Douche WTW in combinatie met warmtepomp: duurzaamheid en energiebesparing in de praktijk

Published by Redactie on september 29, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

In de huidige context van energiebesparing en duurzaamheid speuren huis-eigenaren en professionele installateurs naar oplossingen die het energieverbruik kunnen verminderen en tegelijkertijd comfort en efficiëntie in de woning behouden. Een warmtepomp is een veelbelovende technologie voor de productie van warm water en verwarming, maar heeft bepaalde beperkingen. Deze worden gedeeltelijk opgelost door de combinatie met een douche-warmteterugwinapparaat (douche WTW).

De douche WTW is een compacte oplossing die de restwarmte uit het duchwater gebruikt om koud leidingwater voor te verwarmen. Door deze voorverwarming is er minder energie nodig om het water op temperatuur te brengen, wat resulteert in energiebesparing en een verlengde beschikbaarheid van warm water bij een warmtepomp. Dit artikel biedt een gedetailleerde uitleg over hoe deze technologie werkt, de voordelen bij gebruik in combinatie met een warmtepomp, en de praktische toepassing in de woningbouw.

Alle informatie is gebaseerd op betrouwbare bronnen, waaronder productbeschrijvingen van Technea, energiebesparingsexpertise van Groene Energi Winkel, en adviezen van ACO en Alphaventilatie.

Wat is een douche WTW en hoe werkt het?

Een douche WTW (warmteterugwinapparaat) is een warmtewisselaar die geïnstalleerd kan worden in de afvoer van een douche. Tijdens het douchen stroomt het warme afvalwater door een speciale constructie, waarbij de warmte wordt overgedragen aan het koude leidingwater dat op weg is naar de thermostaatkraan of boiler. Dit proces zorgt ervoor dat het koude water alvast opgewarmd wordt, waardoor het minder energie kost om de gewenste temperatuur te bereiken.

De werking is gebaseerd op het tegenstroomprincipe: koud water loopt in de omgekeerde richting van het warme afvalwater door een dubbelwandige buis. Hierdoor wordt de warmte zo efficiënt mogelijk overgedragen. Deze technologie is ontworpen om onderhoudsarm te zijn en heeft een levensduur van meerdere tientallen jaren.

Technea biedt bijvoorbeeld douchepijp-WTW’s aan in verschillende lengtes, zoals 1.70m en 2.10m, die voorzien zijn van een koperen wisselaar en een kunststof buitenmantel. De kunststof mantel is milieuvriendelijk, gemaakt van PVC-U met hergebruiksgarantie, en vermindert het risico op diefstal. Bovendien is de technologie eenvoudig te installeren, waardoor het geschikt is voor zowel nieuwbouw als renovatieprojecten.

Een belangrijk kenmerk van de douche WTW is het rendement. Volgens metingen en certificaten zoals de KIWA rendementsverklaringen kan het systeem tot wel 65% van de warmte uit het duchwater recupereren. Dit betekent dat het systeem een significante bijdrage levert aan energiebesparing en CO₂-reductie.

Werking in combinatie met een warmtepomp

Bij het gebruik van een warmtepomp om warm water te genereren, kan het systeem soms te langzaam zijn om het verbruik van een groter gezin te dekken, vooral bij langdurige of frequente douches. Hier komt de douche WTW in beeld als een essentieel onderdeel van het systeem.

Het voorverwarmen van het leidingwater met de WTW zorgt ervoor dat de warmtepomp minder energie hoeft te verbruiken om het water op temperatuur te brengen. Dit heeft twee belangrijke gevolgen:

Verlengde beschikbaarheid van warm water: Door het voorverwarmen kan het warmtebuffervat langer zijn in gebruik. Bijvoorbeeld bij een 300-liter boiler kan de beschikbaarheid van warm tapwater met een douche WTW tot wel 20 minuten langer zijn dan zonder.
Verlaagd verbruik van elektriciteit: Een warmtepomp draait elektrisch en verbruikt energie om warmte te verplaatsen. Door het verlagen van het energiebedrag dat nodig is om het water op temperatuur te brengen, wordt het verbruik van elektriciteit verminderd.

