Airconditioning met warmtepomp zonder buitentoestel: voordelen, nadelen en toepassing in de woningbouw

Inleiding

Airconditioning met warmtepomp is tegenwoordig een veelgebruikte oplossing voor zowel koel- als verwarmingsdoeleinden in woningen en kantoorgebouwen. Het gebruik van warmtepompen biedt een efficiënte en duurzame manier om ruimtes te verhitten of te koelen. In dit artikel bespreken we een specifiek type airco-systeem: airconditioning met warmtepomp zonder buitentoestel, ook wel bekend als monoblock airco. Dit systeem heeft zijn eigen set van voordelen en nadelen en is geschikt voor bepaalde situaties. We analyseren op basis van de beschikbare informatie de technische kenmerken, kosten, toepassingsgebieden en de praktische voor- en nadelen van dit systeem.

We richten ons hierbij uitsluitend op de informatie die expliciet verstrekt wordt in de opgegeven bronnen. De focus ligt op technische en functionele aspecten, aangevuld met voorbeelden van toepassing in de woningbouw.

Wat is airconditioning met warmtepomp zonder buitentoestel?

Definitie en technische omschrijving

Airconditioning met warmtepomp zonder buitetoestel, ook wel monoblock airco genoemd, is een compacte oplossing die bestaat uit één enkel toestel dat zowel in- als buitenruimte gebruikt. In tegenstelling tot een split airco, die uit een binnentoestel en een afzonderlijke buitentoestel bestaat, heeft een monoblock airco geen aparte buitenunit. Het toestel is meestal op een buitenmuur gemonteerd en bevat zowel de compressor als de koel- en verwarmingscomponenten in één geheel.

Deze airco’s zijn geschikt voor zowel koel- als verwarmingsdoeleinden en werken op basis van het warmtepompprincipe. Het binnentoestel blust of verhuilt de lucht, terwijl het koelmiddel het warmteverkeer regelt.

Kenmerken en installatie

Monoblock airco’s worden meestal op een buitenmuur gemonteerd, wat de installatie relatief eenvoudig maakt. Er zijn slechts twee roosters nodig voor de aan- en afvoer van lucht, waardoor het systeem compact is en minder ingrijpend in de bouwstructuur van een woning. Omdat het systeem geen aparte buitentoestel heeft, zijn er geen ruimte-eisen voor de installatie van een buitentoestel.

Een nadeel van monoblock airco’s is dat de compressor in de ruimte zelf zit, wat leidt tot geluidshinder. Dit maakt het systeem minder geschikt voor stille ruimtes zoals slaapkamers of kantoren. Bovendien is het systeem minder efficiënt voor grote ruimtes.

Toepassingsgebied

Monoblock airco’s zijn meestal geschikt voor kleinere ruimtes zoals apartementen of individuele kamers in een woning. Ze zijn ideaal voor situaties waar geen aparte buitenruimte beschikbaar is of waar een eenvoudige installatie gewenst is. Het is belangrijk om rekening te houden met het geluidsniveau en de efficiëntie bij het kiezen van dit type airco.

Voordelen en nadelen van monoblock airco’s

Voordelen

1. Geen ruimte nodig voor een buitenunit
   Aangezien de monoblock airco geen aparte buitentoestel heeft, is er geen behoefte aan ruimte voor de installatie van een buitentoestel. Dit is een voordelig aspect in stedelijke gebieden of woningen zonder eigen terrein.

2. Lagere installatiekosten
   Omdat de installatie van een monoblock airco eenvoudiger is dan bij een split airco, zijn de installatiekosten vaak lager. De montage kan sneller en met minder inspanning worden uitgevoerd.

3. Minder complexe onderhoudsbenodigdheden
   Het feit dat er maar één toestel is, betekent dat het systeem minder complex is en dus ook makkelijker onderhoudbaar is.

