Het belang van onderhoud bij een all-electric warmtepomp: voordelen, aanbevelingen en praktische stappen

Published by Redactie on september 28, 2025 | Category warmtepomp

Een all-electric warmtepomp is een duurzame, efficiënte oplossing voor het verwarmen en koelen van een woning. In tegenstelling tot traditionele verwarmingsystemen die fossiele brandstoffen gebruiken, maakt een all-electric warmtepomp gebruik van elektriciteit om warmte uit de buitenlucht te halen en deze in te zetten voor verwarming en warm water. Door het combineren van elektriciteit en slimme technologie levert deze warmtepomp tot vijf keer meer energie dan het verbruikt, wat uitgedrukt wordt in de COP (Coefficient of Performance).

Hoewel de installatie van een all-electric warmtepomp een belangrijke stap is in de richting van een duurzame woning, is het niet genoeg om het systeem slechts één keer aan te schaffen en in te zetten. Regelmatig onderhoud is essentieel om de levensduur van de warmtepomp te verlengen, de efficiëntie te waarborgen en mogelijke kosten door onverwachte storingen te voorkomen. In dit artikel bespreken we het belang van onderhoud, wat er precies onder valt en hoe je dit het beste kunt aanpakken.

Wat is een all-electric warmtepomp?

Een all-electric warmtepomp, ook wel full-electric warmtepomp genoemd, is een systeem dat volledig op elektriciteit werkt. Het onttrekt warmte uit de buitenlucht via een proces dat vergelijkbaar is met dat van een koelkast, maar dan in omgekeerde richting. De opgewekte warmte wordt gebruikt voor het verwarmen van de woning en het aanmaken van warm water. Dit maakt het systeem ideaal voor de energietransitie, aangezien het geen gas of andere fossiele brandstoffen gebruikt.

Het systeem is vooral geschikt voor woningen die volledig van gas willen afkoppelen. De COP-waarde, die aangeeft hoeveel warmte-energie er per eenheid elektriciteit wordt geproduceerd, is een maat voor de efficiëntie. De hoger de COP-waarde, des te efficiënter de warmtepomp werkt. Dit is ook de reden waarom het combineren van een all-electric warmtepomp met zonnepanelen een slimme keuze is: de opgewekte zonne-energie kan direct worden gebruikt voor het aandrijven van de warmtepomp, waardoor het energieverbruik nog verder kan dalen.

Waarom is onderhoud belangrijk voor een all-electric warmtepomp?

Ondanks de voordelen van een all-electric warmtepomp, is het systeem niet volledig onderhoudsarm. Regelmatig onderhoud is essentieel om ervoor te zorgen dat de warmtepomp optimaal blijft functioneren. Onderhoud helpt om mogelijke storingen te voorkomen, de efficiëntie te behouden en de levensduur van het systeem te verlengen. Bovendien zorgt het voor een veilige werking van het systeem en draagt het bij aan een comfortabele woning.

Volgens bronnen is er geen wettelijke verplichting voor onderhoud van een all-electric warmtepomp. Echter, is het sterk aan te raden om onderhoud uit te voeren om de prestaties en veiligheid van het systeem te waarborgen. Bij een all-electric warmtepomp is er bijvoorbeeld geen sprake van koolmonoxide-uitstoot, zoals bij een cv-ketel, maar bij hybride systemen – waarbij een cv-ketel nog wel wordt gebruikt voor kraanwater – is onderhoud wel essentieel voor veiligheid en efficiëntie.

Wat valt onder het onderhoud van een all-electric warmtepomp?

Het onderhoud van een all-electric warmtepomp omvat meerdere aspecten, waarbij zowel de installateur als de eigenaar van de woning een rol kan spelen. Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste onderhoudsactiviteiten.

1. Regelmatige inspectie door een vakman

Hoewel het niet wettelijk verplicht is, is het aan te raden om een all-electric warmtepomp periodiek door een erkende installateur te laten inspecteren. Deze inspectie omvat het controleren van de technische parameters, de zuiverheid van filters en het algemene functioneren van het systeem. Een professionele installateur kan eventuele afwijkingen detecteren en deze op tijd corrigeren.

