Afmetingen en ruimte-eisen voor warmtepompen: een overzicht voor renovatie en bouw

Published by Redactie on september 29, 2025 | Category warmtepomp

Bij renovatieprojecten of nieuwbouw is het kiezen voor een warmtepomp een steeds populairder keuze, aangezien het een efficiënte en duurzame verwarmingsoplossing biedt. Echter, voordat men een warmtepomp kan installeren, moet men rekening houden met de benodigde ruimte zowel binnen als buiten de woning. De afmetingen van een warmtepomp variëren afhankelijk van het type (lucht/water, bodem/water, lucht/lucht, hybride, mini), de vermogenscapaciteit en de aanwezige componenten zoals een buffer of boiler. In dit artikel geven we een gedetailleerd overzicht van de afmetingen en ruimte-eisen die relevant zijn voor de installatie van een warmtepomp, gericht op eigenaren, renoveringsenthusiasten en professionals in de bouwsector.

Inleiding

Een warmtepomp bestaat vaak uit meerdere onderdelen, waaronder een binnenunit, een buitenunit (indien van toepassing) en eventueel een buffer of boiler. De benodigde ruimte voor de installatie van deze componenten hangt af van het type warmtepomp en het vermogen. Het is daarom belangrijk om vooraf goed te weten wat de ruimtelijke vereisten zijn, zodat men kan bepalen of de woning geschikt is voor de gewenste warmtepomp.

De informatie in deze tekst is gebaseerd op concrete afmetingen en ruimte-eisen die beschreven zijn in meerdere betrouwbare bronnen. Deze worden aan het einde van het artikel vermeld, zodat de lezer kan controleren of de informatie van betrouwbare bronnen komt. In het volgende gedeelte bespreken we de afmetingen van de verschillende componenten en de ruimte-eisen die daarmee gepaard gaan.

Afmetingen van een warmtepomp binnenunit

De binnenunit van een warmtepomp is meestal het kleinste onderdeel van het systeem en speelt een essentiële rol in het afgeven van warmte of koude naar het interieur van de woning. Afhankelijk van het type warmtepomp kan de binnenunit verschillende vormen aannemen, zoals een compacte muurinstallatie of een iets grotere unit die op de vloer of in een kast geplaatst kan worden.

Mini warmtepompen

Voor woningen met een lage warmtebehoefte zijn mini warmtepompen een geschikte optie. Deze warmtepompen zijn ontworpen om in kleinere ruimtes te passen en hebben over het algemeen afmetingen van ongeveer:

Hoogte: 50–70 cm
Breedte: 40–60 cm
Diepte: 20–30 cm

Een mini warmtepomp kan bijvoorbeeld aan de muur gemonteerd of op de vloer geplaatst worden, afhankelijk van de beschikbare ruimte. Deze compacte oplossing is ideaal voor nieuwbouwappartementen of passiefwoningen, waar de isolatie van de woning zorgt voor weinig warmteverlies.

Hybride warmtepompen

Hybride warmtepompen bestaan meestal uit een binnenunit en een buitenunit. De binnenunit is vaak compact en heeft typische afmetingen van:

Lengte: minimaal 1,0 meter
Breedte: 0,6 meter
Diepte: 0,4 meter

Daarnaast kan er een buffervat nodig zijn, dat als tussenopslag fungeert voor het verwarmingswater. Dit buffervat heeft minimaal de volgende afmetingen:

Diameter: 0,6 meter
Hoogte: 0,7 meter

Het buffervat wordt vaak geïnstalleerd in de buurt van de cv-ketel, afhankelijk van de lengte van de leidingen.

Hogetemperatuur warmtepompen

Een hogetemperatuur warmtepomp vereist een iets grotere binnenunit. De exacte afmetingen zijn:

Binneninstallatie: 146 x 114 x 64 cm (hxdxb)

Daarnaast kan een buffer nodig zijn. Deze buffer is kleiner dan het hier opgegeven vloeroppervlak, aangezien rekening wordt gehouden met de ruimte voor installatie en onderhoud. Het totaalgewicht van de buffer bedraagt ongeveer 300 kilogram, waardoor een stevige vloer vereist is.

