Afkoppelen van regenwater in Amersfoort: een duurzame oplossing voor het rioolstelsel

Published by Redactie on juli 5, 2025 | Category riolering

In de komende jaren wordt de omgevingsopgave in Amersfoort steeds complexer, met name als het gaat om het omgaan met regenwater. Door klimaatverandering en steeds heviger opkomende regenbuien, wordt het rioolstelsel steeds vaker overbelast. Dit leidt tot wateroverlast, overstromingen en vervuiling van oppervlaktewater. In het kader van de klimaatadaptatie en duurzame waterhuishouding, is het afkoppelen van regenwater een belangrijk maatregel geworden. In dit artikel wordt uitgelegd wat het afkoppelen van regenwater is, waarom het belangrijk is, en hoe dit in de praktijk werkt in Amersfoort.

Wat is afkoppelen van regenwater?

Afkoppelen van regenwater houdt in dat het regenwater dat vanaf het dak of de verharding valt, niet meer via het riool naar de rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI) wordt gestuurd, maar direct in de grond wordt gelaten of via openbare groenvoorzieningen wordt afgevoerd. Dit voorkomt dat het schone regenwater wordt vermengd met vuil water, wat zorgt voor een onnodige belasting van het rioolstelsel en onnodige zuivering. Het is een duurzame en milieuvriendelijke oplossing om wateroverlast te voorkomen en het grondwater aan te vullen.

Waarom is het belangrijk?

De afgelopen jaren is het klimaat in Nederland steeds extremer geworden. Hevige regenbuien leiden ertoe dat de riolen overbelast raken en dat er onverdund afvalwater wordt geloosd in sloten en beken. Dit heeft gevolgen voor het milieu, maar ook voor de bewoners van Amersfoort. Het afkoppelen van regenwater helpt om deze problemen op te vangen en draagt bij aan een betere waterhuishouding in de stad.

De rol van het waterschap en de gemeente Amersfoort

In Nederland is het waterschap verantwoordelijk voor het beheer van het water, zowel in termen van kwaliteit als kwantiteit. In Amersfoort is het waterschap betrokken bij het opstellen van het Basisrioleringsplan, waarin de strategieën en maatregelen voor het omgaan met regenwater worden vastgesteld. De gemeente Amersfoort speelt hierbij een belangrijke rol, met name in het opsturen van klimaatadaptatieprojecten en het aanbieden van subsidies voor bewoners die hun regenpijp willen loskoppelen.

De voordelen van afkoppelen

De voordelen van het afkoppelen van regenwater zijn talrijk. Ten eerste voorkomt het wateroverlast bij woningen en openbare ruimtes. Ten tweede draagt het bij aan het herstel van het natuurlijke grondwater en het voorkomen van droogteperiodes. Bovendien is het een milieuvriendelijke oplossing, aangezien het schone regenwater niet meer door de rioolwaterzuiveringsinstallatie moet, wat energie en kosten bespaart.

Hoe kan je afkoppelen?

Het afkoppelen van regenwater is niet in een keer gedaan, maar vereist een reeks stappen. Eerst moet worden gekeken of de tuin geschikt is om het regenwater op te vangen. Daarna moet het dakoppervlak worden berekend om te bepalen hoeveel water er moet worden afgevoerd. Daarna volgt de keuze van de juiste oplossing, zoals het aanbrengen van een infiltratietransportriool, een regenton of het afvoeren van het water naar een wadi.

Afkoppelen in praktijk: voorbeelden uit Amersfoort

In verschillende delen van Amersfoort wordt al gewerkt aan het afkoppelen van regenwater. In het gebied van De Berg-Noord, een woonwijk op zandgrond, is het probleem van wateroverlast al jaren een aandachtspunt. De gemeente Amersfoort werkt hier aan klimaatadaptatieprojecten waarin bewoners worden betrokken bij het opstellen van maatregelen. In de wijk Stadskern, die zich in de binnenstad bevindt, is het al een tijdje mogelijk om regenwater vanaf het dak af te voeren naar de grachten. Ook in het Soesterkwartier en het Vermeerkwartier wordt gewerkt aan de ombouw van het rioolstelsel naar een gescheiden systeem.

Ombouwen naar een gescheiden riolering

Een van de belangrijkste maatregelen is het ombouwen van het gemengde rioleringssysteem naar een gescheiden systeem. Hierbij wordt het regenwater afgevoerd naar de grachten of openbare groenvoorzieningen, terwijl het vuil water naar de rioolwaterzuiveringsinstallatie wordt gestuurd. Dit voorkomt dat het schone regenwater wordt vermengd met vuil water, wat leidt tot overbelasting van het rioolstelsel.

Innovatieve oplossingen

Naast het ombouwen van het rioleringssysteem, worden er ook innovatieve oplossingen getest. Bijvoorbeeld het aanleggen van wadi’s, waarin het regenwater tijdelijk wordt opgevangen en geleidelijk in de bodem wordt geïnfiltreerd. Ook wordt er gekeken naar het benutten van afstromend regenwater voor het aanvullen van het grondwater, bijvoorbeeld door koppeling van waterbuffers in de bodem met de groeiplaats van bomen.

Ondersteuning en subsidies

De gemeente Amersfoort biedt bewoners ondersteuning bij het afkoppelen van regenwater. De gemeente helpt bij het bepalen van de juiste maatregelen en biedt mogelijk subsidies aan. Bovendien zijn er ook andere initiatieven, zoals het opstellen van klimaatadaptatieprojecten waarin bewoners actief worden betrokken bij het opstellen van maatregelen.

Belangrijke punten bij het afkoppelen

Bij het afkoppelen van regenwater zijn er een aantal belangrijke punten die je moet meenemen. Allereerst is het belangrijk om te controleren of je tuin geschikt is om het regenwater op te vangen. Daarnaast moet je ook letten op de locatie waar het regenwater moet worden gelaten, zodat het niet in de buurt van de fundering van je huis komt. Ten slotte is het belangrijk om te weten dat het afkoppelen van regenwater niet alleen nuttig is voor het milieu, maar ook voor je eigen tuin en het voorkomen van wateroverlast.

Conclusie

Het afkoppelen van regenwater is een belangrijke maatregel in de toekomstige waterhuishouding van Amersfoort. Het helpt om het rioolstelsel te ontlasten, wateroverlast te voorkomen en het grondwater aan te vullen. Door het ombouwen van het gemengde rioleringssysteem naar een gescheiden systeem en het aanbrengen van innovatieve oplossingen, wordt de toekomst van de waterhuishouding in Amersfoort veiliger en duurzamer. De gemeente Amersfoort en het waterschap spelen hierbij een cruciale rol, met name bij het aanbieden van ondersteuning en subsidies aan bewoners.