Split-unit airconditioning met warmtepomp: efficiëntie, toepassing en keuzes voor elke woning

Published by Redactie on september 28, 2025 | Category warmtepomp

De vraag naar comfortabele temperatuurbeheersing in woningen neemt toe, zowel in de zomer als in de winter. Airconditioningssystemen met warmtepompfunctie bieden een duurzame en efficiënte oplossing. Deze systemen, vaak uitgevoerd als split-unit opstellingen, zijn flexibel toepasbaar in woningen met verschillende behoeften. In dit artikel bespreken we de werking, voordelen, nadelen en praktische toepassingen van split-unit airconditioning met warmtepomp, op basis van recente technische en praktische informatie.

Wat is een split-unit airconditioning met warmtepomp?

Een split-unit airconditioningssysteem bestaat uit twee onderdelen: een buitenunit en één of meerdere binnenunits. Deze opstelling is ideaal voor woningen waarbij zowel koeling als verwarming met één systeem wordt gewenst. Een warmtepomp is de kerncomponent van het systeem en maakt het mogelijk om in de winter warme lucht te genereren en in de zomer de ruimte te koelen. Het is dus een zogenaamde lucht-lucht warmtepomp die beide functies combineert in één systeem.

Werking van het systeem

Het principe van werking van een split-unit airconditioning met warmtepomp is vergelijkbaar met dat van een koelkast. Er wordt een koudemiddel door twee leidingen (aanvoer en retour) gepompt tussen de binnen- en buitenunit. In de binnenunit wordt warmte opgenomen uit de ruimte, en in de buitenunit wordt deze afgevoerd naar de buitenlucht. In de winter draait het proces om: de warmtepomp trekt warmte uit de buitenlucht en brengt deze naar binnen.

De ideale temperatuurverschillen tussen binnen en buiten lopen meestal tussen 4 en 6 graden Celsius, wat efficiënt en comfortabel is.

Soorten split-unit airconditioningssystemen

Er zijn twee hoofdtypen split-unit systemen: single-split en multi-split. De keuze hangt af van het aantal ruimtes dat moet worden gereguleerd en de ruimtevoorwaarden.

Single-split systeem

Een single-split systeem is geschikt voor één ruimte. Het bestaat uit één buitenunit en één binnenunit. Dit type is ideaal voor woningen of kantoren waar alleen één kamer regelbare temperatuur nodig heeft, bijvoorbeeld de woonkamer of een kantoor.

Multi-split systeem

Een multi-split systeem is bedoeld voor meerdere ruimtes. Hierbij is één buitenunit met 2 tot 5 of meer binnenunits verbonden. Dit maakt het mogelijk om verschillende vertrekken apart van temperatuur te voorzien. Bijvoorbeeld: woonkamer op 22°C, slaapkamer op 20°C en eetkamer op 24°C – allemaal met één buitenunit.

Deze opstelling is vooral geschikt voor woningen met meerdere kamers die elk hun eigen klimaatbeheer vereisen. Het is belangrijk om te weten dat een multi-split systeem niet tegelijkertijd verwarmen en koelen kan in verschillende ruimtes. De buitenunit kan maar één functie tegelijk uitvoeren. Daarom is het aan te raden om meerdere buitenunits te installeren of een systeem met aparte zones te overwegen.

Voordelen van split-unit airconditioning met warmtepomp

1. Flexibele toepassing

Een split-unit airconditioning met warmtepomp is flexibel toepasbaar in diverse woningtypen. Door meerdere binnenunits aan te sluiten op één buitenunit, kan het systeem worden afgestemd op de specifieke behoeften van de woning.

2. Energie-efficiëntie

Een split-unit systeem is energie-efficiënter dan een monoblock airco. De buitenunit voert het zware werk van warmte-afvoer uit, waardoor de binnenunits minder energie hoeven te verbruiken. Dit leidt tot lagere energiekosten en een kleinere CO2-voetafdruk.

3. Geruisarme werking

Split-unit airconditioners zijn fluisterstil in vergelijking met verrijdbare of monoblock systemen. De buitenunit is buiten geplaatst, zodat de geluidshinder binnen beperkt blijft.

4. Verlaagd btw-tarief voor oudere woningen

Bij de installatie van een split-unit systeem in een woning die ouder is dan tien jaar, is er een verlaagd btw-tarief van 6% in plaats van 21%. Dit geldt zowel voor materialen als voor arbeidskosten, mits de installatie wordt uitgevoerd door een erkende vakman.

Nadelen van split-unit airconditioning met warmtepomp

1. Kosten

Een multi-split systeem kan aanzienlijk duurder zijn dan een single-split of monoblock airco. De kosten hangen af van het aantal binnenunits en de capaciteit van de buitenunit. Voor een systeem met 2 binnenunits (duo-split) liggen de kosten rond de € 2.500 tot € 4.000, inclusief installatie en exclusief btw. Iedere extra binnenunit voegt € 800 tot € 1.000 toe aan de totale kosten.

