Warmtepompvermogen voor een gemiddeld huis: Hoeveel is nodig en wat bepaalt het verbruik?

Published by Redactie on september 28, 2025 | Category warmtepomp

De overstap naar duurzame verwarming is voor veel huiseigenaren een belangrijke stap in het verduurzamen van hun woning. Een warmtepomp is hierin een veelbeloftekeuze, omdat het energie-efficiënt werkt en CO2-uitstoot vermindert. Voor een correcte keuze is het belangrijk om inzicht te krijgen in het benodigde vermogen van een warmtepomp, het stroomverbruik en de invloed van factoren zoals isolatie, type woning en COP-waarde. In dit artikel wordt een gedetailleerde uitleg gegeven over de capaciteit van een warmtepomp voor een gemiddeld huis, op basis van beschikbare data.

Wat is het gemiddelde stroomverbruik van een warmtepomp?

Het stroomverbruik van een warmtepomp varieert afhankelijk van het type, de grootte van het huis en de mate van isolatie. Een typische lucht/water warmtepomp verbruikt gemiddeld tussen de 2000 en 3000 kWh per jaar. Voor een goed geïsoleerde woning ligt het verbruik zelfs lager, rond de 2500-3000 kWh per jaar.

Hybride warmtepompen, die elektrische warmte opwekken en combineren met een traditionele cv-ketel, verbruiken gemiddeld 1900 kWh stroom per jaar en ongeveer 700 m³ gas. Dit maakt het een flexibele oplossing voor woningen die niet volledig zijn geïsoleerd of waar het volledige gasverlies niet op een elektrische warmtepomp kan worden verwerkt.

Lucht/water warmtepompen verbruiken ongeveer 2 tot 4 kWh per dag, wat over het jaar gemiddeld neerkomt op 730 tot 1460 kWh per jaar. Deze pompen halen warmte uit de buitenlucht en gebruiken die om water te verwarmen voor verwarming en sanitair. Ze zijn efficiënter dan een elektrische cv-ketel, waardoor ze aantrekkelijk zijn voor wie wil verduurzamen.

Bodem/water warmtepompen, ook wel aardwarmtepompen genoemd, verbruiken ongeveer 3000 kWh per jaar, afhankelijk van het vermogen en de warmtevraag. Ze halen warmte uit grondwater of een bodembron en zijn qua efficiëntie vergelijkbaar met moderne lucht/water warmtepompen, vooral bij lage temperaturen.

Wat bepaalt het stroomverbruik van een warmtepomp?

Het verbruik van een warmtepomp wordt bepaald door een aantal belangrijke factoren:

Type woning en grootte
Een groter huis heeft meestal een hoger warmteverbruik, wat betekent dat een grotere warmtepomp nodig is. Voor een gemiddelde woning van 80 tot 120 m² is een warmtepomp met een vermogen van 4 tot 6 kW vaak voldoende. Dit is vooral relevant bij hybride systemen, waarbij de warmtepomp niet het volledige verwarmingsvermogen hoeft te leveren.
Vermogen van de warmtepomp
Het vermogen van een warmtepomp wordt uitgedrukt in kilowatt (kW). Voor een gemiddeld huishouden zijn warmtepompen met een vermogen van 3 tot 16 kW beschikbaar, afhankelijk van de grootte van de woning en het verwarmingsvermogen dat nodig is. Een hybride warmtepomp kan bijvoorbeeld 4 tot 6 kW leveren, waarbij een cv-ketel opdraait bij koud weer of bij hoge warmtevraag.
Coefficient of Performance (COP)
De COP geeft aan hoe efficiënt een warmtepomp werkt. Bijvoorbeeld een COP van 4 betekent dat voor elke kWh stroom die wordt verbruikt, er 4 kWh aan warmte wordt geproduceerd. De COP-waarde van moderne lucht/water warmtepompen ligt rond de 3 tot 4, afhankelijk van de omgevingstemperatuur. In de winter, wanneer het koud is, kan deze waarde dalen, wat het stroomverbruik verhoogt.

