Vervanging van Blauwe Engel II 24 door warmtepomp: Uitgangspunten en keuzes voor duurzame verwarming

Published by Redactie on september 29, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

De Blauwe Engel II 24 is een bekende verwarmingsoplossing die jarenlang een rol heeft gespeeld in de Nederlandse woningbouw en woningrenovatie. Het systeem, dat op gas werkt, is een klassieke CV-ketel die bekend staat om zijn betrouwbaarheid en relatief lage kosten. Echter, tegen de achtergrond van de huidige duurzaamheidstransitie in de woningbouw is het steeds duidelijker dat traditionele gasgebaseerde verwarmingsoplossingen langzaam worden afgevoerd. In dit artikel bespreken we de mogelijkheid om de Blauwe Engel II 24 te vervangen door een warmtepomp, met een nadruk op de technische, economische en regulatoire aspecten.

De focus ligt op de transitie van gasgebaseerde verwarming naar duurzame alternatieven, zoals hybride warmtepompen of volledige elektrische oplossingen. We beschouwen ook de huidige beleidsrichtlijnen en technische mogelijkheden in dit proces. De informatie is gebaseerd op de meest recente en betrouwbare bronnen, zoals officiële regelgeving en technische documentatie.

De rol van gasverwarming in de huidige woningbouw

Traditionele CV-ketels zoals de Blauwe Engel II 24 zijn een centraal element in Nederlandse huishoudens. Deze ketels zorgen voor zowel verwarming van de woning als voor warm water. De Blauwe Engel II 24 is een goedkope en betrouwbare oplossing, met een lange levensduur en weinig onderhoud. Echter, aangezien aardgas een fossiele bron is en verantwoordelijk is voor significante CO2-uitstoot, is het beleid gericht op het geleidelijk afbouwen van het gebruik van aardgas in de woningbouw.

In 2025 wordt al doorgerekend dat de energiebesparing in de gebouwde omgeving 12% ten opzichte van 2014 moet zijn, en dit wordt op 15% verhoogd in 2030. Deze ambities maken duidelijk dat energiebesparing en transformatie van de verwarmingsinstallatie centrale thema’s zijn in de toekomstige woningbouw.

Hybride warmtepompen als tussentijdse oplossing

Een van de mogelijke oplossingen voor het vervangen van een klassieke CV-ketel zoals de Blauwe Engel II 24 is de hybride warmtepomp. Dit type systeem combineert de voordelen van een warmtepomp met een traditionele CV-ketel. De warmtepomp draait op elektriciteit en produceert warmte door energie uit de lucht of grond te gebruiken. Bij hogere temperatuur- of warmtebehoeften kan de CV-ketel ingeschakeld worden.

Een belangrijk voordeel van hybride warmtepompen is dat ze minder gevoelig zijn voor de isolatiegraad van een woning dan volledig elektrische oplossingen. Daardoor zijn ze geschikt voor woningen die niet volledig geïsoleerd zijn, wat in veel bestaande woningen het geval is. Bovendien verbruiken hybride systemen minder elektriciteit dan volledig elektrische verwarmingssystemen.

Het nadeel is dat hybride systemen nog steeds aardgas gebruiken, ook al in kleinere hoeveelheden. Dit betekent dat het systeem niet volledig duurzaam is. In de toekomst, wanneer groen gas of waterstof beschikbaar komen, kan dit een oplossing bieden. Tegenwoordig is echter het aandeel van groen gas beperkt, en wordt het vooral gebruikt in combinatie met hybride warmtepompen en goede isolatie.

Technische aspecten van warmtepompinstallaties

Bij de overgang van een CV-ketel zoals de Blauwe Engel II 24 naar een warmtepomp is het belangrijk om rekening te houden met de technische aspecten van het systeem. Warmtepompen werken anders dan CV-ketels, en vereisen een aangepaste aanpak bij installatie en bedrijf.

Warmtepompinstallaties in combinatie met vloerverwarming

Een warmtepomp werkt efficiënter in combinatie met lage-temperatuur verwarmingsinstallaties zoals vloerverwarming. Dit komt doordat vloerverwarming werkt met lagere watertemperaturen dan radiatoren, wat gunstiger is voor de werking van een warmtepomp.

Vloerverwarmingssystemen kunnen worden aangesloten op een open of gesloten verdeler. Een open verdeler met pomp is het meest gebruikelijke type in combinatie met warmtepompen. Deze verdelers hebben een ingebouwde pomp die zorgt voor circulatie van het water, en een thermostaatkraan die de toevoer van warm water reguleert. De temperatuur wordt geregeld door een voeler die de pomp uitschakelt bij te hoge temperaturen.

De vloerverwarming moet echter onafhankelijk worden aangesloten van een kamerthermostaat of nachtverlaging, aangezien deze sneller reageren dan de vloerverwarming kan volgen. Dit is belangrijk om optimalisatie van energiegebruik en comfort te garanderen.

