Compensatie voor warmtepomp: subsidies, voorwaarden en financiële opties voor woningeigenaren

De overgang naar duurzame energie is in volle gang, en voor woningeigenaren in Nederland betekent dit vaak het overstappen naar een warmtepomp. Een warmtepomp is niet alleen een efficiënte oplossing voor ruimteverwarming en tapwaterverwarming, maar ook een belangrijk instrument om CO₂-uitstoot te verminderen. In dit artikel geef ik een overzicht van de huidige compensatiemogelijkheden voor woningeigenaren die overwegen of al een warmtepomp hebben geïnstalleerd. Het artikel is opgesteld op basis van de meest recente informatie die beschikbaar is via RVO, de Rijksdienst voor Wegverkeer, en andere betrouwbare bronnen. De focus ligt op subsidies, voorwaarden, energielabels en financiële opties zoals energiebespaarleningen.

Wat is een warmtepomp en hoe werkt deze?

Een warmtepomp is een duurzame oplossing die warmte uit de omgeving haalt en deze gebruikt om een woning te verwarmen. Afhankelijk van het type haalt een warmtepomp warmte uit de lucht, bodem of grondwater. Deze warmte wordt vervolgens via een compressor omgezet naar een hogere temperatuur, waarmee het huis wordt verwarmd. Een warmtepomp werkt op elektriciteit en kan zowel als volledig elektrische warmtepomp als hybride warmtepomp functioneren. Een hybride warmtepomp combineert elektriciteit met een traditionele cv-ketel en is dus minder afhankelijk van het elektriciteitsnet.

Er zijn verschillende typen warmtepompen, waarbij het keuzegekoppelde vermogen en energielabel een grote invloed hebben op de subsidiebedragen. De subsidie wordt onder andere bepaald door het type warmtepomp, het vermogen en het energielabel. Voor een volledig elektrische warmtepomp met een vermogen van 8 kW en energielabel A+++ is bijvoorbeeld een subsidiebedrag van € 3.025 beschikbaar, terwijl een hybride warmtepomp met een vermogen van 4 kW en energielabel A+++ een subsidie van € 2.125 ontvangt.

Subsidies voor warmtepompen: overzicht en voorwaarden

Subsidies zijn beschikbaar voor woningeigenaren die een warmtepomp installeren. De subsidie is onderdeel van het programma Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE). De hoogte van de subsidie kan oplopen tot 30% van de aankoopprijs. De precieze subsidiebedragen zijn afhankelijk van het type warmtepomp, het vermogen en het energielabel. In de praktijk betekent dit dat een warmtepomp met energielabel A+++ een hogere subsidie ontvangt dan een warmtepomp met energielabel A++.

De subsidies zijn alleen beschikbaar voor warmtepompen die op de meldcodelijst van RVO staan. Deze lijst bevat alle warmtepompen die zijn goedgekeurd voor subsidie. Het is belangrijk om te controleren of de gekozen warmtepomp op deze lijst staat, omdat anders de subsidie niet wordt verstrekt. De meldcodelijst is beschikbaar via de website van RVO.

Voorwaarden voor de subsidie

De volgende voorwaarden zijn van toepassing op de subsidie voor warmtepompen:

1. De warmtepomp moet nieuw zijn. Tweedehands of gebruikte warmtepompen zijn niet toegestaan.
2. De warmtepomp moet worden geïnstalleerd door een erkende installateur. Eigen installatie is niet toegestaan.
3. De warmtepomp moet worden geïnstalleerd in een woning die voor 1 januari 2019 is gebouwd of waarvan de omgevingsvergunning is aangevraagd voor 1 juli 2018.
4. De factuur en het betaalbewijs moeten op de naam van de eigenaar staan. De subsidie kan pas worden aangevraagd nadat de warmtepomp is betaald.
5. De subsidie moet binnen 24 maanden na de installatiedatum worden aangevraagd.
6. Vanaf 2024 is een energielabel van A++ of hoger vereist. Voor warmtepompen aangeschaft in 2023 of 2024 gelden overgangsregels, waarbij de huidige subsidiebedragen nog kunnen worden gehaald als er bewijs is van aankoop in die periode.
7. Als binnen 24 maanden na installatie ook een isolatiemaatregel wordt uitgevoerd, kan de woningeigenaar profiteren van de hogere subsidie voor isolatie. Meer informatie hierover is te vinden op de website van RVO over subsidies voor isolatie.

Deze voorwaarden zijn van essentieel belang bij het aanvragen van subsidies en moeten zorgvuldig gecontroleerd worden voordat de warmtepomp wordt aangeschaft.

