De best geteste warmtepompen voor gasvervanging: Hybride of All-Electric?

In de huidige energietransitie is het overstappen van gas naar een duurzamere verwarmingsoplossing steeds belangrijker geworden. Voor veel huiseigenaren betekent dit het overwegen van het installeren van een warmtepomp. Deze technologie maakt het mogelijk om een woning efficiënt en milieuvriendelijk te verwarmen, en tegelijkertijd op energiekosten te besparen. Tegenwoordig zijn er twee voornaamste varianten: hybride warmtepompen en volledig elektrische (All-Electric) warmtepompen. In dit artikel geven we een gedetailleerde uitleg van beide systemen, hun voordelen, nadelen, toepassingsmogelijkheden en het belang van isolatie en systeemconfiguratie voor het bereiken van optimale resultaten.


Wat is een warmtepomp?

Een warmtepomp is een duurzame verwarmingsoplossing die energie uit de omgeving – zoals lucht, grond of water – gebruikt om een woning te verwarmen. In plaats van gas verbruiken warmtepompen elektriciteit om deze energie op te wekken en te verdelen, bijvoorbeeld via radiatoren of vloerverwarming. In de zomer kan het systeem ook gebruikt worden om de woning te koelen.

De kernprincipe is eenvoudig: een warmtepomp haalt warmte uit de omgeving en verwerkt deze tot een temperatuur die comfortabel is voor verwarming. Doordat ze niet verbranden brandstof maar energie omzetten, is de CO₂-uitstoot aanzienlijk lager dan bij een traditionele cv-ketel. Daarnaast is een warmtepomp erg efficiënt: voor elke kWh elektriciteit die wordt gebruikt, wordt vaak drie tot vier keer zoveel warmte geproduceerd. Dit rendement maakt het systeem aantrekkelijk voor huiseigenaren die op lange termijn willen besparen.


Soorten warmtepompen

Er zijn verschillende types warmtepompen, waarbij de keuze vaak afhankelijk is van de bouwvorm van de woning, de beschikbare ruimte, de isolatie en het budget. De meest voorkomende varianten zijn:

Lucht-water warmtepomp

De lucht-water warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht, zelfs bij lage temperaturen, en gebruikt deze om water op te warmen dat naar de radiatoren of vloerverwarming wordt gestuurd. Dit type is populair vanwege de relatief eenvoudige installatie en het feit dat de woning er niet ingrijpend voor hoeft te worden verbouwd.

Een lucht-water warmtepomp werkt het best in goed geïsoleerde huizen, omdat de warmte dan beter in de woning blijft. Als de woning vloerverwarming of lage-temperatuur radiatoren heeft, wordt de efficiëntie verder verhoogd. Voor woningen die slecht geïsoleerd zijn, is het belangrijk om eerst isolatiemaatregelen te nemen om het rendement van de warmtepomp te verbeteren.

Grond-water warmtepomp

De grond-water warmtepomp haalt warmte uit de bodem via een systeem van buizen dat ondergronds wordt geplaatst. De temperatuur van de bodem blijft het hele jaar vrij constant, wat betekent dat deze warmtepomp in alle seizoenen betrouwbaar werkt. Het rendement is daarom meestal hoger dan bij een lucht-water warmtepomp. De installatie van een grond-water warmtepomp is echter complexer en duurder, en vereist dus voldoende ruimte voor de buissystemen.


Hybride warmtepompen: De brug naar gasloos wonen

Een hybride warmtepomp is een combinatie van een warmtepomp en een bestaande cv-ketel. Het systeem maakt gebruik van de warmtepomp bij milde buitentemperaturen, terwijl de cv-ketel op koude dagen of bij hoge warmtebehoefte bijspringt. Dit zorgt ervoor dat het gasverbruik aanzienlijk wordt verminderd, terwijl het comfort van een vertrouwde verwarmingsmethode behouden blijft.

