Warmtepompen zonder buitenunit: compacte oplossingen voor het gasvrije huis van morgen

De overgang van fossiele brandstoffen naar duurzame verwarmingssystemen is een essentieel onderdeel van de energietransitie in Nederland. Vanaf 2050 moet het land volledig van aardgas af zijn, en warmtepompen spelen daarbij een centrale rol. Voor veel huiseigenaars, vooral in stedelijke gebieden of met rijtjeshuizen, is de aanwezigheid van een buitenunit een belemmering voor de installatie van een warmtepomp. Gelukkig zijn er op dit moment meerdere opties beschikbaar die het mogelijk maken om een warmtepomp zonder buitenunit te installeren. In dit artikel geven we een overzicht van de technische mogelijkheden, de voordelen en beperkingen van warmtepompen zonder buitenunit, en geven we een overzicht van de beschikbare systemen.

Wat is een warmtepomp?

Een warmtepomp is een technologie die energie uit de omgeving (lucht, water of bodem) gebruikt om warmte op te wekken voor verwarming en eventueel ook voor het opwarmen van sanitair water. In tegenstelling tot een conventionele cv-ketel, verbruikt een warmtepomp geen aardgas, maar elektriciteit om de opgewekte warmte te comprimeren en aan te leveren aan een verwarmingssysteem. De werking van een warmtepomp is gebaseerd op drie kringen:

  1. De bron: de externe energiebron (lucht, water of bodem),
  2. De koudemiddelkring: bestaande uit compressor, verdamper, condensor en expansieventiel,
  3. Het afgifte-systeem: vloerverwarming, radiatoren of een boiler.

Het rendement van een warmtepomp is aanzienlijk: 65 tot 80 procent van de opgeleverde warmte is gratis gewonnen uit de omgeving, wat leidt tot een lager energieverbruik en minder CO₂-uitstoot dan een conventionele cv-ketel.

Warmtepompen zonder buitenunit: waarom is dat een alternatief?

Traditionele warmtepompen, zoals lucht-water- en lucht-lucht warmtepompen, vereisen meestal een buitenunit voor het afvoeren van de warmte of het opwekken van warmte uit de buitenlucht. Deze buitenunit kan echter problemen opleveren in bepaalde situaties, zoals:

  • Ruimtelijke beperkingen: in stedelijke gebieden of bij rijtjeshuizen is het niet altijd mogelijk om een buitenunit te plaatsen.
  • Esthetische bezwaren: een buitenunit kan de sfeer van een tuin of voortuin beïnvloeden.
  • Geluidsoverlast: de ventilator in een buitenunit kan storend geluid veroorzaken, vooral bij woningen in dichtbevolkte omgevingen.

Daarom is er een steeds groter vraag naar compacte warmtepompen die zonder buitenunit werken. Deze systemen halen de benodigde energie uit andere bronnen, zoals ventilatie-afvalwarmte of zonnepanelen, of gebruiken een andere techniek om de warmte te genereren.

Compacte oplossingen: ventilatiewarmtepompen en PVT-warmtepompen

Twee van de meest veelbelovende oplossingen voor warmtepompen zonder buitenunit zijn ventilatiewarmtepompen en PVT-warmtepompen. Beide systemen gebruiken een alternatieve bron voor warmteopwekking en zijn ontworpen om ruimtelijk en functioneel geschikt te zijn voor typische Nederlandse woningen.

Ventilatiewarmtepompen

Een ventilatiewarmtepomp is een systeem dat geïntegreerd is in een mechanisch ventilatiesysteem met warmteterugwinning (MVWT). In dit type systeem wordt de warmte uit de afgevoerde lucht geïntegreerd gebruikt voor de verwarming. Hierdoor is het niet nodig om een aparte buitenunit te installeren. De warmtepomp gebruikt de afvalwarmte uit de ventilatieprocessen om het huis op te warmen. Dit is een efficiënte manier om warmte op te wekken in een woning met een goed geïsoleerd bouwvolgens de BENG-normen.

