Elektrische Lucht-Lucht Warmtepomp: Een Overzicht van Voordelen, Werking en Energielabel

Published by Redactie on september 29, 2025 | Category warmtepomp

Een elektrische lucht-lucht warmtepomp is een steeds populaire keuze voor het verwarmen en koelen van woningen. Deze warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en brengt deze binnen, waar het als warme lucht wordt afgegeven. In de zomer werkt het systeem omgekeerd om de woning te koelen. In dit artikel geven we een gedetailleerd overzicht van het type warmtepomp, inclusief werking, toepassing, energielabel en subsidies. De informatie is gebaseerd op relevante data uit betrouwbare bronnen binnen de sector.

Wat is een elektrische lucht-lucht warmtepomp?

Een elektrische lucht-lucht warmtepomp bestaat uit een buitenunit en een binnenunit. De buitenunit haalt warmte uit de lucht en stuurt deze naar de binnenunit, waar de warmte wordt omgezet in warme lucht die in de woning wordt afgegeven. In de zomer kan het systeem ook worden gebruikt om de woning te koelen, door warme lucht van binnen af te voeren en deze te verkoelen voordat het weer naar binnen wordt geblazen.

Werking van een lucht-lucht warmtepomp

De werking van een lucht-lucht warmtepomp is gebaseerd op het principe van warmtewisseling. In de winter haalt de buitenunit warmte uit de buitenlucht, ook bij lage temperaturen. Deze warmte wordt doorgegeven aan een koudemiddel, dat vervolgens in de binnenunit de lucht verwarmt. Het proces is vergelijkbaar met dat van een airco, waarbij warmte wordt afgestaan aan de lucht in de woning.

In de zomer draait het proces om: de warmtepomp haalt warmte uit de binnenlucht en stuurt deze naar buiten. Dit maakt het een efficiënte oplossing voor zowel verwarming als koeling.

Een belangrijk voordeel van een lucht-lucht warmtepomp is dat het geen radiatoren of vloerverwarming vereist, waardoor het geschikt is voor woningen met bestaande installaties. De warmte wordt direct in de ruimte afgegeven, wat de distributie van warmte in het huis snel en efficiënt maakt.

Voordelen van een lucht-lucht warmtepomp

Dubbele functie: verwarming in de winter en koeling in de zomer.
Makkelijk te installeren: geen ingrijpende veranderingen in het huis nodig.
Relatief lage kosten: in vergelijking met andere warmtepompvarianten.
Duurzaam: minder afhankelijk van fossiele brandstoffen.
Minder onderhoud: een lucht-lucht warmtepomp vereist minder onderhoud dan een lucht-water of bodemwarmtepomp.

Nadelen van een lucht-lucht warmtepomp

Luidheid: in sommige gevallen kan de binnenunit behoorlijk luid zijn, afhankelijk van de locatie en het model.
Lage COP bij koude buitentemperaturen: zoals uitgelegd in bron [1], zakt de COP (Coefficient of Performance) van een lucht-lucht warmtepomp onder de 3 bij buitentemperaturen onder de -5 °C. Dit betekent dat de warmtepomp minder efficiënt werkt bij koude weersomstandigheden.
Geen warm waterproductie: een lucht-lucht warmtepomp levert geen warm water. Voor deze functie is een extra investering in een warmtepompboiler nodig.

Energielabel van een elektrische lucht-lucht warmtepomp

Het energielabel van een warmtepomp speelt een grote rol in de subsidieaanspraak en in de daadwerkelijke energiebesparing. Omdat een warmtepomp elektrisch draait, is het energielabel van het hele huis een belangrijke indicator van de energieprestatie. In dit opzicht is het energielabel van de warmtepomp zelf minder relevant dan de algemene energieprestatie van de woning.

Een elektrische lucht-lucht warmtepomp draagt bij aan een beter energielabel van het huis, zolang de woning goed geïsoleerd is en de warmtepomp efficiënt werkt. Het energielabel van het huis wordt bepaald door factoren zoals het verbruik van elektriciteit voor verwarming en koeling, het verbruik voor warm water, de isolatie van het huis en de grootte van de woning.

COP en SEER als energieprestatie indicatoren

De COP (Coefficient of Performance) en SEER (Seasonal Energy Efficiency Ratio) zijn technische parameters die de efficiëntie van een warmtepomp meten. De COP geeft het rendement van de warmtepomp op een bepaald moment weer, terwijl de SEER het gemiddelde rendement over het hele seizoen aangeeft.

Een hogere COP betekent dat de warmtepomp efficiënter werkt. Bij buitentemperaturen onder 3 °C, zoals vermeld in bron [1], kan de COP van een lucht-lucht warmtepomp dalen en schakelt de elektrische verwarmingsspiraal in om de leidingen vorstvrij te houden. Dit verlaagt het rendement en verhoogt het elektriciteitsverbruik.

Het energielabel van de warmtepomp kan ook beïnvloed worden door het type woning, de kwaliteit van de isolatie en de manier waarop de woning wordt gebruikt. Een woning die goed geïsoleerd is en waarin een lage temperatuur wordt ingesteld (bijvoorbeeld 18 °C in plaats van 22 °C), heeft een beter energielabel dan een woning met slechte isolatie en hoge temperatuurinstellingen.

