Geluidsoverlast door warmtepompen en CV-ketels: oorzaken, oplossingen en geluidseisen

Published by Redactie on september 29, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

De opkomst van warmtepompen en de toename van duurzame verwarmingssystemen brengt nieuwe uitdagingen met zich mee, onder andere wat betreft geluidsoverlast. Zowel warmtepompen als CV-ketels kunnen geluid produceren dat voor de bewoners van een woning of voor buren vervelend of zelfs hinderlijk kan zijn. Geluidsoverlast is niet alleen een comfortprobleem, maar kan ook leiden tot conflict met buren of extra kosten bij installatie. In dit artikel geven we een overzicht van de geluiden die warmtepompen en CV-ketels kunnen produceren, de oorzaken van deze geluiden, en hoe je dit kunt verhelpen. Daarnaast bespreken we de geluidseisen die op dit moment van toepassing zijn, met aandacht voor de discussie rondom de geluidsnormen in Nederland.

Geluidsoverlast door warmtepompen: oorzaken en oplossingen

Waar komt het geluid vandaan?

Een warmtepomp die warmte uit de buitenlucht haalt, bevat een zogenaamde buitenunit. Deze unit bevat een ventilator die draait om warmte te onttrekken aan de buitenlucht. Het draaien van deze ventilator veroorzaakt een zoemend of brommend geluid. De buitenunit is daarmee de belangrijkste bron van geluidsoverlast, hoewel ook de binnenunit een zekere mate van geluid kan produceren.

Wanneer maakt een warmtepomp het meeste geluid?

Een warmtepomp produceert het meeste geluid wanneer hij op vol vermogen draait. Dit gebeurt meestal in de volgende situaties:

Bij lage buitentemperaturen: Bijvoorbeeld bij een hybride warmtepomp die op volle toeren draait bij temperaturen onder de 7°C. Bij all-electric warmtepompen kan het volle vermogen al worden ingezet bij lagere temperaturen.
Bij hogere verwarmingseisen: Als de thermostaat een paar graden hoger wordt ingesteld om de woning warmer te maken, zal de warmtepomp extra hard werken om de gewenste temperatuur te bereiken.

Hoe hard is het geluid van een warmtepomp?

De meeste nieuwe warmtepompen genereren ongeveer 55 decibel geluid bij vol vermogen. Dit is gelijk aan het geluid van een koffiemachine voor koffiebonen. In de praktijk is het echter belangrijk om te beseffen dat het geluid dat je hoort kan variëren afhankelijk van de locatie van de buitenunit, de afstand tot de woning of buren, en de omgeving (zoals geluidsreflecties in een hoek of op een muur).

Geluidseisen voor warmtepompen

In Nederland zijn er specifieke geluidseisen voor warmtepompen, met name voor de erfgrenzen. Deze eisen gelden sinds 1 april 2021 en zijn als volgt:

Tussen 19:00 uur en 7:00 uur: Maximaal 40 decibel geluid mag worden gegenereerd op de erfgrens.
Tussen 7:00 uur en 19:00 uur: Maximaal 45 decibel geluid.
Voor appartementen: In plaats van de erfgrens, wordt het geluid gemeten in openbare ramen van burenwoningen.
Toepassing: Deze eisen gelden alleen voor warmtepompen die vanaf 1 april 2021 zijn of worden geïnstalleerd.

Een aantal warmtepompfabrikanten en installateurs stellen echter dat deze normen te streng zijn en dat ze de energietransitie kunnen vertragen door de kosten te verhogen. Ze pleiten voor een norm van maximaal 50 decibel, wat overeenkomt met geluidsnormen in andere Europese landen zoals Duitsland. Minister Ollongren heeft het besluit over de definitieve geluidseisen uitgesteld tot na de zomer, om eventuele vragen van de Tweede Kamer te kunnen beantwoorden en de discussie verder te kunnen voeren.

Hoe voorkom je geluidsoverlast bij een warmtepomp?

