Nul Op De Meter: Hoe Eneco een Warmtepomp Kan Helpen bij Duurzame Verwarming

Published by Redactie on september 29, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

In het kader van duurzame energieopwekking en verduurzaming van woningen wordt de term “nul op de meter” steeds vaker gebruikt. Dit betekent dat de energie die in een woning wordt verbruikt, volledig wordt opgewekt door duurzame bronnen op of rondom het eigendom. Voor velen is het een droomwerkelijkheid: een woning die volledig duurzaam is en waarbij er geen netto energieafname is vanuit het elektriciteitsnet.

Een warmtepomp speelt hierbij een essentiële rol, aangezien deze een efficiënte manier is om verwarming en warm water te leveren zonder het gebruik van gas. Eneco, een van de grote energieleveranciers in Nederland, biedt samen met partners advies en producten om huiseigenaren op weg te helpen naar een nul op de meter woning.

In dit artikel wordt uitgelegd hoe Eneco samenwerkt met externe partijen voor het advies, aankoop en installatie van warmtepompen, wat de technische aspecten zijn van lucht-lucht- en lucht-waterwarmtepompen, en hoe deze kunnen bijdragen aan een duurzame opwekkingssituatie. Ook wordt ingegaan op de berekeningsmethoden voor het benodigde vermogen van een warmtepomp, de technische eisen met betrekking tot elektriciteitsaansluiting, en de oplossingen voor warm tapwater in combinatie met een warmtepomp. Tenslotte wordt besproken hoe zonnepanelen en andere duurzame opwekmethoden het doel van een nul op de meter woning kunnen realiseren.

Eneco en de rol van warmtepompen

Advies en samenwerking

Eneco speelt een belangrijke rol in het verduurzamen van woningen, vooral via het gebruik van warmtepompen. Volgens de bronnen is het bedrijf actief in het geven van advies, maar het aankopen en installeren van warmtepompen zelf niet uitvoert. Voor deze laatste stappen werkt Eneco samen met het bedrijf Suniverse. Dit is een partner die gespecialiseerd is in de installatie en onderhoud van warmtepompen.

Een belangrijk aspect van het adviesmodel van Eneco is dat het adviesgesprek met een expert van Suniverse altijd gratis is. Dit betekent dat huiseigenaren zonder directe kosten kunnen informeren over de geschiktheid van hun woning voor een warmtepomp en over de technische en financiële mogelijkheden.

Hybride warmtepompen

Eneco focust voornamelijk op hybride warmtepompen. Dit type warmtepomp combineert de kracht van een warmtepomp met een traditionele CV-ketel, wat leidt tot een efficiënter gebruik van energie. Hybride warmtepompen zijn vooral geschikt voor woningen waar het geisoleerd is, maar waar de isolatie niet volledig op maat is. Ze zorgen voor een groter rendement en een lagere energiekosten dan een volledige overstap naar een lucht-water of lucht-lucht warmtepomp in sommige situaties.

Lucht-lucht- en lucht-waterwarmtepompen

Lucht-luchtwarmtepompen

Een lucht-luchtwarmtepomp onttrekt warmte aan de buitenlucht en blazt deze vervolgens in de woning. Hoewel het buiten vriest, is het mogelijk om warmte op te wekken. Dit komt doordat het absolute nulpunt van lucht -273°C is. Pas op dat punt zijn de moleculen volledig stil. Tijdens normale winters (bijvoorbeeld tot -10°C of zelfs -20°C) bevat lucht dus nog steeds voldoende energie om warme lucht aan te maken.

De werking van de lucht-luchtwarmtepomp houdt in dat warmte via een buizennetwerk van een buitenunit naar een binnenunit wordt getransporteerd. Deze binnenunits blazen vervolgens de warme lucht in de kamers. In de zomer kan de werking omgekeerd worden, waardoor de warmtepomp functioneert als airco.

Een belangrijk voordeel van deze oplossing is de lage aanschafprijs en de relatief eenvoudige installatie. Echter, het rendement is lager dan bij een lucht-water warmtepomp. Dit betekent dat in de koude wintermaanden extra aandacht nodig is voor het verhogen van de isolatie of het gebruik van een aanvullende verwarmingsbron.

