Gemiddeld elektriciteitsverbruik van een warmtepomp: Factoren, berekening en invloed op duurzaam wonen

Published by Redactie on september 28, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

Het gemiddeld elektriciteitsverbruik van een warmtepomp varieert aanzienlijk afhankelijk van factoren zoals het type warmtepomp, de isolatie van de woning, de thermostaatinstellingen en het klimaat in de regio. Warmtepompen zijn een duurzame alternatief voor traditionele verwarmingssystemen, zoals een cv-ketel, en spelen een steeds belangrijkere rol in de overgang naar een energieneutrale woning. In dit artikel wordt ingegaan op het stroomverbruik van verschillende typen warmtepompen, factoren die het verbruik beïnvloeden, en hoe een gebruiker dit verbruik kan berekenen of schatten. Daarnaast worden mogelijke manieren besproken om het elektriciteitsverbruik van een warmtepomp te verlagen, bijvoorbeeld door het combineren met zonnepanelen of het verbeteren van de isolatie van de woning.

Het stroomverbruik van een warmtepomp: Wat is de gemiddelde waarde?

De meeste bronnen die in dit artikel zijn gebruikt, geven een gemiddeld stroomverbruik van een warmtepomp aan tussen 2000 en 6000 kWh per jaar. Het exacte cijfer hangt sterk af van het type warmtepomp en de omstandigheden in de woning.

Een lucht/water warmtepomp, die warmte uit de buitenlucht haalt om sanitair water en de verwarming in een huis op te warmen, verbruikt gemiddeld tussen 2500 en 3000 kWh per jaar. Dit type warmtepomp is een populaire keuze voor duurzame verwarming in woningen die volledig elektrisch worden aangedreven.

Een water/water warmtepomp, die warmte uit grondwater of een bodembron haalt, verbruikt jaarlijks tussen 2000 en 3000 kWh. Deze warmtepomp is efficiënter in koude klimaten en is een goede keuze voor huizen die goed geïsoleerd zijn.

Een volledig elektrische warmtepomp verbruikt gemiddeld 5000 tot 6000 kWh per jaar. Dit type warmtepomp haalt energie volledig uit de lucht, grond of water en gebruikt geen gas. Hoewel het stroomverbruik hoger is dan bij een hybride warmtepomp, zijn de totale energiekosten vaak lager vanwege het afwezigheid van gasverbruik.

Een hybride warmtepomp verbruikt gemiddeld 1900 kWh stroom per jaar en ongeveer 700 m³ gas. Deze warmtepomp combineert een elektrische warmtepomp met een traditionele cv-ketel en is ideaal voor huizen die nog niet volledig zijn geïsoleerd. De stroomverbruik ligt tussen 2000 en 2500 kWh per jaar, afhankelijk van de energiebehoefte van de woning.

Het is belangrijk om te weten dat het stroomverbruik van een warmtepomp niet alleen bepaald wordt door het type systeem, maar ook door andere factoren zoals de isolatie van de woning, de thermostaatinstellingen en het klimaat in de regio.

Factoren die het stroomverbruik van een warmtepomp beïnvloeden

1. Het type warmtepomp

Het type warmtepomp heeft een grote invloed op het stroomverbruik. Er zijn verschillende soorten warmtepompen, waaronder lucht/water, water/water, en hybride warmtepompen. Elke warmtepomp haalt warmte uit een andere bron en heeft daarom een verschillend energieverbruik.

Lucht/water warmtepompen halen warmte uit de buitenlucht en gebruiken deze om sanitair water en verwarming op te warmen. Deze warmtepomp is minder efficiënt in koude klimaten, omdat de buitenlucht minder warmte bevat.
Water/water warmtepompen halen warmte uit grondwater of een bodembron. Deze warmtepomp is efficiënter in koude klimaten en is ideaal voor huizen met een goed geïsoleerde constructie.
Hybride warmtepompen combineren een elektrische warmtepomp met een traditionele cv-ketel. Deze warmtepomp gebruikt elektriciteit in combinatie met gas en is geschikt voor huizen die nog niet volledig zijn geïsoleerd.

2. De isolatie van de woning

De isolatie van de woning heeft een grote invloed op het stroomverbruik van een warmtepomp. Een goed geïsoleerde woning vermindert de hoeveelheid warmte die verloren gaat via muren, ramen en daken. Dit betekent dat de warmtepomp minder hoeft te werken om de gewenste temperatuur in het huis te bereiken, wat resulteert in een lagere energiebehoefte.

Een slecht geïsoleerde woning leidt daarentegen tot een hoger stroomverbruik, omdat de warmtepomp harder moet werken om de verloren warmte te compenseren.