Hybride systemen in landelijk gebied

In het landelijk gebied zijn warmtenetten niet haalbaar vanwege de lage bebouwingsdichtheid en de hoge kosten van aansluiting. Daarom zijn individuele oplossingen per woning nodig, zoals hybride warmtepompen. Deze systemen voldoen aan de huidige technische eisen en zijn geschikt voor bestaande woningen die niet volledig kunnen worden geïsoleerd.

Een hybride systeem biedt bovendien de mogelijkheid om later over te schakelen op volledig duurzame bronnen zoals waterstof of groen gas, zodra deze beschikbaar komen. Tegenwoordig is het gebruik van hybride warmtepompen een realistische en kosteneffectieve manier om de transitie van gasverwarming naar duurzame verwarming te starten.

Beleid en regulering in de woningbouw

De transitie van de Blauwe Engel II 24 naar duurzamere verwarmingsoplossingen is niet alleen een technische kwestie, maar ook een beleidskwestie. Het landelijke beleid richt zich op het verlagen van energieverbruik en de emissies in de gebouwde omgeving. Hierbij speelt de energiebesparing een centrale rol.

Energiebesparing als kernmaatregel

Energiebesparing is een essentieel onderdeel van de warmtetransitie. Welke technische oplossing ook gekozen wordt, het gebruik van energie moet worden geminimaliseerd. Dit wordt bereikt door het verbeteren van de isolatie, het gebruik van efficiëntere systemen en het verlagen van het energieverbruik door slimme regelingen.

De doelen voor energiebesparing zijn concreet: in 2025 moet er 12% minder energie worden verbruikt in de gebouwde omgeving ten opzichte van 2014, en in 2030 moet dit 15% zijn. Deze doelen zijn gesteld in de Transitievisie Warmte en vormen een uitgangspunt voor de overgang naar duurzamere verwarmingsoplossingen.

Lokale regelgeving en actualisaties

Lokale regelgeving speelt ook een rol in de transitie naar duurzame verwarming. Het beleid op lokaal niveau wordt vaak verwerkt in een omgevingsvisie die jaarlijks wordt bijgewerkt. Deze visies zijn flexibel en kunnen aangepast worden aan nieuwe ontwikkelingen.

In het kader van de energietransitie worden ook nieuwe beleidsinstrumenten ontwikkeld, zoals de Lokale Energiestrategie (LES). Deze strategieën bepalen hoe gemeenten en andere lokaal overheden het energieverbruik in de woningbouw willen verlagen en welke technische oplossingen prioriteit krijgen.

Uitvoeringsprogramma en toekomstige stappen

De transitie van de Blauwe Engel II 24 naar duurzamere verwarmingssystemen wordt ondersteund door een uitvoeringsprogramma dat concrete stappen bevat. Het doel is om de warmtetransitie in gang te zetten en de huidige systemen geleidelijk te vervangen door duurzamere alternatieven.

Voorbereidende stappen

Aangezien het geen doel is om bestaande wijken volledig aardgasvrij te maken in de komende jaren, worden er eerst voorbereidende stappen genomen. Dit omvat het uitvoeren van onderzoeken naar de haalbaarheid van verschillende oplossingen en het inzamelen van data over het energieverbruik in bestaande woningen.

Deze voorbereidende stappen zijn van groot belang om ervoor te zorgen dat de transitie zowel technisch als economisch haalbaar is. Het maakt ook duidelijk welke oplossingen het meest geschikt zijn voor welke soort woningen.

Toekomstige scenario’s

In de toekomst kan het gebruik van groen gas of waterstof een rol spelen in het aardgasvrij maken van woningen. Echter, op dit moment is het aandeel van groen gas beperkt, en is het niet voor iedereen toegankelijk. Daarom moet het gebruik van deze bronnen zuinig worden ingezet, en alleen in combinatie met hybride warmtepompen en goede isolatie.

Een andere toekomstige oplossing is het gebruik van warmtenetten, maar deze zijn momenteel niet haalbaar in het landelijk gebied. Daarom blijven individuele oplossingen zoals warmtepompen en hybride systemen het meest realistische alternatief.

Conclusie

De overgang van een klassieke CV-ketel zoals de Blauwe Engel II 24 naar een warmtepomp is een logische en noodzakelijke stap in de duurzame ontwikkeling van de woningbouw. Warmtepompen bieden een efficiëntere manier van verwarming en kunnen in combinatie met isolatie en slimme regelingen aanzienlijk bijdragen aan energiebesparing.

Hybride warmtepompen zijn op dit moment een realistische en kosteneffectieve oplossing voor bestaande woningen. Ze combineren de voordelen van een warmtepomp met de mogelijkheid om aardgas te gebruiken bij hoge warmtebehoeften. In de toekomst kan dit systeem worden aangevuld met groen gas of waterstof, zodat het volledig duurzaam wordt.

De transitie naar duurzame verwarmingssystemen is een complex proces dat zowel technische, economische als beleidsaspecten omvat. Het is belangrijk om hierbij rekening te houden met de huidige realiteit van de woningbouw en de mogelijkheden die beschikbaar zijn. Door systematisch te werken aan energiebesparing en de inzet van duurzamere technologieën, kan de woningbouw een grote bijdrage leveren aan de duurzaamheidsdoelstellingen van het land.