Water/Water-warmtepompen met PVT-panelen: Energiezuinig, stil en toekomstbestendig

Published by Redactie on september 28, 2025 | Category warmtepomp

De transitie naar duurzame energie in de woningbouw en de renovatie-industrie zet door. Energiezuinigheid, comfort en milieuvriendelijkheid staan centraal. In dit kader is de water/water-warmtepomp met PVT-panelen een innovatieve oplossing die zich steeds meer aandient als alternatief voor traditionele verwarmingsystemen en standaard lucht/water-warmtepompen. In dit artikel geven we een gedetailleerde inzicht in de werking, voordelen, kosten en praktische toepassingen van deze oplossing, op basis van recente en betrouwbare informatie uit diverse bronnen.

Wat zijn PVT-panelen en hoe werken ze?

PVT-panelen, ook bekend als PhotoVoltaicThermische panelen, zijn een hybride technologie die zowel elektriciteit als warmte produceert. Ze bestaan uit twee lagen: de bovenste laag is het zonnepaneel dat elektriciteit genereert, en de onderste laag bevat een buizensysteem waarin vloeistof circuleert en warmte opvangt uit de omgeving. Deze warmte wordt gebruikt als bron voor een water/water-warmtepomp, die vervolgens de woning verwarmt en het douchewater opwarmt.

Omdat PVT-panelen zowel PV-activiteit als warmteoverdracht combineren, is hun efficiëntie hoger dan bij standaard zonnepanelen of lucht/water-warmtepompen. Dit maakt ze een veelbelovende oplossing voor zowel nieuwe bouwprojecten als renovaties.

De warmtepomp gebruikt het warme water dat door de PVT-panelen is opgewarmd. In tegenstelling tot een lucht/water-warmtepomp, die een ventilator gebruikt om buitenlucht aan te zuigen, is een water/water-warmtepomp gevoed door een stilstaande warmtebron. Dit betekent dat de warmtepomp minder stroom verbruikt, omdat er geen ventilator nodig is om lucht te bewegen.

Voordelen van een water/water-warmtepomp met PVT-panelen

1. Lage energieverbruik

Volgens bronnen die betrouwbaar zijn en uitgerold zijn in diverse projecten, verbruikt een water/water-warmtepomp met PVT-panelen tot 30% minder stroom dan een lucht/water-warmtepomp met PV-panelen. Dit is onder andere te danken aan het feit dat de PVT-panelen zelfs in het donker warmte kunnen opwekken en dat de radiatoren in de panelen niet dichtvriezen op koude dagen. Dit verschijnsel treedt vaak op bij lucht/water-warmtepompen, waarbij de kleine radiatoren in de buitenunit vriezen en het systeem minder efficiënt werkt.

Een gemiddelde woning met een gasverbruik van 1500 m³ kan met een PVT/water-warmtepomp terecht op een stroomverbruik van ongeveer 2500 kWh per jaar. Dit is ruim genoeg om het systeem energieneutraal te maken, aangezien het dak van de woning in staat is tot een opwek van 2850 kWh per jaar. Bij een lucht/water-warmtepomp is het stroomverbruik hoger (3300 kWh), waardoor de opwek onvoldoende is om het energieverbruik te compenseren.

2. Geen ventilator, geen lawaai

Een van de grootste voordelen van een water/water-warmtepomp met PVT-panelen is dat er geen ventilator nodig is. Dit betekent dat het systeem volledig stille werkt. In tegenstelling tot een lucht/water-warmtepomp, die een ventilator gebruikt om lucht aan te zuigen, is er bij een PVT-gevoede warmtepomp geen bewegende onderdelen. Dit maakt het systeem ideaal voor woonwijken waar geluidsoverlast beperkt moet worden of voor woningen in de buurt van woonwijken, natuurgebieden of sluiters.

3. Geen grondboring nodig

Een andere aantrekkelijke eigenschap van deze oplossing is dat er geen bodemwarmtebron of geothermie nodig is. De PVT-panelen leveren zowel de elektriciteit als de warmte voor de warmtepomp. Hierdoor is er geen nodigheid om grondboringen uit te voeren, wat niet alleen kostbaar is, maar ook potentiële milieuregels kan veroorzaken. Grondprikken kunnen lekken veroorzaken in ondoorlatende lagen van het grondwater, ondanks de afdichting door boorbedrijven. Provincies rapporteren al verdroging in natuur- en landbouwgebieden als gevolg van grondboringen.

