Hybride warmtepomp in combinatie met CV-ketel: werking, voordelen en installatie

Published by Redactie on september 28, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

Een warmtepomp is tegenwoordig een populaire keuze voor duurzame verwarming in Nederland. Het is echter niet altijd mogelijk om direct over te stappen van een gaskachelsysteem naar een volledig elektrisch warmtepompverwarmingsysteem. In veel gevallen blijft een CV-ketel een essentieel onderdeel van de verwarmingsinstallatie, vooral in woningen met hoge warmtevraag of onvoldoende isolatie. Daarom is de combinatie van een hybride warmtepomp met een bestaande CV-ketel een veelgebruikte en efficiënte oplossing. Dit artikel bespreekt de werking van een hybride warmtepomp, de voordelen en nadelen van deze aanpak, en de technische en praktische aspecten van de installatie. Het artikel is gebaseerd op de informatie uit betrouwbare bronnen, zoals warmtepompinstallateurs en duurzame verwarmingsdeskundigen.

Wat is een hybride warmtepomp?

Een hybride warmtepomp is een verwarmingsinstallatie die bestaat uit een warmtepomp en een CV-ketel. Deze combinatie maakt het mogelijk om de voordelen van beide systemen te combineren: de lage CO₂-uitstoot en energieefficiëntie van een warmtepomp en de betrouwbaarheid en piekvermogen van een CV-ketel.

De warmtepomp zorgt voor de centrale verwarming in de meeste perioden van het jaar, terwijl de CV-ketel wordt ingeschakeld op koudere dagen of wanneer de warmtevraag hoger is. Dit systeem is vooral geschikt voor woningen die niet volledig zijn geïsoleerd of waarin hoge temperatuur-radiatoren zijn geïnstalleerd. Door het hybride systeem is het niet nodig om de complete verwarmingsinstallatie om te vormen naar een lage temperatuur-systeem.

Het rendement van een warmtepomp is afhankelijk van de buitentemperatuur en de gewenste uitvoertemperatuur van het verwarmingswater. Een warmtepomp werkt het efficiëntst bij temperaturen van maximaal 55°C en een buitentemperatuur van ten minste 5°C. In de winter, wanneer de buitentemperatuur lager ligt of wanneer hoge temperaturen nodig zijn, springt de CV-ketel bij om de verwarmingsvraag aan te vullen. Dit zorgt voor een comfortabele verwarming zonder dat de warmtepomp in staat moet geven op zeer lage temperaturen of in piektijd.

Werking van een hybride warmtepomp

De hybride warmtepomp werkt op basis van een bivalente regeling, waarbij de warmtepomp en de CV-ketel automatisch samenwerken. Deze regeling zorgt ervoor dat de warmtepomp het grootste deel van het jaar wordt ingeschakeld, terwijl de CV-ketel alleen actief wordt wanneer nodig. Dit gebeurt bijvoorbeeld op koudere dagen of wanneer er een piek in de warmtevraag is.

De warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht of de grond en gebruikt deze om het verwarmingswater op te warmen. Het systeem wordt aangesloten op de bestaande verwarmingsinstallatie, waardoor er geen grote bouwkundige ingrepen nodig zijn. De CV-ketel blijft functioneel en zorgt voor warm water, wat een voordeel is in vergelijking met volledig elektrische warmtepompen.

Het bivalente systeem is een slimme oplossing om het energieverbruik te verlagen en het comfort te behouden. Door de samenwerking van de warmtepomp en de CV-ketel kan het verwarmingsvermogen worden aangepast aan de weersomstandigheden en de warmtevraag in de woning.

Voordelen van een hybride warmtepomp

Er zijn meerdere voordelen aan het kiezen voor een hybride warmtepomp in combinatie met een CV-ketel. Deze voordelen zijn zowel financieel als milieu- en technisch van aard.

1. Lagere CO₂-uitstoot

Een hybride warmtepomp levert een aanzienlijke reductie in CO₂-uitstoot in vergelijking met een traditionele CV-ketel. Omdat de warmtepomp voor het grootste deel van het jaar wordt ingeschakeld, wordt het gasverbruik verlaagd. Volgens bronnen is het gasverbruik met een hybride warmtepomp met 70-80% terug te brengen. Dit maakt de hybride warmtepomp een duurzame en milieuvriendelijke oplossing voor woningeigenaren die hun koolstofvoetafdruk willen verminderen.

2. Lagedrag

In vergelijking met een volledig elektrische warmtepomp is een hybride warmtepomp aanzienlijk lager in aanschafkosten. Een volledig elektrische warmtepomp vereist meestal een groter vermogen en dus ook een dure installatie. De hybride oplossing maakt gebruik van de bestaande CV-ketel en kan met een kleinere warmtepomp worden geïnstalleerd. Dit vermindert de aanschafkosten en maakt de investering voor veel woningeigenaren haalbaar.

