Hybride lucht-water warmtepomp met CV-ketel: een efficiënt stukje duurzaamheid in de woningbouw

Published by Redactie on september 28, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

De transitie naar een duurzamere woningbouwsector is in volle gang, en hybride verwarmingsystemen zoals de hybride lucht-water warmtepomp met CV-ketel spelen een steeds belangrijkere rol in deze overgang. Dit systeem biedt een aantrekkelijke balans tussen energiezuinigheid en comfort, met een aanzienlijke reductie van het gasverbruik en de CO₂-uitstoot.

Volgens de bronnen is een hybride warmtepomp vooral geschikt voor woningen die momenteel nog op een CV-ketel werken, en waar het doel is om langzaam over te stappen naar een gasvrije toekomst. In dit artikel wordt ingegaan op de werking van de hybride lucht-water warmtepomp, haar toepasbaarheid in de woningbouw en utiliteitsbouw, voordelen en nadelen, en de belangrijkste overwegingen bij aankoop en installatie.

Wat is een hybride warmtepomp?

Een hybride warmtepomp is een verwarmingsinstallatie die bestaat uit een lucht-water warmtepomp en een CV-ketel. Het systeem maakt gebruik van de warmte uit de buitenlucht om ruimteverwarming en soms ook sanitair warm water te leveren. Wanneer de warmtepomp onvoldoende warmte kan leveren, zoals in koude winterperiodes, neemt de CV-ketel het over. Dit zorgt voor een bivalent systeem, waarbij twee bronnen (warmtepomp en ketel) samengewerkt worden om de verwarmingsvraag van de woning te dekken.

De hybride warmtepomp is een praktische oplossing voor eigenaren die niet direct over willen stappen naar een volledig elektrisch verwarmingsysteem, maar wel willen profiteren van de voordelen van een warmtepomp. Volgens de informatie uit de bronnen is dit systeem eenvoudig in te richten en vereist het minimaal aanpassingen aan de bestaande installatie.

Werking van de hybride lucht-water warmtepomp

De hybride lucht-water warmtepomp onttrekt warmte aan de buitenlucht en gebruikt deze om het CV-water te verwarmen. De werking van het systeem is vergelijkbaar met die van een traditionele warmtepomp, maar met de toevoeging van een CV-ketel voor bijkomende warmte in koude periodes. Het systeem bevat zowel een binnenunit als een buitenunit:

Buitenunit: Haalt warmte uit de lucht en brengt deze over op een koudemiddel via een warmtewisselaar.
Compressor: Verhoogt de temperatuur van het koudemiddel door compressie.
Condensor: Zet het hete gas om in vloeistof, waarbij warmte vrijkomt die gebruikt wordt om het CV-water op te warmen.
CV-ketel: Komt in actie wanneer de warmtepomp niet voldoende warmte kan leveren, zoals bij vriestemperaturen of bij een hoge warmtevraag.

Een belangrijk onderdeel van het systeem is het buffervat, dat ervoor zorgt dat het CV-water op een temperatuur rond de 50°C blijft. Wanneer de temperatuur onder deze waarde komt, activeert het systeem de warmtepomp om de temperatuur weer op peil te brengen. Bij extreem koude omstandigheden schakelt de CV-ketel automatisch in om aan de verwarmingsvraag te voldoen.

Voordelen van een hybride warmtepomp

De voordelen van een hybride warmtepomp met CV-ketel zijn vooral gericht op duurzaamheid, comfort en kostenbesparing. In het kader van de energietransitie in de woningbouw is dit systeem een aantrekkelijke stap richting gasloos wonen.

1. Aanzienlijke reductie van gasverbruik

De hybride warmtepomp draagt bij aan een aanzienlijke reductie van het gasverbruik. Volgens de gegevens uit de bronnen ligt het gasverbruik in woningen met een hybride systeem tot wel 50% tot 70% lager dan bij een traditionele CV-ketel. De warmtepomp produceert de basisverwarming vrijwel volledig zonder gasgebruik, wat direct leidt tot lagere energiekosten en een vermindering van CO₂-uitstoot.

2. Lagere CO₂-uitstoot

Een van de belangrijkste voordelen van de hybride warmtepomp is de CO₂-reductie. De CO₂-uitstoot voor verwarming daalt volgens de bronnen met 15 tot 20% bij gebruik van groene stroom. In het beste geval kan de reductie zelfs aanzienlijk groter zijn, afhankelijk van de energiebron waarop de warmtepomp draait.