2. Installatie- en ruimtevereisten

Een split-unit systeem vereist installatie-ruimte zowel binnen als buiten. De buitenunit moet op een geschikte plek worden geplaatst, zoals een balkon of een vrijstaande muur, terwijl de binnenunits in de ruimtes worden gemonteerd. In woningen met beperkte ruimte of minimalistische interieurs kan dit tot uitdagingen leiden.

Hoeveel binnenunits kan je op één buitenunit aansluiten?

De meeste multi-split systemen ondersteunen het aansluiten van maximaal 9 binnenunits, afhankelijk van het merk en model. Dit maakt het systeem geschikt voor woningen of kantoren met veel kamers die gelijktijdig kunnen worden gereguleerd.

Technische aandachtspunten bij keuze en installatie

1. Capaciteit van de buitenunit

Het is van essentieel belang om de capaciteit van de buitenunit correct te berekenen. De buitenunit moet in staat zijn om alle aangesloten binnenunits voldoende te voorzien van energie. Onvoldoende vermogen kan leiden tot verminderde prestaties of storingen.

2. Compatibiliteit van binnen- en buitenunits

Niet elke binnenunit is geschikt voor elke buitenunit. Het is belangrijk dat de binnenunits (zowel voor koelen als verwarmen) goed compatibel zijn met de gekozen buitenunit. Er wordt aanbevolen om het advies van een STEK-gecertificeerde installateur in te winnen om te voorkomen dat onverwachte problemen ontstaan.

Welke modellen zijn beschikbaar?

Binnenunits zijn verkrijgbaar in verschillende modellen, waaronder:

Lamellenunits: Geschikt voor ruimtes waar visuele integratie belangrijk is.
Cascodeunits: Ideaal voor kantoren en open ruimtes.
Ventilators met afneembare behang: Passen goed in woningen met een modern interieur.

De keuze hangt af van de esthetische voorkeuren en de technische vereisten van de woning.

Praktische voorbeelden en toepassingsvelden

1. Woning met meerdere kamers

Een typische woning met een woonkamer, eetkamer, keuken, 2 slaapkamers en een badkamer kan goed worden voorzien van een multi-split systeem. Elke ruimte kan een aparte binnenunit krijgen, waardoor de temperatuur per kamer geregeld kan worden. In de winter kan bijvoorbeeld de woonkamer en de slaapkamers op 20°C worden ingesteld, terwijl de keuken en badkamer iets warmer blijven.

2. Reeds bestaande woning

Voor woningen die ouder zijn dan 10 jaar, is het verlaagd btw-tarief een aanzienlijke besparing. Een erkende installateur kan het systeem op maat installeren en eventuele energiebeleidslijnen aanbevelen.

3. Woning met geluidsgevoelige omgeving

In wijkgevoelige gebieden of woonomgevingen waar geluidshinder beperkt moet blijven, is een split-unit systeem een uitstekende keuze. De buitenunit zorgt voor het zware werk, terwijl de binnenunits geruisloos werken.

Installatie door STEK-gecertificeerde installateurs

De installatie van een split-unit airconditioning met warmtepomp is een technische klus die beter uitgevoerd wordt door een STEK-gecertificeerde installateur. Dit garandeert niet alleen de veiligheid bij het werken met F-gassen, maar ook dat het systeem correct wordt aangesloten en functioneert zoals bedoeld.

Een ervaren installateur helpt bij het kiezen van het juiste systeem, het berekenen van de benodigde capaciteit en het bepalen van de geschikte plekken voor de binnen- en buitenunits.

Verlaagd btw-tarief en budgetoverwegingen

Bij de aankoop en installatie van een airconditioningssysteem met warmtepomp is het verlaagd btw-tarief een belangrijke factor. Voor woningen die ouder zijn dan 10 jaar is dit tarief van 6% in plaats van 21% toepasbaar. Dit geldt zowel voor materialen als arbeidskosten. Het is aan te raden om bij de installateur te vragen of hij erkend is om het tarief in te schakelen.

Samenvatting

Een split-unit airconditioningssysteem met warmtepomp biedt een flexibele, duurzame en efficiënte oplossing voor zowel koelen als verwarmen. Het is geschikt voor woningen van verschillende typen en afmetingen en kan worden afgestemd op de behoeften van de gebruiker. Door de combinatie van meerdere binnenunits en één of meerdere buitenunits, is het mogelijk om per ruimte een ideale temperatuur te bereiken.

Tijdens de keuze en installatie zijn er een aantal technische en praktische overwegingen die aandacht verdienen, zoals de capaciteit van de buitenunit, de compatibiliteit van binnen- en buitenunits en de eventuele toepassing van het verlaagd btw-tarief. Het is verstandig om het advies van een ervaren installateur in te winnen om ervoor te zorgen dat het systeem optimaal werkt en aan de wensen van de gebruiker voldoet.