PVT-warmtepompen

Een PVT-warmtepomp (Photovoltaic Thermal) is een systeem dat zowel elektriciteit als warmte opwekt via zonnepanelen. In dit geval worden de zonnepanelen niet alleen gebruikt voor het genereren van elektriciteit, maar ook om direct warmte op te wekken. De warmtepomp gebruikt deze warmte voor verwarming en eventueel ook voor het opwarmen van sanitair water. Dit type systeem is ideaal voor nieuwbouwwoningen waar al vanaf het begin rekening gehouden is met duurzame energieopwekking en het gebruik van zonnepanelen.

Compacte warmtepompen zonder buitenunit: praktijkvoorbeelden

In de praktijk zijn er al verschillende modellen beschikbaar die volledig binnenshuis zijn geplaatst en slechts een kleine opening in de muur of in het dak nodig hebben. Twee van de bekende modellen zijn de Vincent van Itho Daalderop en de Nav5Ai van Envazu.

Vincent van Itho Daalderop

De Vincent van Itho Daalderop is een compacte warmtepomp die volledig binnenshuis geïnstalleerd kan worden. Deze warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht via een kleine opening in het dak of in een muur. Het systeem is ontworpen voor typische Nederlandse woningen en is geschikt voor zowel nieuwbouw als renovatieprojecten.

Nav5Ai van Envazu

De Nav5Ai van Envazu is een warmtepomp die eveneens volledig binnenshuis kan worden geplaatst. De fabrikant is niet openbaar genoemd, maar het product is afkomstig uit Tsjechië en geproduceerd door Hotjet. Deze warmtepomp werkt met zowel een muur- als een dakdoorvoer en is een compacte oplossing die geschikt is voor woningen waar ruimtelijke beperkingen een rol spelen.

Aandachtspunten bij de keuze voor een warmtepomp zonder buitenunit

Hoewel warmtepompen zonder buitenunit een aantrekkelijke oplossing bieden, zijn er ook bepaalde aandachtspunten die bij de keuze van zo’n systeem moeten worden meegenomen:

1. Type warmtebron

Niet alle warmtepompen zonder buitenunit halen warmte uit dezelfde bron. Het is belangrijk om te bepalen of het systeem afhankelijk is van ventilatie-afvalwarmte, zonnepanelen of een andere bron. De keuze van de warmtebron heeft invloed op de efficiëntie van het systeem.

2. Vermogen en afmetingen

Compacte warmtepompen zijn doorgaans kleiner dan traditionele modellen. Het is belangrijk om te controleren of het systeem voldoende vermogen heeft voor de verwarming van de woning en of de afmetingen passen in de beschikbare ruimte.

3. Energieverbruik en CO₂-uitstoot

Hoewel warmtepompen in principe minder CO₂-uitstoten dan een conventionele cv-ketel, hangt het daadwerkelijke effect af van de bron van de elektriciteit. Als de elektriciteit afkomstig is van duurzame bronnen, is het effect nog groter.

4. Subsidies en aanschafkosten

In 2024 zijn er nog subsidies beschikbaar voor het aanschaffen en installeren van warmtepompen. Het is daarom verstandig om snel te handelen. De aanschafkosten van warmtepompen zonder buitenunit variëren, maar liggen rond €4.000 tot €9.000, afhankelijk van de keuze voor lucht-water of lucht-lucht systemen.

5. Toekomstgerichtheid

Bij nieuwbouwprojecten is het verstandig om te kiezen voor een warmtepomp die toekomstbestendig is. Dit houdt in dat het systeem geschikt is voor eventuele uitbreidingen of aanpassingen en dat het voldoet aan huidige en toekomstige energienormen.