Voorbeeld van werking bij een warmtepompinstallatie

Stel dat je een warmtepomp hebt die warm water levert naar een 300-liter boiler. Zonder WTW is het water op temperatuur binnen 30 minuten uitgevoerd bij een gemiddeld huishouden. Door het installeren van een douche WTW (zoals de Technea Shower HR Tube 1-21) wordt het koud water al opgewarmd tot ongeveer 25–30°C voordat het de boiler bereikt. Hierdoor duurt het langere tijd voor het water opnieuw moet worden verwarmd, wat het comfort verhoogt en het verbruik van de warmtepomp vermindert.

De combinatie van een warmtepomp en een douche WTW is dus een slimme oplossing om het rendement van het warmwaterleidingssysteem te verbeteren. Deze samenwerking helpt bij het bereiken van de doelstellingen van BENG (Bijna Energieneutrale Gebouwen), die sinds 2021 van toepassing zijn op nieuwbouw in Nederland.

Voordelen van een douche WTW in combinatie met een warmtepomp

De integratie van een douche WTW in een warmtepompinstallatie biedt een aantal concrete voordelen die zowel economisch als ecologisch van belang zijn.

1. Energiebesparing en lage CO₂-uitstoot

Een douche WTW bespaart tot 65% van de energie die normaal gesproken nodig is om koud leidingwater op te warmen. Bij een warmtepomp, die zelf elektrische energie gebruikt om warmte te verplaatsen, betekent dit een verminderde belasting op het systeem. De elektriciteitsrekening kan hierdoor lager uitvallen, en er wordt minder CO₂ uitgestoten. Dit maakt de oplossing aantrekkelijk voor eigenaren die geïnteresseerd zijn in duurzaamheid en energieefficiëntie.

2. Verlengde beschikbaarheid van warm tapwater

De voornaamste technische voordelen van de douche WTW bij een warmtepompinstallatie zijn de verlengde beschikbaarheid van warm water en het verminderen van de druk op de warmtepomp. Bijvoorbeeld bij een gezin met drie personen en een 300-liter boiler kan het warm water zonder WTW in minder dan 30 minuten op zijn. Door het installeren van een WTW kan dit tijdsbestek aanzienlijk uitgebreid worden, zodat iedereen langer of vaker kan douchen zonder dat de warmtepomp meteen opnieuw moet starten.

3. Groot rendement en betrouwbare prestaties

De douche WTW van Technea, bijvoorbeeld, is getest en gecertificeerd door KIWA en BCRG. Deze instanties beoordelen de efficiëntie en het onderhoudsconcept. De hoogst gemeten efficiëntie ligt op 65,2% bij een stroomsnelheid van 9,2 liter per minuut. Dit is een aanzienlijke waarde die aantoont dat het systeem een betrouwbare bijdrage levert aan energiebesparing.

Daarnaast is het systeem uitgerust met een TURBO rotator, die ervoor zorgt dat het afvalwater in een vortex-beweging wordt gebracht. Hierdoor wordt de warmteuitwisseling verder geoptimaliseerd, wat het rendement verder verhoogt. De eenvoudige installatie en het gebruik van standaard componenten maken het systeem geschikt voor zowel nieuwbouw als renovatieprojecten.

4. Milieuvriendelijk en duurzaam

De buitenmantel van de Technea-douche WTW is gemaakt van PVC-U, een materiaal dat hergebruiksgarantie biedt. Dit maakt het systeem minder stoffelijk en draagt bij aan de duurzaamheid van het project. Bovendien is het systeem onderhoudsarm en heeft het een levensduur van 20 jaar of langer, wat betekent dat het een langdurige investering is.

5. Compatibel met BENG-standaarden

De combinatie van een warmtepomp en een douche WTW voldoet aan de eisen van de BENG-richtlijnen. Deze standaarden vereisen dat nieuwbouwprojecten zo ver mogelijk energieneutraal zijn. Een douche WTW helpt hierbij bij het bereiken van het doel door energiebesparing en efficiëntieverbetering in het warmwaterstelsel.

Praktijkvoorbeeld: douche WTW in een woning met warmtepomp

Een praktijkvoorbeeld uit de Whitepaper van Technea toont aan hoe een douche WTW in een woning met warmtepomp kan functioneren. In dit geval is een dubbele douchepijp-WTW geïnstalleerd in een woning met een 300-liter boiler en een warmtepompinstallatie. De resultaten laten zien dat het warm water tot wel 20 minuten langer beschikbaar is dan zonder WTW. Bovendien is de energiebelasting van de warmtepomp aanzienlijk verlaagd.