Afmetingen van een warmtepomp buitenunit

De buitenunit van een warmtepomp is verantwoordelijk voor het opnemen van warmte uit de omgeving, zoals de buitenlucht of de bodem. Deze unit kan aanzienlijk groter zijn dan de binnenunit, afhankelijk van het type warmtepomp en het benodigde vermogen.

Lucht/water warmtepompen

Voor een lucht/water warmtepomp is de buitenunit meestal een compacte installatie. Een gemiddelde afmeting is:

Breedte: 90 cm
Hoogte: 75 cm
Diepte: 35 cm

Hoewel de afmetingen van de buitenunit kunnen variëren van merk tot merk, is dit een representatieve maat die vaak voorkomt in praktijkprojecten. Het geluidniveau van deze buitenunit ligt meestal tussen 40 en 65 dB, wat betekent dat er geen sprake is van geluidsoverlast. Daarnaast kan het geluid worden verder beperkt door het gebruik van trillingsdempers, een goede uitblaasrichting of eventueel een omkasting.

All-electric luchtwarmtepomp

Bij de all-electric luchtwarmtepomp is de buitenunit vaak iets groter, met gemiddelde afmetingen van ongeveer:

0,8 x 0,8 x 0,4 meter (lxbxh)

Deze variant vereist geen graafwerkzaamheden en is daarom vaak de keuze voor woningen waar het installeren van grondwarmte niet haalbaar is. De buitenunit moet echter wel voldoende ruimte hebben voor installatie en onderhoud.

Bodem/water warmtepomp

Voor een bodem/water warmtepomp zijn graafwerkzaamheden nodig. De verticale variant van deze warmtepomp vereist meestal boringen tot een diepte van ongeveer 150 meter, afhankelijk van de bodemsamenstelling en het benodigde vermogen. Deze variant heeft in de regel geen aparte buitenunit nodig, maar vereist wel voldoende ruimte voor de boringen.

Monoblock warmtepompen

Monoblock warmtepompen bestaan uit één unit die zowel binnen als buiten geplaatst kan worden. Deze varianten vereisen over het algemeen meer ruimte dan warmtepompen met twee units. Het is daarom belangrijk om te controleren of er voldoende ruimte beschikbaar is voor een monoblock installatie.

Ruimte-eisen voor een warmtepompinstallatie

Naast de afmetingen van de componenten zelf zijn er ook ruimte-eisen die van toepassing zijn bij de installatie van een warmtepomp. Deze eisen hangen af van het type warmtepomp en de aanwezige componenten zoals een buffer of boiler.

Ruimte voor een buffer

Een buffer is vaak nodig bij warmtepompen die gekoppeld zijn aan een watergedragen afgiftesysteem met radiatoren of vloerverwarming. Deze buffer dient als tussenopslag voor het verwarmingswater en vereist voldoende ruimte. De buffer is kleiner dan het hier opgegeven vloeroppervlak, aangezien rekening wordt gehouden met de ruimte voor installatie en onderhoud. Het totaalgewicht van de buffer bedraagt ongeveer 300 kilogram, waardoor een stevige vloer vereist is.

Ruimte voor een boiler

Een boiler is vaak geïntegreerd in de warmtepompinstallatie, vooral bij lucht/water systemen. Een voorbeeld is de uniTOWER, een compacte binnenunit die ook een geïntegreerde boiler bevat. Deze boiler heeft een capaciteit van 190 liter en is voldoende voor een gezin van vier personen. De afmetingen van deze unit zijn vergelijkbaar met die van een koelkast.