3. Thermostaatinstellingen

De thermostaatinstellingen in het huis hebben ook een directe invloed op het stroomverbruik van de warmtepomp. Hoe hoger de ingestelde temperatuur, hoe meer stroom nodig is om deze temperatuur te behouden. In koude maanden moet de warmtepomp harder werken om de gewenste temperatuur te bereiken, wat leidt tot een hoger stroomverbruik.

Het instellen van een redelijke temperatuur, bijvoorbeeld 19°C in de woonkamer en 20°C in de slaapkamers, kan het stroomverbruik van de warmtepomp aanzienlijk verlagen.

4. Klimaat in de regio

Het klimaat in de regio heeft een invloed op het stroomverbruik van de warmtepomp. In koudere klimaten moet de warmtepomp harder werken om voldoende warmte te genereren, wat leidt tot een hoger stroomverbruik. In warmere klimaten is de warmtepomp efficiënter, omdat er meer warmte beschikbaar is om te gebruiken.

De SCOP (Seasonal Coefficient of Performance) van de warmtepomp geeft aan hoe efficiënt de warmtepomp over het hele jaar werkt. Deze waarde is afhankelijk van het klimaat in de regio en wordt door de fabrikant bepaald. In Nederland varieert de SCOP vanaf 3,0 tot 4,5, afhankelijk van het type warmtepomp en de omstandigheden.

5. Grootte en capaciteit van de warmtepomp

De grootte en capaciteit van de warmtepomp zijn ook belangrijke factoren bij het bepalen van het stroomverbruik. Een warmtepomp die goed is gedimensioneerd voor de warmtevraag van de woning werkt efficiënter dan een overgedimensioneerde of te kleine warmtepomp.

Een overgedimensioneerde warmtepomp kan energie verspillen, omdat het systeem te veel stroom verbruikt om een onnodig hoge warmteproductie te garanderen. Een te kleine warmtepomp moet daarentegen harder werken om aan de warmtebehoefte van de woning te voldoen, wat ook leidt tot een hoger stroomverbruik.

6. Het gebruikspatroon van de woning

Het gebruikspatroon van de woning heeft ook een invloed op het stroomverbruik van de warmtepomp. Huizen die vaak leeg staan, zoals vakantiehuisjes, hebben een lager stroomverbruik dan huizen die volledig in gebruik zijn. Dit komt doordat de warmtepomp minder hoeft te werken om de temperatuur in het huis te behouden.

Ook het aantal personen in het huis beïnvloedt het stroomverbruik. Meer inwoners betekenen meer warmtebehoefte, wat resulteert in een hoger stroomverbruik.

Hoe bereken je het stroomverbruik van een warmtepomp?

Het stroomverbruik van een warmtepomp kan berekend worden aan de hand van een eenvoudige formule. Deze formule maakt gebruik van het huidige gasverbruik van het huis, de SCOP-waarde van de warmtepomp en het verhouding tussen gas en elektriciteit.

De formule is als volgt:

Bekijk je huidige gasverbruik in je woning (in een jaar).
Vermenigvuldig dit met 10 om het gasverbruik om te rekenen naar kWh.
Bekijk de SCOP (Seasonal Coefficient of Performance) van je warmtepomp.
Deel het aantal kWh door de SCOP-waarde.

Deze formule geeft een schatting van het stroomverbruik van de warmtepomp. De SCOP-waarde geeft de gemiddelde efficiëntie van de warmtepomp over het hele jaar aan. Deze waarde is afhankelijk van het klimaat in de regio en wordt door de fabrikant bepaald.

Bijvoorbeeld:
Als het gasverbruik van een huis 1000 m³ per jaar is, dan is het equivalente elektriciteitsverbruik 10.000 kWh. Als de SCOP-waarde van de warmtepomp 4,0 is, dan is het stroomverbruik van de warmtepomp 2500 kWh per jaar (10.000 kWh / 4,0 = 2500 kWh).

Hoe kun je het stroomverbruik van een warmtepomp verlagen?

Er zijn verschillende manieren om het stroomverbruik van een warmtepomp te verlagen. Deze manieren kunnen helpen om de energiekosten te verlagen en het wonen duurzamer te maken.

1. Goede isolatie van de woning

Een goed geïsoleerde woning is de meest effectieve manier om het stroomverbruik van een warmtepomp te verlagen. Goede isolatie voorkomt warmteverlies via muren, ramen en daken en zorgt ervoor dat de warmtepomp minder hoeft te werken om de gewenste temperatuur te behouden.

Een investering in isolatie, zoals het isoleren van muren, daken en vloeren, kan het stroomverbruik van een warmtepomp aanzienlijk verlagen.

