Veelvoorkomende storingen bij warmtepompen en mogelijke oplossingen

Inleiding

Een warmtepomp is een complexe installatie die bestaat uit verschillende componenten en circuits. Hoewel deze systemen in staat zijn om efficiënt warmte te genereren, zijn ze ook gevoelig voor storingen. Deze kunnen ontstaan door technische problemen, configuratiefouten of het niet corrigeren van flow- en drukproblemen. In dit artikel geven we een overzicht van de meest voorkomende storingen bij warmtepompen, zoals die van NIBE, en geven we aan hoe deze kunnen worden opgelost. De informatie is gebaseerd op technische beschrijvingen en mogelijke oorzaakanalyses die in de bronnen zijn opgenomen. Doel is om eigenaren en professionals inzicht te geven in de werking van een warmtepomp en hoe zij eventuele problemen kunnen herkennen en verhelpen.

Werking van een warmtepomp

Voordat we ingaan op storingen, is het belangrijk om te begrijpen hoe een warmtepomp werkt. Een warmtepomp bestaat meestal uit drie circuits:

1. Broncircuit: Hier wordt warmte onttrokken aan de omgeving (lucht, aarde of water).
2. Koudemiddelcircuit: Dit circuit transporteert de warmte via een compressieproces van de bron naar het afgiftecircuit.
3. Afgiftesysteem: Dit is het cv-systeem dat de warmte aan de gebruiker afgeeft.

Elk van deze circuits moet functioneren binnen bepaalde parameters, zoals druk, temperatuur en flow. Als één van deze parameters buiten het normale bereik komt, kan de warmtepomp een storing aangeven. Het is dus belangrijk om deze circuits regelmatig te controleren en eventuele afwijkingen tijdig te herkennen.

Veelvoorkomende storingen bij warmtepompen

1. Inverter storing

De inverter is een essentieel onderdeel van een warmtepomp. Deze component reguleert de toerental van de compressor en zorgt voor een efficiëntere werking. Bij overbelasting, zoals bij oververhitting, of bij problemen met de netvoeding (bijvoorbeeld het verlies van een fase in het geval van een 3-fasen warmtepomp), kan een storingsmelding worden weergegeven.

Mogelijke oorzaken:

• Oververhitting van de inverter
• Fout in de netvoeding (bij 3-fasen systemen)
• Defecte inverter

Oplossing:

Bij een inverter storing is het vaak nodig om de inverter opnieuw te starten of te resetten. Als het probleem zich blijft voordoen, kan het noodzakelijk zijn om de inverter te vervangen. In sommige gevallen kan een professionele inspectie van de elektrische aansluiting nodig zijn.

2. Thermische beveiliging aangesproken

In oudere warmtepompmodellen is het gebruikelijk dat een thermische beveiliging wordt ingeschakeld als de compressor overbelast raakt. Dit gebeurt wanneer de stroomtoevoer boven een bepaalde drempel komt. De thermische beveiliging zorgt dan voor een automatische uitschakeling om schade aan de compressor te voorkomen.

Mogelijke oorzaken:

• Overbelaste compressor
• Fout in de hydraulische aansluiting
• Defecte thermische beveiliging

Oplossing:

Bij oudere modellen is het vaak nodig om de thermische beveiliging manueel te resetten. Bij moderne modellen, die vaak een geïntegreerde elektronische beveiliging hebben, kan het voldoende zijn om de warmtepomp even spanningsloos te maken. Als het probleem zich blijft voordoen, is een inspectie van de compressor of de elektronica verder noodzakelijk.

3. Configuratiefout

Bij de eerste inbedrijfname van een warmtepomp moet het hydraulisch schema correct worden ingevoerd in het systeem. Dit schema bevat informatie over hoe de warmtepomp is aangesloten in het gebouw, zoals de aard van het broncircuit, het afgiftesysteem en de aanwezigheid van een koelbedrijf.

Mogelijke oorzaken:

• Verkeerde of onvolledige hydraulische instellingen
• Foutieve configuratie van het koelbedrijf
• Niet correct ingestelde temperatuurparameters

Oplossing:

Een configuratiefout kan vaak worden verholpen door de instellingen in de warmtepomp correct aan te passen. Dit vereist kennis van het hydraulische schema van het gebouw. In sommige gevallen kan het nodig zijn om de warmtepomp door een professional te laten opnieuw configureren.

4. Flowproblemen in het broncircuit

Een correcte flow in het broncircuit is van groot belang voor de werking van de warmtepomp. Bij te weinig flow kan de warmtepomp onvoldoende warmte onttrekken aan de bron, wat kan leiden tot lage druk in het koude circuit en uiteindelijk tot het invriezen van de verdamper.

Mogelijke oorzaken:

• Defecte bronpomp of ventilator
• Verstopte PWW-verdamper
• Onjuiste afstand tussen bron en warmtepomp
• Luchtaanvoerproblemen

Oplossing:

Een flowprobleem kan worden opgelost door de bronpomp of ventilator te controleren en eventueel te vervangen. Ook moet worden gecontroleerd of de PWW-verdamper niet verstopt is. Dit kan worden gedaan door de temperatuurverschillen (delta-T) van het broncircuit te meten. Bij geringe delta-T is er sprake van onvoldoende flow.

