Hybride warmtepomp op cv-ketel aansluiten: duurzamer en energiezuiniger verwarmen

Inleiding

De aansluiting van een warmtepomp op een bestaande cv-ketel biedt woningeigenaren een praktische en energiezuinige oplossing om hun verwarmingsinstallatie duurzamer te maken. Dit hybride systeem combineert de voordelen van een warmtepomp met de betrouwbaarheid van een gasketel, zodat het gasverbruik sterk kan worden teruggebracht zonder direct volledig van gas af te stappen. In dit artikel bespreken we de technische aspecten, de voorwaarden en de voordelen van het aansluiten van een warmtepomp op een cv-ketel. Daarnaast geven we een overzicht van de installatieproces, de kosten en subsidies, en de eisen aan de woning.

Wat is een hybride warmtepomp?

Een hybride warmtepomp is een verwarmingsinstallatie die bestaat uit een warmtepomp en een gasketel. De warmtepomp zorgt voor het grootste deel van de verwarming in huis, terwijl de cv-ketel als back-up fungeert bij koudere dagen of bij een hoge warmtevraag. Dit maakt het systeem ideaal voor woningen waarin een volledige overstap naar een all-electric warmtepomp niet direct mogelijk is.

De hybride opstelling zorgt voor een lager energieverbruik en een grotere duurzaamheid, terwijl het het comfort van de oude verwarmingsinstallatie behoudt. Omdat de warmtepomp het meeste van het jaar in werking is, draagt dit aanzienlijk bij aan het verminderen van het gasverbruik. Bovendien is het mogelijk om ook warm water te genereren via de warmtepomp, afhankelijk van het type en de specificaties.

Voordelen van een hybride warmtepomp

1. Verlaagd energieverbruik

Een warmtepomp gebruikt elektriciteit om warmte op te wekken, en omdat het rendement van een warmtepomp vaak hoger is dan het rendement van een cv-ketel, is het energieverbruik aanzienlijk lager. In combinatie met een cv-ketel kan het gasverbruik tot wel 70% worden teruggebracht, afhankelijk van de isolatiegraad van de woning en de kwaliteit van de installatie.

2. Kostenefficiëntie

Het aansluiten van een hybride warmtepomp op een bestaande cv-ketel is vaak goedkoper dan het volledig vervangen van de verwarmingsinstallatie. Het is bovendien een investering die op de lange termijn uitkomt, doordat de energiekosten per jaar dalen en subsidies van de overheid beschikbaar zijn.

3. Flexibiliteit

Een hybride warmtepomp biedt de woningeigenaar flexibiliteit. Het is mogelijk om de installatie later volledig elektrisch te maken, zodra de isolatie van de woning verder is verbeterd of de elektriciteitsnetwerken zijn aangepast. Bovendien kan het systeem worden gebruikt voor zowel verwarming als koeling, afhankelijk van het type warmtepomp en de installatie.

4. Geringe bouwwerken

In tegenstelling tot een volledig elektrische warmtepomp met bodembron, die vaak bouwwerken en boringen vereist, is het aansluiten van een hybride warmtepomp meestal mogelijk zonder ingrijpende aanpassingen aan de woning. Dit maakt het systeem geschikt voor vrijwel elk type woning, van rijtjeshuizen tot appartementen.

Eisten aan de cv-ketel

Niet elke cv-ketel is geschikt voor het aansluiten van een warmtepomp. De cv-ketel moet voldoen aan bepaalde eisen om te kunnen functioneren als back-up in het hybride systeem. Deze eisen zijn gericht op de technische eigenschappen van de ketel en de mate van isolatie van de woning.

1. Technische compatibiliteit

De cv-ketel moet compatibel zijn met een warmtepomp, zowel qua aansluiting als qua temperatuurbeheersing. De meeste moderne cv-ketels zijn geschikt voor het hybride systeem, maar oudere modellen kunnen problemen opleveren. Het is aan te raden om een energiezuinige cv-ketel te gebruiken, omdat dit het rendement van de warmtepomp verder kan verbeteren.

2. Isolatie van de woning

Hoewel een hybride warmtepomp beter werkt in goed geïsoleerde woningen, is het systeem vaak toepasbaar in woningen met een matige isolatiegraad. Dit betekent dat het niet altijd noodzakelijk is om eerst grote investeringen in isolatie te doen voordat een warmtepomp kan worden geïnstalleerd. Toch is het aan te raden om de isolatie van de woning zo ver mogelijk te verbeteren, omdat dit het rendement en het comfort van de warmtepomp verder verhogen.

3. Voldoende ruimte

De installatie van een hybride warmtepomp vereist voldoende ruimte in de woning. Er moet plaats zijn voor de warmtepomp naast de cv-ketel, evenals voor de buitenunit. Buitenunits zijn vaak vrij groot en moeten op een stabiele locatie worden geplaatst, buiten bereik van wind en voetgangersverkeer.

Installatie van een warmtepomp op een cv-ketel

De installatie van een hybride warmtepomp op een cv-ketel bestaat uit meerdere stappen. De exacte uitvoering hangt af van het type warmtepomp en de huidige verwarmingsinstallatie.