Subsidies en aanschafvoorwaarden

De overheid biedt subsidies aan voor het installeren van warmtepompen, waaronder lucht-lucht warmtepompen. De subsidieaanspraak hangt af van het energielabel van de warmtepomp en de woning. Vanaf 2024 geldt dat warmtepompen met een energielabel A+ of lager geen subsidie meer krijgen. Echter, als de warmtepomp in 2023 is gekocht, maar pas in 2024 geïnstalleerd wordt, is de subsidie nog wel toegankelijk. Dit geldt ook voor warmtepompen die in 2024 zijn gekocht, maar pas in 2025 worden geïnstalleerd, mits bewijs van aankoop in 2024 kan worden opgeleverd.

Voorwaarden voor subsidieaanspraak

Model en merk staan op de meldcodelijst van RVO.
De warmtepomp is nieuw en geïnstalleerd door een gecertificeerd bedrijf.
De warmtepomp is geschikt voor de woning en voldoet aan de regelgeving.

Invloed van energielabel op subsidiebedrag

Een warmtepomp met een energielabel A++ ontvangt minder subsidie dan een warmtepomp met een hoger energielabel. Bijvoorbeeld, bij een lucht-water warmtepomp scheelt een lager energielabel €200 aan subsidie. Deze regel geldt niet voor warmtepompboilers.

Toepassing in bestaande en nieuwbouw

Lucht-lucht warmtepompen zijn geschikt voor zowel bestaande als nieuwbouw. In bestaande woningen is het belangrijk dat de woning goed geïsoleerd is om het energieverbruik te beperken. Een warmtepomp werkt minder efficiënt in slecht geïsoleerde woningen, omdat het energieverlies groter is. In nieuwbouw is het mogelijk om de warmtepomp al in de bouwplanning op te nemen, wat tot een optimale energieprestatie kan leiden.

Een lucht-lucht warmtepomp is vooral geschikt voor woningen met een open ruimtelijke indeling, waarin warmte snel en gelijkmatig kan worden verspreid. Het is minder geschikt voor woningen met losse kamers of complexe ruimtelijke opdeling.

Slimme warmtepomp en toekomstige ontwikkelingen

De toekomst van warmtepompen ligt in de slimme technologie. Slimme warmtepompen kunnen in samenwerking met slimme thermostaten en zonnepanelen werken om het energieverbruik te optimaliseren. Dit zorgt voor een hogere energieefficiëntie en lagere kosten.

Een slimme warmtepomp kan bijvoorbeeld automatisch schakelen tussen verwarming en koeling, afhankelijk van de buitentemperatuur en de instellingen van de gebruiker. Het systeem kan ook aansluiten op een dynamisch energiecontract, waarbij het verbruik wordt afgestemd op de geldende energietarieven.

Veiligheid en kwaliteit bij aankoop en installatie

Het is belangrijk om een lucht-lucht warmtepomp van een betrouwbare fabrikant te kopen. Het zelf plaatsen van een warmtepomp is af te raden, omdat het een complexe installatie is die gevaarlijk kan zijn. Het is aan te raden om een gecertificeerd installateurbedrijf te kiezen, dat ervaring heeft met dit type warmtepomp.

Het is ook belangrijk om te informeren over het vermogen van de warmtepomp bij lage buitentemperaturen. Vaak wordt het vermogen van een lucht-water warmtepomp genoemd bij een buitentemperatuur van +7 °C, wat niet representatief is voor werkelijke winteromstandigheden. Voor een lucht-lucht warmtepomp is het aan te raden om te informeren hoeveel vermogen het toestel kan leveren bij een buitentemperatuur van -10 °C.

Samenvatting

Een elektrische lucht-lucht warmtepomp is een efficiënte en duurzame oplossing voor het verwarmen en koelen van woningen. Het werkt door warmte uit de buitenlucht te halen en deze af te geven in de woning. In de zomer werkt het systeem omgekeerd om de woning te koelen.

De warmtepomp is geschikt voor zowel bestaande als nieuwbouw en heeft de voordelen van dubbele functie, makkelijke installatie en lage kosten. De energieprestatie van de warmtepomp wordt bepaald door parameters zoals COP en SEER. Het energielabel van de woning is een belangrijk maatstaf voor de energieprestatie, waarbij de isolatie en het gebruik van de woning een grote invloed hebben.

Er zijn subsidies beschikbaar voor het installeren van een warmtepomp, mits het model op de meldcodelijst van RVO staat en het nieuw is. Vanaf 2024 geldt dat warmtepompen met een energielabel A+ of lager geen subsidie meer ontvangen. Het is belangrijk om een warmtepomp van een betrouwbare fabrikant te kiezen en de installatie uit te voeren door een gecertificeerd bedrijf.

In de toekomst wordt de slimme warmtepomp steeds belangrijker, waarbij de warmtepomp in samenwerking met zonnepanelen, slimme thermostaten en dynamische energiecontracten kan werken. Dit zorgt voor een hogere energieefficiëntie en lagere kosten.