Grootte en Toepassing van Verraadvatten in Warmtepompinstallaties: Een Expertanalyse

Voorraadvatten – ook bekend als buffervatten in de context van warmtepompinstallaties – spelen een cruciale rol in de efficiëntie en levensduur van een warmtepompsysteem. Deze geïsoleerde vaten opslaan warme energie zodat de warmtepomp minder vaak hoeft aan- en uit te schakelen, waardoor het pendelen voorkomen wordt. Dit is essentieel voor het behoud van de prestaties van de warmtepomp, het verlengen van de levensduur van de installatie, en het optimaliseren van energieverbruik.

In dit artikel geven we een gedetailleerde uitleg over de functie, toepassing en keuze van een voorraadvat bij een warmtepompinstallatie. We laten zien hoe je de juiste grootte kunt bepalen, welke voordelen een voorraadvat biedt, en welke aandachtspunten je als eigenaar of constructeur moet kennen. Alle informatie is gebaseerd op de beschikbare gegevens uit betrouwbare bronnen in de bouw- en installatiebranche.

Wat is een voorraadvat?

Een voorraadvat is een geïsoleerd reservoir dat warme energie tijdelijk opslaat. Bij warmtepompsystemen fungeert het als een buffer tussen de warmteopwekker en de afgifte- of verwarmingsinstallatie. Het vat helpt de warmtepomp om op een stabiele manier te werken, zonder dat het apparaat constant moet starten en stoppen. Dit voorkomt het zogenaamde “pendelen”, wat leidt tot slijtage en verminderde levensduur van de installatie.

Het voorraadvat is een essentieel onderdeel van een warmtepompsysteem, vooral bij systemen die geen continu afgiftevermogen kunnen leveren. Door het opslaan van warmte, kan het systeem momenten van hoge warmtebehoefte (zoals bij het douchen of het verwarmen van een badkamer) opvangen zonder dat de warmtepomp continu draait.

Het verschil tussen voorraadvat en boiler

Het begrip “voorraadvat” wordt vaak verward met dat van “boiler”, maar beide vullen verschillende rollen in een warmtepompsysteem.

• Voorraadvat (buffervat): Bevat CV-water en wordt gebruikt om warmte op te slaan voor de verwarming. Het zorgt voor een soepele werking van de warmtepomp en voorkomt overmatige start-stop-cycli.
• Boiler (sanitaire voorraadvat): Bevat sanitair warm water en wordt gebruikt voor douchen, baden en keuken. Het wordt meestal apart van de warmtepomp aangeschakeld of in combinatie gebruikt.

Het voorraadvat is dus een technisch onderdeel van de verwarming, terwijl de boiler gericht is op sanitair gebruik. In sommige systemen zijn deze vaten gecombineerd, maar in de meeste gevallen zijn ze losse componenten.

Waarom een voorraadvat nodig is in een warmtepompsysteem

Een warmtepomp werkt op basis van een zekere warmtecapaciteit. Bij hoge warmtebehoefte moet de warmtepomp harder draaien om genoeg warmte te genereren. Wanneer de warmtebehoefte afneemt, kan de warmtepomp langzaam afkoelen, wat energieverspilling en slijtage veroorzaakt. Een voorraadvat helpt hier tegenin door extra warmte op te slaan wanneer het niet direct nodig is.

De voornaamste reden om een voorraadvat te installeren is het voorkomen van het pendelen van de compressor. Een compressor die vaak in- en uitgeschakeld wordt, verliest sneller aan efficiëntie en heeft een kortere levensduur. Door het gebruik van een voorraadvat wordt de warmtepomp in staat gesteld om op een stabilere manier te werken, wat uiteindelijk leidt tot een langere levensduur en lagere onderhoudskosten.

Daarnaast zorgt het voorraadvat voor een gelijkmatige warmteafgifte, wat comfortabeler is voor de gebruiker. Het zorgt ervoor dat de temperatuur in het huis of gebouw niet te snel wisselt en dat het verwarmingscomfort behouden blijft.

Hoe bepaal je de grootte van een voorraadvat?

De keuze van de juiste grootte van een voorraadvat is afhankelijk van meerdere factoren, zoals het vermogen van de warmtepomp, de grootte van het woning of gebouw, en de verwarmingsbehoeften. Volgens de beschikbare gegevens is een standaardaanbeveling om 1 tot 1,5 liter voorraadvat te kiezen per 1 kW vermogen van de warmtepomp.

Bijvoorbeeld: - Voor een warmtepomp van 8 kW wordt een voorraadvat van 80 tot 120 liter aanbevolen. - Voor een warmtepomp van 12 kW is een voorraadvat van 120 tot 180 liter geschikt.

Deze regel van duim is een algemene richtlijn en kan variëren afhankelijk van de specifieke omstandigheden van de installatie. In sommige gevallen is het aan te raden om een groter voorraadvat te installeren om ervoor te zorgen dat het systeem voldoende warmte kan opslaan en afgeven bij piekmomenten.

Voorbeeldproducten en beschikbare volumes

In de markt zijn verschillende voorraadvatten beschikbaar met volumes variërend van 100 liter tot 270 liter of zelfs meer. Hier zijn enkele voorbeelden van beschikbare producten:

De Itho Daalderop WPV 3G-serie is speciaal ontworpen voor warmtepompsystemen en is beschikbaar in horizontale uitvoeringen. Deze vatten zijn ideaal voor installatie achter een knieschot of onder een dakconstructie. De ST-serie van A.O. Smith biedt een bredere range aan volumes, waardoor het geschikt is voor zowel kleine woningen als grotere woningen of gebouwen.

