Waarom lucht-lucht warmtepompen geen subsidie krijgen en wat dit betekent voor eigenaren

Published by Redactie on september 28, 2025 | Category warmtepomp

De overgang naar duurzame verwarmingssystemen is in volle gang. In Nederland zijn subsidies beschikbaar voor verschillende soorten warmtepompen, zoals lucht-water en bodem-water warmtepompen. Echter, een lucht-lucht warmtepomp valt niet binnen de subsidiebeleidslijnen zoals de ISDE-regeling. Dit artikel verklaart waarom een lucht-lucht warmtepomp geen subsidie ontvangt, wat de technische en functionele beperkingen zijn van dit type systeem, en wat dit betekent voor de investering en keuze van woningeigenaren. Het artikel biedt ook een overzicht van alternatieve opties die wel subsidies kunnen ontvangen.

Wat is een lucht-lucht warmtepomp?

Een lucht-lucht warmtepomp is een verwarmingssysteem dat warmte uit de buitenlucht opzuigt en deze verwerkt om ruimtes in een woning te verwarmen. Het werkt vergelijkbaar met een airco, maar kan zowel verwarmen in de winter als koelen in de zomer. Deze warmtepomp is niet gekoppeld aan een centraal verwarmingssysteem en levert geen warm tapwater. Het systeem kan op verschillende manieren zijn ingericht:

Lucht-lucht warmtepomp met gescheiden elementen: bestaat uit een buitenunit en meerdere binnenunits die worden aangebracht in verschillende ruimtes. De binnenunits kunnen in de vorm van wand- of plafondunits zijn.
Monoblock-systeem: de buiten- en binnenunit zijn samengevoegd in één geheel, meestal op een zolder geplaatst. Warme lucht wordt via kanalen verdeeld over de verschillende kamers.

De installatie van een lucht-lucht warmtepomp vereist geen ingrijpende werkzaamheden aan het bouwkundige ontwerp van de woning. Dit maakt het systeem aantrekkelijk voor woningen waarvoor een volledig verwarmingssysteem vervangen wordt.

Technische beperkingen van een lucht-lucht warmtepomp

Hoewel een lucht-lucht warmtepomp technisch eenvoudiger is dan andere warmtepompsoorten, heeft het ook duidelijke beperkingen:

Laag rendement op koude dagen: een lucht-lucht warmtepomp heeft op zeer koude winterdagen een lager rendement. De warmte-opname uit de lucht is dan minder efficiënt, wat leidt tot hogere energiekosten.
Geen warm tapwater: dit type warmtepomp levert geen warm tapwater. Voor deze functie is een apart systeem nodig.
Lokaal verwarmingseffect: de verwarming gebeurt puntsgewijze in individuele ruimtes. Dit kan leiden tot ongelijkmatige warmteverdeling in de woning.
Gebruik als airco: in de zomer kan het systeem worden gebruikt als airconditioning, wat extra elektriciteit verbruikt.

Deze beperkingen zijn belangrijk om te overwegen bij het kiezen van een warmtepomp, vooral in combinatie met de huidige subsidiebeleidslijnen.

Waarom geen subsidie voor een lucht-lucht warmtepomp?

In Nederland is een subsidie voor een lucht-lucht warmtepomp niet mogelijk via de ISDE-regeling. De reden hiervoor is meerkantig:

1. Geen volledige verwarmingssubsidie

De ISDE-subsidie richt zich op warmtepompen die het volledige verwarmingssysteem van een woning kunnen vervangen. Een lucht-lucht warmtepomp is een aanvullende oplossing en vervangt niet het gehele verwarmingssysteem. Dit maakt het niet geschikt voor subsidie via de ISDE-regeling. In tegenstelling tot een lucht-water of bodem-water warmtepomp, die de cv-ketel volledig vervangen, levert een lucht-lucht warmtepomp geen warm tapwater en is het niet geschikt voor ruime woningen.

