Welke warmtepomp past het beste bij jouw nieuwbouwwoning?

Bij nieuwbouwprojecten wordt steeds vaker gekozen voor een warmtepomp als verwarmingssysteem. Dit is niet vanzelfsprekend, maar ligt aan de duurzame en energiezuinige eigenschappen van warmtepompen. Sinds 2023 is het bovendien verplicht om minstens een hybride warmtepomp te plaatsen in nieuwbouw. Kiezen voor de juiste warmtepomp is echter essentieel om zowel het rendement te maximaliseren als kosten en energieverbruik te beheersen.

In dit artikel geven we een overzicht van de verschillende warmtepomptypeopties die geschikt zijn voor nieuwbouw, de installatieaspecten, de voordelen en nadelen van elk type, en wat er moet worden meegenomen in het ontwerp van het huis om de warmtepomp optimaal te laten functioneren.

Wat is een warmtepomp en waarom is het geschikt voor nieuwbouw?

Een warmtepomp is een duurzame verwarmingsoplossing die warmte uit de omgeving haalt en die vervolgens gebruikt om een woning te verwarmen of sanitair water op te warmen. In tegenstelling tot een traditionele CV-ketel, verbruikt een warmtepomp geen fossiele brandstoffen. In plaats daarvan gebruikt het elektriciteit om warmte te verplaatsen, waardoor het aanzienlijk minder CO₂-uitstoott.

Bij nieuwbouw is een warmtepomp extra geschikt, omdat het mogelijk is om het huis optimaal te isoleren. Dit zorgt voor minder warmteverlies en dus voor een betere prestatie van de warmtepomp. Bovendien kan bij nieuwbouw direct een warmtepomp worden geïnstalleerd, zonder het bestaande verwarmingssysteem te hoeven demonteren of te vervangen.

Sinds 2023 is het bovendien verplicht om minstens een hybride warmtepomp te installeren bij nieuwbouwprojecten. Dit is een maatregel van de overheid om Nederland op weg te brengen naar een gasvrije toekomst. Daarnaast kan een warmtepomp in combinatie met zonnepanelen de energiekosten verder verlagen.

Welke warmtepompen zijn geschikt voor nieuwbouw?

Er zijn verschillende typen warmtepompen die geschikt zijn voor nieuwbouw. Welke optie het beste past bij jouw situatie, hangt af van factoren zoals de locatie van het project, de beschikbare ruimte, het budget en de verwachtingen ten aanzien van rendement en geluid. Hieronder geven we een overzicht van de meest voorkomende opties.

1. Hybride warmtepomp

De hybride warmtepomp is sinds 2023 verplicht bij nieuwbouw. Het bestaat uit een lucht-water warmtepomp en een condensatieketel. Deze combinatie zorgt ervoor dat het systeem altijd kiest voor de meest efficiënte bron van verwarming.

Werking van de hybride warmtepomp

De lucht-water warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en verwerkt deze tot verwarmingswarmte. In de meeste situaties is dit voldoende om de woning op te warmen. Echter, wanneer de buitentemperatuur te laag is of wanneer extra warmte nodig is, zoals in de winter of bij een plotselinge toename van de vraag, springt de condensatieketel automatisch bij.

Voordelen

• Duurzaam: De warmtepomp verbruikt aanzienlijk minder gas dan een traditionele CV-ketel.
• Flexibel: Door de combinatie van warmtepomp en ketel is het systeem betrouwbaar in alle weersomstandigheden.
• Verplicht sinds 2023: Dit maakt het een logische keuze bij nieuwbouw.
• Lagere warmtevraag: Omdat het huis goed is geïsoleerd bij nieuwbouw, is er minder warmte nodig dan bij bestaande woningen.

Nadelen

• Hoogere installatiekosten: De hybride warmtepomp kost tussen € 8.000 en € 15.000 inclusief plaatsing.
• Geluid: De buitenunit van de warmtepomp maakt geluid, wat een overweging moet zijn bij de keuze van de plaatsing.
• Ruimte voor de ketel: De condensatieketel vereist extra ruimte, wat bij sommige nieuwbouwprojecten een beperking kan zijn.

2. Lucht-water warmtepomp

Een lucht-water warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en verwerkt deze naar verwarmingswarmte. Het is een volledig elektrische oplossing en vereist geen CV-ketel.

Werking van de lucht-water warmtepomp

De lucht-water warmtepomp maakt gebruik van een buitenunit met een ventilator om warmte uit de buitenlucht te halen. Deze warmte wordt vervolgens doorgegeven aan het verwarmingswater dat via het verwarmingssysteem van de woning wordt verwerkt.

Voordelen

• Volledig elektrisch: Er is geen gasnodig, waardoor het een duurzame en toekomstbestendige oplossing is.
• Lage installatiekosten: De investering is lager dan bij geothermische warmtepompen.
• Eenvoudig te installeren: Er is geen grondboring nodig, wat het proces sneller en minder ingrijpend maakt.

Nadelen

• Lager rendement bij lage temperaturen: In de winter kan de efficiëntie van de warmtepomp dalen bij zeer lage buitentemperaturen.
• Geluid: De ventilator van de buitenunit maakt geluid, wat een overweging is bij de plaatsing.
• Hogere elektriciteitskosten: Bij zeer lage temperaturen kan het elektriciteitsverbruik stijgen, wat de voordelen van de warmtepomp kan beperken.

3. Grond-water of geothermische warmtepomp

Een geothermische warmtepomp maakt gebruik van de constante temperatuur van de bodem als warmtebron. De warmtepomp haalt warmte uit de bodem via een boring en verwerkt deze naar verwarmingswarmte.

