Lucht-water warmtepomp op hoge temperatuur: toepassing, rendement en keuzes

Published by Redactie on september 29, 2025 | Category warmtepomp

De lucht-water warmtepomp op hoge temperatuur is een geavanceerde verwarmingsoplossing die steeds meer aandacht krijgt als alternatief voor traditionele gas- of olieketels. Deze technologie is vooral interessant voor woningen met klassieke radiatoren en beperkte mogelijkheid tot omsturing naar lage temperatuurverwarming. In dit artikel geef je een overzicht van de werking, de voordelen en nadelen, en de aandachtspunten bij aankoop en installatie van een lucht-water warmtepomp op hoge temperatuur. De informatie is gebaseerd op betrouwbare bronnen binnen de sector en richt zich zowel tot woningeigenaren, bouwprofessionalen als zinvolle lezers die geïnteresseerd zijn in duurzame verwarmingsoplossingen.

Wat is een lucht-water warmtepomp op hoge temperatuur?

Een lucht-water warmtepomp op hoge temperatuur is een verwarmingsinstallatie die warmte opwekt door energie uit de buitenlucht te recupereren. Het systeem bestaat uit een binnen- en een buiteneenheid. De buiteneenheid haalt warmte uit de lucht en verwerkt deze via een compressor om het cv-water op te warmen tot temperaturen tot wel 80°C. Dit is hoger dan de normale afgiftetemperaturen van een standaard lucht-water warmtepomp, die doorgaans werkt met afgiftetemperaturen tussen de 30 en 55°C.

Deze hogere temperatuur maakt het mogelijk om het systeem met bestaande radiatoren te combineren, wat het een aantrekkelijk alternatief maakt voor woningen waar geen ingrijpende aanpassing van het afgiftesysteem mogelijk of gewenst is.

Werking van een lucht-water warmtepomp op hoge temperatuur

De werking van een lucht-water warmtepomp op hoge temperatuur is vergelijkbaar met die van andere warmtepompen, maar met enkele belangrijke technische afwijkingen. Het systeem onttrekt warmte uit de buitenlucht, die via een compressor verder opgewaardeerd wordt. Het opgewarmde medium, meestal een koelvloeistof, wordt vervolgens door het verwarmingssysteem geleid, waar het warmte afgeeft aan de radiatoren of voor sanitair gebruik.

Een belangrijk aspect van deze warmtepomp is dat hij efficiënt werkt bij hogere temperaturen, wat nodig is om klassieke radiatoren effectief te laten functioneren. In tegenstelling tot vloerverwarmingssystemen of andere lage temperatuurverwarming, vereisen radiatoren hogere aanvoertemperaturen om voldoende warmte af te geven.

Omdat de temperatuur van de bron (de buitenlucht) in de winter kan dalen tot onder nul graden Celsius, kan het rendement van de warmtepomp aanzienlijk dalen. Dit is het gevolg van het grotere temperatuurverschil tussen de bron en de gewenste afgiftetemperatuur.

Voordelen van een lucht-water warmtepomp op hoge temperatuur

1. Compatibel met bestaande verwarmingssystemen

Een lucht-water warmtepomp op hoge temperatuur is direct compatibel met bestaande radiatoren. Dit maakt het een goede keuze voor woningen waar geen ingrijpende aanpassing van het afgiftesysteem mogelijk is of gewenst is. In tegenstelling tot vloerverwarming of wandverwarming, kunnen klassieke radiatoren zonder ingrijpende verbouwing worden aangesloten op een warmtepomp op hoge temperatuur.

2. Hybride opstelling mogelijk

Een lucht-water warmtepomp op hoge temperatuur kan ook worden ingezet in een hybride opstelling, waarbij de warmtepomp wordt gecombineerd met een bestaande cv-ketel. Dit biedt de gebruiker flexibiliteit bij het omschakelen naar duurzame verwarmingsoplossingen. Bij lage temperaturen of bij extreem koude weersomstandigheden kan de cv-ketel als bijstook gebruikt worden, waardoor de verwarmingssituatie betrouwbaar blijft.

3. Duurzaam alternatief voor fossiele verwarming

Warmtepompen zoals de lucht-water warmtepomp op hoge temperatuur dragen bij aan energie-efficiëntie en verminderen de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Omdat deze systemen elektriciteit gebruiken om warmte op te wekken, zijn ze een duurzame keuze voor woningeigenaren die hun CO₂-voetafdruk willen verkleinen.

4. Subsidies en financiële voordelen

In Nederland zijn er verschillende subsidies beschikbaar voor woningeigenaren die overstappen op duurzamere verwarmingsoplossingen. Omdat warmtepompen bijdragen aan energie-efficiëntie en klimaatdoelen, kunnen woningeigenaren rekenen op financiële ondersteuning bij de aanschaf en installatie van een lucht-water warmtepomp op hoge temperatuur. Deze subsidies maken de overgang naar een warmtepomp vaak aantrekkelijker op financieel vlak.

Nadelen van een lucht-water warmtepomp op hoge temperatuur

1. Minder energiezuinig in vergelijking met lage temperatuur systemen

Hoewel warmtepompen in het algemeen energiezuinig zijn, is een lucht-water warmtepomp op hoge temperatuur minder efficiënt dan een lage temperatuur warmtepomp. Het hogere temperatuurverschil tussen de bron en de gewenste afgiftetemperatuur leidt tot een lagere COP (Coefficient of Performance), wat betekent dat de warmtepomp meer energie verbruikt om de gewenste warmte te genereren.