Ruimte voor een all-electric warmtepomp

Een volledig elektrische warmtepomp vereist meestal meer binnenruimte, inclusief plaats voor de binnenunit, het buffervat en de boiler. Daarnaast is er vaak een buitenunit nodig, die een gemiddelde afmeting heeft van ongeveer 0,8 x 0,8 x 0,4 meter (lxbxh). Deze variant vereist dus voldoende ruimte zowel binnen als buiten de woning.

Ruimte voor een hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp vereist zowel een binnenunit als een buitenunit. De binnenunit is meestal compact, terwijl de buitenunit iets groter is. Daarnaast kan er een buffervat nodig zijn, wat extra ruimte eist. Het is daarom belangrijk om te controleren of er voldoende ruimte beschikbaar is voor een hybride installatie.

Elektrische eisen

Naast de fysieke ruimte-eisen zijn er ook elektrische eisen die van toepassing zijn bij de installatie van een warmtepomp. Zowel de warmtepomp als de systeembuffer hebben een 1-fase aansluiting nodig en kunnen elk maximaal 3.000 W vermogen vragen. Voor beide componenten wordt een aparte groep aangelegd in de groepenkast. Het systeem functioneert goed op een 1x35A of 1x40A hoofdaansluiting. Echter, bij gebruik van een inductie kookplaat of andere grootverbruikers kan de capaciteit van de hoofdaansluiting onvoldoende zijn. Daarom wordt vaak aangeraden om een standaard 3x25A hoofdaansluiting te gebruiken.

Geluids- en trillingsbeperking

Hoewel warmtepompen over het algemeen geluidloos zijn, kan de buitenunit wel wat geluid veroorzaken. Het geluidsniveau van een buitenunit ligt meestal tussen 40 en 65 dB, wat betekent dat er geen sprake is van geluidsoverlast. Echter, het geluid kan verder beperkt worden door het gebruik van trillingsdempers, een goede uitblaasrichting of eventueel een omkasting. Bovendien kan men overwegen om een scherm of planten te plaatsen rond de buitenunit, zodat het geluid nog beter wordt beperkt.

Overwegingen bij het kiezen van een warmtepomp

Het kiezen van de juiste warmtepomp voor een woning vereist een aantal overwegingen, zoals de grootte van de woning, de warmtebehoefte, de isolatie en de beschikbare ruimte. Voor appartementen of goed geïsoleerde passiefwoningen zijn mini warmtepompen een geschikte optie. Deze warmtepompen zijn compact en efficiënt genoeg voor woningen met een lage warmtebehoefte. Voor grotere woningen of woningen met hoge warmteverliezen is een hybride of all-electric warmtepomp vaak de betere keuze.

Een warmtepomp is in veel gevallen niet groter dan een traditionele cv-ketel en kan daarom vaak in bestaande ruimtes geplaatst worden. Bovendien zijn er verschillende typen warmtepompen beschikbaar, zoals lucht/lucht, water/water, bodem/water en lucht/water warmtepompen, die elk hun eigen afmetingen en installatievereisten hebben.

Conclusie

De installatie van een warmtepomp vereist zorgvuldige voorbereiding, met name wat betreft de benodigde ruimte zowel binnen als buiten de woning. De afmetingen van een warmtepomp variëren afhankelijk van het type en het vermogen, en kunnen aanzienlijk verschillen tussen mini warmtepompen en hybride of all-electric varianten. Het is daarom belangrijk om vooraf goed te weten welke ruimte-eisen er zijn, zodat men kan bepalen of de woning geschikt is voor de gewenste warmtepomp.

Bij de keuze van een warmtepomp moet men ook rekening houden met de elektrische eisen en de geluids- en trillingsbeperking. Bovendien kan het geluid van een buitenunit verder beperkt worden door het gebruik van trillingsdempers, een goede uitblaasrichting of een omkasting.

In de praktijk is het verstandig om advies in te winnen bij professionals die ervaring hebben met warmtepompinstallaties. Deze experts kunnen helpen bij het begrijpen van de verschillende typen warmtepompen, hun installatievereisten en de meest geschikte oplossing voor een bepaalde woning.