Toekomst van warmtepompen in de nieuwbouw

Nederland streeft ernaar om tegen 2050 volledig van aardgas af te zijn. De BENG-normen (Bouw en Energiebesparing Nederland) spelen daarbij een centrale rol, omdat deze normen ervoor zorgen dat nieuwbouwwoningen voldoen aan strikte eisen met betrekking tot energieefficiëntie en duurzame energieopwekking. BENG 3 stelt bijvoorbeeld dat een bepaald percentage van de energieopwekking in een woning moet komen van een hernieuwbare bron. Hierin brengt de overheid een duidelijke voorkeur tot uitdrukking voor elektrische warmtepompen.

Voor nieuwbouwprojecten zijn er meerdere warmtepompmodellen beschikbaar die zonder buitenunit werken. Deze modellen zijn vooral geschikt voor woningen met beperkte ruimtelijke mogelijkheden of voor huiseigenaars die esthetische en geluidsproblemen willen vermijden. Het is aan te raden om bij de keuze van een warmtepomp samen te werken met een ervaren installateur en architect om de meest geschikte oplossing te bepalen.

Hybride warmtepompen: een tussentijdse oplossing

Een hybride warmtepomp is een combinatie van een elektrische warmtepomp en een conventionele cv-ketel. In de meeste gevallen zorgt de warmtepomp voor de verwarming van de woning, terwijl de cv-ketel alleen ingezet wordt bij zeer koele weersomstandigheden of als er extra warmte nodig is. Deze oplossing biedt de voordelen van een warmtepomp, zoals een lagere CO₂-uitstoot en een lager energieverbruik, maar biedt ook de zekerheid van een conventionele verwarmingsbron in tijden van extreme kou.

Hybride warmtepompen zijn echter niet volledig gasvrij, aangezien ze nog steeds afhankelijk zijn van een cv-ketel. Voor mensen die een volledig gasvrije oplossing zoeken, is een volledig elektrische warmtepomp zonder buitenunit een betere keuze.

De invloed van geluidsnormen

In de toekomst zal er waarschijnlijk een wettelijke regeling komen die stelt dat warmtepompen geluidloos moeten zijn. Dit is een logische ontwikkeling, gezien de toenemende aandacht voor geluidsbelasting in dichtbevolkte stadsgebieden. Gelukkig bestaan er al warmtepompen die vrijwel geluidloos werken, zoals de compacte modellen die zonder buitenunit functioneren. Deze modellen zijn een goede voorbereiding op de verwachte wettelijke eisen.

Conclusie

De overstap naar duurzame verwarmingssystemen is een essentieel onderdeel van de energietransitie in Nederland. Voor veel huiseigenaars is de aanwezigheid van een buitenunit een belemmering voor de installatie van een warmtepomp. Gelukkig zijn er op dit moment meerdere opties beschikbaar die het mogelijk maken om een warmtepomp zonder buitenunit te installeren. Deze systemen, zoals ventilatiewarmtepompen en PVT-warmtepompen, gebruiken alternatieve bronnen voor warmteopwekking en zijn ontworpen om ruimtelijk en functioneel geschikt te zijn voor typische Nederlandse woningen.

Bij de keuze van een warmtepomp zonder buitenunit zijn er meerdere aandachtspunten die moeten worden meegenomen, zoals het type warmtebron, het vermogen, de aanschafkosten en de toekomstgerichtheid van het systeem. Het is aan te raden om samen te werken met een ervaren installateur en architect om de meest geschikte oplossing te bepalen.

In de toekomst zullen warmtepompen een steeds grotere rol spelen in de verwarming van woningen, vooral gezien de ambities van Nederland om tegen 2050 volledig van aardgas af te zijn. Compacte warmtepompen zonder buitenunit zijn een veelbelovende oplossing voor huiseigenaars die op zoek zijn naar een duurzame en esthetisch aantrekkelijke verwarmingsoplossing.

Bronnen

  1. Klimaatbeheersing: warmtepomp zonder buitenunit
  2. Warmtepomp-weetjes.nl
  3. Warmtepompen voor nieuwbouw
  4. Warmtepomp in nieuwbouw

Related Posts