Bijvoorbeeld, bij Saman Groep is er de mogelijkheid om een all-in onderhoudscontract af te sluiten. Dit contract omvat onder andere iedere twee jaar onderhoud aan de warmtepomp, dag- en nacht storingsdienst en een uitgebreide garantie tot 15 jaar. Deze aanpak biedt zekerheid en voorkomt onverwachte kosten. Het betreft hier een maatregel die zowel voor de eigenaar als voor de installatie van belang is.

2. Reiniging van filters en componenten

Filters en externe componenten van de warmtepomp kunnen met de tijd vervuilen, wat de efficiëntie van het systeem negatief beïnvloedt. Het is daarom belangrijk om deze regelmatig te reinigen of te vervangen. Filters die te veel stof of vuil bevatten, zorgen ervoor dat de warmtepomp harder moet werken, wat leidt tot hogere energiekosten en mogelijk sneller slijtage.

Een professionele installateur kan dit onderdeel van het onderhoud uitvoeren, maar ook de eigenaar kan bijvoorbeeld de buitenunit regelmatig afstoffen en controleren of er sprake is van afzicht. Bij hybride systemen is dit onderhoudsaspect nog belangrijker, omdat hier ook een cv-ketel aanwezig is.

3. Controle op lekken en systematische tests

Hoewer het geen kwestie is van CO-uitstoot, zoals bij een cv-ketel, is het toch essentieel om te controleren of er lekken zijn in de systemen. Dit is vooral van toepassing op systemen met een inhoud van meer dan 5 ton CO₂-equivalent, waarbij een lekcontrole verplicht is. Deze controles zijn van belang om te voorkomen dat de efficiëntie van de warmtepomp dalen of dat het systeem niet langer veilig in bedrijf kan zijn.

Tijdens de installatie en oplevering van de warmtepomp wordt het systeem al getest. Echter, met de tijd kunnen kleine afwijkingen ontstaan. Het is daarom verstandig om periodiek systematische tests te laten uitvoeren. Deze tests zorgen ervoor dat de warmtepomp correct werkt en dat eventuele kleine problemen niet leiden tot grotere storingen.

4. Softwarecontrole en optimalisatie

Moderne warmtepompen zijn vaak uitgerust met slimme software die het functioneren van het systeem regelt. Deze software kan tijdens onderhoud worden gecontroleerd en eventueel worden bijgewerkt of aangepast. Dit zorgt ervoor dat het systeem optimaal blijft werken en dat het energieverbruik zo efficiënt mogelijk is.

Ook kan het systeem worden afgestemd op de specifieke behoeften van de woning. Bijvoorbeeld, hoeft een warmtepomp in een woning met een hoge isolatie niet op hetzelfde niveau te werken als een woning met een lagere isolatie. Door het systeem periodiek te optimaliseren, zorgt men ervoor dat het systeem niet harder moet werken dan nodig is.

5. Onderhoud van het elektrische systeem

Een all-electric warmtepomp werkt volledig op elektriciteit. Het is daarom belangrijk om ook het elektrische systeem in goede staat te houden. Dit omvat het controleren van kabels, aansluitingen en het elektrische vermogen. Bij een combinatie met zonnepanelen is het ook belangrijk om te controleren of de zonnepanelen correct functioneren en of het vermogen voldoende is voor de warmtepomp.

Bij een professionele installatie wordt het elektrische systeem meestal opgenomen in het onderhoudscontract. Echter, als de woning bijvoorbeeld is uitgerust met een ouder elektrisch systeem, kan het verstandig zijn om dit apart te laten controleren door een erkende elektricien.

Hoe vaak moet onderhoud worden uitgevoerd?

Het onderhoudsinterval van een all-electric warmtepomp kan variëren afhankelijk van het merk, het type en de omstandigheden van de woning. Algemene aanbevelingen zijn meestal:

Iedere 1 tot 2 jaar professioneel onderhoud door een erkende installateur.
Jaarlijks controleren van filters, reinigen van de buitenunit en eventuele kleine inspecties.
Na elke storing of als het systeem minder efficiënt lijkt te werken, extra controle uitvoeren.

Bij Saman Groep is het onderhoudsinterval bijvoorbeeld iedere twee jaar vastgelegd in het all-in contract. Deze aanpak zorgt voor zekerheid en voorkomt onverwachte kosten. Bij andere aanbieders kan het onderhoudsinterval iets anders zijn, afhankelijk van het model en de garantievoorwaarden.