3. Duurzame energiebronnen

De hybride warmtepomp maakt gebruik van een vrij beschikbare en duurzame energiebron: de lucht. Omdat de warmte onttrokken wordt aan de omgeving, is er geen verder gebruik van fossiele brandstoffen nodig voor de basisverwarming. Dit maakt het systeem ideaal voor woningen die de overstap naar een gasvrije toekomst willen maken, maar daarvoor nog niet volledig klaar zijn.

4. Geen grote omvorming van de woning

Het installeren van een hybride warmtepomp vereist in de meeste gevallen minimaal aanpassingen aan de bestaande CV-installatie. De warmtepomp kan eenvoudig worden aangesloten op een bestaande CV-ketel, waardoor de installatie relatief eenvoudig en kostenefficiënt is. Dit maakt het systeem geschikt voor zowel woningen in de particuliere sector als in utiliteitsbouw en bedrijfspanden.

5. Goede terugverdientijd

Ondanks de hogere aanschafkosten ten opzichte van een traditionele CV-ketel, heeft een hybride warmtepomp een aantrekkelijke terugverdientijd. Volgens de gegevens uit de bronnen is de terugverdientijd iets meer dan vier jaar, waarbij al in het eerste jaar een CO₂-reductie van 15 tot 20% wordt bereikt.

Nadelen en beperkingen

Hoewel de hybride lucht-water warmtepomp veel voordelen biedt, zijn er ook enkele beperkingen en nadelen die in overweging genomen moeten worden bij de aankoop en installatie.

1. Aanschafkosten

De aanschafkosten van een hybride warmtepomp zijn aanzienlijk hoger dan die van een traditionele CV-ketel. Een complete installatie kan flink in prijs variëren, afhankelijk van het merk, de capaciteit en de specifieke toepassing. Ondanks de lagere energiekosten, is het belangrijk om rekening te houden met de investeringskosten bij een beslissing.

2. Afhankelijkheid van omstandigheden

De efficiëntie van een lucht-water warmtepomp hangt sterk af van de omgevingstemperatuur. Bij vriestemperaturen neemt het rendement van de warmtepomp af, waardoor de CV-ketel moet inspringen. Dit betekent dat het systeem niet volledig gasvrij is, en in extreme koude periodes kan het gasverbruik toch toenemen.

3. Beperkte toepassing

Niet elke woning is geschikt voor een hybride warmtepomp. Het systeem vereist een bestaande of nieuwe CV-ketel en voldoende ruimte voor de installatie van de buitenunit. Daarnaast is het systeem niet geschikt voor woningen zonder een bestaande verwarmingsinstallatie.

4. Onderhoud en levensduur

Net als elke verwarmingsinstallatie vereist een hybride warmtepomp regelmatig onderhoud. De warmtepomp en de CV-ketel moeten apart onderhouden worden, wat de totale onderhoudskosten iets verhoogt ten opzichte van een enkel verwarmingsapparaat. De levensduur van een hybride warmtepomp ligt tussen de 15 en 20 jaar, afhankelijk van het gebruik en de kwaliteit van de installatie.

Toepasbaarheid in woningbouw, utiliteitsbouw en bedrijfspanden

Een hybride lucht-water warmtepomp met CV-ketel is geschikt voor verschillende typen gebouwen, waaronder:

Particuliere woningen: Zowel nieuwbouw als renovatieprojecten kunnen profiteren van de hybride oplossing. De warmtepomp is eenvoudig te installeren in bestaande woningen met een CV-ketel en draagt bij aan de energietransitie.
Utiliteitsbouw: De hybride warmtepomp is ook een aantrekkelijke oplossing voor utiliteitsbouw, zoals appartementen en woningen met een gedeelde verwarmingsinstallatie. Het systeem is schaalbaar en kan aangepast worden aan de behoeften van grotere woningbouwprojecten.
Bedrijfspanden: In utiliteitsbouw en bedrijfspanden kan de hybride warmtepomp worden gebruikt voor het verwarmen van ruimtes en het opwekken van sanitair warm water. Het systeem biedt een efficiënte en duurzame oplossing voor bedrijven die hun energieverbruik willen verlagen.