Voordelen van een hybride warmtepomp

  • Lagere investering: De kosten voor een hybride warmtepomp zijn gemiddeld tussen de €5.000 en €15.000, wat lager is dan bij een volledig elektrische oplossing.
  • Subsidies: In veel gevallen is het mogelijk om subsidies te krijgen voor de installatie van een hybride warmtepomp, wat de aanschaf aantrekkelijker maakt.
  • Flexibiliteit: Een hybride systeem is ideaal voor woningen die niet direct volledig van het gas af kunnen. Het biedt een geleidelijke overgang naar gasloos wonen.
  • Eenvoudige installatie: De hybride warmtepomp past goed bij bestaande woningen en vereist meestal geen ingrijpende veranderingen.

Nadelen van een hybride warmtepomp

  • Gedeeltelijke afhankelijkheid van gas: Ondanks de vermindering van het gasverbruik, blijft de cv-ketel een rol spelen, wat betekent dat het systeem niet volledig duurzaam is.
  • Complexer systeem: Het combineren van twee verwarmingsbronnen kan leiden tot complexere bediening en onderhoud.

Voorbeeld: Hybride versus All-Electric

In een woning van 160 m² uit 1984 met een gasverbruik van 2100 m³ per jaar, inclusief tapwater, kan een hybride installatie tot 92% van de jaarbehoefte voorzien. Bij een All-Electric systeem is de bijdrage van de warmtepomp aanzienlijk groter, zodat het gasverbruik verder wordt teruggebracht. Voor mensen die plannen om in de toekomst volledig van het gas af te stappen, is een hybride systeem vaak de beste start.


Volledig elektrische warmtepompen (All-Electric)

Een All-Electric warmtepomp vervangt de traditionele cv-ketel volledig. Het systeem maakt geen gebruik van gas en is ontworpen om een woning volledig te verwarmen en kraanwater te leveren, doorgaans in combinatie met een boiler. De warmtepomp haalt energie uit de omgeving en zet deze om in warmte, waardoor het gasverbruik volledig verdwijnt.

Voordelen van een volledig elektrische warmtepomp

  • 100% gasvrij: Er is geen gasaansluiting meer nodig, wat leidt tot lagere jaarlijkse vastrecht- en meterhuurkosten.
  • Maximale CO₂-reductie: Een All-Electric warmtepomp stoot weinig CO₂ uit, wat gunstig is voor het milieu.
  • Hoog rendement: De warmtepomp levert voor elke kWh elektriciteit meerdere keren zoveel warmte, waardoor de energiekosten aanzienlijk dalen.
  • Toekomstbestendig: Omdat het systeem volledig elektrisch is, is het goed voorbereid op de toekomstige ontwikkelingen in de energie- en bouwsector.

Nadelen van een volledig elektrische warmtepomp

  • Hogere investering: De aanschafkosten zijn meestal hoger dan bij een hybride systeem.
  • Isolatie vereist: Om de efficiëntie van de warmtepomp te waarborgen, is voldoende isolatie van de woning essentieel.
  • Elektriciteitsafhankelijkheid: In de toekomst kan het elektriciteitsverbruik stijgen, vooral bij grootschalige overstap naar duurzame verwarming.

Voorbeeld: All-Electric systeem in nieuwbouw

Sinds 2018 zijn in nieuwbouwwoningen warmtepompen met een boiler verplicht. Hierbij is ervaren dat, bij correcte keuze van de boiler, het warmwatercomfort vergelijkbaar is met dat van een traditionele cv-ketel. Dit maakt het systeem aantrekkelijk voor huiseigenaren die op zoek zijn naar een duurzame en comfortabele oplossing.


Kiezen voor de juiste warmtepomp: Wat moet je overwegen?

De keuze voor een warmtepomp hangt af van meerdere factoren, waaronder de isolatie van de woning, de beschikbare ruimte, het budget en de verwachtingen qua comfort en energiebesparing.

1. Isolatie van de woning

De efficiëntie van een warmtepomp is sterk afhankelijk van de isolatie van de woning. Hoe beter de isolatie, hoe minder warmte verloren gaat en hoe hoger het rendement van de warmtepomp. Voor woningen die slecht geïsoleerd zijn, kan het verstandig zijn om eerst isolatiemaatregelen te nemen, zoals het aanbrengen van spouwmuurisolatie of het isoleren van de bovenverdieping.