Voordelen van een voorraadvat

Het installeren van een voorraadvat heeft verschillende voordelen:

• Voorkomt pendelen van de compressor: Door extra warmte op te slaan, hoeft de warmtepomp minder vaak aan- en uit te schakelen. Dit vermindert slijtage en verlengt de levensduur van het apparaat.
• Verhoogt de efficiëntie: Een voorraadvat zorgt ervoor dat de warmtepomp op een stabilere manier kan werken. Dit leidt tot een betere warmteopbrengst en lagere energiekosten.
• Beperkt energieverbruik: Het vermijden van overmatige start-stop-cycli leidt tot energiebesparing en een lagere CO2-uitstoot.
• Verbeterd comfort: Het gelijkmatigere werken van de warmtepomp zorgt voor een consistente verwarmingstemperatuur in het huis of gebouw.

In combinatie met invertertechnologie, zoals gebruikt in moderne warmtepompen zoals de Vitocal 300-G en 150/250-A van Viessmann, levert het gebruik van een voorraadvat extra voordelen. Deze technologie past automatisch het vermogen van de warmtepomp aan op basis van de warmtebehoefte, wat zorgt voor nog grotere energiezuinigheid en comfort.

Aandachtspunten bij de keuze van een voorraadvat

Bij het kiezen van een voorraadvat zijn er een aantal belangrijke aandachtspunten:

1. Grootte en volume

Zoals eerder besproken, is de grootte van het voorraadvat afhankelijk van het vermogen van de warmtepomp en de verwarmingsbehoeften. Een te klein vat kan leiden tot frequent pendelen, terwijl een te groot vat ruimte en geld kost zonder dat het extra voordelen biedt.

2. Isolatie en energieverlies

Het voorraadvat moet goed geïsoleerd zijn om warmteverlies te beperken. Een geïsoleerd vat zorgt ervoor dat de opgeslagen warmte langer beschikbaar blijft, wat efficiënter is en bijdraagt aan energiebesparing.

3. Corrosiebestendigheid

Het gebruik van kwaliteitsvolle materialen is belangrijk om corrosie te voorkomen. Sommige vaten zijn voorzien van een PermaGlas Ultra Coat slushcoat-emaille, zoals bij de ST-serie van A.O. Smith. Deze laag zorgt voor extra bescherming tegen corrosie en verlengt de levensduur van het vat.

4. Toegang en onderhoud

Een goed ontworpen voorraadvat moet toegankelijk zijn voor inspectie en onderhoud. Geïsoleerde inspectieopeningen en afneembare isolatiemantels zijn een voordeel, zoals vermeld in de ST-serie.

5. Compatibiliteit met het warmtepompsysteem

Niet alle voorraadvatten zijn geschikt voor elke warmtepomp. Het is belangrijk om te controleren of het gekozen vat compatibel is met het warmtepompsysteem. Sommige vatten zijn specifiek ontworpen voor combinatie met bepaalde modellen, zoals de Itho Daalderop WPV 3G-serie, die compatibel is met zowel water/water- als lucht/water-warmtepompen.

Installatie en onderhoud van een voorraadvat

Het installeren van een voorraadvat vereist aandacht voor de juiste plaatsing en montage. In de meeste gevallen wordt het vat horizontaal of verticaal gemonteerd, afhankelijk van de beschikbare ruimte. Horizontale modellen zijn geschikt voor installatie achter een knieschot of onder een dakconstructie, terwijl verticale modellen vaak in een garage of technische ruimte geplaatst worden.

Na de installatie is het belangrijk om het systeem regelmatig te controleren en onderhouden. Dit omvat het controleren van de isolatie, het inspecteren van de anode om corrosie te voorkomen, en het testen van het temperatuur- en drukventiel. Het is aan te raden om jaarlijks een professionele inspectie te laten uitvoeren om ervoor te zorgen dat het systeem optimaal werkt en eventuele problemen vroegtijdig worden opgespoord.

Conclusie

Een voorraadvat is een essentieel onderdeel van een warmtepompsysteem. Het helpt bij het voorkomen van het pendelen van de compressor, vermindert slijtage, en zorgt voor een efficiëntere werking van de warmtepomp. De keuze van de juiste grootte van het vat is afhankelijk van het vermogen van de warmtepomp en de verwarmingsbehoeften van het huis of gebouw.

Bij de aanschaf van een voorraadvat is het belangrijk om aandacht te besteden aan de grootte, isolatie, corrosiebestendigheid, en compatibiliteit met het warmtepompsysteem. Het is aan te raden om professioneel advies in te winnen bij een installateur of leverancier, zodat het gekozen systeem optimaal werkt en lang meegaat.

Door het juiste voorraadvat te kiezen en correct te installeren, zorgen eigenaren en constructeurs voor een duurzamere, comfortabelere en efficiëntere warmtepompinstallatie.

Bronnen

1. Itho Daalderop warmtepomp voorraadvat WPV horizontaal 3G
2. Buffervat 100 Liter ZK mini 100
3. A.O. Smith ST-serie voorraadvatten
4. Blog: Hoe bepaal je de grootte van je voorraadvat?
5. Viessmann: Warmtepomp en buffervat
6. Warmtepomp-weetjes: Buffervat uitleg
7. 123 Installatiematerialen: Buffervatten