5. Flowproblemen in het afgiftesysteem

Als er onvoldoende flow is in het afgiftesysteem, kan de warmtepomp geen voldoende warmte afgeven. Dit leidt tot een toename van de druk in het koude circuit en uiteindelijk tot een storing.

Mogelijke oorzaken:

• Dichtstaande kraan in het cv-systeem
• Defecte cv-pomp
• Verstopte filter
• Lucht in het systeem (vooral na bijvullen)
• Slechte hydraulische aansluiting

Oplossing:

Een flowprobleem in het afgiftesysteem kan worden opgelost door de cv-pomp te controleren en eventueel te vervangen. Ook dient gecontroleerd te worden of alle kranen open zijn en of de filters niet verstopt zijn. Bij aanwezigheid van lucht in het systeem kan het nodig zijn om deze te ontluchten.

6. Communicatiestoring

Moderne warmtepompen gebruiken digitale communicatie tussen de verschillende componenten en modules. Een communicatiestoring kan optreden wanneer de data-uitwisseling niet goed verloopt.

Mogelijke oorzaken:

• Problemen in het bussysteem
• Defecte Lithium cel (batterij)
• Slechte aansluiting tussen binnen- en buitenunit
• Defecte elektronica

Oplossing:

Bij een communicatiestoring kan het nodig zijn om de aansluiting van de modules te controleren en eventueel te herstellen. Ook moet worden gecontroleerd of de Lithium cel nog werkt en eventueel vervangen wordt. In sommige gevallen kan het noodzakelijk zijn om de elektronica van de warmtepomp door een monteur te laten controleren.

7. Omschakelen van zomer- naar winterbedrijf

Hoewel het omschakelen van zomer- naar winterbedrijf geen directe storing is, kan het leiden tot onverwachte situaties als de instellingen niet correct zijn gedaan.

Mogelijke oorzaken:

• Verkeerde instellingen van de temperatuurbereiken
• Onjuiste keuze voor koelbedrijf of verwarmingsbedrijf
• Mislukt instellen van het automatische bedrijf

Oplossing:

Het is belangrijk om de instellingen voor zomer- en winterbedrijf correct aan te passen. Dit kan vaak in het menu van de warmtepomp worden gedaan. Bij twijfel is het verstandig om een professional te raadplegen.

Hoe te reageren bij een storing

Wanneer er een storing optreedt bij een warmtepomp, zijn er verschillende stappen die kunnen worden genomen om de oorzaak te achterhalen en eventueel zelf op te lossen.

1. Controleren van de storingsmelding

De meeste warmtepompen geven een storingscode of -melding weer. Deze melding kan worden afgelezen op het display van de bedieningsunit. Het is verstandig om de handleiding van de warmtepomp te raadplegen om te achterhalen wat de betekenis van de melding is.

2. Resetten van de warmtepomp

In veel gevallen is het mogelijk om de warmtepomp opnieuw te starten door hem te resetten. Dit kan vaak door op de resetknop te drukken of door de warmtepomp even spanningsloos te maken. Het is echter belangrijk om dit alleen eenmaal te doen, omdat herhaald resetten kan leiden tot verdere problemen.

3. Handbediening of noodbedrijf inschakelen

Als de warmtepomp na een reset niet werkt, kan het noodzakelijk zijn om de warmtepomp op handbediening of noodbedrijf te zetten. Dit betekent dat de compressor buiten werking blijft en een elektrisch element de verwarming overneemt. Hoewel dit een tijdelijke oplossing biedt, is het belangrijk om te beseffen dat verwarmen met een elektrisch element aanzienlijk duurder is.

4. Invoer van het logboek

Het logboek van de warmtepomp bevat vaak historische informatie over voorgaande storingen. Het is verstandig om dit logboek te raadplegen om te zien of het probleem zich herhaalt of nieuwe patronen ontstaan. Dit kan helpen bij het opsporen van het probleem.

5. Invoering van een professional

Als de bovenstaande stappen geen oplossing bieden, is het noodzakelijk om een ervaren monteur of storingsdienst te betrekken. Een professional heeft het juiste gereedschap en kennis om het probleem nauwkeurig te diagnosticeren en op te lossen.

Conclusie

Een warmtepomp is een complexe installatie die gevoelig is voor verschillende soorten storingen. Deze kunnen op diverse manieren voorkomen, van technische problemen zoals flow- en drukafwijkingen tot configuratiefouten en elektronische storingen. Het is belangrijk om deze storingen te herkennen en eventueel zelf op te lossen, maar bij twijfel is het verstandig om hulp van een professional in te roepen. Door de werking van de warmtepomp te begrijpen en de mogelijkheid tot zelfdiagnose te hebben, kunnen eigenaren ervoor zorgen dat hun warmtepomp efficiënt en betrouwbaar blijft werken.

Bronnen

1. Storingen warmtepomp