4. Goedkoper dan split airco’s
   Een monoblock airco is in aanschaf en installatie vaak goedkoper dan een split airco. De gemiddelde kosten liggen tussen €1.200 en €3.000 inclusief plaatsing.

5. Stillere dan mobiele airco’s
   In vergelijking met mobiele airco’s is de monoblock airco relatief stil, aangezien de compressor vast op een muur is gemonteerd en niet rondgedragen wordt.

Nadelen

1. Geluidshinder in de ruimte zelf
   Omdat de compressor in de ruimte zelf zit, is er meer geluidshinder dan bij een split airco. Dit maakt het systeem minder geschikt voor stille ruimtes zoals slaapkamers of kantoren.

2. Minder efficiënt voor grote ruimtes
   Monoblock airco’s zijn minder geschikt voor het verwarmen of afkoelen van grote ruimtes. Het vermogen van het systeem is beperkt, wat kan leiden tot langere werktijden en hogere energieverbruik.

3. Afvoerbuis vereist bij mobiele varianten
   Bij mobiele airco’s, die vaak monoblock zijn, moet de warme lucht via een afvoerbuis naar buiten worden afgevoerd. Dit betekent dat een raam of deur open moet blijven, wat de efficiëntie verlaagt en kan leiden tot energieverlies.

4. Beperkte mogelijkheid tot meerdere toestellen
   In tegenstelling tot split airco’s, waarbij meerdere binnentoestellen aan één buitenunit kunnen worden gekoppeld, is het bij monoblock airco’s niet mogelijk om meerdere toestellen aan één systeem te koppelen. Dit maakt het systeem minder flexibel voor woningen met meerdere ruimtes.

Vergelijking: monoblock airco versus split airco

De keuze tussen een monoblock airco en een split airco hangt af van verschillende factoren zoals ruimte, geluidsniveau, efficiëntie en budget. Hieronder volgt een vergelijking van beide systemen op basis van de beschikbare informatie:

Kosten en budgetoverzicht

De kosten van airconditioning met warmtepomp zonder buitentoestel variëren afhankelijk van het merk, de specificaties en de installatie. Hieronder volgt een overzicht van de gemiddelde kosten en budgetoverzicht:

Monoblock airco

• Prijs inclusief installatie: €1.200 – €3.000
• Aanschafkosten (alleen toestel): Afhankelijk van merk en vermogen.
• Installatiekosten: Vaak bevat in de totaalprijs.
• Onderhoudskosten: Beperkt vanwege eenvoudig systeem.

Split airco

• Prijs inclusief installatie voor 1 binnen- en 1 buitenunit: €1.500 – €3.500
• Extra kosten per bijkomende binnenunit: €800 – €1.000
• Aanschafkosten (alleen toestel): Afhankelijk van merk en vermogen.
• Installatiekosten: Hoog vanwege complexe montage.
• Onderhoudskosten: Meer benodigd vanwege complexer systeem.

Mobiele airco

• Prijs inclusief installatie: Vanaf €200
• Aanschafkosten: Laag, maar verbruikt meer energie.
• Installatiekosten: Minimaal.
• Onderhoudskosten: Laag.
• Efficiëntie: Laag vanwege afvoerbuis en open raam.

Praktische toepassing en installatie

Installatieprocedure

De installatie van een monoblock airco begint met het bepalen van de juiste locatie op een buitenmuur. Het toestel moet zodanig geplaatst worden dat het voldoende lucht kan in- en uitblazen. Er worden roosters geplaatst voor de aan- en afvoer van lucht, en het toestel wordt bevestigd aan de muur. De installateur voert vervolgens een grondige test uit om te controleren of het systeem lekkages heeft. Dit wordt gedaan met droge stikstof, waarna het aircocircuit vacuüm getrokken wordt en indien nodig met koelmiddel gevuld wordt.