De eigenaar meldt dat het douchen comfortabeler is geworden, omdat het water snel op temperatuur komt en de boiler niet onmiddellijk opnieuw moet starten. De elektriciteitsrekening is gedaald, en het systeem werkt stabiel zonder veel onderhoud.

Uitvoering en installatie van een douche WTW bij een warmtepomp

Het installeren van een douche WTW bij een warmtepompinstallatie is een vergelijkbaar proces als het installeren van een gewone douchewtw. De meeste systemen zijn ontworpen voor een eenvoudige installatie, vooral dankzij het gebruik van een TURBO rotator die het afvalwater in een vortex-beweging brengt. Hierdoor is het systeem efficiënter en vereist minder onderhoud.

De installatie kan worden uitgevoerd tijdens een badkamerrenovatie of bij nieuwbouwprojecten. Het systeem bestaat uit een koperen wisselaar en een kunststof buitenmantel, die samen een duurzame en betrouwbare oplossing bieden. Bovendien is de buis minder gevoelig voor diefstal, wat de veiligheid verder verhoogt.

Bij nieuwbouwprojecten is het aanbevolen om een douchewtw direct in de plannen op te nemen. Dit zorgt voor een optimale integratie met het warmwaterstelsel en de warmtepomp. Bij renovatieprojecten is het systeem ook geschikt, mits de afvoerlijnen van de douche toegankelijk zijn voor de installatie.

Aanbevelingen voor installateurs en eigenaren

Voor zowel eigenaren als installateurs zijn er een aantal aanbevelingen die kunnen leiden tot een efficiëntere en duurzamere installatie van een douche WTW in combinatie met een warmtepomp.

1. Kies voor een systeem met hoge efficiëntie

Het is belangrijk om een douchewtw te kiezen met een hoge efficiëntie, zoals de Technea Shower HR Tube 1-21. Dit systeem heeft een gemeten efficiëntie van 65,2%, wat betekent dat het een aanzienlijke bijdrage levert aan energiebesparing.

2. Combineer met een buffervat

Het plaatsen van een buffervat is altijd aan te raden bij een warmtepompinstallatie. Dit vat zorgt ervoor dat warmte kan worden opgeslagen en gebruikt voor meerdere dagen. Hierdoor draait de warmtepomp rustiger en is er meer warm water beschikbaar.

3. Zorg voor een optimaal afvoersysteem

De werking van een douchewtw hangt af van het afvoersysteem van de douche. Zorg dat het afvoerleidingssysteem toegankelijk is en niet belemmerd is. Dit maakt de installatie eenvoudiger en verhoogt het rendement van het systeem.

4. Zorg voor een professionele installatie

Hoewel de meeste douchewtw’s eenvoudig zijn te installeren, is het aan te raden om de installatie aan een gecertificeerde installateur over te laten. Dit zorgt voor een betrouwbare werking en minimaliseert het risico op fouten.

5. Controleer de isolatie van de woning

Voor een warmtepompinstallatie is het belangrijk om de isolatie van de woning te controleren. Een goed geïsoleerde woning vermindert het warmteverlies en zorgt voor een efficiëntere werking van de warmtepomp.

6. Bereken het energieverbruik van het huishouden

Voor een optimale planning is het aan te raden om het energieverbruik van het huishouden te berekenen. Dit helpt bij het bepalen van de juiste grootte van de warmtepomp en het benodigde warmtebuffervat. Ook helpt het bij het inschatten van de impact van de douchewtw op het energieverbruik.

Conclusie

De combinatie van een douche WTW met een warmtepomp biedt een krachtige oplossing voor energiebesparing en duurzaamheid in de woningbouw. Het systeem bespaart tot 65% van de energie die normaal gesproken nodig is om koud water op te warmen, wat leidt tot een verlengde beschikbaarheid van warm tapwater en een verminderde belasting op de warmtepomp. De werking is gebaseerd op het tegenstroomprincipe en het gebruik van een koperen wisselaar, wat zorgt voor een hoog rendement en betrouwbare prestaties.

Voor zowel nieuwbouw als renovatieprojecten is een douchewtw een slimme investering die aansluit bij de BENG-standaarden en draagt bij aan een duurzamere woning. Door het combineren met een buffervat en een goed geïsoleerde woning kan de efficiëntie verder worden verhoogd. Een professionele installatie en een zorgvuldige planning zorgen voor een optimaal resultaat.