2. Beschikbare ruimte

De installatie van een warmtepomp vereist voldoende ruimte, zowel binnen als buiten het huis. Bijvoorbeeld, een grond-water warmtepomp vereist een systeem van buizen ondergronds, wat niet altijd mogelijk is in een bestaande woning. Een lucht-water warmtepomp vereist een buitenunit, die op een geschikte plek moet worden geplaatst.

3. Budget

De aanschafkosten van een warmtepomp liggen tussen de €5.000 en €15.000, afhankelijk van het type en de omvang van de installatie. Voor een hybride warmtepomp is dit vaak lager dan voor een volledig elektrische oplossing. Daarnaast zijn er subsidies beschikbaar die de aanschaf aantrekkelijker maken.

4. Comfort en systeemconfiguratie

Het comfort is ook een belangrijke overweging. Een warmtepomp werkt efficiënter bij lagere distributietemperaturen, zoals bij vloerverwarming of lage-temperatuur radiatoren. Daarnaast is het belangrijk om de warmtepomp goed te plaatsen en te koppelen aan het bestaande verwarmingsnetwerk. Bijvoorbeeld, de koppeling met een cv-ketel via een open-verdeler is de beste manier om een hybride systeem hydraulisch aan te sluiten.


Praktische tips voor de installatie

Bij de installatie van een warmtepomp zijn er een aantal praktische aandachtspunten die belangrijk zijn om de efficiëntie en het comfort te maximaliseren.

1. Plaatsing van de buitenunit

  • Zorg dat de buitenunit goed bereikbaar is voor onderhoud en reparaties.
  • Plaats de unit zo dicht mogelijk bij de cv-ketel om warmteverlies in de leidingen te voorkomen.
  • Vermeed plaatsing op schuine daken of hoge gevels, tenzij het absoluut nodig is.

2. Koppeling met de cv-ketel

  • Gebruik een open-verdeler voor de koppeling met de cv-ketel. Dit is de beste manier om de hydraulische samenwerking tussen warmtepomp en ketel te waarborgen.
  • Zorg dat de koppeling goed geïsoleerd is om warmteverliezen te minimaliseren.

3. Beveiliging tegen wind

  • Plaats de warmtepomp zodanig dat het niet in directe luchtstroom terechtkomt. Wind kan de werking van de warmtepomp nadelig beïnvloeden en zelfs storingen veroorzaken, zoals recirculatie of ontdooi-problemen.

Conclusie

De overstap naar een warmtepomp is een slimme investering voor huiseigenaren die op zoek zijn naar een duurzame en efficiënte verwarmingsoplossing. Zowel hybride als All-Electric warmtepompen bieden aanzienlijke voordelen in termen van energiebesparing, comfort en milieuvriendelijkheid. De keuze tussen beide hangt af van factoren zoals de isolatie van de woning, het budget en de verwachtingen qua comfort en gasverbruik.

Hybride warmtepompen zijn een goede optie voor woningen die niet direct van het gas af kunnen, terwijl All-Electric systemen ideaal zijn voor nieuwbouw of woningen die volledig geïsoleerd zijn. Ongeacht de keuze, is het belangrijk om de installatie goed te plannen en uit te voeren, met aandacht voor de plaatsing, koppeling en beveiliging van het systeem.

In de toekomst zal gasloos wonen steeds belangrijker worden, en een warmtepomp is een essentieel onderdeel van deze overgang. Door het installeren van een warmtepomp draag je niet alleen bij aan een beter milieu, maar bespaar je ook op energiekosten en zorg je voor een toekomstbestendige woning.


Bronnen

  1. Topvakmannen.nl – Warmtepomp installeren
  2. Nibenl.eu – All-electric warmtepompen
  3. Warmtepomp-tips.nl – Hybride warmtepompen

Related Posts