Combi-warmtepomp op buitenlucht: Uitleg over werking, voordelen, nadelen en kosten

Inleiding

De overstap van een traditionele gascv-ketel naar een warmtepomp is een steeds populaire keuze voor huiseigenaren die hun energieverbruik willen verlagen en duurzamer willen wonen. Een combi-warmtepomp op buitenlucht is een van de veelgebruikte systemen in dit verband. Dit type systeem combineert ruimteverwarming en het opwekken van warm tapwater uit één enkel systeem dat de warmte uit de buitenlucht gebruikt.

In dit artikel bespreken we de werking van een combi-warmtepomp die gebruikmaakt van buitenlucht als bron, de voordelen en nadelen van dit type systeem, en de kosten die erbij horen. De informatie is gebaseerd op gegevens uit betrouwbare bronnen, zoals Technische Unie, Nefit-Bosch, Warmtepompenadvies.nl en Milieucentraal.nl.

Wat is een combi-warmtepomp op buitenlucht?

Een combi-warmtepomp op buitenlucht is een systematisch oplossing die zowel ruimteverwarming als het opwekken van warm tapwater in één systeem combineert. Het systeem maakt gebruik van de warmte uit de buitenlucht om warm water te genereren voor het verwarmen van de woning en het opwarmen van sanitair water. Dit type warmtepomp maakt gebruik van een zogenaamde lucht-water warmtepomp, waarbij de warmte uit de lucht wordt opgepikt en overgedragen aan het water in het systeem.

De werking van de warmtepomp is gebaseerd op het principe van warmtewisseling. Het systeem bestaat meestal uit twee componenten: een buitenunit die de warmte uit de lucht opzoekt, en een binnenunit die deze warmte omzet in verwarmingswarmte of sanitair water. In sommige gevallen is het systeem uitgevoerd als een monoblock, waarbij beide componenten in één enkel apparaat zijn verwerkt. In andere gevallen is het een split-systeem, waarbij buitenunit en binnenunit los van elkaar geplaatst worden.

Een combi-warmtepomp op buitenlucht is een geschikte oplossing voor huizen die geen gas aanvoer hebben of die een volledige overstap willen maken naar duurzame verwarming. Het biedt voordelen in termen van energiebesparing en CO₂-reductie. Echter, zoals bij elke technologie het geval is, zijn er ook nadelen en beperkingen.

Werking van een combi-warmtepomp op buitenlucht

Een combi-warmtepomp op buitenlucht werkt volgens het principe van warmtewisseling. De buitenunit bevat een ventilator die lucht opzuigt en door een warmtewisselaar leidt. In de warmtewisselaar wordt de warmte uit de lucht overgedragen op een koudemiddel, dat vervolgens in het koudemiddelcircuit circuleert. Het koudemiddel wordt verdampt bij lage druk en temperatuur, waarna het via een compressor wordt samengeperst. Hierbij ontstaat warme druk en temperatuur, waarmee het koudemiddel de warmte overdraagt aan het water in het systeem.

In de binnenunit wordt de warmte die opgepikt is uit de buitenlucht overgedragen op het water in de verwarmingsinstallatie. Deze warmte kan worden gebruikt voor het opwarmen van het CV-water, zodat radiatoren of vloerverwarming kunnen worden gebruikt voor ruimteverwarming. Daarnaast bevat het systeem meestal een geïntegreerde boiler, zodat ook warm tapwater kan worden opgewarmd.

Het systeem is uitgerust met een regeling die ervoor zorgt dat de warmteproductie aangepast wordt aan de behoefte van de woning. In de winter wordt meer warmte geproduceerd, terwijl in de zomer het systeem ook kan worden gebruikt voor koelen. Dit maakt het systeem niet alleen geschikt voor ruimteverwarming, maar ook voor het koelen van de woning in de warmere maanden.

Een belangrijk aspect van de werking is dat het systeem elektriciteit nodig heeft om de compressor en ventilatoren aan te drijven. Dit betekent dat het stroomverbruik zal toenemen, maar dat de efficiëntie van het systeem het rendement van het gehele systeem positief beïnvloedt. De warmtepomp levert immers per kWh elektriciteit 3 tot 5 kWh warmte, afhankelijk van de omstandigheden.

Voordelen van een combi-warmtepomp op buitenlucht

De keuze voor een combi-warmtepomp op buitenlucht biedt verschillende voordelen, zowel qua functionaliteit als qua duurzaamheid en kostenefficiëntie.

1. Duurzame verwarming en warm water

Een van de grootste voordelen van een combi-warmtepomp is dat het geen fossiele brandstof gebruikt. In plaats daarvan maakt het gebruik van de warmte uit de buitenlucht, wat een natuurlijke en onuitputtelijke bron is. Dit zorgt voor een lage CO₂-uitstoot en draagt bij aan een duurzamere woning.