3. Comfort en betrouwbaarheid

Een hybride warmtepomp garandeert comfortabele verwarming ook op koudere dagen. De CV-ketel zorgt ervoor dat er geen sprake is van een onvoldoende verwarmingsvermogen wanneer de warmtepomp niet efficiënt werkt. Dit is vooral van belang in woningen met hoge warmtevraag of met hoge temperatuur-radiatoren. Door de aanwezigheid van de CV-ketel is er geen risico op onderverwarming of lastige temperatuurregeling.

4. Verlaagd energieverbruik

Ondanks de aanwezigheid van een CV-ketel in het hybride systeem is het energieverbruik aanzienlijk lager dan bij een traditionele CV-installatie. De warmtepomp zorgt voor een efficiënter gebruik van elektriciteit en vermindert het gasverbruik. Daarnaast is er de mogelijkheid om subsidies en stimuleringsmaatregelen te gebruiken voor het installeren van een hybride warmtepomp. Dit maakt de investering voor veel woningeigenaren gunstig.

Nadelen van een hybride warmtepomp

Hoewel er veel voordelen zijn aan een hybride warmtepomp, zijn er ook een paar nadelen die men in overweging moet nemen.

1. Installatie- en onderhoudskosten

Hoewel de aanschafkosten van een hybride warmtepomp lager liggen dan bij een volledig elektrische warmtepomp, zijn er toch kosten verbonden aan de installatie. De warmtepomp moet worden aangesloten op de bestaande verwarmingsinstallatie en kan eventueel een externe unit nodig hebben. Daarnaast is er een regeling nodig die de warmtepomp en de CV-ketel synchroniseert. Deze regeling moet goed worden afgestemd om ervoor te zorgen dat het systeem optimaal werkt.

Bovendien is er aanhoudend onderhoud nodig aan zowel de warmtepomp als de CV-ketel. De CV-ketel moet regelmatig worden schoongemaakt en gecontroleerd, terwijl de warmtepomp regelmatig dient te worden geïnspecteerd om ervoor te zorgen dat het systeem efficiënt blijft werken.

2. Beperkte koelcapaciteit

Hoewel moderne warmtepompen in staat zijn om te koelen, is dit in bestaande woningen vaak niet mogelijk. De meeste hybride warmtepompen zijn ontworpen voor verwarming en kunnen geen koeling bieden. Dit komt doordat de verwarmingsinstallatie niet geschikt is voor het afgeven van koude. De aanvoertemperatuur kan niet te laag worden gezet vanwege het risico op condensvorming. Bovendien zijn er geen radiatoren of vloerverwarmingssystemen die geschikt zijn voor koeling in bestaande woningen. Dit is een beperking van de hybride warmtepomp in vergelijking met volledig elektrische warmtepompen die wel koelcapaciteit kunnen bieden.

Technische vereisten voor een hybride warmtepomp

Om een hybride warmtepomp te installeren, zijn er een aantal technische vereisten die moeten worden voldaan. Deze vereisten zijn gericht op de woning, de bestaande verwarmingsinstallatie en de aansluiting van de warmtepomp.

1. Isolatie van de woning

Hoewel een hybride warmtepomp geschikt is voor woningen met matige isolatie, is het wenselijk om de isolatie te verbeteren vooraleer de warmtepomp wordt geïnstalleerd. Een beter geïsoleerde woning heeft namelijk minder warmteverlies en daardoor kan de warmtepomp efficiënter werken. Het is echter niet verplicht om de woning volledig te isoleren, zoals wel het geval is bij een volledig elektrische warmtepomp. De CV-ketel zorgt namelijk voor de piekvermogens op koudere dagen.

2. Ruimte voor de warmtepomp

De hybride warmtepomp moet worden geïnstalleerd naast de bestaande CV-ketel. Daarnaast is er ook ruimte nodig voor de externe unit van de warmtepomp. De ruimte moet voldoende groot zijn om de warmtepomp te plaatsen en om er gemakkelijk bij te kunnen voor onderhoud en inspectie.

3. Aansluiting op het verwarmingsnetwerk

De warmtepomp moet worden aangesloten op het bestaande verwarmingsnetwerk. Dit betekent dat er een aansluiting moet zijn op de verwarmingsketel en op de radiatoren of vloerverwarming. De warmtepomp moet worden aangesloten via een regeling die ervoor zorgt dat beide systemen samenwerken. De regeling moet worden afgestemd om ervoor te zorgen dat de warmtepomp het grootste deel van het jaar wordt ingeschakeld en de CV-ketel alleen op koudere dagen bijspringt.

