Water-water warmtepomp: prijs, werking en rendement

Een water-water warmtepomp is een duurzame en efficiënte oplossing voor de verwarming van woningen en gebouwen. Deze warmtepomp haalt warmte uit waterbronnen zoals grondwater, sloten of meren, en brengt deze op temperatuur voor het gebruik in het huishouden of de verwarming. Vanwege de hoge investeringskosten en de specifieke eisen voor installatie is deze oplossing vaak vooral geschikt voor nieuwbouwprojecten of totaalrenovaties. In dit artikel bespreken we de prijs, werking, voordelen, nadelen en subsidies die van toepassing zijn op een water-water warmtepomp. We baseren ons exclusief op informatie uit betrouwbare bronnen, zoals erkende installatiebedrijven en adviesportalen.

Wat is een water-water warmtepomp?

Een water-water warmtepomp gebruikt water als warmtebron om het water voor de centrale verwarming en warmwaterbereiding op temperatuur te brengen. In tegenstelling tot lucht-water warmtepompen, die lucht als warmtebron gebruiken, haalt een water-water warmtepomp de warmte uit waterbronnen. Dit kan bijvoorbeeld grondwater zijn, oppervlaktewater zoals sloten of meren, of zelfs het afkoelwater uit een industriële installatie.

De werking berust op het principe van warmteoverdracht: de warmtepomp trekt warmte uit het water, verwerkt deze in het apparaat (door middel van een compressor en een warmtewisselaar), en brengt het op een hogere temperatuur. Dit warme water kan vervolgens gebruikt worden voor verwarming via vloerverwarming of radiatoren, en voor het voorzien van sanitair warm water.

De temperatuur van waterbronnen varieert minder dan die van lucht, vooral in de winter. Dit maakt water-water warmtepompen efficiënter dan lucht-water varianten, aangezien de warmtepomp minder energie moet inzetten om het water op temperatuur te brengen.

Prijs van een water-water warmtepomp

De aanschafprijs van een water-water warmtepomp is aanzienlijk hoger dan die van andere warmtepompsoorten. Dit komt grotendeels door de kosten voor de boringen of putten die nodig zijn om toegang te krijgen tot de waterbron. Hieronder geven we een overzicht van de gemiddelde kosten, zoals deze uit diverse bronnen voortvloeien:

• Totaalprijs inclusief warmtepomp en installatie: €15.000 tot €24.000
• Kosten voor boringen of putten: €4.000 tot €9.000
• Prijs voor een geïntegreerde warmtepompboiler: €3.000 tot €5.000
• Subsidie mogelijkheden: €2.500 tot €4.200

De totale prijs van een water-water warmtepomp ligt dus meestal tussen €18.000 en €24.000, inclusief installatie. Deze prijs kan stijgen als de waterbron dieper ligt en dus extra boringen nodig zijn. Het is belangrijk om te weten dat subsidies beschikbaar zijn die de kosten aanzienlijk kunnen verlagen, zolang de installatie uitgevoerd wordt door een erkend installateur.

De prijsvariaties tussen de bronnen zijn grotendeels verklaarbaar door het verschil in opbouw van de aangeboden pakketten. Sommige bedrijven rekenen de boringen bijvoorbeeld los, terwijl andere deze inbegrepen houden in de totaalprijs van de warmtepomp.

Werking en efficiëntie van een water-water warmtepomp

De werking van een water-water warmtepomp is vergelijkbaar met die van andere warmtepompen, maar de efficiëntie is hoger vanwege de constantere temperatuur van water. De warmtepomp trekt warmte uit het water, verwerkt deze en brengt het water op temperatuur voor het gebruik in het huishouden. Hierbij is het rendement van een water-water warmtepomp aanzienlijk hoger dan dat van lucht-water of lucht-lucht warmtepompen.

Rendement en COP

Het rendement van een warmtepomp wordt vaak uitgedrukt in COP (Coefficient of Performance) en SCOP (Seasonal Coefficient of Performance). De COP geeft het rendement weer op een specifiek moment, terwijl de SCOP het gemiddelde rendement geeft over een geheel jaar. Voor een water-water warmtepomp ligt de COP meestal rond de 3.9, wat betekent dat voor elk kWh elektriciteit dat wordt gebruikt, er 3.9 kWh warmte wordt geproduceerd. Dit maakt deze warmtepomp een van de efficiëntste opties op de markt.

Passieve koeling

Een van de voordelen van een water-water warmtepomp is dat het niet alleen voor verwarming kan worden gebruikt, maar ook voor passieve koeling in de zomer. In dit geval draait de warmtepomp in omgekeerde richting en wordt de warmte uit het huis afgevoerd naar het water. Dit zorgt voor een aangename temperatuur in de woning zonder hoge energiekosten.