In koude weersomstandigheden kan de COP zelfs onder de 2 vallen, wat betekent dat de warmtepomp minder rendabel is dan traditionele verwarmingssystemen. Dit heeft gevolgen voor de energiekosten en kan de aantrekkelijkheid van het systeem verminderen.

2. Hogere investeringskosten en terugverdientijd

Omdat een lucht-water warmtepomp op hoge temperatuur technisch iets complexer is dan een lage temperatuur warmtepomp, zijn de investeringskosten hoger. Daarnaast is het hogere energieverbruik een extra factor die de terugverdientijd verlengt. In goed geïsoleerde woningen is een warmtepomp op lage temperatuur vaak efficiënter en heeft die een kortere terugverdientijd.

De terugverdientijd van een warmtepomp op hoge temperatuur kan variëren tussen 5 en 15 jaar, afhankelijk van de isolatie van de woning en de energieprijzen op de markt.

3. Niet toekomstbestendig in goed geïsoleerde huizen

In moderne, goed geïsoleerde huizen is hoge temperatuur verwarming vaak overbodig. De warmtebehoefte is lager, en het afgiftesysteem kan efficiënter werken bij lage temperaturen. Een lucht-water warmtepomp op hoge temperatuur levert dan meer warmte dan nodig, wat kan leiden tot warmteverlies en hogere energiekosten.

Daarnaast is de toekomstbestendigheid van hoge temperatuur verwarming in vraag bij de transitie naar meer energiezuinige en duurzame verwarmingssystemen. Op lange termijn is het streefdoel om woningen te isoleren en te voorzien van efficiënte, lage temperatuurverwarming, waarbij warmtepompen op lage temperatuur een betere keuze zijn.

4. Afschermingsvereisten

Om een lucht-water warmtepomp op hoge temperatuur rendabel te maken, is een minimale isolatie van het dak en de muren nodig. Daarnaast is hoogrendementsbeglazing aan te raden. Deze maatregelen verlagen het warmteverlies van de woning en verhogen het rendement van de warmtepomp.

Zonder voldoende isolatie zal de warmtepomp meer moeten werken om de gewenste temperatuur te bereiken, wat leidt tot hogere energiekosten en een lager rendement.

Wanneer is een lucht-water warmtepomp op hoge temperatuur een goede keuze?

Een lucht-water warmtepomp op hoge temperatuur is meestal een goede keuze in woningen die niet goed geïsoleerd zijn en klassieke radiatoren gebruiken. In dergelijke situaties is het vaak niet haalbaar om de woning volledig om te sturen naar lage temperatuurverwarming. De hoge temperatuur warmtepomp biedt dan een praktische en duurzame alternatief voor traditionele verwarmingssystemen.

Daarnaast is de warmtepomp geschikt voor woningen waar de gebruiker niet wil of kan investeren in vloerverwarming of andere ingrijpende aanpassingen aan het afgiftesysteem. In zulke gevallen is een warmtepomp op hoge temperatuur vaak de enige realistische optie.

Aandachtspunten bij aankoop en installatie

1. Kies voor een model dat hybride werking ondersteunt

Als je overweegt om stapsgewijs over te stappen op duurzame verwarming, is het verstandig om een warmtepomp te kiezen die hybride werking ondersteunt. Dit betekent dat de warmtepomp kan worden gecombineerd met een bestaande cv-ketel, wat de verwarmingssituatie betrouwbaarder maakt in koude weersomstandigheden.

2. Controleer de temperatuurbereik

Het is belangrijk om te controleren tot welke buitentemperatuur de warmtepomp nog kan functioneren. Normaal gesproken werken deze systemen tot -15 à -20 graden Celsius. Als het buiten nog kouder wordt, kan het nodig zijn om een elektrisch element of andere bijstook in te schakelen.

3. Kies een model dat actief kan koeen

Niet alle lucht-water warmtepompen zijn geschikt voor actief koeen. Bij actief koeen wordt de machine omgedraaid, zodat de warmtepomp warmte onttrekt aan het binnenklimaat en deze afgeeft naar buiten. Dit proces kost meer energie dan passief koeen, maar is nuttig in warme weersomstandigheden.

Voor passief koeen is een brine/water warmtepomp vaak beter geschikt, omdat deze direct gebruik kan maken van het koudere bronwater zonder dat de compressor hoeft te draaien.

4. Kies een model dat zichzelf kan ontdooien

In koude weersomstandigheden kan de lucht-water warmtepomp aan de buitenkant bevriezen. Het is daarom belangrijk om een model te kiezen dat automatisch kan ontdooien. Dit gebeurt meestal door de warmtepomp tijdelijk om te keren, zodat warmte wordt gebruikt om de bevroren componenten te ontdooien.

Conclusie

De lucht-water warmtepomp op hoge temperatuur is een waardevolle oplossing voor woningen die niet goed geïsoleerd zijn en klassieke radiatoren gebruiken. Het systeem biedt een duurzame en betrouwbare verwarmingsoptie die compatibel is met bestaande verwarmingssystemen. Door de mogelijkheid tot hybride werking en subsidies voor duurzame verwarming, is deze warmtepomp een aantrekkelijke keuze voor woningeigenaren die overstappen op duurzamere energiebronnen.

Toch is het belangrijk om de nadelen in overweging te nemen. Een lucht-water warmtepomp op hoge temperatuur is minder efficiënt dan een lage temperatuur warmtepomp, heeft hogere investeringskosten en is niet toekomstbestendig in goed geïsoleerde huizen. Daarom is het verstandig om een professionele installateur te raadplegen en de situatie van de woning goed te analyseren vooraleer een definitieve keuze te maken.