2. Geen gasverbruik of minder gasverbruik

Wanneer de combi-warmtepomp volledig op elektriciteit werkt, is er geen gasverbruik meer nodig voor ruimteverwarming of warm water. In geval van een hybride systeem, waarbij de warmtepomp in combinatie met een traditionele cv-ketel werkt, kan het gasverbruik met tot 60% worden verlaagd. Dit leidt tot lagere energiekosten en minder afhankelijkheid van gas.

3. Flexibiliteit in ruimteverwarming en warm tapwater

Een combi-warmtepomp biedt de voordelen van zowel ruimteverwarming als warm tapwater in één systeem. Dit zorgt voor een eenvoudige installatie en minder onderhoud, aangezien er geen aparte boiler of cv-ketel nodig is. Het systeem is geschikt voor woningen met gewone radiatoren of vloerverwarming.

4. Energie-efficiëntie

De warmtepomp is erg energie-efficiënt. Per kWh elektriciteit produceert het 3 tot 5 kWh warmte, afhankelijk van de omstandigheden. Dit maakt het systeem aantrekkelijk voor huiseigenaren die hun energieverbruik willen verlagen.

5. Geen geluidshinder in de woning

Bij een split-systeem, waarbij de buitenunit los van de binnenunit staat, blijft alle geluid in de buitenunit. Dit zorgt ervoor dat er minder geluidshinder is in de woning. Dit is een belangrijk voordeel vergeleken met een monoblock-systeem, waarbij de luchtventilatie binnen de woning gebeurt.

6. Compacter dan een monoblock

De split-versie van een combi-warmtepomp biedt de mogelijkheid om de binnenunit en buitenunit los van elkaar te plaatsen. Dit zorgt voor een compacter opstelling, aangezien de binnenunit kleiner is dan een monoblock. De buitenunit kan op een muur of op de grond geplaatst worden.

Nadelen van een combi-warmtepomp op buitenlucht

Hoewel een combi-warmtepomp op buitenlucht veel voordelen biedt, zijn er ook enkele nadelen waarmee rekening moet worden gehouden.

1. Lijger rendement dan solo-systemen

Een combi-warmtepomp moet zowel ruimteverwarming als warm tapwater leveren. Hierdoor is het rendement iets lager dan bij een solo-warmtepomp met een aparte boiler. Een solo-warmtepomp kan zich volledig op de verwarming van het CV-water richten, waardoor het rendement iets hoger is.

2. Beperkte prestaties bij lage temperaturen

De werking van een warmtepomp is afhankelijk van de buitentemperatuur. Bij lage temperaturen is er minder warmte beschikbaar in de lucht, wat de efficiëntie van het systeem kan beïnvloeden. In extreem koude winters kan het systeem extra elektriciteit nodig hebben om de gewenste warmte te genereren.

3. Extra ruimte nodig voor installatie

Een split-systeem vereist twee units: een buitenunit en een binnenunit. Hoewel de binnenunit compacter is dan een monoblock, moet er toch voldoende ruimte zijn voor beide units. De buitenunit moet goed geplaatst worden om voldoende luchtstroom te garanderen, wat soms lastig kan zijn in dicht bebouwde wijklagen of appartementen.

4. Visuele impact

Hoewel een buitenunit compacter is dan een monoblock, kan het toch ontsierend zijn, vooral als het op een plek geplaatst wordt die zichtbaar is vanaf de straat. Dit kan invloed hebben op de esthetiek van het huis.

5. Hoge aanschafkosten

De aanschafprijs van een combi-warmtepomp is aanzienlijk hoger dan die van een traditionele cv-ketel. Voor een lucht-water combiwarmtepomp starten de prijzen bij ongeveer 9.000 euro (excl. btw en inclusief plaatsing). Dit maakt het systeem minder toegankelijk voor huiseigenaren met een beperkt budget.

Combi-warmtepomp of solo-warmtepomp?

Bij de keuze tussen een combi-warmtepomp en een solo-warmtepomp met een aparte boiler zijn er meerdere factoren die moeten worden meegenomen.

1. Eenvoud versus functionaliteit

Een combi-warmtepomp biedt de voordelen van zowel ruimteverwarming als warm tapwater in één systeem. Dit zorgt voor minder onderdelen en minder onderhoud. Echter, het systeem is complexer in opbouw en vereist een hogere installatiekwaliteit.

Een solo-warmtepomp met een aparte boiler is eenvoudiger in opbouw. De warmtepomp dient enkel voor ruimteverwarming, terwijl de boiler exclusief voor warm tapwater is. Dit zorgt voor een hoger rendement en minder complexiteit.

2. Rendement

Een solo-warmtepomp scoort iets beter op het vlak van rendement, aangezien het zich volledig kan richten op de opwarming van het CV-water. De combi-warmtepomp moet beide functies tegelijk afhandelen, wat de efficiëntie iets kan verminderen.