Wat zijn de voordelen van een onderhoudscontract?

Een onderhoudscontract biedt verschillende voordelen, zowel in termen van financiële zekerheid als in termen van prestaties. De voornaamste voordelen zijn:

Vaste onderhoudskosten: In plaats van onverwachte kosten bij storingen, heeft men met een onderhoudscontract een vast maandbedrag of een vast onderhoudsbedrag per contractperiode.
Verminderde kans op storingen: Regelmatig onderhoud vermindert de kans op storingen en verlengt de levensduur van de warmtepomp.
Storingsdienst en snelle reactie: Veel onderhoudscontracten bieden dag- en nacht storingsdiensten, wat zorgt voor extra rust en comfort.
Externe garantie: Veel contracten omvatten ook een uitgebreide garantie, zoals de 15-jarige garantie die Saman Groep biedt. Dit zorgt voor zekerheid en voorkomt dat de eigenaar extra kosten moet maken bij storingen.
Professionele service: Een onderhoudscontract zorgt ervoor dat alle werkzaamheden door een erkende installateur worden uitgevoerd, wat de veiligheid en kwaliteit van de service verzekert.

Wat zijn de risico’s van onvoldoende onderhoud?

Een all-electric warmtepomp is een investering die in de meeste gevallen tientallen jaren meegaat. Echter, zonder onderhoud kan het systeem sneller slijten, minder efficiënt werken of zelfs volledig uitvallen. Hieronder geven we een overzicht van de mogelijke risico’s van onvoldoende onderhoud.

1. Verhoogde energiekosten

Als de warmtepomp minder efficiënt werkt, moet het harder werken om de gewenste temperatuur in de woning te behouden. Dit leidt tot een hoger energieverbruik en dus hogere energiekosten. In het ergste geval kan het systeem volledig uitvallen, wat leidt tot extra kosten voor reparaties of een vervanging.

2. Snellere slijtage van componenten

Zonder onderhoud kunnen kleine problemen zich opstapelen, zoals vuil in de filters of slijtage van de componenten. Dit zorgt ervoor dat het systeem sneller slijt en dat reparaties vroeger nodig zijn dan verwacht. In sommige gevallen kan het systeem al na enkele jaren defect raken, wat leidt tot extra kosten.

3. Verhoogde kans op storingen

Een warmtepomp die niet goed onderhouden wordt, heeft een grotere kans op storingen. Dit is niet alleen ongemakkelijk, maar ook kostbaar. Storingen kunnen leiden tot langdurige onderbrekingen in de verwarming en kunnen in sommige gevallen zelfs gevaarlijk zijn, vooral bij hybride systemen waarin ook een cv-ketel is aangesloten.

4. Verlies van garantie

Veel warmtepompen worden geleverd met een garantie, maar deze garantie is vaak afhankelijk van het uitvoeren van regelmatig onderhoud. Als onderhoud niet wordt uitgevoerd, kan de garantie verloren gaan. Dit betekent dat eventuele reparaties of vervangingen volledig aan de eigenaar worden toegeschreven.

5. Verhoogde risico’s bij hybride systemen

Bij hybride systemen – waarbij een cv-ketel wordt gebruikt voor kraanwater – is onderhoud extra belangrijk. Een slecht onderhouden cv-ketel kan bijvoorbeeld leiden tot koolmonoxide-uitstoot, wat gevaarlijk is voor de gezondheid van de bewoners. Daarnaast kan een slecht onderhouden systeem leiden tot onverwachte kosten en verlies van garantie.

Hoe kies je de juiste installateur?

Het kiezen van de juiste installateur is van groot belang voor zowel de installatie als het onderhoud van een all-electric warmtepomp. Een goede installateur zorgt voor een vakkundige installatie, een professionele service en een langdurige betrouwbaarheid van het systeem.

1. Ervaring en certificering

Een betrouwbare installateur heeft voldoende ervaring met het installeren en onderhouden van all-electric warmtepompen. Daarnaast is het aan te raden om te kiezen voor een installateur die gecertificeerd is door erkende organisaties, zoals InstallQ of VCA. Deze certificeringen garanderen een bepaalde kwaliteit en veiligheid bij het uitvoeren van het werk.