Het COP-vermogen van lucht/water warmtepompen is tegenwoordig vergelijkbaar met dat van aardwarmtepompen, dankzij technische verbeteringen zoals inverter compressoren en elektronische expansieveentelen. Dit betekent dat lucht/water warmtepompen in koude winters voldoende verwarmingscapaciteit kunnen leveren.
Isolatie van de woning
Een goed geïsoleerde woning vermindert de warmteverliezen, waardoor een warmtepomp minder hard hoeft te werken. Dit zorgt voor een lager stroomverbruik en een hogere energie-efficiëntie. Voor moderne huizen, die beter zijn geïsoleerd dan vroeger, is het gasverbruik gemiddeld gedaald van 1600 m³ naar 800 m³ per jaar. Hierdoor is het rendement van een warmtepomp in moderne woningen iets minder, omdat er minder te besparen is.
Gebruik en thermostaatinstellingen
Hoe hoger de instelling op de thermostaat, hoe meer stroom nodig is om het gewenste comfortniveau te behouden. Daarom is het verstandig om de temperatuur redelijk in te stellen, bijvoorbeeld rond de 19°C in de woonkamer en 16-18°C in slaapkamers. Dit helpt het stroomverbruik te verlagen en het rendement van de warmtepomp te verbeteren.
Zonnepanelen
De combinatie van een warmtepomp met zonnepanelen kan het stroomverbruik verder verlagen. Zonnepanelen leveren groene energie die de warmtepomp kan gebruiken, zodat er minder stroom uit het grid nodig is. Dit maakt het systeem duurzamer en voordeliger op de lange termijn.

Hoe bereken je het benodigde vermogen van een warmtepomp?

Om het benodigde vermogen van een warmtepomp te berekenen, kun je als volgt te werk gaan:

Bepaal je thermische energiebehoeften
Vermenigvuldig je gasverbruik in m³ met 8,82 om de thermische energie in kWh te krijgen. Bijvoorbeeld: een verbruik van 1000 m³ gas is gelijk aan 8820 kWh.
Vind de COP-waarde van de warmtepomp
De COP geeft aan hoeveel warmte-energie wordt geproduceerd per kWh verbruik. Bij een COP van 4 betekent dit dat voor elke kWh stroom, er 4 kWh warmte wordt opgewekt.
Bereken het benodigde stroomverbruik
Deel het thermische energieverbruik (in kWh) door de COP-waarde om het benodigde stroomverbruik te berekenen. Bijvoorbeeld: 8820 kWh / 4 = 2205 kWh per jaar.
Overweeg een buffer en seizoensinvloeden
Het is verstandig om een buffer van ongeveer 20% op te nemen, omdat het COP-gehalte in de winter lager kan zijn. Dit betekent dat een warmtepomp met een vermogen van 2500-3000 kWh per jaar vaak voldoende is voor een gemiddeld huishouden.

Invloed van het type warmtepomp

Er zijn verschillende soorten warmtepompen beschikbaar, elk met hun eigen kenmerken en verbruik:

Lucht/water warmtepomp
Deze warmtepomp haalt warmte uit de lucht en gebruikt die om water te verwarmen. Het stroomverbruik ligt tussen de 2000 en 3000 kWh per jaar. Het is een aantrekkelijke keuze voor huiseigenaren die snel kunnen overstappen op duurzame verwarming.
Aardwarmtepomp (bodem/water warmtepomp)
Aardwarmtepompen halen warmte uit de grond of het grondwater. Ze verbruiken gemiddeld 3000 kWh per jaar, afhankelijk van het type en de capaciteit. Ze zijn efficiënter dan lucht/water warmtepompen, maar vereisen een grondinstallatie, wat de installatiekosten verhoogt.
Hybride warmtepomp
Een hybride warmtepomp combineert een elektrische warmtepomp met een traditionele cv-ketel. Het stroomverbruik ligt tussen de 1900 en 2500 kWh per jaar, afhankelijk van de hoeveelheid gas dat nog steeds wordt gebruikt. Dit maakt het een flexibele oplossing voor huizen die niet volledig zijn geïsoleerd.
Volledig elektrische warmtepomp
Deze warmtepomp werkt volledig op elektriciteit en heeft geen cv-ketel nodig. Het stroomverbruik ligt tussen de 2500 en 3000 kWh per jaar. Het is ideaal voor huizen die volledig willen overstappen op duurzame verwarming.

