Van gas naar warmtepomp: Uitleg, kosten en keuzes bij een gasverbruik van 2000 m³

Published by Redactie on september 28, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

Veel huiseigenaren in Nederland zijn op zoek naar een duurzamere manier om hun woning te verwarmen, vooral na de stijgende energieprijzen en de verplichte afbouw van het gasnet in de toekomst. Voor woningen met een gasverbruik van ongeveer 2000 m³ per jaar is het overwegen van een hybride of volledige warmtepomp een logische stap. In dit artikel bespreken we de technische en financiële aspecten van het overstapken van een gasinstallatie naar een warmtepomp, op basis van concrete voorbeelden, rekenmodellen en subsidies. We richten ons op woningen met een gasverbruik van 2000 m³ en het effect van het gebruik van een warmtepomp op energiekosten, CO₂-uitstoot en de noodzaak van isolatie en zonnepanelen.

Wat betekent een gasverbruik van 2000 m³?

Een gasverbruik van 2000 m³ per jaar is typisch voor een standaard woning in Nederland, waarvan ongeveer 75% wordt gebruikt voor verwarming (1500 m³) en 25% voor koken en sanitair warm water (500 m³). Dit is een sleutelcijfer om te begrijpen hoeveel energie een woning verbruikt en hoe dit verandert bij het overstapken naar een warmtepomp. In dit artikel gaan we uit van deze verdeling, zoals uitgelegd in de voorbeelden uit de gegevensbronnen.

Een warmtepomp maakt gebruik van de energie uit de lucht of de grond om warm water te genereren en de woning te verwarmen. Het is een efficiënte oplossing, met een gemiddelde SCOP (Seasonal Coefficient of Performance) van 4,6, wat betekent dat een warmtepomp 4,6 keer zoveel warmte produceert als het elektriciteitsverbruik dat het verbruikt.

Hybride versus volledige warmtepomp

Er zijn twee hoofdtypen warmtepompsystemen die vaak in overweging worden genomen bij een gasverbruik van 2000 m³: de hybride warmtepomp en de volledige elektrische warmtepomp.

Hybride warmtepomp

Bij een hybride opstelling wordt een warmtepomp gecombineerd met een traditionele gasketel. Deze combinatie biedt de mogelijkheid om de warmtepomp te gebruiken voor de meeste verwarmingsbehoefte, terwijl de gasketel als back-up dienst doet op koude dagen of bij piekverbruik. Volgens de berekeningen in de bronnen bespaart een hybride warmtepomp ongeveer 700 m³ gas per jaar, wat leidt tot lagere energiekosten en minder CO₂-uitstoot.

Voorbeeld:
- Huidige situatie (gas + elektriciteit):
- Gas: 2000 m³ (€2800)
- Elektriciteit: 2500 kWh (€1000)
- Totaal: €3800 per jaar
- Na overstap naar hybride warmtepomp:
- Gas: 500 m³ (€700)
- Elektriciteit: 5950 kWh (€2380)
- Totaal: €3080 per jaar
- Besparing: €720 per jaar

Een belangrijk voordeel van een hybride systeem is dat het eenvoudiger is om te installeren en minder investering vereist dan een volledig elektrische warmtepomp. Bovendien is het mogelijk om de gasketel nog enkele winters te gebruiken als back-up, wat handig kan zijn als de woning niet volledig geïsoleerd is of als er tijdelijk geen genoeg zonnestroom beschikbaar is.

Volledige warmtepomp

Een volledige warmtepomp betekent dat het hele verwarmings- en warmwaterstelsel elektrisch wordt. Er is dan geen gasketel meer nodig, wat het systeem duurzaam maakt, maar wel een hogere investering vereist. In het voorbeeld uit de gegevens is het jaarverbruik met een volledige warmtepomp 7100 kWh, wat leidt tot een totaalbedrag van €2840 aan elektriciteitskosten. Het gasverbruik vervalt volledig, wat ook betekent dat er geen vaste kosten voor de gasaansluiting meer zijn.

Voorbeeld:
- Na overstap naar volledige warmtepomp:
- Geen gasverbruik (€0)
- Elektriciteit: 7100 kWh (€2840)
- Totaal: €2840 per jaar
- Besparing t.o.v. huidige situatie: €960 per jaar
- Extra besparing via het wegvallen van de gasaansluiting: €300 per jaar
- Totaal besparing: €1260 per jaar

Een volledige warmtepomp is dus duurzaam en voordelig op de lange termijn, maar vereist wel een investering in isolatie, eventueel zonnepanelen, en een warmtepomp die sterk genoeg is voor de verwarmingsbehoefte van de woning. Voor een woning met een gasverbruik van 2000 m³ is een warmtepomp met een vermogen van 8 tot 12 kW vaak voldoende.

Wat zijn de kosten en subsidies?

Investering

De investering in een warmtepomp varieert afhankelijk van het type (hybride of volledig elektrisch), de grootte van het systeem, en eventuele aanvullende maatregelen zoals isolatie of zonnepanelen. Volgens de gegevens uit de bronnen is het belangrijk om rekening te houden met de kosten van het systeem, de installatie en eventuele subsidies.