3. Kosten

De aanschafkosten van een combi-warmtepomp zijn hoger dan die van een solo-warmtepomp met een aparte boiler. Echter, door de combinatie van twee functies in één systeem, kan er op langere termijn energie bespaard worden. Dit maakt het systeem aantrekkelijk voor huiseigenaren die een langere investering willen doen in duurzame verwarming.

Kostenaanblik en vergelijking

De kosten van een combi-warmtepomp op buitenlucht variëren afhankelijk van het type, het vermogen en het merk. Voor een lucht-water combi-warmtepomp starten de prijzen bij ongeveer 9.000 euro (excl. btw en inclusief plaatsing). Dit is een aanzienlijke investering, maar het systeem biedt op lange termijn energiebesparing en duurzaamheid.

Hier is een overzicht van de kosten van verschillende systemen:

De aanschafkosten van een combi-warmtepomp zijn hoger dan die van een HR-gasketel, maar het systeem biedt een aanzienlijke besparing op energiekosten. Het rendement van een warmtepomp is namelijk hoger dan dat van een traditionele ketel.

De jaarlijkse stroomkosten hangen af van de efficiëntie van het systeem, de omstandigheden in de woning en de stroomprijs. Een warmtepomp gebruikt per kWh elektriciteit 3 tot 5 kWh warmte, wat betekent dat het stroomverbruik lager is dan dat van een gasketel.

De CO₂-uitstootreductie is een belangrijk voordeel van een warmtepomp. Een HR-gasketel produceert veel meer CO₂ dan een warmtepomp, vooral als het systeem volledig op elektriciteit werkt. Bij een hybride systeem kan de CO₂-uitstoot met tot 60% worden verlaagd.

De onderhoudskosten zijn relatief laag. Een warmtepomp vereist jaarlijks een onderhoudsbezoek, terwijl een HR-gasketel ook regelmatig onderhoud nodig heeft. De kosten voor onderhoud liggen rond de €100 tot €200 per jaar.

Milieuwinst en duurzaamheid

Een combi-warmtepomp biedt een aanzienlijke milieuwinst vergeleken met een HR-gasketel. Het systeem produceert minder CO₂ en maakt gebruik van duurzame energiebronnen zoals de buitenlucht. Echter, er zijn ook milieukosten die moeten worden meegenomen.

1. CO₂-reductie

Een combi-warmtepomp vermindert de CO₂-uitstoot met 30 tot 65% vergeleken met een HR-gasketel. Dit komt door de efficiëntie van het systeem, die het verbruik van fossiele brandstoffen vermindert. In combinatie met groene stroom kan de CO₂-uitstoot van het systeem volledig nul worden.

2. Grondstoffen en productie

Net als een HR-gasketel, heeft een combi-warmtepomp ook een milieuimpact. Het apparaat bevat grondstoffen zoals metaal, plastic en elektronica. De productie en het vervoer van het systeem vereisen energie en produceren CO₂. Echter, de milieuimpact van de productie is kleiner dan die van het verbranden van gas over de levensduur van het systeem.

3. Koudemiddelen

Het koudemiddel in een warmtepomp speelt een rol bij de milieuimpact. Niet alle koudemiddelen zijn even milieuvriendelijk. Een combinatie met een natuurlijk koudemiddel zoals R290 (propaan) vermindert de impact aanzienlijk.

Conclusie

Een combi-warmtepomp op buitenlucht is een duurzame en efficiënte oplossing voor huiseigenaren die hun woning willen verwarmen en warm tapwater willen genereren. Het systeem maakt gebruik van de warmte uit de buitenlucht en biedt een alternatief voor traditionele gasgestookte verwarmingssystemen.

De voordelen van een combi-warmtepomp op buitenlucht zijn onder andere: duurzame verwarming en warm tapwater, energie-efficiëntie, en minder geluidshinder. Echter, er zijn ook nadelen zoals een iets lager rendement vergeleken met solo-systemen en een hogere aanschafprijs.

Bij de keuze tussen een combi-warmtepomp en een solo-warmtepomp moeten factoren als rendement, kosten en functionaliteit meegenomen worden. Voor huiseigenaren die een langdurige investering willen doen in duurzame verwarming is een combi-warmtepomp een aantrekkelijke optie.

Het is aan te raden om advies in te winnen bij een erkende installateur om te bepalen welk systeem het beste past bij de situatie van de woning. Door meerdere offertes te vergelijken kan een weloverwogen keuze gemaakt worden.

Bronnen

1. Warmtepomp met buitenunit – Warmtepompenadvies.nl
2. Warmtepompen – Technische Unie
3. Combi warmtepomp – Warmtepompenadvies.nl
4. Warmtepomp duurzaam elektrisch verwarmen – Milieucentraal.nl
5. NIBE Lucht-water combi warmtepomp – Van Walraven
6. Warmtepompen – Nefit-Bosch