Soorten hybride warmtepompen

Er zijn verschillende typen hybride warmtepompen, afhankelijk van de manier waarop de warmte wordt onttrokken. De meest gebruikte varianten zijn:

1. Hybride warmtepomp met buitenunit

Dit type haalt de warmte uit de buitenlucht en is geschikt voor de verwarming van de woning (CV). De warmtepomp heeft echter onvoldoende capaciteit om ook sanitair warm water te leveren, dus dit wordt overgenomen door de CV-ketel. In koude winters, bij vriestemperaturen, springt de CV-ketel in om aan de verwarmingsvraag te voldoen.

2. Hybride warmtepomp zonder buitenunit

Dit systeem onttrekt warmte aan de afgezogen ventilatielucht binnen de woning en is geschikt voor de verwarming van sanitair warm water en CV-water. Het is een goedkeurige oplossing voor woningen met een mechanisch ventilatiesysteem. Ook hier springt de CV-ketel in bij tekort aan warmte.

3. Combinatiesysteem

Dit type hybride warmtepomp maakt gebruik van zowel de buitenlucht als de ventilatielucht. Het systeem is dus in staat om zowel de woning als sanitair warm water te verwarmen. De CV-ketel blijft een reservebron om aan de verwarmingsvraag te voldoen bij tekort aan warmte.

Aanvullende opties

Bij de keuze van een hybride warmtepomp kan er ook rekening gehouden worden met aanvullende opties, zoals:

Zonnecollectors of PVT-panelen: In combinatie met een hybride warmtepomp kunnen zonnecollectors of PVT-panelen de efficiëntie van het systeem verder verhogen. Dit type systeem is echter wat duurder, omdat er geen buitenunit nodig is en de installatie rust volledig binnen.
Groene stroom: Het gebruik van duurzame elektriciteit verhoogt de CO₂-reductie van het systeem. Een hybride warmtepomp die op groene stroom draait, levert een aanzienlijke bijdrage aan het verlagen van het koolstofvoetspoor van een woning.

Overwegingen bij aankoop en installatie

Bij de aankoop en installatie van een hybride lucht-water warmtepomp zijn er verschillende factoren die in overweging genomen moeten worden:

1. Energiebehoeften

Het is belangrijk om de energiebehoeften van de woning nauwkeurig in kaart te brengen. Dit houdt in dat er rekening moet worden gehouden met de grootte van de woning, het isolatieniveau, het aantal bewoners en de verwachtingen rondom comfort.

2. Kwaliteit van de installatie

De kwaliteit van de installatie is van groot belang voor de prestaties van de warmtepomp. Het is aan te raden om de installatie aan een erkend en ervaren installateur te overlaten. Een goed uitgevoerde installatie zorgt voor een efficiënter systeem en een langere levensduur.

3. Financiële voorwaarden

Hoewel de aanschafkosten van een hybride warmtepomp hoger liggen dan die van een traditionele CV-ketel, zijn er meestal subsidies of aanrekenbaarheden beschikbaar. Het is verstandig om hierbij rekening te houden met de terugverdientijd en de potentiële energiekostenreductie.

4. Onderhoud en service

De warmtepomp en de CV-ketel moeten regelmatig onderhouden worden. Het is aan te raden om een servicecontract af te sluiten om ervoor te zorgen dat het systeem optimaal blijft functioneren.

Samenvatting

Een hybride lucht-water warmtepomp met CV-ketel is een aantrekkelijke oplossing voor eigenaren die willen bijdragen aan de energietransitie, zonder direct over te stappen naar een volledig elektrisch verwarmingsysteem. Het systeem biedt een aanzienlijke reductie van het gasverbruik en de CO₂-uitstoot, terwijl het ook comfort en efficiëntie biedt.

De hybride warmtepomp is geschikt voor verschillende typen woningen, inclusief particuliere woningen, utiliteitsbouw en bedrijfspanden. Het systeem kan eenvoudig worden geïnstalleerd in bestaande woningen en is schaalbaar voor grotere projecten.

Ondanks de hogere aanschafkosten is de hybride warmtepomp een aantrekkelijke investering met een aantrekkelijke terugverdientijd. Het systeem vereist regelmatig onderhoud en is afhankelijk van de omstandigheden, zoals de luchttemperatuur. Bij de aankoop en installatie dient rekening te worden gehouden met de energiebehoeften, de kwaliteit van de installatie en de financiële voorwaarden.

De hybride lucht-water warmtepomp met CV-ketel is dus een duurzame en efficiënte oplossing voor eigenaren die willen bijdragen aan een gasvrije toekomst in de woningbouw.