Lucht-waterwarmtepompen

Een lucht-water warmtepomp onttrekt eveneens warmte uit de buitenlucht, maar gebruikt deze om warm water aan te maken voor CV of warm tapwater. De warmte wordt opgevangen in een buizennetwerk en wordt via een pomp getransporteerd naar een buffervat of een warmtepompboiler. Vanaf daar kan het warme water verder worden verspreid via de verwarmingsinstallatie.

De voordeel van deze warmtepomp is dat het rendement hoger is dan bij de lucht-lucht variant. Bovendien is het systeem geschikt voor woningen met een bestaande verwarmingsinstallatie, zoals vloerverwarming of radiatoren. Het nadeel is dat het systeem duurder is en dat het meer ruimte in beslag neemt. Daarnaast is het nodig om een warmtepompboiler of een indirect gestookte boiler aan te schaffen.

In combinatie met zonnepanelen en een duurzame elektriciteitsaansluiting kan een lucht-water warmtepomp echter een essentieel onderdeel worden van een nul op de meter woning.

Berekening van het benodigde vermogen van een warmtepomp

Een vuistregel

Om te bepalen welke warmtepomp het meest geschikt is voor een woning, is het belangrijk om te weten welk vermogen nodig is. Een eenvoudige vuistregel is als volgt:

Neem het jaarlijks gasverbruik in m³ en vermenigvuldig dit met 4. Het resultaat is het benodigde vermogen in Watts.

Bijvoorbeeld: Als een woning 2000 m³ gas verbruikt per jaar, dan is het benodigde vermogen van de warmtepomp 2000 × 4 = 8000 W (of 8 kW). Dit is een richtlijn die helpt bij het selecteren van het juiste type warmtepomp en bij het bepalen van de vereisten voor de elektriciteitsaansluiting.

Invloed van isolatie

Een goede isolatie van de woning heeft een grote invloed op het benodigde vermogen van een warmtepomp. Hoe beter de isolatie, hoe minder warmte verloren gaat en hoe lager het benodigde vermogen. In de bronnen is sprake van berekeningsvoorbeelden waarin de warmtegeleiding (U-waarde) vermindert door verbetering van de isolatie.

Bijvoorbeeld:

Bij Rc oud = 0,8 m²K/W en Rc nieuw = 1,7 m²K/W, daalt de warmtegeleiding van 1,25 W/m²K naar 0,59 W/m²K.
Dit is een vermindering van 0,66 W/m²K.

Deze vermindering kan worden omgerekend naar gasbesparing. Voor 50.000 graaduren per jaar is dat een besparing van 33.000 W/u = 33 kWh/m². Dit betekent dat er ongeveer 3,67 m³ gas per m² isolatie bespaard wordt. Deze cijfers geven aan hoe belangrijk isolatie is voor het verminderen van het benodigde vermogen van een warmtepomp.

Elektriciteitsaansluiting en vermogen

Aansluitingkeuze

De keuze van de elektriciteitsaansluiting is van groot belang bij het installeren van een warmtepomp. De meeste woningen zijn standaard aangesloten op een 1x40A aansluiting, wat voldoende is voor een warmtepomp met een vermogen onder de 6 kW.

Als de warmtepomp een vermogen heeft tussen de 6 en 12 kW, is het verstandig om de aansluiting te laten verzwaren naar 3x25A. Dit zorgt voor een betere stroomtoevoer en voorkomt mogelijke stroomproblemen bij het gelijktijdig gebruik van de warmtepomp en andere apparaten, zoals een elektrische laadpaal.

Een laadpaal gebruikt vaak een vermogen van 11 kW (3x16A), wat samen met een warmtepomp van 12 kW de aansluiting zou kunnen overschrijden. Om dit te voorkomen, is het verstandig om load balancing toe te passen. Dit betekent dat de laadpaal automatisch minder stroom verbruikt als de warmtepomp aan het werken is.

Kosten en alternatieven

Het verhogen van de elektriciteitsaansluiting heeft wel invloed op de maandelijkse kosten. Een 3x25A aansluiting kost in 2022 ongeveer €275 per jaar, terwijl een 3x35A aansluiting al gauw meer dan €1050 per jaar kost. Het is dus verstandig om eerst te bepalen of een verhoging van de aansluiting echt nodig is. In de meeste gevallen is een 3x25A aansluiting voldoende, vooral als load balancing wordt toegepast.