2. Onderdeel van het airco-gebruik

Aangezien een lucht-lucht warmtepomp ook als airco kan fungeren, wordt het vaak gebruikt om ruimtes in de zomer te koelen. Dit betekent dat het systeem in de zomer extra elektriciteit verbruikt. Subsidiebeleid richt zich op duurzame verwarmingssystemen die energie besparen, en een systeem dat extra energie verbruikt in de zomer valt hiermee buiten de subsidiescope.

3. Geen energie-efficiëntievoordeel voor het gehele huis

Een lucht-lucht warmtepomp werkt lokaal en verwarmt ruimtes puntsgewijze. Dit kan leiden tot ongelijkmatige warmteverdeling en is minder efficiënt voor het verwarmen van de gehele woning. Subsidies voor warmtepompen zijn bedoeld om energiebesparing en duurzame verwarming op woningniveau te stimuleren, wat bij een lucht-lucht warmtepomp niet automatisch het geval is.

4. Alternatieve subsidieopties zijn beschikbaar

Hoewel een lucht-lucht warmtepomp geen subsidie ontvangt, zijn er andere warmtepompsoorten die wel subsidies kunnen krijgen:

Lucht-water warmtepomp: kan volledig vervangen voor een cv-ketel en levert ook warm tapwater. Subsidiebedragen in 2024 lagen tussen €1.950 en €3.750.
Bodem-water warmtepomp: haalt warmte uit de bodem en heeft een hoge efficiëntie. Subsidiebedragen in 2024 lagen tussen €3.750 en €5.100.
Hybride warmtepomp: een combinatie van lucht-water warmtepomp en cv-ketel. Dit systeem verlaagt het gasverbruik tot wel 50%.

5. Geen aandacht voor isolatie

Een belangrijk aspect van een warmtepompinstallatie is de isolatie van de woning. Voor de ISDE-subsidie is het noodzakelijk dat de woning goed geïsoleerd is. Bij een lucht-lucht warmtepomp is dit minder relevant, aangezien het systeem lokaal werkt en het gehele systeem niet gericht is op het verbeteren van de warmtebehoeften van de woning als geheel. Dit maakt het systeem minder geschikt voor subsidies die gericht zijn op energiebesparing op woningniveau.

Financiële aspecten van een lucht-lucht warmtepomp

Hoewel een lucht-lucht warmtepomp geen subsidie ontvangt, is het systeem relatief goedkoop in vergelijking met andere warmtepompsoorten:

Aanschafprijs: gemiddeld tussen €3.000 en €7.000.
Installatiekosten: gemiddeld tussen €1.000 en €2.000.
Totale investering: gemiddeld tussen €4.000 en €9.000.

De investering is dus aantrekkelijk, maar zonder subsidie is de terugverdientijd langer. Daarnaast zijn er kosten verbonden aan het aanleggen van aparte systemen voor warm tapwater, wat de totale investering verder kan opdrijven.

Energiebesparing en terugverdientijd

Een lucht-lucht warmtepomp verbruikt aanzienlijk minder energie dan traditionele verwarmingssystemen. Dit leidt tot lagere energierekeningen, vooral in de winter. Echter, in de zomer kan het systeem extra elektriciteit verbruiken als het gebruikt wordt als airco. De netto energiebesparing hangt dus af van de manier waarop het systeem wordt gebruikt.

De terugverdientijd van een lucht-lucht warmtepomp hangt af van het energieverbruik van de woning, het type systeem, en de manier van gebruik. In een goed geïsoleerde woning kan een lucht-lucht warmtepomp een besparing opleveren van 20% tot 30% op de energierekening. In combinatie met een airco-functie kan de besparing echter verder verminderen.

Alternatieven met subsidieopties

Aangezien een lucht-lucht warmtepomp geen subsidie ontvangt, zijn er alternatieve opties beschikbaar die wel subsidies kunnen ontvangen:

1. Lucht-water warmtepomp

Een lucht-water warmtepomp haalt warmte uit de lucht en gebruikt deze om het verwarmingswater en warm tapwater van de woning te genereren. Dit systeem vervangt het cv-ketel en is dus een volledige oplossing voor de verwarming van de woning. De subsidiebedragen in 2024 lagen tussen €1.950 en €3.750, afhankelijk van het type en vermogen van de warmtepomp.