1. Keuze van het warmtepomp type

De meest voorkomende typen zijn:

• Lucht-water warmtepomp: Deze warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en is eenvoudig te installeren. Het vereist weinig bouwwerken en is ideaal voor woningen waarin boringen niet mogelijk zijn.
• Bodemwarmtepomp: Deze warmtepomp haalt warmte uit de grond en vereist diepe boringen (50 tot 150 meter). Het is energie-efficiënter dan een lucht-water warmtepomp, maar vereist meer investering en voorbereiding.
• All-electric warmtepomp: Deze warmtepomp gebruikt uitsluitend elektriciteit en maakt geen gebruik van een gasketel. Het is geschikt voor woningen met een goede isolatie, maar niet altijd toepasbaar in woningen met oude verwarmingsinstallaties.

2. Aansluiting op de cv-installatie

De warmtepomp wordt aangesloten op de bestaande cv-ketel via een speciale regeling. Deze regeling zorgt ervoor dat de warmtepomp en de cv-ketel samenwerken, waarbij de warmtepomp het grootste deel van de verwarming levert en de cv-ketel bijspringt bij koudere dagen of bij hoge warmtevraag. De regeling moet goed worden afgesteld om maximale efficiëntie te bereiken.

3. Elektrische aansluiting

De warmtepomp vereist een aparte elektrische groep in de meterkast, vanwege het hoge stroomverbruik. Dit is belangrijk om overbelasting van de elektriciteitsinstallatie te voorkomen. Het elektriciteitsnetwerk moet ook voldoen aan de minimale stroomcapaciteit van de warmtepomp.

4. Aanpassingen aan de meterkast en thermostaat

Na het aansluiten van de warmtepomp kunnen aanpassingen aan de meterkast en thermostaat worden gemaakt. De thermostaat moet compatibel zijn met het hybride systeem, zodat het correct kan communiceren met zowel de warmtepomp als de cv-ketel. Dit zorgt voor een optimale werking en energiebesparing.

Onderhoud van een hybride warmtepomp

Hoewel een warmtepomp minder onderhoud vereist dan een cv-ketel, is het toch belangrijk om het systeem regelmatig te controleren en te onderhouden. De frequentie van onderhoud hangt af van het type warmtepomp en de omstandigheden in de woning.

1. Jaarlijks onderhoud

Het is aan te raden om het systeem jaarlijks te laten controleren door een professional. Dit omvat het reinigen van de buitenunit, het controleren van de koelmiddelleidingen en het controleren van de elektrische aansluitingen.

2. Controle van de temperatuur

De temperatuur van het systeem moet regelmatig worden gecontroleerd om ervoor te zorgen dat de warmtepomp en de cv-ketel correct samenwerken. Bij afwijkingen kan de regeling worden aangepast.

3. Koelmiddelcontrole

Het koelmiddel in de warmtepomp moet periodiek worden gecontroleerd op lekken en drukveranderingen. Dit is belangrijk om het rendement van de warmtepomp te behouden en lekken te voorkomen.

Kosten en subsidies

1. Aankoop- en installatiekosten

De investering in een hybride warmtepomp is aanzienlijk, maar het is een investering die op de lange termijn uitkomt. Een hybride warmtepomp met een vermogen van 3 kW tot 6 kW kost gemiddeld tussen € 7.000 en € 11.000, inclusief btw en installatie. De prijs kan variëren afhankelijk van het merk, het type en de omvang van de installatie.

2. Subsidies en belastingvoordelen

Er zijn meerdere subsidies beschikbaar voor woningeigenaren die een warmtepomp installeren. De overheid biedt bijvoorbeeld de Investeringssubsidie Duurzame Energie en Energiebesparing (ISDE), waarmee woningeigenaren tot wel 30% van de kosten terug kunnen krijgen. Daarnaast is er een verlaagd btw-tarief van 9% op de arbeidskosten voor de installatie van de warmtepomp.

3. Energiebespaarlening

Voor huishoudens die niet in één keer willen investeren, is er ook de mogelijkheid om gebruik te maken van de Energiebespaarlening. Deze lening biedt een aantrekkelijk en vast rentebedrag, zodat woningeigenaren verduurzamingsmaatregelen kunnen betalen zonder direct een grote uitgave te moeten doen.

Conclusie

Het aansluiten van een hybride warmtepomp op een bestaande cv-ketel is een praktische en duurzame oplossing voor woningeigenaren die hun verwarmingsinstallatie willen verduurzamen. Het systeem biedt voordelen zoals verlaagd energieverbruik, kostenefficiëntie en flexibiliteit, zonder dat een directe overstap naar een volledig elektrisch systeem nodig is. De installatie is vaak goedkoop en eenvoudig, vooral wanneer het systeem wordt gekoppeld aan een lucht-water warmtepomp. Bovendien zijn er subsidies en belastingvoordelen beschikbaar die de investering voor woningeigenaren gunstig maken.

Voor een optimaal resultaat is het belangrijk om de cv-ketel en de isolatie van de woning te controleren, zodat het hybride systeem efficiënt kan werken. Regelmatig onderhoud en controle van de installatie zorgen ervoor dat het systeem gedurende jaren goed functioneert en dat de energiekosten verder dalen.

Bronnen

1. Een warmtepomp aansluiten op je bestaande cv-ketel
2. Alles over het aansluiten, installeren en onderhoud van een warmtepomp
3. Warmtepomp in combinatie met gasketel
4. Installatie van een warmtepomp