4. Aansluiting op het elektriciteitsnet

De warmtepomp moet worden aangesloten op het elektriciteitsnet. Het elektriciteitsverbruik van een warmtepomp is afhankelijk van het vermogen van de pomp en de temperatuur van het verwarmingswater. Het is daarom belangrijk om te controleren of de elektriciteitsaansluiting voldoende is voor de warmtepomp. In sommige gevallen is het nodig om de elektriciteitsaansluiting uit te breiden of aan te passen.

Is een CV-ketel geschikt voor een warmtepomp?

Niet elke CV-ketel is geschikt voor een hybride warmtepomp. Het is belangrijk om te controleren of de CV-ketel nog goed functioneert en of het systeem technisch geschikt is voor een hybride installatie. Oudere CV-ketels kunnen namelijk onzuinig werken en leiden tot hoge energiekosten, zelfs wanneer ze nog goed functioneren. Daarom kan het interessant zijn om de CV-ketel te vervangen voor een energiezuinige CV-ketel in combinatie met een hybride warmtepomp.

Een CV-ketel is geschikt voor een hybride warmtepomp wanneer:

De CV-ketel nog goed functioneert en niet te oud is.
De CV-ketel is in staat om warm water te leveren en het verwarmingsvermogen aan te vullen op koudere dagen.
De CV-ketel is goed onderhouden en kan zonder problemen worden ingeschakeld wanneer nodig.

Een CV-ketel die al aanzienlijk versleten is of die onzuinig werkt, is minder geschikt voor een hybride warmtepomp. In dergelijke gevallen kan het beter zijn om de CV-ketel te vervangen voor een modernere, energiezuinigere versie.

Installatiekosten en subsidie

De kosten van een hybride warmtepomp variëren afhankelijk van het vermogen van de pomp, de grootte van de woning en de aanwezigheid van een bestaande CV-ketel. Volgens bronnen is een hybride warmtepomp voor een tussenwoning met subsidie gemiddeld voor minder dan €5000 excl. btw te installeren. De subsidie kan tot €2400 bedragen, afhankelijk van de maatregelen die beschikbaar zijn.

Daarnaast zijn er ook subsidies beschikbaar voor de installatie van een warmtepompboiler. Voor een vierpersoons huishouden kan een warmtepompboiler ongeveer €4200 kosten. Het rendement van deze investering is aanzienlijk, omdat het gasverbruik op warm water met 100m³ per persoon wordt verlaagd. Dit leidt tot een jaarlijkse besparing van ongeveer €530 per huishouden.

De terugverdientijd van een hybride warmtepomp ligt gemiddeld op 6 jaar. Voor een warmtepompboiler is de terugverdientijd langer, namelijk ongeveer 8 jaar. Hoewel de terugverdientijd langer is, levert een warmtepompboiler een aanzienlijke besparing op het gasverbruik en is het een duurzame oplossing voor warm water.

Conclusie

Een hybride warmtepomp in combinatie met een CV-ketel is een efficiënte en duurzame oplossing voor woningeigenaren die hun verwarmingsinstallatie willen moderniseren. Het hybride systeem biedt de voordelen van een warmtepomp, zoals lage CO₂-uitstoot en energiebesparing, en combineert deze met de betrouwbaarheid en piekvermogen van een CV-ketel. Dit maakt het systeem geschikt voor woningen met hoge warmtevraag of met hoge temperatuur-radiatoren.

De installatie van een hybride warmtepomp vereist een aantal technische voorwaarden, zoals voldoende ruimte, een aansluiting op het verwarmingsnetwerk en een geschikte CV-ketel. Het is belangrijk om te controleren of de CV-ketel nog goed functioneert en of het systeem technisch geschikt is voor een hybride installatie. In sommige gevallen kan het nodig zijn om de CV-ketel te vervangen voor een modernere, energiezuinigere versie.

De kosten van een hybride warmtepomp zijn in vergelijking met een volledig elektrische warmtepomp aanzienlijk lager. Daarnaast zijn er subsidies beschikbaar die de investering gunstig maken. De terugverdientijd van een hybride warmtepomp ligt gemiddeld op 6 jaar, wat het een aantrekkelijke investering maakt voor woningeigenaren die hun energiekosten willen verlagen en hun koolstofvoetafdruk willen verminderen.

Een hybride warmtepomp is dus een slimme keuze voor woningeigenaren die op zoek zijn naar een duurzame en efficiënte verwarmingsoplossing. Het systeem biedt comfort, betrouwbaarheid en energiebesparing en maakt het mogelijk om langzaam over te stappen naar een volledig elektrische warmtepomp in de toekomst.