Energiebespaarlening als aanvullende financieringsoptie

Naast subsidies kan een woningeigenaar ook gebruikmaken van een energiebespaarlening om de aankoop van een warmtepomp financieel te realiseren. Deze lening is bedoeld om de resterende kosten te dekken die niet worden gedekt door subsidies. De voorwaarden van de energiebespaarlening zijn afhankelijk van de leningaanbieder en de specifieke omstandigheden van de woningeigenaar.

De energiebespaarlening kan worden afgesloten via het Nationale Warmtefonds, een overkoepelend orgaan dat samenwerkt met banken en andere financieringspartijen. De voorwaarden van de lening zijn meestal gunstig, met lage rentevoeten en lange looptijden. De financiering is bovendien vaak gekoppeld aan de verwachting van energiebesparing, wat betekent dat de terugbetaling van de lening kan worden afgezet tegen de besparing op energiekosten.

Het is belangrijk om rekening te houden met de energiedraagkracht van het elektriciteitsnet bij het overwegen van een volledig elektrische warmtepomp. Bij een volledig elektrische warmtepomp is namelijk mogelijk sprake van beperkte ruimte op het net, wat kan leiden tot extra kosten of technische uitdagingen. In dat geval is een hybride warmtepomp een betere optie.

Invloed van energielabels op subsidiebedragen

Het energielabel van de warmtepomp heeft een directe invloed op de subsidiebedragen. Vanaf 2024 is een energielabel van A++ of hoger verplicht om subsidie te ontvangen. Voor warmtepompen aangeschaft in 2023 of 2024 gelden overgangsregels, die het mogelijk maken om subsidies te ontvangen op basis van het energielabel van 2023, mits er bewijs is van aankoop in die periode.

Voor een lucht-waterwarmtepomp met energielabel A++ is er een subsidiedecreet van € 200 minder vergeleken met een warmtepomp met energielabel A+++. Voor een bodemwarmtepomp is het verschil € 225. Dit betekent dat woningeigenaren bij het kiezen van een warmtepomp rekening moeten houden met het energielabel, omdat dit direct invloed heeft op de financiële compensatie.

In 2024 zijn subsidies niet langer beschikbaar voor warmtepompen met energielabel A+ of lager. Dit betekent dat woningeigenaren bij het aankopen van een warmtepomp in 2024 en daarna, een warmtepomp moeten kiezen met energielabel A++ of hoger. Deze voorwaarde geldt echter niet voor warmtepompboilers, die ook onder de subsidieprogramma’s vallen, maar voor de energielabelregels zijn niet onderworpen aan deze beperkingen.

Keuze tussen hybride en volledig elektrische warmtepomp

De keuze tussen een hybride warmtepomp en een volledig elektrische warmtepomp hangt af van meerdere factoren, waaronder het energienet, de omvang van de woning en de verwachtingen van de woningeigenaar.

Een hybride warmtepomp combineert elektriciteit met een traditionele cv-ketel. Dit betekent dat deze warmtepomp minder afhankelijk is van het elektriciteitsnet en dus geschikter is in gebieden waar de elektriciteitscapaciteit beperkt is. Bovendien is een hybride warmtepomp minder duur in de aankoop en heeft deze warmtepomp minder ruimte nodig voor de installatie. Dit maakt de hybride warmtepomp een populaire keuze voor woningeigenaren die overgaan op duurzame verwarming, maar nog niet klaar zijn voor volledige elektriciteit.

Een volledig elektrische warmtepomp is een efficiëntere oplossing voor woningen met voldoende elektriciteitscapaciteit. Deze warmtepomp maakt geen gebruik van een cv-ketel en is dus volledig elektrisch. Het voordeel van deze oplossing is dat er geen aardgas meer nodig is voor het verwarmen van de woning, wat leidt tot een hogere CO₂-reductie. Bovendien is een volledig elektrische warmtepomp in combinatie met zonnepanelen een efficiënte oplossing voor energieautonomie.

Het is belangrijk om te controleren of het elektriciteitsnet in de woning voldoende capaciteit heeft voor een volledig elektrische warmtepomp. Deze controle kan worden gedaan via de capaciteitskaart van de netbeheerder of via de stroomnetchecker op de websites van Enexis, Liander of Stedin. Als er geen voldoende capaciteit is, kan een hybride warmtepomp een betere keuze zijn.

Subsidiebedragen per type warmtepomp

De subsidiebedragen zijn afhankelijk van het type warmtepomp, het vermogen en het energielabel. In de onderstaande tabel is een overzicht gegeven van de subsidiebedragen voor verschillende warmtepompmodellen:

Deze bedragen zijn voorbeelden en kunnen variëren afhankelijk van de specificaties van de warmtepomp. De precieze subsidiebedragen zijn te vinden in de meldcodelijst van RVO, die regelmatig wordt bijgewerkt. Het is belangrijk om deze lijst te raadplegen voordat een warmtepomp wordt aangeschaft, om ervoor te zorgen dat het gekozen model in aanmerking komt voor subsidie.