4. Efficiëntie en comfort

De efficiëntie van een PVT/water-warmtepomp is aanzienlijk hoger dan die van standaard warmtepompen. Het Bureau Controle en Registratie Gelijkwaardigheidsverklaringen (BCRG) heeft bijvoorbeeld vastgesteld dat een warmtepomp met PVT-panelen een seizoensgemiddelde efficiëntie van 5,6 kan behalen, vergeleken met een normale efficiëntie van 3,5 bij een lucht/water-warmtepomp. Dit betekent dat per kWh elektriciteit die het systeem verbruikt, er 5,6 kWh warmte wordt opgewekt. Dit maakt het systeem niet alleen energiezuiniger, maar ook comfortabeler.

Daarnaast is het systeem in staat tot koeling. In combinatie met een water/water-warmtepomp kunnen PVT-panelen ook warmte uit de woning afvoeren, wat leidt tot een aangename koeltemperatuur. Dit is mogelijk via nachtkoeling (maken gebruik van het temperatuurverschil tussen de woning en de buitenlucht) of via actieve koeling (de warmtepomp draait om en verwijdert warmte uit de woning). Beide methoden zijn energiezuinig, omdat de elektriciteit die nodig is voor de koeling gedeeltelijk of volledig uit de eigen PVT-panelen komt.

5. Toekomstbestendig en duurzaam

De combinatie van PVT-panelen en een water/water-warmtepomp is een toekomstbestendige oplossing die niet alleen huidige energiebehoeften voldoet, maar ook ruimte biedt voor toekomstige uitbreidingen. Zo is het systeem uitbreidbaar met warmteopslag, bijvoorbeeld in een regenwatertank. Hiermee kan de woning niet alleen energieneutraal zijn, maar zelfs volledig zelfvoorzienend.

Stroomopslag via batterijen is volgens bronnen minder zinvol. In de winter kan 10 kW stroom in een dag leeg zijn, en zonder versterking van het stroomnet of extra zonstroomakkers is het moeilijk om de batterijen op te laden. Daarom is warmteopslag een betere oplossing. Deze methode is energiezuiniger en kan langere tijd warmte leveren, zelfs wanneer er weinig zon is.

Praktische toepassingen

Deze technologie is al in diverse projecten toegepast, zowel in nieuwe woningbouw als in renovatieprojecten. Hier zijn enkele voorbeelden:

1. Nieuwe woningen in Utrecht

In Utrecht zijn PVT-panelen gebruikt om de strenge energie-eisen van de gemeente te voldoen. De ontwikkelaar koos voor een water/water-warmtepomp met PVT-panelen, aangevuld met een huurmodel van de energieleverancier. Dit maakt het systeem energiezuinig, comfortabel en veilig voor de bewoners. Het is een slimme oplossing die zowel de woning als de bewoners ondersteunt.

2. Jaren ’70-flat in Arnhem

Een woningbouwcorporatie in Arnhem heeft gekozen voor een hybride systeem met 104 PVT-panelen en 100 PV-panelen. Hierdoor is het gasverbruik met 60% gereduceerd. De combinatie van PVT-panelen en een water/water-warmtepomp is hier ideaal gebleken voor een energiezuinige renovatie.

3. Jaren ’60-woonwoningen in Nagele

In Nagele zijn woningen volledig gasloos gemaakt door gebruik te maken van een water/water-warmtepomp met PVT-panelen. De oplossing is “stil” in de zin dat er geen buitenunit is met ventilator, en er geen grondboring nodig was. Het systeem is daarom niet alleen energiezuinig, maar ook esthetisch aantrekkelijk.

4. Wijkenergiesysteem in Haarlem

In Haarlem is een wijkenergiesysteem ontwikkeld waarbij elk gebouw een water/water-warmtepomp en PVT-panelen heeft. Deze zijn aangesloten op een laag temperatuur buurtnet en een ondergrondse warmte/koude opslag. Het systeem kan zelfs warmte leveren tot 50 graden, wat ideaal is voor verwarming van woningen en sanitair water. Hiermee wordt het systeem geschikt voor zowel woningen als commerciële gebouwen.

5. Woonhuis uit 1924 in Nijmegen

In Nijmegen is een woning uit 1924 hermeubileerd met een water/water-warmtepomp en PVT-panelen. Hoewel het systeem voorlopig alleen 60% van de woning verwarmt, is dit een gunstige start. Berekeningen suggereren dat het systeem met de juiste uitbreidingen in staat is tot volledige verwarming, aangezien het systeem in staat is tot het verwarmen van 45% van de woning.