2. Lokaal aanwezig

Het is verstandig om een installateur te kiezen die lokaal actief is in de regio. Dit zorgt ervoor dat de installateur goed bekend is met de specifieke omstandigheden in de regio en dat de service sneller en efficiënter kan worden geleverd.

3. Uitgebreide service

Een goede installateur biedt niet alleen installatie en onderhoud aan, maar ook advies over het functioneren van het systeem. Dit omvat bijvoorbeeld het optimaliseren van het systeem, het controleren van het elektrische vermogen en het combineren van de warmtepomp met zonnepanelen.

4. Transparante prijzen en garantievoorwaarden

Het is belangrijk dat de installateur duidelijke prijzen biedt en dat eventuele garantievoorwaarden vooraf worden doorgenomen. Een all-in onderhoudscontract met een uitgebreide garantie, zoals de 15-jarige garantie die Saman Groep biedt, is een waardevolle optie voor eigenaren die zekerheid willen.

Onderhoud en het milieu

Een all-electric warmtepomp is al van nature een duurzame oplossing, omdat het geen fossiele brandstoffen gebruikt. Echter, ook het onderhoud van het systeem heeft invloed op de duurzaamheid van de oplossing. Regelmatig onderhoud verlengt de levensduur van het systeem en vermindert het energieverbruik, wat leidt tot minder CO₂-uitstoot. Bovendien zorgt het voor een efficiënter functioneren van het systeem, wat betekent dat minder elektriciteit nodig is om de gewenste temperatuur te bereiken.

Bij het combineren van een warmtepomp met zonnepanelen wordt de duurzaamheid nog verder versterkt. De opgewekte zonne-energie kan direct worden gebruikt voor het aandrijven van de warmtepomp, waardoor het systeem volledig energieneutraal kan worden. Dit heeft als gevolg dat de woning niet meer afhankelijk is van het elektriciteitsnet en dat het milieu nog verder wordt beschermd.

Onderhoud en woningwaarde

Een all-electric warmtepomp is niet alleen een duurzame oplossing, maar ook een waardevolle investering voor de woning. Een goed onderhouden warmtepomp verhoogt de waarde van de woning en maakt het systeem aantrekkelijker voor toekomstige kopers. Bovendien draagt het bij aan een comfortabel en gezond binnenklimaat, wat een extra waarde toevoegt.

Bij de verkoop van een woning met een all-electric warmtepomp is het verstandig om te laten zien dat het systeem goed onderhouden is. Dit kan bijvoorbeeld worden gedaan door het onderhoudscontract, garantiebewijs of servicehistorie aan te tonen. Dit zorgt voor extra vertrouwen bij potentiële kopers en kan leiden tot een hogere verkoopprijs.

Conclusie

Een all-electric warmtepomp is een slimme en duurzame keuze voor het verwarmen en koelen van een woning. De efficiëntie, de milieuvriendelijkheid en de mogelijkheid om de woning volledig van het gas af te koppelen maken deze technologie een waardevolle investering. Echter, om deze investering optimaal te benutten, is regelmatig onderhoud essentieel.

Onderhoud zorgt voor een langere levensduur, een betere prestatie en een veilere werking van het systeem. Door regelmatig filters te reinigen, systematische tests uit te voeren, het elektrische systeem te controleren en eventuele afwijkingen op tijd te corrigeren, zorgt men ervoor dat de warmtepomp optimaal blijft functioneren. Bovendien kan een all-in onderhoudscontract extra zekerheid bieden, met vaste kosten, snelle reacties bij storingen en een uitgebreide garantie.

Bij het kiezen van een installateur is het verstandig om te kiezen voor een erkende en ervaren partij die niet alleen de installatie uitvoert, maar ook het onderhoud en eventuele reparaties kan leveren. Dit zorgt voor een soepele service en een langdurige betrouwbaarheid van het systeem.

In de huidige tijd, waar duurzaamheid en energieefficiëntie steeds belangrijker worden, is een all-electric warmtepomp een slimme keuze. Met het juiste onderhoud blijft het systeem jarenlang presteren en draagt het bij aan een duurzame, comfortabele en waardevolle woning.