Laag rendement van Daikin hybride warmtepomp: Analyse, problemen en aanbevelingen

Published by Redactie on september 29, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

Hybride warmtepompen worden steeds vaker ingezet als duurzame oplossing in de woningbouw en renovatie. Zij combineren een warmtepomp met een gasketel of een houtkachel, wat de energie-efficiëntie kan verhogen en schakelbaarheid biedt afhankelijk van de buitentemperatuur. De Daikin Altherma is een populaire keuze binnen deze categorie. In dit artikel wordt een gedetailleerde analyse gegeven van een klantervaring met een Daikin Altherma EHBX08C3V + ERLQ006CV3 6 kW lucht/water warmtepomp. Hoewel de installatie technisch correct lijkt, bleken er serieuze problemen te zijn met het rendement en het stroomverbruik.

Deze case study biedt inzicht in mogelijke fouten bij de installatie, configuratie en werking van hybride warmtepompen, en geeft aanbevelingen voor een zo efficiënt mogelijke werking. Het artikel richt zich vooral op de technische en operationele aspecten, met een focus op het verbeteren van het COP (Coefficient of Performance), het verminderen van het elektriciteitsverbruik, en het optimaliseren van de regelingen.

Uitgangssituatie en installatie

De klant in dit voorbeeld woont in een nieuwbouwwoning en heeft in januari 2016 een Daikin Altherma EHBX08C3V + ERLQ006CV3 6 kW lucht/water warmtepomp geïnstalleerd. De installatie is ontworpen met ondersteuning van de installateur en Daikin zelf. De warmtepomp is bedoeld voor het verwarmen van tapwater in de zomer en voor het koelen van het huis, terwijl hij in de winter als reserve dienst doet voor een houtkachel.

Na de installatie bleken er echter een aantal aanzienlijke problemen te zijn, zowel bij het ontwerp als bij de installatie. Deze problemen zijn niet onmiddellijk op te lossen, en de voortgang van de oplossingspogingen is langzaam verlopen. Tijdens de evaluatie in december 2016 bleek de installatie zelf op technisch vlak correct, maar de warmtepomp levert een te lage COP en een te hoog stroomverbruik. Dit geeft aan dat de problemen niet alleen mechanisch van aard zijn, maar ook gerelateerd aan het systeemontwerp en de instellingen.

Problemen met rendement en stroomverbruik

COP en energieverbruik

De Coefficient of Performance (COP) is een maat voor de efficiëntie van een warmtepomp. In ideale omstandigheden levert een warmtepomp meerdere keren meer warmte dan het elektriciteitsverbruik die het kost. In dit geval blijkt de COP van de warmtepomp echter lager dan verwacht. De klant meldt een COP van ongeveer 3 voor de CV en 2 voor het tapwater. Dit is aanzienlijk lager dan wat normaal zou moeten zijn voor een goed functionerende warmtepomp van deze categorie.

Daarnaast is het elektriciteitsverbruik van de warmtepomp hoger dan verwacht. Hoewel de technische installatie correct is, blijft het energieverbruik onverwacht hoog, wat aangeeft dat er verbeteringen mogelijk zijn in het systeemontwerp en de regelingen.

Oorzaak: korte aan/uit cycli

Een belangrijke oorzaak van het lage rendement blijkt te liggen in de werking van de warmtepomp zelf. De klant merkt op dat de warmtepomp vaak korte aan/uit cycli maakt. Deze aan/uit cycli zijn slecht voor het rendement, omdat de warmtepomp bij elke aanvankelijke opstart extra energie verbruikt. Dit wordt ook bevestigd door de analyses die uiteindelijk door Daikin worden uitgevoerd.

De klant zorgt voor uitgebreide meetgegevens en stuurt deze naar Daikin en Siemens voor analyse. De conclusies zijn dat het probleem mogelijk te maken heeft met lucht in het systeem of met een te lage koelafgifte, wat de werking van de warmtepomp beïnvloedt. Deze informatie wordt verder geïnvesteerd door de betrokken partijen, maar de oplossing blijft traag.

Aanbevelingen voor een efficiëntere werking

Bij de evaluatie en metingen door Daikin worden een aantal aanbevelingen geformuleerd om het rendement van de warmtepomp te verbeteren. Deze aanbevelingen zijn gebaseerd op technische analyses en de ervaringen van de klant. De aanbevelingen zijn gericht op het optimaliseren van de regelingen, het instellen van de aanvoerwatertemperaturen en het afstemmen van de werking van de warmtepomp.

1. Weersafhankelijke regeling

De klant wordt geadviseerd om de CV-bedrijf in te stellen op een weersafhankelijke regeling. Deze regeling past het verwarmingvermogen automatisch aan aan de buitentemperatuur, wat het rendement kan verbeteren. In dit geval was deze regeling niet correct ingesteld, wat een negatieve invloed had op de prestaties van de warmtepomp.

2. Zo laag mogelijke aanvoerwatertemperaturen

Een andere aanbeveling is het instellen van de aanvoerwatertemperaturen zo laag mogelijk. Dit is belangrijk omdat warmtepompen efficiënter werken bij lagere temperaturen. De klant had eerder hogere temperaturen ingesteld, wat het COP negatief beïnvloedde.