Subsidies

In de regio's Ven-Zelderheide en Swifterbant is het mogelijk om aanspraak te maken op subsidies zoals de Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE). Deze subsidies kunnen het aanschafbedrag van een warmtepomp behoorlijk verlagen. Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met eventuele maatregelen van de gemeente of provincie, zoals in Limburg of Flevoland.

Energiekosten

De energiekosten van een warmtepomp hangen af van het elektriciteitsverbruik en de tarieven. In het voorbeeld is het elektriciteitsverbruik met een hybride warmtepomp 5950 kWh en met een volledige warmtepomp 7100 kWh per jaar. Het tarief per kWh speelt daarbij een grote rol. Het is verstandig om zonnepanelen te overwegen om deze kosten te besparen.

Wat is de invloed op CO₂-uitstoot?

Een warmtepomp leidt tot een aanzienlijke reductie in CO₂-uitstoot vergeleken met een traditionele HR-ketel. In het voorbeeld uit de gegevens is de CO₂-uitstoot van een HR-ketel 3350 tot 3550 kilo per jaar. Met een hybride warmtepomp daalt deze uitstoot tot 2150 tot 2350 kilo per jaar. Met een volledige warmtepomp is de CO₂-uitstoot praktisch nihil, zolang de elektriciteit op duurzame manier wordt opgewekt.

Isolatie en extra maatregelen

Een warmtepomp is meest efficiënt wanneer de woning goed geïsoleerd is. In de gegevens wordt aangeraden om zowel spouwmuurisolatie als dubbel glas aan te brengen. Deze maatregelen zorgen ervoor dat er minder warmte verloren gaat en het warmtepompverbruik lager uitvalt.

Daarnaast is het verstandig om zonnepanelen te overwegen, omdat dit het elektriciteitsverbruik kan verlagen en de afhankelijkheid van het energienet kan beperken. In het voorbeeld wordt genoemd dat het eigen opwekken van elektriciteit via zonnepanelen van grote invloed is op de betaalbaarheid van een warmtepomp.

Keuze tussen hybride en volledige warmtepomp

De keuze tussen een hybride en een volledige warmtepomp hangt af van verschillende factoren:

Investering: Een volledige warmtepomp vereist een hogere investering, maar leidt op de lange termijn tot lagere energiekosten.
Comfort: Een hybride systeem biedt de mogelijkheid om op koude dagen nog steeds gebruik te maken van de gasketel.
Duurzaamheid: Een volledige warmtepomp is duurzamer, omdat er geen gas meer wordt gebruikt.
Subsidies: Subsidies kunnen de aanschaf van een warmtepomp aantrekkelijker maken.
Toekomstige energieprijzen: De toekomstige ontwikkeling van energieprijzen speelt een grote rol. Zonnepanelen helpen hieraan te ontsnappen.

In de gegevens wordt aangeraden om direct over te stappen naar een volledige warmtepomp als het doel is om volledig van gas af te komen. Als het doel is om te besparen zonder comfort in te boeten, dan is een hybride systeem een goede keuze, met name als het gasverbruik lager is dan 2000 m³ per jaar.

Technische aspecten van warmtepompen

Grootte van de warmtepomp

De grootte van de warmtepomp is bepalend voor de efficiëntie en de prestaties. In de gegevens wordt aangegeven dat een woning met een gasverbruik van 2000 m³ meestal een warmtepomp van 8 tot 12 kW nodig heeft. Voor moderne woningen die zijn gebouwd na 1990 is een 8 kW systeem vaak voldoende.

Soorten warmtepompen

Er zijn verschillende soorten warmtepompen beschikbaar, waaronder lucht-water, grond-water, en ventilatiepompen. De keuze hangt af van de situatie van de woning en de beschikbare ruimte. In de gegevens wordt bijvoorbeeld aandacht besteed aan hybride warmtepompen die worden gecombineerd met een gasketel.

Monovalente versus hybride opstelling

Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen een monovalente en een hybride opstelling. Bij een monovalente opstelling levert de warmtepomp al het benodigde warmtevermogen en is er geen back-up nodig. Bij een hybride opstelling werkt de warmtepomp samen met een gasketel of elektrisch verwarmingselement. Het is verstandig om dit duidelijk te stellen bij de aankoop, want een warmtepomp die een elektrisch element gebruikt, leidt tot hogere energiekosten.

Conclusie

Het overstapken van een gasinstallatie naar een warmtepomp is een belangrijke beslissing met veel voordelen op het gebied van energiebesparing, duurzaamheid en comfort. Voor woningen met een gasverbruik van 2000 m³ per jaar is een hybride warmtepomp een realistische en voordelige keuze, terwijl een volledige warmtepomp een langdurige investering is met extra voordelen op het gebied van duurzaamheid en energieprijsontwikkeling.

Het is belangrijk om rekening te houden met de investering, subsidies, elektriciteitsverbruik, isolatie, en eventuele zonnepanelen. De keuze tussen een hybride en volledige warmtepomp hangt af van de persoonlijke voorkeuren, het type woning, en de toekomstige energieplanning.

Bij het overwegen van een warmtepomp is het verstandig om een professionele installateur te raadplegen en eventuele subsidies te checken. Dit zorgt ervoor dat de keuze wordt gemaakt op basis van de specifieke situatie van de woning en de energiebehoefte van de huishouding.

Bronnen

gas
20m3