De rol en impact van de brancheorganisatie voor warmtepompen in Nederland

Published by Redactie on september 29, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

De rol van brancheorganisaties in de bouw- en energie-technologie is van groot belang om de duurzame ontwikkeling van het vervoer van energie, de toepassing van innovatieve technologieën en het behouden van kwaliteit binnen de markt. In het geval van warmtepompen in Nederland speelt de brancheorganisatie een centrale rol in het bepalen van normen, het faciliteren van kennisdeling en het faciliteren van regelgeving. Uit de meeste betrouwbare bronnen blijkt dat deze organisatie een sleutelrol speelt in het voortdurend groeiende gebruik van warmtepompen in woningen en de woningbouwsector. Deze artikelen zullen de functie, activiteiten, en invloed van de brancheorganisatie voor warmtepompen in Nederland analyseren en context geven aan de huidige ontwikkelingen op het gebied van warmtepomptechnologie, regelgeving, en duurzame woningbouw.

De Vereniging Warmtepompen, vroeger bekend als DHPA (Dutch Heat Pump Association), is een van de centrale actoren binnen deze brancheorganisatie. Door middel van stakeholdersessies, input levering aan overheidsprojecten, en het publiceren van onderzoek, probeert de organisatie het gebruik van warmtepompen te vergroten. De investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) wordt opnieuw opengesteld in 2026, waarbij warmtepompen centraal staan als duurzame alternatieven voor traditionele cv-ketels.

In dit artikel zullen we een diepgaand overzicht geven van de rol van deze brancheorganisatie, met aandacht voor haar invloed op beleid, technologie, en het marktbehoud van kwaliteit en professionaliteit. De focus ligt op het gebruik van warmtepompen in woningen, de technische aspecten van installatie en opleiding, en de toekomstige verwachtingen voor de branche.

De brancheorganisatie en haar rol in de markt

Centrale rol in normen en kwaliteit

De brancheorganisatie voor warmtepompen in Nederland speelt een sleutelrol in het vaststellen van normen en eisen voor installaties en professionals. Deze normen zijn essentieel om te garanderen dat warmtepompen veilig, efficiënt en duurzaam zijn. In deze context is vakbekwaamheid een vereiste voor het adviseren, ontwerpen, plaatsen, monteren, onderhouden en inspecteren van warmtepompen.

Volgens de norm is vakbekwaamheid voor warmtepompinstallaties essentieel voor het veilig en goed functioneren van de installatie. Hieruit volgt dat het niet genoeg is om technische kennis te hebben, maar dat ook praktijkgerichte vaardigheden en een certificering vereist zijn. Opleidingen en trainingen zijn daarom essentieel voor installateurs en monteurs die in het vak werken.

De NVKL (Nederlands Vakmanschap voor Koudetechnische Installaties) biedt bijvoorbeeld trainingen voor warmtepompen. Deze trainingen zijn ontworpen om installateurs op de hoogte te houden van de nieuwste regelgeving en technologie. NVKL werkt samen met GO°, een opleidingscentrum dat specifiek gericht is op koeltechniek en warmtepompen. GO° is niet alleen een opleidingsplek, maar ook een examenlocatie voor installateurs.

Verkrijging van erkenning

De brancheorganisatie faciliteert ook de verkrijging van erkenning voor installateurs. Zodra een installateur aan de eisen van vakbekwaamheid voldoet, wordt hij opgenomen in het Vakpaspoort van het Centraal Register Techniek (CRT). Vervolgens kan een installateur, mits hij aan alle eisen voldoet en over de juiste gereedschappen beschikt, een erkenning voor erkend installatiebedrijf warmtepomp aanvragen.

Deze erkenningsregeling is van belang voor de kwaliteit en professionaliteit van de markt. Het stelt opdrachtgevers in staat om op basis van een Bewijs van Vakmanschap te beoordelen of een installateur voldoet aan de vereisten. Geregistreerd Vakmanschap is dus een belangrijk kwaliteitslabel dat het vakmanschap van installateurs objectief onderbouwt.

Invloed op beleid en subsidies

De brancheorganisatie heeft ook een directe invloed op beleid en subsidies. Zo heeft de Vereniging Warmtepompen input gegeven bij de aanpassing van de ISDE-regeling voor 2026. Deze regeling stelt huiseigenaren in staat subsidies aan te vragen voor duurzame maatregelen, waaronder het installeren van een warmtepomp. De wijzigingen in deze regeling zijn een gevolg van stakeholdersessies en onderzoeken waarin de organisatie betrokken was.

Daarnaast is er een voorgenomen verplichting dat vanaf 2026 cv-ketels worden vervangen door hybride varianten. Deze verplichting is een belangrijk beleidsinstrument om de verduurzaming van woningen te versnellen. De brancheorganisatie speelt een sleutelrol in het voorbereiden en uitvoeren van deze verplichting, zowel op technisch als administratief niveau.

Innovatie en technologie

Ook op het gebied van innovatie en technologie heeft de brancheorganisatie een grote impact. De Vereniging Warmtepompen werkt aan het bevorderen van technologische ontwikkelingen zoals bodem-warmtepompen en hybride warmtepompen. Deze technologieën zijn belangrijk voor de toekomstige elektrificatie van het energiebeleid in de gebouwde omgeving.

Hybride warmtepompen zijn bijvoorbeeld flexibel in gebruik, omdat ze onder bepaalde omstandigheden kunnen overgaan op aardgas bij dreigende netcongestie. Dit maakt ze geschikt voor een energiezuinig en flexibel energiebeleid. De organisatie werkt samen met netbeheerders en andere partijen aan het ontwikkelen van flexibiliteitssystemen die het gebruik van deze technologieën ondersteunen.

