Werking en functie van een beluchter in het riolingsysteem

Published by Redactie on juli 5, 2025 | Category riolering

Een beluchter is een essentieel onderdeel van het riolingsysteem in woningen en gebouwen. Het speelt een cruciale rol bij het voorkomen van stankoverlast, het regelen van de luchtdruk in de afvoer en het zorgen voor een goed functionerende afvoer. De werking van een beluchter is gebaseerd op het opwekken van een luchtdrukverschil, waardoor het water zich vloeiend kan verplaatsen en de sifons niet worden leeggezogen. In dit artikel worden de werking, functie, plaatsing en onderhoud van een beluchter uitgebreid toegelicht op basis van de informatie uit de bronnen.

Werking van een beluchter

Een beluchter is een hulpmiddel dat zorgt voor een balans tussen de luchtdruk in het riolingsysteem en de ruimtes binnen het gebouw. Het werkt door in te grijpen bij onderdruk of overdruk in de afvoer. Als er onderdruk ontstaat, bijvoorbeeld door het snel wegsjouwen van water, dan opent de beluchter automatisch om lucht in het systeem te zuigen. Hierdoor wordt de onderdruk opgeheven en blijft de luchtdruk in balans. Zodra de onderdruk is verdwenen, sluit de beluchter zich weer, zodat de nare lucht niet in de woning terechtkomt.

De beluchter zorgt er ook voor dat de sifons niet worden leeggezogen. Sifons vormen een natuurlijke barrière tegen stank, maar bij onderdruk kunnen ze leeggerukt worden, waardoor de stank van het riolingsysteem in de woning terechtkomt. Een juist geplaatste beluchter voorkomt dit probleem.

Functie van een beluchter

De primaire functie van een beluchter is het voorkomen van stankoverlast door onderdruk in het riolingsysteem. Daarnaast helpt het om problemen zoals verstoppingen, lekkages en luchtbel in de afvoer te voorkomen. Een beluchter zorgt ervoor dat het water zich vloeiend door de leidingen verplaatst, zonder dat er vacuüm ontstaat dat het water kan vertragen. Hierdoor wordt de afvoer efficiënter en voorkomt men problemen met het afvoeren van water.

Een beluchter is ook van belang bij het voorkomen van overdruk in het riolingsysteem. Bijvoorbeeld bij regenwaterafvoer of bij het gelijktijdig spoelen van meerdere badkamers kan de druk in het openbare riolingsysteem stijgen. Een beluchter helpt hierbij om de overdruk af te voeren en zo problemen te voorkomen zoals overlopende toiletten of stankoverlast.

Soorten beluchters

Er zijn verschillende soorten beluchters, afhankelijk van de situatie en het type riolingsysteem. De meest voorkomende uitvoering is een klein PVC-huisje dat meestal op de afvoer is aangesloten. Deze uitvoering is eenvoudig en goedkoop, maar er zijn ook chromen uitvoeringen beschikbaar. Bovendien zijn er beluchters met een ingebouwde zwanenhals, die geschikt zijn voor specifieke situaties waarin een traditionele ontluchting niet praktisch is.

De beluchter kan worden geplaatst op verschillende plekken, afhankelijk van de afvoerconstructie. Meestal wordt hij op de standleiding geplaatst, zodat de lucht via het dak kan ontsnappen. Een ontluchter dient juist om overdruk af te voeren, en is daarom niet hetzelfde als een beluchter. Het verschil ligt in de werking: een beluchter zorgt voor onderdruk, terwijl een ontluchter de overdruk afvoert.

Plaatsing van een beluchter

De juiste plaatsing van een beluchter is cruciaal voor een goed functionerend riolingsysteem. Een verkeerd geplaatste beluchter kan leiden tot stankoverlast, verstoppingen of zelfs een blokkade van het systeem. Bij het plaatsen van een beluchter is het belangrijk om rekening te houden met de diameter van de afvoer. De beluchter moet passen bij de afvoerpijp, bijvoorbeeld 40 mm. De beluchter wordt meestal geplaatst op een plek waar de lucht goed kan ontsnappen, zoals op het dak van de woning of in een zichtbare ruimte.