De rol van COP en SEER in het rendement

Het rendement van een warmtepomp wordt uitgedrukt in COP (Coefficient of Performance) en SEER (Seasonal Energy Efficiency Ratio). COP geeft aan hoeveel warmte-energie wordt geproduceerd per kWh stroom, terwijl SEER het rendement over het hele jaar weergeeft. Een warmtepomp met een COP van 4 betekent dat voor elke kWh stroom, er 4 kWh aan warmte wordt geproduceerd.

Moderne warmtepompen hebben een COP-waarde van 3 tot 4. In de winter, wanneer het koud is, kan deze waarde dalen, wat het stroomverbruik verhoogt. In de zomer, wanneer het warm is, is de COP hoger, waardoor de warmtepomp efficiënter werkt.

Het SEER geeft een beter beeld van het jaarlijks rendement. Een SEER-waarde van 7 of hoger wordt beschouwd als hoog efficiënt. Het kiezen van een warmtepomp met een hoge SEER-waarde helpt het stroomverbruik te verlagen en de energiekosten op de lange termijn te verlagen.

Invloed van isolatie op het energieverbruik

De kwaliteit van de isolatie heeft een grote invloed op het energieverbruik van een warmtepomp. In een goed geïsoleerde woning is het warmteverlies lager, waardoor de warmtepomp minder hard hoeft te werken. Dit zorgt voor een lager stroomverbruik en een hogere energie-efficiëntie.

In moderne huizen, die beter zijn geïsoleerd dan vroeger, is het gasverbruik gemiddeld gedaald van 1600 m³ naar 800 m³ per jaar. Hierdoor is het rendement van een warmtepomp iets minder, omdat er minder te besparen is. In deze woningen is het verstandig om een warmtepomp met een hogere COP-waarde te kiezen, om het stroomverbruik te verlagen.

CO2-reductie en duurzaamheid

Een warmtepomp helpt CO2-uitstoot te verminderen, omdat het minder fossiele brandstoffen gebruikt en meer energie haalt uit hernieuwbare bronnen zoals lucht of grond. In vergelijking met een elektrische cv-ketel verbruikt een warmtepomp aanzienlijk minder stroom, omdat het ongeveer 75% van de warmte uit hernieuwbare bronnen haalt.

De combinatie van een warmtepomp met zonnepanelen maakt het systeem volledig duurzaam. Zonnepanelen leveren groene energie die de warmtepomp kan gebruiken, zodat er geen stroom meer uit het grid nodig is. Dit maakt het een aantrekkelijke keuze voor huiseigenaren die willen verduurzamen.

Conclusie

De keuze van een warmtepomp voor een gemiddeld huis houdt verschillende factoren in, waaronder het type woning, het stroomverbruik, het vermogen van de warmtepomp, de COP-waarde en de kwaliteit van de isolatie. Voor een gemiddeld huishouden is een warmtepomp met een vermogen van 4 tot 6 kW vaak voldoende, afhankelijk van het type systeem en de warmtevraag.

Lucht/water warmtepompen verbruiken gemiddeld 2000 tot 3000 kWh per jaar, terwijl aardwarmtepompen iets meer verbruiken. Hybride warmtepompen combineren elektrische verwarming met een cv-ketel en verbruiken gemiddeld 1900 kWh stroom per jaar en ongeveer 700 m³ gas.

Het stroomverbruik van een warmtepomp wordt bepaald door factoren zoals isolatie, thermostaatinstellingen en COP-waarde. Een goed geïsoleerde woning vermindert het verbruik, terwijl een lage thermostaatinstelling het rendement verbetert. De combinatie van een warmtepomp met zonnepanelen maakt het systeem volledig duurzaam en efficiënt.

Een warmtepomp is een slimme en duurzame keuze voor wie wil verduurzamen en CO2-uitstoot wil verminderen. Het kiezen van het juiste type en vermogen is essentieel voor het optimaliseren van energie-efficiëntie en kostenbesparing op de lange termijn.