Onderhoud

Omdat een monoblock airco een compacte oplossing is, is het onderhoud eenvoudiger dan bij een split airco. Het systeem vereist regelmatig reinigen van de filters en een controle op eventuele lekkages. Het is aan te raden om jaarlijks een professionele onderhoudscheck te laten uitvoeren.

Aanbevolen situaties

Monoblock airco’s zijn het meest geschikt voor:

• Kleinere woningen of appartementen.
• Situaties waar geen aparte buitenunit beschikbaar is.
• Snel installatie en gebruik.
• Gebruik in ruimtes waar geluidshinder geen probleem is.

Ze zijn minder geschikt voor:

• Grote woningen of ruimtes.
• Stille kamers zoals slaapkamers of kantoren.
• Extreem koude winters waar hoge verwarmingsbehoefte is.

Klimaat- en energieaspecten

COP en efficiëntie

De efficiëntie van een warmtepomp wordt vaak gemeten met de COP (Coefficient of Performance). Deze waarde geeft aan hoeveel warmte de warmtepomp produceert ten opzichte van het elektriciteitsverbruik. Bij monoblock airco’s is de COP meestal iets lager dan bij split airco’s, vooral in koude klimaten. In Nederland is het meestal mogelijk om warmtepompen effectief te gebruiken tot buitentemperaturen van ongeveer 0°C tot -5°C. Daaronder loopt de efficiëntie terug en kan aanvullende verwarming nodig zijn.

Isolatie en afdichting

Het verhogen van de isolatie en afdichting van een woning kan de efficiëntie van een monoblock airco verbeteren. Een beter geïsoleerde woning heeft minder warmtebehoefte, wat het systeem minder belast. Dit is vooral belangrijk in koude winters, waarbij de warmtepomp mogelijk niet voldoende kan bijdragen aan de verwarming.

Subsidies en terugverdienen

Er zijn subsidies beschikbaar voor het installeren van warmtepompen, waaronder monoblock airco’s. Deze subsidies kunnen de aanschafkosten verlagen en het terugverdienen van investeringen versnellen. Het is belangrijk om te kijken naar de beschikbare subsidies per regio en per type systeem.

Veelvoorkomende vragen en oplossingen

Waarom is een monoblock airco niet geschikt voor stille ruimtes?

De compressor van een monoblock airco zit in de ruimte zelf, wat leidt tot geluidshinder. Dit maakt het systeem minder geschikt voor stille ruimtes zoals slaapkamers of kantoren. In dergelijke situaties is een split airco de betere keuze.

Wat is de levensduur van een monoblock airco?

De levensduur van een monoblock airco ligt tussen de 8 en 12 jaar. Dit hangt af van het merk, de kwaliteit en het onderhoud. Regelmatig onderhoud kan de levensduur verlengen.

Hoe bepaal ik het juiste vermogen?

Het juiste vermogen van een monoblock airco wordt bepaald op basis van de grootte van de ruimte, de isolatie en de verwarmings- en koelbehoefte. Het is aan te raden om een professionele installateur raad te vragen bij het kiezen van het juiste vermogen.

Conclusie

Monoblock airco’s zijn een compacte en relatief goedkope oplossing voor airconditioning met warmtepomp zonder buitentoestel. Ze zijn geschikt voor kleinere ruimtes en situaties waar geen aparte buitenunit beschikbaar is. De installatie is eenvoudiger en de kosten zijn lager dan bij split airco’s. Echter, ze zijn minder geschikt voor stille ruimtes en grote woningen vanwege het geluidsniveau en beperkte efficiëntie.

Bij de keuze van een monoblock airco is het belangrijk om rekening te houden met de grootte van de ruimte, het geluidsniveau, de isolatie en de energiebehoefte. Het is verstandig om een professionele installateur raad te vragen bij het kiezen van het juiste systeem en het bepalen van het juiste vermogen.

Bronnen

1. Casius - Installatiewerk airco
2. EKAADuurzaam - Tot welke buitentemperatuur verwarmen met airco
3. Airconditioning-Expert - Prijs