van een warmtepomp is niet constant. Het apparaat maakt het meeste geluid wanneer het op vol vermogen draait. Dit gebeurt onder de volgende omstandigheden:

• Bij koude temperaturen: Een hybride warmtepomp draait voluit bij een buitentemperatuur van ongeveer 7°C. Daaronder springt de cv-ketel bij, waardoor de warmtepomp minder hard of zelfs volledig uitgeschakeld wordt. Een all-electric warmtepomp draait echter voluit bij lagere buitentemperaturen.

• Hoog ingestelde thermostaat: Als je de thermostaat hoger zet om je woning warmer te maken, moet de warmtepomp harder werken. Dit leidt tot een toename van de geluidsproductie, vooral van de ventilator in de buitenunit.

De hoeveelheid geluid die wordt geproduceerd hangt ook af van de frequentie waarmee de compressor en ventilator draaien. Hoe minder toeren ze maken, hoe minder geluid er wordt geproduceerd.

Oplossingen voor geluidsoverlast

Geluidsoverlast door een warmtepomp is meestal op te lossen door het toepassen van technische of praktische maatregelen. De volgende oplossingen zijn het meest effectief:

1. Optimalisatie van de plaatsing

De plaatsing van de warmtepomp is cruciaal voor het beheersen van geluidsoverlast. De buitenunit moet zoveel mogelijk op een open plek met veel gras en planten worden geplaatst, omdat deze het geluid dempen. Betegelde tuinen of nissen in muren zijn minder ideaal, omdat deze het geluid reflecteren en versterken.

De afstand tot buurhuiswoningen moet voldoen aan geluidsnormen. Als de warmtepomp bijvoorbeeld meer dan 40 dB produceert, moet hij op een grotere afstand worden geplaatst of moeten geluidsbeheermaatregelen worden genomen.

2. Gebruik van een omkasting

Een omkasting is een constructie rondom de buitenunit die het geluid dempt en tegelijkertijd esthetisch aantrekkelijker maakt. Met een goede omkasting kan het geluid tot wel 90% worden verminderd. Echter, een omkasting neemt veel ruimte in en is kostbaar. Het is daarom belangrijk om te overleggen met een professional of installateur over de mogelijkheid van een omkasting.

3. Correcte installatie

Onjuiste installatie van een warmtepomp kan leiden tot trillingen en geluidsoverlast. Het is daarom belangrijk om zorgvuldig te letten op de manier van installatie. Een ervaren installateur kan ervoor zorgen dat de warmtepomp stevig en correct is bevestigd, zodat trillingen en geluidsoverlast worden voorkomen.

4. Onderhoud van ventilator en compressor

Slijtage van de ventilator of compressor kan leiden tot extra geluidsoverlast. Regelmatig onderhoud en inspectie van deze onderdelen kunnen helpen om het geluid op een laag niveau te houden. Het vervangen van slijtende delen of het reinigen van de ventilator kan aanzienlijk bijdragen aan het verminderen van lawaai.

5. Gebruik van geluidsabsorberende materialen

Het aanbrengen van geluidsabsorberende materialen rondom de warmtepomp of in de buurhuiswoning kan het geluid verder dempen. Materialen zoals geluidsabsorberende panelen of isolatiematten kunnen worden gebruikt om geluidsschaduw te creëren en de geluidsweergang te verkleinen.

Technische richtlijnen en geluidsnormen

Het ontwerp en gebruik van warmtepompen moeten conform zijn aan technische richtlijnen en geluidsnormen. Deze richtlijnen dienen als basis voor het beheersen van geluidsoverlast en het beschermen van het welbevinden van bewoners.

Emissierichtwaarden

Volgens de Technische Richtlijnen voor de bestrijding van geluidshinder zijn er emissierichtwaarden voor geluidsemissies van warmtepompen. Deze richtwaarden zijn lager voor binnenruimtes die bescherming nodig hebben, zoals woonkamers, slaapkamers en werkkamers. De emissierichtwaarden zijn als volgt:

• Buiten ruimten: overdag maximaal 30 dB(A) en 's nachts maximaal 20 dB(A) boven de emissierichtwaarden.
• Binnen ruimten: overdag maximaal 35 dB(A) en 's nachts maximaal 25 dB(A).

Deze richtwaarden zijn bedoeld om geluidsproducties te beperken en te zorgen voor een comfortabele leefomgeving.

Geluidscalculator

De geluidscalculator van de Duitse warmtepompvereniging is een nuttig hulpmiddel voor het bepalen van geluidsemissies. Met deze calculator kunnen huiseigenaren schatten hoeveel geluid een warmtepomp produceert en welke afstand tot buurhuiswoningen nodig is om geluidsoverlast te voorkomen. De calculator is echter geen vervanging voor een individuele geluidsbeoordeling, maar vormt wel een goede basis voor de planning.

Conclusie

Lucht-water warmtepompen zijn een duurzame en efficiënte manier om woningen te verwarmen en te koelen. Toch is het belangrijk om geluidsoverlast te beheersen, zowel voor de eigenaar als voor buren. De belangrijkste oorzaken van geluidsoverlast zijn de compressor, de ventilator, trillingen en omgevingsfactoren. De geluidssterkte van een warmtepomp kan variëren, afhankelijk van het type en de omstandigheden.

Er zijn verschillende maatregelen om geluidsoverlast te verminderen. De plaatsing van de warmtepomp op een open plek met veel gras, het gebruik van een omkasting, correcte installatie, onderhoud van onderdelen en het aanbrengen van geluidsabsorberende materialen zijn allemaal effectieve oplossingen. Daarnaast zijn er technische richtlijnen en geluidsnormen die als basis kunnen dienen voor het beheersen van geluidsproducties.

Voor huiseigenaren is het belangrijk om samen te werken met experts en installateurs om ervoor te zorgen dat de warmtepomp correct is geïnstalleerd en dat geluidsoverlast zoveel mogelijk wordt voorkomen. Zo kan een warmtepomp zowel duurzaam als comfortabel worden gebruikt, zonder last te veroorzaken voor bewoners of buren.

Bronnen

1. Lawaai warmtepomp: oorzaken en oplossingen
2. Hoeveel geluid maakt een warmtepomp?
3. Geluid warmtepomp: zo voorkom je overlast
4. Geluid warmtepomp
5. Volume en geluid van lucht-water warmtepompen