Bij nieuwbouw of renovaties is het verstandig om een nieuwe beluchter te plaatsen, vooral bij afvoersystemen met hoge waterdruk of veel bochten. Ook bij problemen met stankoverlast of slecht functionerende afvoeren is het aan te raden om de beluchter te controleren of te vervangen.

Onderhoud en levensduur van een beluchter

Een beluchter heeft onderhoud nodig om goed te blijven functioneren. Regelmatig reinigen voorkomt verstoppingen en zorgt ervoor dat de beluchter niet vast komt te zitten door vuil of kalkaanslag. Een veelvoorkomend probleem is dat het klepje van de beluchter vast komt te zitten, wat leidt tot stankoverlast of een slecht functionerende afvoer. Dit kan vaak eenvoudig worden verholpen door de beluchter te reinigen. In sommige gevallen is het nodig om de beluchter te vervangen als deze niet meer goed werkt.

Een verouderde beluchter kan zijn functie niet meer goed vervullen, waardoor problemen zoals rioollucht of verstoppingen ontstaan. Het is daarom belangrijk om de beluchter regelmatig te controleren op verstoppingen en eventueel te vervangen. Bij het vervangen van een beluchter is het belangrijk om de juiste maat en uitvoering te kiezen, zodat de beluchter goed aansluit op het riolingsysteem.

Beluchter vs. ontluchter

Er is vaak verwarring over het verschil tussen een beluchter en een ontluchter. Een beluchter zorgt voor onderdruk in het riolingsysteem, terwijl een ontluchter de overdruk afvoert. Een ontluchter is daarom niet hetzelfde als een beluchter. Bij het kiezen van een beluchter is het daarom belangrijk om te weten wat de exacte functie is van het apparaat. Een verkeerd geplaatste ontluchter kan bijvoorbeeld leiden tot stankoverlast, omdat deze de lucht afvoert in plaats van er lucht toe te laten.

In sommige gevallen kan het plaatsen van een extra beluchter helpen bij het oplossen van problemen met stankoverlast. Het is daarom verstandig om bij twijfel een vakman in te schakelen voor hulp bij het plaatsen, repareren of onderhouden van een beluchter.

Belang van een juiste beluchting

Een goed functionerende afvoer is afhankelijk van voldoende beluchting. Zonder een beluchter kan er overdruk of onderdruk ontstaan, wat leidt tot problemen zoals verstopping, lekkages of het ontstaan van rioollucht. Door een beluchter correct te plaatsen, blijft de luchtdruk in balans en kan het water zonder problemen door de leidingen stromen. Dit is vooral belangrijk bij afvoeren met veel bochten of bij een te smalle diameter van de afvoer.

Een beluchter is daarom een essentieel onderdeel van elk riolingsysteem. Hij zorgt ervoor dat de afvoer efficiënt werkt, stankoverlast voorkomt en de levensduur van het systeem verlengt. Bij het plaatsen van een beluchter is het daarom belangrijk om rekening te houden met de juiste maat, uitvoering en plaatsing.

Conclusie

Een beluchter speelt een cruciale rol in het riolingsysteem van een woning of gebouw. Hij zorgt voor een balans tussen de luchtdruk in de afvoer en de ruimtes binnen het gebouw, en voorkomt zo stankoverlast. De werking van een beluchter is gebaseerd op het opwekken van een luchtdrukverschil, waardoor het water zich vloeiend kan verplaatsen en de sifons niet worden leeggezogen. De juiste plaatsing, onderhoud en vervanging van een beluchter zijn essentieel voor een goed functionerend riolingsysteem. Bij twijfel is het verstandig om een vakman in te schakelen voor hulp bij het plaatsen, repareren of onderhouden van een beluchter.