Werking van de geothermische warmtepomp

De geothermische warmtepomp maakt gebruik van een boring op 50-150 meter diepte. Het grondwater of de grondlucht wordt gebruikt als warmtebron. Door de constante temperatuur van de bodem is het rendement van deze warmtepomp hoog en is het systeem geschikt voor het hele jaar.

Voordelen

• Hoog rendement: De bodemtemperatuur is constant, waardoor de warmtepomp efficiënt werkt.
• Duurzaam: Geothermische warmtepompen zijn extreem energiezuinig en CO₂-vrij.
• Stil: In vergelijking met luchtwarmtepompen is de geothermische warmtepomp zeer stil.
• Passieve koeling: In de zomer kan de warmtepomp ook gebruikt worden om de woning passief te koelen.

Nadelen

• Hoog investering: De geothermische warmtepomp is aanzienlijk duurder, met kosten tussen € 23.000 en € 27.000 inclusief boring en installatie.
• Vergunningen nodig: De boring vereist vaak een bouw- of milieuvergunning.
• Groot project: Het installeren van een geothermische warmtepomp is een ingrijpende bouwmaatregel die vaak tijd en ruimte vereist.

4. Water-water warmtepomp

Een water-water warmtepomp maakt gebruik van oppervlaktewater of een warmte-koude opslag als warmtebron. Het is een relatief nieuw type warmtepomp dat vooral geschikt is in regio’s met toegang tot water.

Werking van de water-water warmtepomp

De warmtepomp haalt warmte uit oppervlaktewater zoals een sloot of een warmte-koude opslag. Deze warmte wordt vervolgens gebruikt om het verwarmingswater in het systeem op te warmen.

Voordelen

• Duurzaam: Het is een zeer efficiënte manier om warmte op te wekken.
• Toegankelijk: In waterrijkere gebieden is de installatie van een water-water warmtepomp eenvoudiger.
• Lage emissies: Er is geen gasverbruik, waardoor de CO₂-uitstoot minimaal is.

Nadelen

• Beperkte toepassing: Niet iedere locatie is geschikt voor een water-water warmtepomp.
• Invloed van wisselvormen in het water: De temperatuur van oppervlaktewater kan variëren, wat invloed heeft op de efficiëntie van de warmtepomp.
• Vergunningen nodig: Ook bij een water-water warmtepomp zijn vaak vergunningen nodig, afhankelijk van de locatie.

Wat moet je meenemen in het ontwerp van een nieuwbouwwoning?

Om ervoor te zorgen dat een warmtepomp optimaal functioneert, zijn er een aantal factoren die je bij nieuwbouw moet meenemen in de planning.

1. Goede isolatie

Een warmtepomp werkt alleen efficiënt wanneer het huis goed is geïsoleerd. Bij nieuwbouw is het mogelijk om een zeer hoge isolatieniveau te bereiken, wat zorgt voor minder warmteverlies en een hogere efficiëntie van de warmtepomp.

Voorbeelden van essentiële isolatieelementen zijn: - Vloerisolatie - Gevelisolatie - Dakisolatie - Kruipruimteisolatie - Isolatieglas

2. Ruimte voor de warmtepomp

Een warmtepomp is aanzienlijk groter dan een traditionele CV-ketel. Het is daarom belangrijk om voldoende ruimte te reserveren in de woning voor de installatie. Meestal komt de warmtepomp op de plek waar de CV-ketel zou geplaatst worden.

3. Geluidsisolatie en plaatsing van de buitenunit

De buitenunit van een lucht-water warmtepomp maakt geluid, vooral bij het aanschakelen. Het is daarom verstandig om de buitenunit op een afstand van de woning of op een plek te plaatsen waar het geluid minder lastig is voor buren of bewoners.

4. Zonnepanelen en groene energie

Wil je het elektriciteitsverbruik van de warmtepomp deels opvangen met groene energie? Dan is het verstandig om zonnepanelen te installeren. Deze kunnen eventueel worden gekoppeld aan een thuisbatterij om de energieopslag te optimaliseren.

Welke warmtepomp kiezen?

De keuze van de juiste warmtepomp hangt af van meerdere factoren. Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste aandachtspunten bij de keuze.

Conclusie

Kiezen voor een warmtepomp bij nieuwbouw is een verstandige keuze om het huis duurzaam en energiezuinig te maken. De verplichte installatie van een hybride warmtepomp sinds 2023 maakt dit nogmaals logisch, maar er zijn ook andere opties beschikbaar, afhankelijk van de locatie, het budget en de wensen van de eigenaar.

Bij de keuze van een warmtepomp is het belangrijk om rekening te houden met factoren zoals isolatie, investering, efficiëntie, geluid en toegang tot warmtebronnen. Een professionele installateur kan helpen bij het kiezen van het juiste systeem en het opstellen van een optimaal plan.

Door een warmtepomp te installeren bij nieuwbouw, draag je bij aan een duurzamere toekomst en vermindert je je aangifte van energie- en gasverbruik. Samen met zonnepanelen en een goed ontwerp van het huis kan dit leiden tot een volledig duurzame woning.

Bronnen

1. Warmtepompenadvies.nl – Welke mogelijke warmtepompen bij nieuwbouw?
2. Verwarminginfo.nl – Warmtepomp bij renovatie of nieuwbouw
3. Warmtepomp-gids.nl – Installatie van warmtepompen in nieuwbouw
4. Cornelissenbv.nl – De warmtepomp in nieuwbouwwoningen
5. Bobex.nl – Warmtepomp in nieuwbouw