Combinatie met isolatiemaatregelen

Een warmtepomp is meestal het meest efficiënt wanneer de woning goed is geïsoleerd. Een slecht geïsoleerde woning heeft namelijk meer warmte nodig, wat leidt tot hogere energieverbruik en dus minder voordelen bij het gebruik van een warmtepomp. Daarom is het verstandig om bij de aankoop van een warmtepomp ook te kijken naar de isolatie van de woning.

Wanneer een woningeigenaar binnen 24 maanden na de installatie van een warmtepomp ook een isolatiemaatregel uitvoert, kan hij of zij profiteren van de hogere subsidie voor isolatie. Dit betekent dat de totale compensatie voor de warmtepomp en de isolatiemaatregel hoger kan zijn dan bij de combinatie van alleen de warmtepomp. Meer informatie over subsidies voor isolatie is te vinden op de website van RVO.

Aanvragen van subsidie: documenten en procedures

Het aanvragen van subsidie voor een warmtepomp vereist een aantal documenten en het naleven van een aantal procedures. De belangrijkste documenten zijn:

• De meldcode van de warmtepomp (indien beschikbaar)
• Productbeschrijving en technische documentatie van het type warmtepomp
• Factuur en betaalbewijs op de naam van de woningeigenaar
• Bewijs van aankoop in 2023 of 2024 (voor overgangsregels)
• Installatiebewijs van een erkende installateur

De meldcode is een unieke code die in de meldcodelijst van RVO staat. Deze lijst is verplicht bij het aanvragen van subsidie, omdat de subsidie alleen wordt verstrekt aan warmtepompen die op deze lijst staan. Indien de warmtepomp nog geen meldcode heeft, moet de woningeigenaar een gedetailleerde omschrijving van het type warmtepomp leveren, inclusief het typenummer en de naam van het merk of fabrikant.

Het aanvragen van subsidie moet binnen 24 maanden na de installatiedatum van de warmtepomp plaatsvinden. Dit betekent dat woningeigenaren aandacht moeten besteden aan de planning van de aankoop, installatie en subsidieaanvraag. Het is verstandig om het proces vanaf het begin goed te plannen om eventuele vertragingen te voorkomen.

Overgangsregels en uitzonderingen

Er zijn een aantal uitzonderingen en overgangsregels voor warmtepompen aangeschaft in 2023 of 2024. Deze regels zijn bedoeld om woningeigenaren die al op de overgang naar duurzame verwarming zijn gestart, niet in het nadeel te stellen.

Voor warmtepompen die in 2024 zijn aangeschaft, maar pas in 2025 worden geïnstalleerd, geldt een overgangsregeling voor het subsidiebedrag. Als de woningeigenaar bij de subsidieaanvraag bewijs levert van de aankoop in 2024, dan komt hij of zij in aanmerking voor het hogere subsidiebedrag van 2024. Het bewijs kan bijvoorbeeld een kopie van de opdrachtbevestiging uit 2024, een digitaal ondertekende offerte of een schriftelijke bevestiging van het installatiebedrijf zijn.

Voor warmtepompen met een energielabel van A+ of lager die in 2023 zijn geïnstalleerd, is er een overgangsregeling. Deze warmtepompen staan niet op de meldcodelijst van RVO, maar kunnen toch subsidie ontvangen als de installatie niet langer dan 24 maanden geleden is. Voor deze aanvraag moet de meldcode “overig” worden gebruikt.

Samenvatting

De overgang naar een warmtepomp is een belangrijke stap voor woningeigenaren die op zoek zijn naar een duurzamere verwarmingsoplossing. De beschikbare subsidies en financiële opties maken deze overgang voor veel mensen financieel haalbaar. Het is echter belangrijk om de voorwaarden van de subsidies zorgvuldig te lezen en te plannen. De keuze van het type warmtepomp, het energielabel en de combinatie met isolatiemaatregelen zijn allemaal factoren die invloed hebben op de subsidiebedragen en de efficiëntie van de warmtepomp.

Voor woningeigenaren die overwegen om een warmtepomp te installeren, is het verstandig om eerst het elektriciteitsnet te controleren, de meldcodelijst van RVO te raadplegen en eventueel een energiebespaarlening in overweging te nemen. De combinatie van subsidies, leningen en energiebesparing maakt het mogelijk om de aankoop van een warmtepomp op een verantwoorde manier te financieren.

De overgang naar duurzame verwarming is een investering in de toekomst, zowel voor de woningeigenaar als voor de samenleving. Met de juiste informatie en planning is deze overgang haalbaar en gunstig.

Bronnen

1. Subsidie warmtepomp - Milieu Centraal
2. Krijg ik subsidie voor een warmtepomp? - Rijksoverheid
3. ISDE: Warmtepomp woningeigenaren - RVO