Kies de juiste warmtepomp voor jouw woning: een gids voor homeowners en professionals

Published by Redactie on september 28, 2025 | Category warmtepomp

Het kiezen van een warmtepomp is een belangrijke stap in de overgang naar duurzame verwarming. Met de steeds groeiende markt van warmtepompen en de stijgende subsidies voor duurzame energiebronnen, is het nu meer dan ooit belangrijk om goed onderbouwd te kiezen. Maar hoe weet je welke warmtepomp het beste past bij jouw situatie? In dit artikel geven we een overzicht van de belangrijkste factoren die bepalen welke warmtepomp geschikt is voor jouw woning, het type verwarmingssysteem en je budget.

We leggen uit hoe een warmtepomp werkt, wat de verschillende typen zijn en op welke manieren je de meest efficiënte oplossing kunt vinden. Daarnaast geven we aandachtspunten bij aankoop en installatie, zodat je een verstandige keuze kunt maken in het kader van energietransitie en duurzaamheid.

Hoe werkt een warmtepomp?

Een warmtepomp is een systeem dat warmte uit de omgeving haalt – zoals de lucht, de grond of het grondwater – en deze omzet naar warm water voor verwarming of warm water in de woning. De werking is gebaseerd op een thermodynamisch proces dat bestaat uit verschillende fasen:

Verdamping: De warmtepomp haalt warmte uit de omgeving en zet een koudemiddel om van vloeistof naar gas.
Compressie: De compressor verhoogt de druk van het gas, waardoor de temperatuur stijgt.
Condensatie: Het gas geeft zijn warmte af aan het cv-water of sanitair water.
Expansie: Het koudemiddel wordt opnieuw onder lage druk gebracht, waarna het proces zich herhaalt.

Het proces verloopt in een gesloten cyclus en draait op elektriciteit. De elektriciteit die nodig is voor de compressor is bepalend voor het rendement van de warmtepomp. Hoe efficiënter deze cyclus verloopt, hoe minder elektriciteit er nodig is om een bepaalde hoeveelheid warmte te genereren.

Het geluid dat je hoort bij een warmtepomp komt hoofdzakelijk van de compressor. Hoe langer deze moet draaien, hoe meer geluid er ontstaat. Daarom is het belangrijk dat een warmtepomp goed is afgesteld op de behoefte aan warmte in de woning.

Typen warmtepompen en hun toepassing

Er zijn verschillende typen warmtepompen, elk met eigen voor- en nadelen. Op basis van de beschikbare informatie uit de bronnen is de keuze tussen een hybride warmtepomp en een all-electric warmtepomp het meest relevant voor de meeste woningen.

Hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp werkt samen met een bestaande cv-ketel. Het is dus geen vervanging van de ketel, maar een aanvulling die het gasverbruik kan verminderen. Dit maakt het een goede keuze voor woningen die nog niet volledig geïsoleerd zijn of waar een volledige verwarmingsupgrade niet in het budget past.

Voordelen: - Besparing op gasverbruik: Bij hybride systemen kan het gasverbruik tot wel 70% verminderen. - Gemakkelijke overgang: Het systeem kan geleidelijk worden ingezet, zonder dat de woning volledig moet worden afgesteld. - Lagere investering: In vergelijking met een volledig elektrisch systeem is de investering meestal lager.

Nadelen: - Niet gasvrij: Er blijft een afhankelijkheid van gas, hoewel deze aanzienlijk verlaagt kan worden. - Minder rendement in goed geïsoleerde woningen: Bij goede isolatie is een all-electric systeem efficiënter.

All-electric warmtepomp

Een all-electric warmtepomp is een volledig elektrisch systeem dat geen gas gebruikt. Het is het meest duurzame alternatief voor woningen die goed geïsoleerd zijn en een lage-temperatuur verwarmingssysteem hebben, zoals vloerverwarming of lage-temperatuur radiatoren.

Voordelen: - Gasvrij: Er is geen afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. - Hoge efficiëntie: In combinatie met zonnepanelen kan het systeem volledig op groene energie draaien. - Lage CO2-uitstoot: Het systeem levert tot wel 50-60% minder CO2-uitstoot.

Nadelen: - Hoogere investering: De aankoop en installatie zijn duurder dan bij een hybride systeem. - Vereist isolatie: Voor het volledige potentieel van het systeem is goede isolatie van spouwmuur, dak en vloer vereist. - Aanpassingen nodig: Vaak is het noodzakelijk om het bestaande verwarmingssysteem aan te passen, bijvoorbeeld door over te stappen op vloerverwarming of lage-temperatuur radiatoren.

Factoren die bepalen welke warmtepomp geschikt is

De keuze voor een warmtepomp hangt af van een aantal cruciale factoren. Deze factoren zijn belangrijk om te begrijpen, zodat je een weloverwogen keuze kunt maken die past bij jouw situatie.