2. Bodem-water warmtepomp

Een bodem-water warmtepomp haalt warmte uit de bodem en gebruikt deze om het verwarmingswater en warm tapwater van de woning te genereren. Dit systeem heeft een hoge efficiëntie, maar vereist grondboringen, waardoor de investering hoger is. De subsidiebedragen in 2024 lagen tussen €3.750 en €5.100.

3. Hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp is een combinatie van een lucht-water warmtepomp en een cv-ketel. In de praktijk is de cv-ketel alleen nodig op zeer koude dagen en voor het opwekken van warm tapwater. Dit systeem verlaagt het gasverbruik tot wel 50%. Hoewel de subsidiebedragen voor 2025 nog niet bekend zijn, zijn er subsidies beschikbaar voor dit type systeem.

4. Warmtepompboiler

Een warmtepompboiler gebruikt warmtepomptechnologie om warm tapwater op te wekken. Dit systeem is een goedkope optie voor woningen die alleen warm tapwater nodig hebben. De subsidiebedragen in 2025 beginnen bij €500 en kunnen oplopen afhankelijk van het type en vermogen van de warmtepompboiler.

Wat is de invloed van het energielabel op de subsidie?

Het energielabel van een warmtepomp heeft invloed op de subsidiebedragen. Voor warmtepompen met energielabel A+ of lager is geen subsidie beschikbaar vanaf 2024. Voor warmtepompen met energielabel A++ is er een lichte korting op de subsidie:

Lucht-water warmtepomp: €200 minder subsidie.
Bodem-water warmtepomp: €225 minder subsidie.

Het energielabel is dus een belangrijke factor bij het kiezen van een warmtepomp. Voor lucht-lucht warmtepompen geldt geen subsidiebeleid, maar het energielabel beïnvloedt wel de efficiëntie van het systeem.

Voorwaarden voor subsidies voor warmtepompen

Voor warmtepompen die wel subsidies kunnen ontvangen, gelden een aantal voorwaarden:

Model staat in de Meldcodelijst van RVO: het warmtepompmodel moet in de lijst van RVO staan.
Nieuwe warmtepomp: het systeem moet nieuw zijn en niet tweedehands.
Geïnstalleerd door een erkend bedrijf: de warmtepomp moet door een erkend bedrijf worden geïnstalleerd.
Woningbouwjaar vóór 1 januari 2019: subsidies zijn alleen beschikbaar voor woningen gebouwd voor 1 januari 2019.

Deze voorwaarden zijn belangrijk om te overwegen bij de keuze van een warmtepomp. Voor een lucht-lucht warmtepomp zijn deze voorwaarden niet van toepassing, aangezien het systeem geen subsidie ontvangt.

Conclusie

Lucht-lucht warmtepompen zijn een technisch eenvoudig en relatief goedkoop systeem voor het verwarmen en koelen van individuele ruimtes. Echter, vanwege de beperkingen in efficiëntie, warm tapwaterlevering en lokaal verwarmingseffect, valt dit type systeem buiten de subsidiebeleidslijnen zoals de ISDE-regeling. Voor woningeigenaren die subsidies willen ontvangen, zijn alternatieve opties zoals lucht-water of bodem-water warmtepompen beschikbaar.

Hoewel een lucht-lucht warmtepomp geen subsidie ontvangt, kan het financieel aantrekkelijk zijn vanwege de lagere aanschafkosten en het potentieel om energie te besparen. Het is echter belangrijk om de technische beperkingen en financiële aspecten van het systeem goed te begrijpen voordat een beslissing wordt genomen.

Voor woningeigenaren die subsidies willen ontvangen, is het aan te raden om te kijken naar volledige verwarmingssystemen zoals lucht-water of bodem-water warmtepompen. Deze systemen vervangen het cv-ketel volledig en zijn dus geschikt voor subsidies. Bovendien zorgen ze voor een hogere energieefficiëntie en een beter warmtecomfort in de woning.