Invloed op marktgroei

De marktgroei van warmtepompen in Nederland is in de afgelopen jaren significante gestegen. In de eerste helft van 2023 werden ruim 85.000 warmtepompen verkocht, wat een stijging van 80 procent is in vergelijking met de zelfde periode in 2022. Deze stijging is te danken aan beleid, subsidies, en veranderingen in consumentenkeuzes. De brancheorganisatie speelt hierbij een belangrijke rol in het informeren van consumenten en installateurs over de voordelen van warmtepompen.

De woningbouwsector is een belangrijke aankoper van warmtepompen, wat ook duidelijk blijkt uit de cijfers. Door samenwerking met woningbouwmaatschappijen en andere partijen, probeert de brancheorganisatie de marktgroei te stimuleren en te ondersteunen. Dit is ook van belang voor de duurzame energietransitie in Nederland.

De rol van de brancheorganisatie in regelgeving en opleiding

Verplichtingen voor monteurs en installateurs

Monteurs die aan warmtepompen werken moeten voldoen aan wettelijke eisen. Het in bedrijfstellen van een complete warmtepompinstallatie of het uitvoeren van reparaties met synthetische koudemiddelen vereist een persoonscertificaat F-gassen. Dit certificaat is verplicht en wordt uitgereikt na het volgen van een opleiding. De NVKL biedt deze opleidingen aan en faciliteert ook het proces van certificering.

De brancheorganisatie speelt hierbij een centrale rol in het faciliteren van kennis en expertise. Installateurs kunnen via opleidingen en trainingen op de hoogte worden gehouden van de nieuwste regelgeving en technologie. GO° is een van de centra voor deze opleidingen en biedt zowel theoretische als praktische trainingen.

Nieuwe regels en subsidies

De regelgeving rondom warmtepompen verandert continu. Zo zijn er nieuwe regels opgesteld voor de ISDE-regeling in 2026. Deze wijzigingen zijn het resultaat van stakeholdersessies en onderzoeken waarin de brancheorganisatie betrokken was. De organisatie werkt samen met de overheid om ervoor te zorgen dat de regelgeving zowel technisch als administratief goed is uitgevoerd.

Daarnaast zijn er subsidies beschikbaar voor huiseigenaren die warmtepompen installeren. Deze subsidies zijn onderdeel van het beleid om de verduurzaming van woningen te versnellen. De brancheorganisatie speelt een sleutelrol in het informeren van consumenten over deze subsidies en het faciliteren van het aanvraagproces.

Toekomstige ontwikkelingen en uitdagingen

Verplichting van warmtepompinstallatie

Een van de grootste uitdagingen voor de brancheorganisatie is de voorgenomen verplichting dat cv-ketels worden vervangen door hybride warmtepompen. Deze verplichting is voor 2026 gepland en betekent een grote verandering in het energiegebruik van huishoudens. De brancheorganisatie moet ervoor zorgen dat er voldoende installateurs beschikbaar zijn en dat de technologie en regelgeving goed uitgewerkt zijn.

De voormalige minister van Volkshuisvesting, Hugo de Jonge, wilde deze verplichting invoeren, maar het nieuwe kabinet heeft besloten dat huiseigenaren niet verplicht worden om een warmtepomp aan te schaffen. Dit betekent dat de brancheorganisatie opnieuw moet kijken naar strategieën om de marktgroei te stimuleren.

Groei van de markt en uitdagingen

De groei van de markt voor warmtepompen brengt ook uitdagingen met zich mee. Zo is de vraag naar installateurs groter dan het aanbod. Dit leidt tot wachttijden en een tekort aan kwaliteit. De brancheorganisatie moet hierop reageren door meer opleidingen te faciliteren en de kwaliteit van installateurs te waarborgen.

Daarnaast is er sprake van netcongestie als gevolg van de toegenomen elektriciteitsvraag. De brancheorganisatie werkt samen met netbeheerders aan oplossingen voor deze uitdaging. Hybride warmtepompen zijn hierin van groot belang, omdat ze flexibel zijn in gebruik. De organisatie is betrokken bij de ontwikkeling van flexibiliteitssystemen die dit mogelijk maken.

Conclusie

De brancheorganisatie voor warmtepompen in Nederland speelt een centrale rol in het stimuleren, faciliteren, en ondersteunen van de duurzame energietransitie in de woningbouwsector. Door het stellen van normen, het faciliteren van opleidingen en trainingen, en het werken aan beleid en subsidies, zorgt de organisatie voor een markt die kwaliteit, kennis, en duurzaamheid behoudt.

De Vereniging Warmtepompen, voormalig DHPA, is een sleutelorganisatie die deze rol vervult. Door middel van stakeholdersessies, onderzoeken, en samenwerking met overheden en netbeheerders, probeert de organisatie het gebruik van warmtepompen te vergroten. De huidige cijfers tonen aan dat de markt voor warmtepompen sterk groeit, wat ook de rol van de brancheorganisatie onderstreept.

Toekomstige uitdagingen zoals de voorgenomen verplichting van warmtepompinstallatie en de uitdagingen rondom netcongestie zullen de brancheorganisatie verder uitdagen. Het is van groot belang dat de organisatie hierop reageert door innovatie, samenwerking, en opleiding te faciliteren.

De rol van de brancheorganisatie is dus essentieel voor de toekomst van de warmtepompsector in Nederland. Zowel voor consumenten, installateurs, als voor beleidsmakers is deze organisatie een belangrijke partner in de verduurzaming van de woningbouwsector.

Bronnen

brancheorganisatie