Kosten en subsidies

1. Prijs van PVT-panelen

De kosten van PVT-panelen variëren afhankelijk van het merk, het vermogen en het aantal panelen. Gemiddeld liggen de kosten tussen € 500 en € 1000 per vierkante meter. Voor een standaard woning zijn ongeveer 40-60 panelen nodig, afhankelijk van de grootte en het warmteverbruik.

2. Prijs van een PVT/water-warmtepomp systeem

De totale kosten van het systeem zijn afhankelijk van de specifieke behoeften van de woning. Een hybride oplossing, waarbij de PVT/water-warmtepomp wordt aangesloten op een gasketel, kost ongeveer € 7000 na korting. Een volledig elektrisch system (zonder gas) kost ongeveer € 15.000. Voor woningen die aangesloten zijn op een warmtenet is er ook de mogelijkheid om de PVT-installatie aan te sluiten op het bestaande netwerk.

3. Kortingen en acties

HR-energy biedt momenteel kortingen aan voor de aanschaf van een PVT/water-warmtepomp systeem. Tijdens een zomeractie is er bijvoorbeeld de mogelijkheid om 4 gratis Qpanel 375 PVT-panelen te krijgen (zolang de voorraad strekt), of een 50% korting op extra panelen. Daarnaast is er een gratis upgrade naar een krachtigere warmtepomp mogelijk. Deze actie is geldig tot 15 november 2025.

Een van de voordelen van deze kortingen is dat ze toegankelijk maken wat anders een relatief duur systeem is. Voor een woningbouwer of renovator is dit een kans om een duurzame oplossing te implementeren zonder de hoge aanschafkosten.

Technische en installatie-aanbevelingen

1. Integratie met het warmtepompsysteem

Het integreren van PVT-panelen met een warmtepompsysteem vereist zorgvuldige afstemming van de systeemcomponenten. De hydraulische schakeling en software moeten op maat worden gemaakt om de optimale warmteoverdracht te garanderen. Dit moet door een ervaren installateur worden uitgevoerd, aangezien fouten in de installatie leiden tot verminderde efficiëntie of zelfs systemische problemen.

2. Installatie in bestaande woningen

De installatie van PVT-panelen is mogelijk in bestaande woningen, inclusief onder bestaande zonnepanelen. Dit maakt het systeem geschikt voor renovaties waarbij het dak al voorzien is van zonnepanelen. Het PVT-systeem kan dan worden geïntegreerd zonder het bestaande PV-systeem te vervangen of te schenden.

3. Gebruik van bestaande infrastructuur

Het gebruik van bestaande infrastructuur, zoals regenwateropslag of ondergrondse buisnetwerken, is een aantrekkelijke optie voor de uitbreiding van het PVT-systeem. Hiermee kan het systeem niet alleen energiezuiniger worden, maar ook efficiënter. Regenwater kan bijvoorbeeld worden gebruikt als warmteopslag, wat het systeem zelfs in periodes van weinig zon in staat stelt om warmte te leveren.

Conclusie

Een water/water-warmtepomp met PVT-panelen is een innovatieve, energiezuinige en toekomstbestendige oplossing voor zowel nieuwe woningbouw als renovatieprojecten. Het systeem combineert de voordelen van zonnepanelen en warmtepompen in één efficiënt systeem dat niet alleen stroomzuinig is, maar ook comfortabel, stille en duurzaam.

De voordelen van het systeem zijn talrijk: lage energieverbruik, geen ventilator, geen grondboring, efficiëntie, koeltemogelijkheden en toekomstbestendigheid. Deze kenmerken maken het systeem ideaal voor woningen in diverse omgevingen, van stadswoonwijken tot landelijke gebieden.

De kosten van het systeem zijn momenteel wat hoger dan bij traditionele oplossingen, maar de beschikbaarheid van kortingen en subsidies maakt het steeds toegankelijker. Met de huidige technologie en de mogelijke uitbreidingen, zoals warmteopslag, is het systeem een sterke kandidaat voor de toekomstige woningbouw en renovatie-industrie.

Voor wie op zoek is naar een duurzame, efficiënte en comfortabele oplossing voor verwarming en koeling, is een water/water-warmtepomp met PVT-panelen een serieuze overweging. Het is een investering die zich niet alleen betpakt op de lange termijn, maar ook bijdraagt aan een duurzamere toekomst.