1. De isolatiegraad van de woning

Een van de belangrijkste factoren is de mate van isolatie van de woning. Volgens de bronnen is het aan te raden om eerst de isolatie van de spouwmuur, het dak en de vloer in kaart te brengen. Als deze niet optimaal zijn, is het verstandig om deze eerst aan te passen voordat je overgaat tot een warmtepomp.

Matig geïsoleerde woningen: Hybride warmtepompen zijn vaak de beste keuze.
Goed geïsoleerde woningen: All-electric warmtepompen zijn efficiënter en duurzamer.

2. Het type afgiftesysteem (verwarmingssysteem)

Het afgiftesysteem in de woning bepaalt ook de efficiëntie van de warmtepomp. Traditionele radiatoren werken het best bij hogere temperaturen, terwijl vloerverwarming of lage-temperatuur radiatoren geschikter zijn voor all-electric warmtepompen.

Traditionele radiatoren: Minder geschikt voor all-electric systemen. Aanpassingen zijn vaak nodig.
Vloerverwarming of lage-temperatuur radiatoren: Ideaal voor all-electric warmtepompen. Deze systemen werken optimaal bij lagere temperaturen.

3. Ruimte voor buitenunit en bereikbaarheid

Een warmtepomp bestaat uit een binnen- en een buitenunit. De buitenunit moet op een geschikte plek geplaatst worden, waarbij geluidsoverlast en bereikbaarheid belangrijke aandachtspunten zijn.

Afstand: De buitenunit dient zo dicht mogelijk bij de binnenunit te staan om warmteverlies te voorkomen.
Bereikbaarheid: Beide units moeten gemakkelijk bereikbaar zijn voor onderhoud en eventuele reparaties.
Geluid: De plaatsing van de buitenunit moet zo worden gekozen dat geluidsoverlast beperkt wordt.

Aandachtspunten bij aankoop en installatie

De aankoop en installatie van een warmtepomp vereisen een grondige voorbereiding. Hieronder geven we enkele belangrijke aandachtspunten die je in overweging moet nemen:

1. Vergelijk meerdere offertes

Het is verstandig om meerdere offertes van ervaren installateurs te vergelijken. De prijs van een warmtepomp varieert afhankelijk van het type, de merken en de omvang van de installatie. Het is echter belangrijk om niet alleen te focussen op de prijs, maar ook op het rendement en de kwaliteit van de installatie.

Kwaliteit van advies: Een ervaren installateur geeft niet alleen een offerte, maar ook advies op maat.
Subsidies: Vraag bij de offertes of subsidies worden meegenomen en of het systeem aan de voorwaarden voldoet.

2. Kies een betrouwbaar merk

Er zijn verschillende merken op de markt, elk met eigen technologieën en kwaliteit. Het is aan te raden om verschillende merken te vergelijken en te kiezen voor een systeem dat geschikt is voor jouw situatie.

Efficiëntie: Let op het COP (Coefficient of Performance) van de warmtepomp. Hoe hoger het COP, hoe efficiënter het systeem.
Duurzaamheid: Kies voor een systeem dat goed werkt in combinatie met zonnepanelen of andere duurzame energiebronnen.

3. Verminder geluidsoverlast

De buitenunit van een warmtepomp kan geluid veroorzaken. Door slimme keuze van de plaatsing en eventueel gebruik van akoestische materialen, kan dit geluid beperkt worden.

Afstand tot woonruimte: Zorg dat de buitenunit voldoende afstand heeft tot slaapkamers of andere ruimtes waar rust belangrijk is.
Akoestisch ontwerp: Gebruik akoestische isolatie rondom de unit of kies voor een model dat speciaal ontworpen is om geluid te beperken.

Investering en terugverdientijd

De investering in een warmtepomp is aanzienlijk. De gemiddelde terugverdientijd varieert tussen 7 en 15 jaar, afhankelijk van het type warmtepomp, de isolatiegraad van de woning en het energieverbruik.

Besparing: In een goed geïsoleerde woning kan een warmtepomp tot wel 30-40% besparing opleveren op het energieverbruik.
Jarenlijnsbesparing: Per jaar kan de besparing lopen van enkele honderden euro’s tot duizenden euro’s, afhankelijk van de situatie.

Bij de keuze moet ook rekening worden gehouden met de subsidies en stimuleringsmaatregelen die beschikbaar zijn. Deze kunnen de investering aanzienlijk verlagen en de terugverdientijd verkorten.

Conclusie

Het kiezen van de juiste warmtepomp is een complexe, maar belangrijke stap in de duurzame renovatie van je woning. De keuze hangt af van verschillende factoren, waaronder de isolatiegraad, het afgiftesysteem en de ruimte voor installatie. Een hybride warmtepomp is vaak geschikt voor woningen met een huidig verwarmingssysteem, terwijl een all-electric warmtepomp het beste presteert in goed geïsoleerde woningen.

Het is verstandig om meerdere offertes te vergelijken en een ervaren installateur te raadplegen. De investering in een warmtepomp is aanzienlijk, maar de langdurige besparing en duurzaamheid maken het een aantrekkelijke keuze voor wie wil meewerken aan de energietransitie.