2. Thermostaatinstellingen aanpassen

Het instellen van een redelijke temperatuur in het huis kan het stroomverbruik van de warmtepomp verlagen. Een lagere temperatuur betekent dat de warmtepomp minder hoeft te werken om de gewenste temperatuur te behouden.

Het is aan te raden om de temperatuur in de woonkamer op 19°C en in de slaapkamers op 20°C te houden. Dit is een comfortabele temperatuur die ook energiebesparend is.

3. Het combineren van een warmtepomp met zonnepanelen

Het combineren van een warmtepomp met zonnepanelen is een effectieve manier om het stroomverbruik van de warmtepomp te dekken. Zonnepanelen genereren groene energie die direct kan worden gebruikt voor het aandrijven van de warmtepomp.

De hoeveelheid zonnepanelen die nodig is om het stroomverbruik van de warmtepomp te dekken, hangt af van het stroomverbruik van de warmtepomp en de hoeveelheid zonlicht in de regio.

4. Het kiezen van een efficiëntere warmtepomp

Het kiezen van een warmtepomp met een hoge SCOP-waarde is een andere manier om het stroomverbruik te verlagen. Een warmtepomp met een hoge SCOP-waarde is efficiënter en verbruikt minder stroom om de gewenste temperatuur te behouden.

Een lucht/water warmtepomp heeft bijvoorbeeld een SCOP-waarde van 3,5 tot 4,5, afhankelijk van het klimaat in de regio. Een water/water warmtepomp heeft een hogere SCOP-waarde en is daarom efficiënter in koude klimaten.

5. Het gebruik van een hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp combineert een elektrische warmtepomp met een traditionele cv-ketel. Dit systeem gebruikt elektriciteit in combinatie met gas en is geschikt voor huizen die nog niet volledig zijn geïsoleerd.

Het stroomverbruik van een hybride warmtepomp is lager dan dat van een volledig elektrische warmtepomp, omdat het systeem gas gebruikt in koude maanden. Dit maakt het systeem efficiënter en helpt om de energiekosten te verlagen.

Het stroomverbruik van een warmtepomp in vergelijking met een cv-ketel

Een warmtepomp gebruikt minder elektriciteit dan een elektrische cv-ketel, maar meer dan een cv-ketel die op gas werkt. Een elektrische cv-ketel verbruikt gemiddeld 11.690 kWh stroom per jaar, terwijl een warmtepomp gemiddeld 2000 tot 6000 kWh stroom verbruikt. Dit komt doordat een warmtepomp warmte uit de lucht, grond of water haalt en deze omzet in verwarmingsenergie, terwijl een elektrische cv-ketel elektriciteit direct gebruikt om water op te warmen.

Een cv-ketel die op gas werkt verbruikt gemiddeld 700 m³ gas per jaar. Dit is een aanzienlijk minder verbruik dan een elektrische cv-ketel, maar het leidt wel tot CO2-uitstoot. Een warmtepomp produceert minder CO2-uitstoot, omdat het systeem warmte uit hernieuwbare energiebronnen haalt.

Het verschil in stroomverbruik tussen een warmtepomp en een cv-ketel is afhankelijk van het type systeem en de omstandigheden in de woning. Een warmtepomp is efficiënter dan een elektrische cv-ketel, maar minder efficiënt dan een cv-ketel die op gas werkt.

Conclusie

Het gemiddelde elektriciteitsverbruik van een warmtepomp varieert afhankelijk van het type systeem, de isolatie van de woning, de thermostaatinstellingen en het klimaat in de regio. Een lucht/water warmtepomp verbruikt gemiddeld 2500 tot 3000 kWh stroom per jaar, terwijl een water/water warmtepomp gemiddeld 2000 tot 3000 kWh stroom verbruikt. Een volledig elektrische warmtepomp verbruikt 5000 tot 6000 kWh stroom per jaar, en een hybride warmtepomp verbruikt gemiddeld 1900 kWh stroom per jaar en 700 m³ gas.

Het stroomverbruik van een warmtepomp kan verlaagd worden door het verbeteren van de isolatie van de woning, het instellen van een redelijke temperatuur, het combineren van een warmtepomp met zonnepanelen, het kiezen van een efficiëntere warmtepomp, en het gebruik van een hybride warmtepomp.

Een warmtepomp is een duurzame en efficiënte keuze voor duurzaam wonen. Het stroomverbruik van een warmtepomp is lager dan dat van een elektrische cv-ketel, maar hoger dan dat van een cv-ketel die op gas werkt. Het is belangrijk om het stroomverbruik van een warmtepomp te berekenen of te schatten om de energiekosten en het CO2-gehalte van een woning te verlagen.