Wanneer de warmtepomp toch te veel geluid genereert, zijn er enkele oplossingen beschikbaar:

Geluidsdempende omkasting: Een installateur kan een geluidsdempende of geluidsisolerende omkasting rond de buitenunit plaatsen. Dit is echter een extra investering en kan ongeveer € 2000 kosten.
Locatie van de buitenunit: De locatie van de buitenunit kan worden aangepast zodat het geluid minder direct de woning of de buren bereikt. Denk hierbij aan de afstand tot de woning of het gebruik van obstakels zoals muurtjes of heggen.
Technologische keuzes: Kies voor warmtepompen met lage geluidsemissies, zoals modellen die door de fabrikant zijn aangegeven als "stil".

Geluid van de binnenunit

De binnenunit van een warmtepomp is minder luide dan de buitenunit. Het geluid dat hierbij wordt gegenereerd, is vergelijkbaar met het geluid van een CV-ketel. Het is daarom belangrijk om ook hier rekening mee te houden, vooral als de binnenunit in een ruimte staat die vaak wordt gebruikt, zoals een woonkamer of slaapkamer.

Geluidsoverlast door CV-ketels: oorzaken en oplossingen

Hoewel CV-ketels in principe minder geluid produceren dan warmtepompen, kunnen ze toch last veroorzaken met bepaalde geluiden. Hieronder geven we een overzicht van de meest voorkomende geluiden, de oorzaken en mogelijke oplossingen.

Fluitend of piepend geluid

Een fluitend of piepend geluid kan ontstaan als de waterdruk in het verwarmingssysteem te hoog of te laag is. Dit kan leiden tot een verstopte warmtewisselaar of een onevenwichtige gas/luchtverhouding. De oplossing is om de waterdruk te controleren en aan te passen. Als het probleem aanhoudt, kan de warmtewisselaar vervangen moeten worden.

Ploffend of knallend geluid

Een ploffend of knallend geluid kan worden veroorzaakt door luchtbellen in het systeem. Deze luchtbellen kunnen zich voordoen bij een lekkage in de leidingen of als de radiatoren niet goed ontlucht zijn. Het ontluchten van het verwarmingssysteem kan dit probleem verhelpen. Als het probleem zich blijft voordoen, is het verstandig om een CV-monteur te raadplegen.

Tikkend geluid

Een tikkend geluid is vaak het gevolg van uitzettende en krimpende leidingen wanneer de CV-ketel opwarmt en afkoelt. Dit is een normaal verschijnsel en meestal geen reden tot bezorgdheid. Als het tikken echter erg luid is of gepaard gaat met een verminderde verwarming, is het verstandig om een CV-monteur in te schakelen.

Schurend geluid

Een schurend geluid kan wijzen op slijtage van de lagers in de pomp of ventilator van de CV-ketel. In dit geval is het verstandig om de CV-ketel regelmatig te laten onderhouden en schoon te maken. De lagers kunnen vervangen worden om het schurend geluid te voorkomen.

Brommend of stoombootgeluid

Een brommend of stoombootgeluid kan voorkomen als er een probleem is met de pakking of de gas/luchtverhouding. Hierbij ontstaat een verkeerde drukverdeling die een brommend of stoombootgeluid veroorzaakt. In de meeste gevallen is dit probleem snel op te lossen door een monteur in te schakelen.

Bonkend geluid

Een bonkend geluid kan het gevolg zijn van een luchtbel in het systeem die klapt. Dit kan voorkomen als de ketel niet goed zijn warmte kwijt kan. Als alle radiatoren zijn dichtgezet of als de pomp defect is, kan dit leiden tot een bonkend geluid. Ook in dit geval is het verstandig om een CV-monteur te raadplegen.

Geluidsoverlast en buurrecht

Wanneer geluidsoverlast optreedt, is het belangrijk om te weten dat er juridische eisen zijn die gelden. Deze eisen zijn gericht op het voorkomen van ernstige hinder voor buren. Het is daarom verstandig om bij de installatie van een warmtepomp of CV-ketel rekening te houden met de locatie, de geluidsemissies en eventuele geluidsbarrières.