3. Regeling instellen op “langzaam” met een dT van 5K

Daarnaast wordt geadviseerd om de regeling in te stellen op "langzaam" met een temperatuurverschil (dT) van 5K. De klant merkt op dat de dT eerst op 10K was ingesteld voor verwarmen, terwijl de waarde voor koelen op 5K stond. Nadat dit is aangepast naar 5K voor verwarmen, blijft het COP echter ongunstig. Dit wijst op mogelijke andere problemen in het systeem of de werking van de warmtepomp.

Meetresultaten en analyse

De meetcampagne van Daikin

In mei 2017 wordt door Daikin een uitgebreide meetsessie opgezet met gekalibreerde kWh meters en warmtemeters. De klant ontvangt de apparatuur, waaronder een Kamstrup warmtemeter en een Kamstrup kWh meter, waarmee gedetailleerde meetgegevens worden verzameld. Deze meetcampagne is bedoeld om de werking van de warmtepomp te analyseren en mogelijke verbeteringen aan te brengen.

Na de installatie van de meetapparatuur blijkt dat er sprake is van een onjuiste meting door Daikin. De klant merkt op dat de elektriciteitsmeting niet goed is uitgevoerd, wat leidt tot onjuiste conclusies. Door het vergelijken van de eigen meetgegevens met die van Daikin wordt duidelijk dat het probleem gedeeltelijk ligt in de meetmethodiek.

Analyse door Siemens

De meetgegevens worden ook verstuurd naar Siemens voor analyse. Siemens beaamt de analyse van de klant en wijst op mogelijke oorzaken zoals lucht in het systeem of een te lage koelafgifte. Deze observaties worden meegegeven aan Daikin, maar de oplossing blijft traag.

Klantervaringen en bredere context

Andere gebruikers met vergelijkbare problemen

De klant merkt op dat er ook andere gebruikers zijn die soortgelijke problemen ervaren met Daikin warmtepompen. Dit wijst op een bredere trend waarbij bepaalde modellen of configuraties van warmtepompen minder efficiënt werken dan verwacht. Dit is zorgwekkend, omdat het aantoont dat er systemische problemen kunnen zijn bij bepaalde installaties.

De klant heeft contact met de stichting Passiefbouwen, waarin wordt gevraagd of er woningen zijn met een goed functionerende lucht-water warmtepomp. Helaas is de klant niet in staat om een dergelijke woning te noemen, wat aangeeft dat de ervaring niet uniek is.

Problemen met communicatie en oplossingsproces

Een ander aspect dat uit de ervaring van de klant naar voren komt, is de traagheid van het oplossingsproces. Ondanks meerdere pogingen tot communicatie met Daikin en de installateur, duurt het lang voor er een concreet actieplan wordt uitgewerkt. Dit vertraagt de oplossing van de problemen en leidt tot frustratie bij de klant.

Het feit dat Daikin uiteindelijk wel geïnteresseerd raakt in de meetresultaten van de klant, toont aan dat er wel bereidheid is om het probleem te onderzoeken, maar de tijdsplanning en voortgang blijven traag.

Technische en operationele kwesties

De rol van het dT (temperatuurverschil)

Het temperatuurverschil (dT) speelt een cruciale rol in de efficiëntie van een warmtepomp. Een lager dT betekent dat de warmtepomp minder hard hoeft te werken om het gewenste resultaat te behalen, wat het rendement verhoogt. In dit geval was het dT voor verwarmen eerst op 10K ingesteld, terwijl het voor koelen op 5K stond. Nadat dit is aangepast naar 5K voor verwarmen, blijft het rendement ongunstig. Dit wijst op andere factoren die het COP beïnvloeden.

Invloed van de Siemens naregeling

De klant merkt op dat de Siemens naregeling een rol speelt in het opzetten van de warmtevraag. De naregeling kan worden ingesteld om te bepalen bij welke gemiddelde klepstand de warmtevraag aan en uit gaat. In dit geval was deze instelling niet optimaal, wat tot ongunstige werking heeft geleid. Hoewel de klant deze instelling heeft aangepast, is er geen duidelijke verbetering in het rendement.

Conclusie

De ervaring van de klant met de Daikin Altherma EHBX08C3V + ERLQ006CV3 6 kW lucht/water warmtepomp biedt belangrijke inzichten in de uitdagingen die kunnen ontstaan bij de installatie en werking van hybride warmtepompen. Hoewel de technische installatie correct is, blijkt het rendement en het stroomverbruik onder het verwachte niveau te liggen. De hoofdoorzaak van het lage rendement lijkt te liggen in korte aan/uit cycli, onjuiste instellingen van de regelingen en mogelijke problemen in het systeem zoals lucht of onvoldoende koelafgifte.

De aanbevelingen die uit de analyse volgen, zoals het instellen van weersafhankelijke regelingen, lagere aanvoerwatertemperaturen en een dT van 5K, kunnen helpen bij het verbeteren van het rendement. Echter, de traagheid van de oplossingsproces door Daikin en de installateur benadrukt de noodzaak van duidelijke communicatie en snelle actie bij het oplossen van dergelijke problemen.

Voor klanten die overwegen om een hybride warmtepomp te installeren, is het belangrijk om zowel de technische als operationele aspecten goed te begrijpen. Een correcte installatie, juiste instellingen en regelmatige monitoring van de prestaties zijn essentieel voor een efficiënt functionerende warmtepomp. Dit artikel biedt een gedetailleerde case study die kan dienen als richtlijn voor klanten, installateurs en leveranciers bij het implementeren van dergelijke systemen.