Voordelen van een water-water warmtepomp

1. Hoog rendement: Vanwege de constantere temperatuur van water is de COP en SCOP van een water-water warmtepomp hoger dan die van andere warmtepompsoorten.
2. Duurzaamheid: De warmtepomp haalt warmte uit een natuurlijke bron (water) en produceert daardoor weinig of geen CO₂-uitstoot.
3. Meerdere toepassingen: Naast verwarming kan een water-water warmtepomp ook gebruikt worden voor het opwekken van sanitair warm water en passieve koeling.
4. Langdurige terugverdientijd: Dankzij het hoge rendement is de terugverdientijd van de investering meestal relatief kort, vooral bij goed geïsoleerde woningen.

Nadelen van een water-water warmtepomp

1. Hoge investeringskosten: De kosten voor boringen of putten zijn aanzienlijk en vormen een belangrijk deel van de totale prijs.
2. Vergunningen en heffingen: Het boren van putten vereist vaak een vergunning. Bovendien kan er een grondwaterheffing van toepassing zijn, afhankelijk van de locatie en het gebruik van het water.
3. Geen geschikte oplossing voor alle woningen: Een water-water warmtepomp is niet geschikt voor elke woning, vooral niet voor bestaande woningen die ver van een waterbron liggen.
4. Installatie door erkende vakmensen: De installatie moet door een erkend installateur worden uitgevoerd, zowel om de efficiëntie te garanderen als om subsidies in te kunnen trekken.

Subsidies en belastingvoordelen

De aanschaf van een water-water warmtepomp kan ondersteund worden door subsidies van de overheid. De meest bekende is de Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE), die geldt voor bestaande woningen sinds 1 januari 2020. Deze subsidie is toegankelijk voor woningen waar een warmtepomp geïnstalleerd wordt voor eigen gebruik en die aan bepaalde technische eisen voldoen, zoals minimaal rendement en vermogen.

Daarnaast is er vaak een premie beschikbaar van de netbeheerder voor warmtepompinstallaties die uitgevoerd worden door een erkend installateur. Deze premie kan tot 40% van het factuurbedrag besparen.

Het is belangrijk om de subsidievoorwaarden goed te begrijpen en eventueel hulp te zoeken bij een erkend installateur of via subsidieportalen zoals RVO.nl.

Installatie en onderhoud

De installatie van een water-water warmtepomp is een complexe en arbeidsintensieve klus die niet aan te raden is voor DIY-projecten. De boringen of putten moeten nauwkeurig geplaatst worden en het systeem moet luchtdicht zijn om lekkages te voorkomen. Omdat de efficiëntie van de warmtepomp sterk afhankelijk is van de kwaliteit van de installatie, is het aan te raden om deze klus aan een erkend installateur te overlaten.

Het onderhoud van een water-water warmtepomp is relatief eenvoudig, maar het is noodzakelijk om regelmatig te controleren op lekkages, slijtage en de prestaties van de warmtepomp. Hierbij is het verstandig om jaarlijks een technische inspectie door een vakman te laten uitvoeren.

Geschiktheid van de woning

Een water-water warmtepomp is vooral geschikt voor nieuwbouwprojecten of totaalrenovaties. Bij nieuwbouw is het vaak eenvoudiger om de nodige boringen of putten te maken, aangezien de woning nog niet volledig opgebouwd is. Voor bestaande woningen hangt de geschiktheid af van de beschikbaarheid van een waterbron in de buurt, zoals sloten, meren of grondwater.

Buiten de beschikbaarheid van een waterbron, is het ook belangrijk om te controleren of de woning goed geïsoleerd is. Een slecht geïsoleerde woning is minder geschikt voor een warmtepomp, omdat er veel warmte verloren gaat. In dat geval kan het noodzakelijk zijn om eerst isolatiemaatregelen te nemen.

Conclusie

Een water-water warmtepomp is een duurzame en efficiënte oplossing voor de verwarming van woningen. Dankzij het hoge rendement en het gebruik van een natuurlijke warmtebron is deze warmtepomp geschikt voor nieuwbouwprojecten en totaalrenovaties. De investeringskosten zijn echter aanzienlijk, met een totaalprijs die varieert tussen €15.000 en €24.000. Deze kosten kunnen gedeeltelijk verlaagd worden door subsidies, zoals de ISDE-subsidie en eventuele premies van de netbeheerder.

De installatie moet door een erkend installateur worden uitgevoerd om de efficiëntie te garanderen en subsidies in te kunnen trekken. Daarnaast is het belangrijk om te controleren of de woning geschikt is voor een water-water warmtepomp, zowel qua beschikbaarheid van een waterbron als qua isolatie. Voor bestaande woningen is het dus verstandig om eerst een advies in te winnen bij een expert.

Hoewel de investering groot is, is de terugverdientijd relatief snel, vooral bij goed geïsoleerde woningen. Dit maakt een water-water warmtepomp een aantrekkelijke optie voor wie op zoek is naar een duurzame verwarming oplossing met hoge efficiëntie.

Bronnen

1. Renovatiegids.nl
2. Slimster.nl
3. Warmtepompenadvies.nl
4. Verwarminginfo.nl
5. Duurzaamheidsvergelijker.nl