Warm tapwater in combinatie met een warmtepomp

Oplossing 1: Warmtepompboiler

Een warmtepompboiler is een aparte boiler die wordt aangedreven door een warmtepomp. Deze boiler onttrekt warmte uit de lucht en gebruikt deze om water op te warmen. Het voordeel is dat het gescheiden is van het verwarmingssysteem, waardoor het geen invloed heeft op de werking van de warmtepomp voor de verwarming van de woning.

Voordeelen van een warmtepompboiler:

Relatief lage investering, ook bij gebruik van subsidies.
Flexibele plaatsing.
Lage elektriciteitskosten voor het aanmaken van warm tapwater.

Nadelen:

De boiler moet elke twee jaar onderhouden worden.
De boiler maakt geluid, wat een nadeel kan zijn.
Extra ruimte is nodig.

Oplossing 2: Indirect gestookte boiler

Een andere oplossing is het gebruik van een indirect gestookte boiler, waarbij warm tapwater wordt gemaakt via een spiraal in de boiler die wordt verwarmd door de warmtepomp. Deze boiler wordt meestal geplaatst naast het buffervat van de warmtepomp.

Voordeel van deze oplossing is dat het volledig gasvrij is en dat er geen extra ruimte nodig is voor een aparte boiler. Echter, de warmtepomp moet extra starten en stoppen om het warm tapwater aan te maken, wat kan leiden tot slijtage van de compressor. Ook is het zo dat de warmtepomp in de periode van warm tapwater maken niet beschikbaar is voor het opwarmen van het buffervat.

Duurzame opwek en nul op de meter

Gebruik van zonnepanelen

Een essentieel onderdeel van een nul op de meter woning is het gebruik van zonnepanelen. Zonnepanelen zorgen ervoor dat het grootste deel van het elektriciteitsverbruik wordt opgewekt op het eigen dak. Dit vermindert het verbruik van elektriciteit uit het net en leidt tot een volledig duurzame energiebalans.

Voorbeeldberekening:

Een woning verbruikt 5763 kWh stroom per jaar.
Om deze hoeveelheid op te wekken zijn ongeveer 16 zonnepanelen nodig.
In dat geval is het verbruik van elektriciteit via het net nul.
De woning is dan een Nul Op De Meter woning.

Investeren in zonnepanelen

Hoewel het investeren in zonnepanelen in 2022 of 2023 een aantrekkelijke keuze is, is het rendement financieel onzeker. De terugverdientijd hangt af van factoren zoals de aanschafprijs, subsidies, energieprijzen en het eigen verbruik. Desondanks is het een technisch haalbare en financieel aantrekkelijke keuze voor de meeste woningen in Nederland.

Andere oplossingen

Naast zonnepanelen is het ook mogelijk om een aandeel in een windmolen te kopen of een groene stroomcontract af te sluiten. Beide opties zorgen ervoor dat de woning volledig duurzaam wordt gevoed, zonder dat er een eigen opwekinstallatie op het dak nodig is. Deze oplossingen zijn vooral interessant voor woningen die niet geschikt zijn voor zonnepanelen of voor huiseigenaren die geen investering willen doen in dakeninstallaties.

Conclusie

Een nul op de meter woning is haalbaar met het juiste advies, de juiste technologie en een goed beheer van energiegebruik. Eneco speelt een belangrijke rol in het verduurzamen van woningen via het gebruik van warmtepompen, en biedt samen met partners zoals Suniverse een breed aanbod aan advies en producten.

Lucht-lucht- en lucht-water warmtepompen zijn beide geschikt om verwarming en warm tapwater te leveren, afhankelijk van de situatie en de isolatiegraad van de woning. Het benodigde vermogen van de warmtepomp kan worden berekend aan de hand van het jaarlijks gasverbruik, en de elektriciteitsaansluiting moet daarop worden afgestemd.

Het gebruik van zonnepanelen of andere duurzame opwekmethoden is essentieel voor het bereiken van een nul op de meter situatie. Met het juiste advies, een goed geïsoleerde woning en een efficiënte warmtepomp is het mogelijk om een woning volledig duurzaam te maken.