Regels voor geluidsoverlast

In Nederland zijn er specifieke regels voor geluidsoverlast in woningen. Deze regels zijn vastgelegd in het Wetboek van de Woningbouw en het Bouwbesluit. De regels zijn als volgt:

Geluidsoverlast mag niet aanhoudend zijn.
De geluidssterkte mag niet zo hoog zijn dat het een onredelijke belasting veroorzaakt voor buren.
De regels gelden zowel voor warmtepompen als voor CV-ketels.

Als buren geluidsoverlast ervaren, kunnen ze via de gemeente klacht indienen. In dat geval kan een inspectie worden ingezet en eventueel maatregelen genomen. Het is daarom verstandig om bij de installatie rekening te houden met de geluidsregels en eventueel advies in te winnen bij een expert.

Technische en praktische overwegingen

Bij het kiezen van een warmtepomp of CV-ketel is het belangrijk om ook rekening te houden met de geluidskenmerken van het apparaat. Dit geldt zowel voor de aanschaf als voor de installatie. Hieronder geven we enkele technische en praktische overwegingen die in overweging kunnen worden genomen.

Geluidskenmerken van warmtepompen

Decibelniveau: Het decibelniveau van een warmtepomp is afhankelijk van de technologie, het vermogen en de bouw van het apparaat. De meeste warmtepompen zijn tegenwoordig ontworpen met lage geluidskenmerken, maar het is verstandig om dit bij aankoop te controleren.
Energielabel: Het energielabel van een warmtepomp geeft informatie over het geluidsvermogen. Hiermee kun je een indicatie krijgen van het geluidsvermogen van de buiten- en binnenunit.
Locatie van de buitenunit: De locatie van de buitenunit speelt een belangrijke rol in de geluidsoverlast. Een buitenunit die ver van de woning of in een geïsoleerde hoek staat, veroorzaakt minder geluidsoverlast voor buren.

Geluidskenmerken van CV-ketels

Decibelniveau: CV-ketels zijn in principe minder luide dan warmtepompen, maar kunnen toch last veroorzaken door bepaalde geluiden. Het decibelniveau is afhankelijk van de technologie en de bouw van het apparaat.
Onderhoud en schoonmaak: Regelmatig onderhoud en schoonmaak van een CV-ketel is belangrijk om geluidsoverlast te voorkomen. Slijtage of vervuiling van onderdelen kan leiden tot extra geluiden.
Locatie van de CV-ketel: De locatie van de CV-ketel in de woning is belangrijk om geluidsoverlast te voorkomen. Een CV-ketel die in een goed geïsoleerde ruimte staat, veroorzaakt minder geluidsoverlast.

Conclusie

Geluidsoverlast is een belangrijk aspect bij het kiezen en installeren van warmtepompen en CV-ketels. Beide systemen kunnen geluid genereren dat voor de bewoners of buren vervelend of hinderlijk kan zijn. Het is daarom verstandig om bij de aanschaf en installatie rekening te houden met de geluidskenmerken van het apparaat, de locatie en eventuele geluidsbarrières.

Bij warmtepompen is de buitenunit de belangrijkste bron van geluidsoverlast. Het geluid dat hierbij wordt gegenereerd, is afhankelijk van het vermogen en de omstandigheden. Er zijn specifieke geluidseisen voor warmtepompen die sinds 1 april 2021 gelden. De discussie rondom deze eisen is nog steeds in volle gang, met een uitstel van het besluit tot na de zomer.

Bij CV-ketels kunnen verschillende geluiden voorkomen, zoals fluitend, ploffend, tikkend, schurend, brommend en bonkend geluid. Deze geluiden kunnen verschillende oorzaken hebben, van luchtbellen tot slijtage van onderdelen. Regelmatig onderhoud en schoonmaak zijn belangrijk om geluidsoverlast te voorkomen.

In beide gevallen is het belangrijk om rekening te houden met de geluidsregels en eventuele maatregelen te nemen om geluidsoverlast te voorkomen. Dit kan zowel een technische oplossing zijn, zoals een geluidsdempende omkasting, als een praktische oplossing, zoals de locatie van het apparaat.